Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι

Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
15

TO AΡΘΡΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΙΣ 15-09-2019


Η κατασκευή του μετρό στη Θεσσαλονίκη, εκτός του ότι ανέδειξε τον σημαντικό πολιτιστικό πλούτο της πόλης του Θερμαϊκού, έθεσε για μεγάλο χρονικό διάστημα στη συμπρωτεύουσα το δίλημμα «αρχαία ή μετρό». Τις τελευταίες μέρες η συζήτηση αναζωπυρώθηκε λόγω της εκτεταμένης αναφοράς που έκανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στη συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ, στην οποία ανακοίνωσε πως επιλογή της κυβέρνησης είναι το έργο να λειτουργήσει ενιαίο, κάτι που σημαίνει ότι θα εξυπηρετεί τους πολίτες από τον Απρίλιο του 2023.


«Τέλος τα μεγάλα λόγια, οι υπεκφυγές, οι εντυπώσεις, τα ψεύτικα εγκαίνια και οι βαμμένοι μουσαμάδες. Καθαρές κουβέντες: Με τα σημερινά δεδομένα η λειτουργία του μετρό θα άρχιζε χωρίς τον σταθμό Βενιζέλου, τέλη του 2022. Αλλά αυτό θα σήμαινε ένα έργο "κολοβό"» είπε ο πρωθυπουργός.


Και συμπλήρωσε: «Είναι αρκετά καθαρό ότι η λύση που είχε δρομολογηθεί ήταν "μη λύση". Δεν ήταν κοστολογημένη, ήταν εξαιρετικά αβέβαιο αν ήταν τεχνικά εφικτή, θα οδηγούσε σε ένα "κολοβό" μετρό χωρίς τη Βενιζέλου. Προφανώς θα υπάρξουν διαφωνίες και σέβομαι την άποψη του κ. Μπουτάρη, αλλά προχωράμε σε αυτή την κίνηση με τη στήριξη των φορέων της πόλης».

Δεν είναι τυχαίο το ότι απ' όλες τις αρχαιότητες που ήρθαν στο φως κατά τις ανασκαφές για την κατασκευή του μετρό και αποδομήθηκαν για τις ανάγκες του μεγάλου τεχνικού έργου ή σε ελάχιστες περιπτώσεις αποσπάστηκαν, το μνημειακό σύνολο του σταθμού Βενιζέλου ξεσήκωσε τέτοια θύελλα αντιδράσεων. 

«Επιστρέφουμε, λοιπόν, στην αρχική λύση για τον σταθμό, με απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων» τόνισε, δημιουργώντας έντονες αντιδράσεις από τον Σύλλογο των Ελλήνων Αρχαιολόγων, τον Γιάννη Μπουτάρη και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


«Η εξαγγελία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες ή την πρόοδο του τεχνικού έργου και δείχνει να υπαγορεύεται από εμμονή συγκεκριμένων κύκλων για απόσπαση ή και "εξαφάνιση" των αρχαιοτήτων από το μετρό της Θεσσαλονίκης, αντίληψη αναχρονιστική και εν τέλει παρωχημένη. Ο πλούσιος επιστημονικός διάλογος που αναπτύχθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια απέδειξε ότι η συνύπαρξη είναι όχι μόνο τεχνικά εφικτή αλλά και επιβεβλημένη, εφόσον προβάλλει ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο που υπογραμμίζει το βυζαντινό παρελθόν της Θεσσαλονίκης, το οποίο αγκάλιασαν οι Θεσσαλονικείς, οι φορείς της πόλης και η διεθνής κοινότητα» υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων.


Από την πλευρά του ο πρώην δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης, πέραν της δημιουργίας της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, απέστειλε κείμενο στον πρωθυπουργό, ζητώντας του να αναθεωρήσει. «Η χρονοκαθυστέρηση, οι οικονομικές απώλειες και οι ανεπανόρθωτες βλάβες του μνημειακού συνόλου στη λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης στερεί το μοναδικό παγκόσμια πολιτιστικό κεφάλαιο της πόλης της Θεσσαλονίκης από την αυθεντικότητά του, κοστίζει πανάκριβα και, φυσικά, βάζει την πόλη σε νέες περιπέτειες» σημείωσε.


Ποιες είναι οι αρχαιότητες

Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Η LiFO είχε ξεναγηθεί πέρσι στους σταθμούς Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας και η τότε προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Πολυξένη Αδάμ-Βελένη, είχε δηλώσει ότι η Αττικό Μετρό πραγματοποίησε τις απαραίτητες αλλαγές στον τεχνικό σχεδιασμό του μετρό της Θεσσαλονίκης και πλέον, στη νέα μελέτη του έργου, βύθισε τις σήραγγες σε βάθος πολύ χαμηλότερο από αυτό των αρχαιολογικών στρωμάτων. Μάλιστα, η αρχική εκτίμηση προέβλεπε βάθος 7-9 μέτρων, ενώ το βάθος των σηράγγων θα κυμαινόταν από -14 έως -31 μέτρα, προκειμένου να αποφεύγονταν δυσάρεστες επιπλοκές κατά τη διάρκεια της κατασκευής.


Επίσης, όπως προέβλεπε ο σχεδιασμός, οι συγκεκριμένοι σταθμοί θα μετατρέπονταν σε αρχαιολογικούς χώρους οι οποίοι θα ήταν προσβάσιμοι στο κοινό, είτε με ξεχωριστή είσοδο είτε μέσω της πεζογέφυρας. Μάλιστα, καθώς προχωρούσαμε κατά μήκος του σταθμού Βενιζέλου και πλησιάζοντας τους αρχαιολογικούς θησαυρούς, η κ. Βελένη, όπως και οι υπόλοιποι αρχαιολόγοι που μας ενημέρωναν, είχε μιλήσει αναλυτικά γι' αυτούς:

«Πρόκειται για τον κεντρικό οδικό άξονα της βυζαντινής πόλης, ο οποίος ήταν στρωμένος με χωμάτινα και χαλικόστρωτα καταστρώματα. Είναι ενδεικτικό ότι γύρω από τους δρόμους εκτείνονται πυκνοδομημένα οικοδομικά τετράγωνα, τα οποία συνιστούν γειτονιές της βυζαντινής αγοράς της πόλης. Καταστήματα και εργαστήρια προσανατολίζονται σε ανοιχτούς προς τον δρόμο χώρους για την έκθεση των προς πώληση προϊόντων. Πληθώρα μικροαντικειμένων και κοσμημάτων, όπως επιστήθιοι σταυροί, γυάλινα και χάλκινα βραχιόλια, χάλκινα κυρίως και σπανιότερα ασημένια δαχτυλίδια, μαρτυρούν τον διαχρονικά εμπορικό χαρακτήρα της περιοχής, με έμφαση κυρίως στον τομέα της αργυροχρυσοχοΐας.

Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


Τα ευρήματα αυτά σκιαγραφούν την πολεοδομική οργάνωση του αστικού χώρου της Θεσσαλονίκης, το πώς σχεδιάστηκε η πόλη στα πεδινά της τμήματα με το ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα. Δρόμοι κάθετοι μεταξύ τους διαμορφώνουν οικοδομικές νησίδες με κτίσματα οικιστικής και εργαστηριακής χρήσης. Ο ίδιος σχεδιασμός διατηρείται και στους ρωμαϊκούς χρόνους, με μετασκευές μικρής κλίμακας στην κάτοψη των κτισμάτων. Τον 4ο αι. μ.Χ. οι μαρμαρόστρωτοι πλέον δρόμοι πλαισιώνονται από κιονοστήρικτες στοές και εκατέρωθεν αυτών ανεγείρονται μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα με πολυτελή ψηφιδωτά δάπεδα, εντοίχιο γραπτό διάκοσμο, ορθομαρμαρώσεις και opus sectile».

Πράγματι, η ανασκαφική έρευνα στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης αποκάλυψε τμήματα της βυζαντινής αγοράς κατά μήκος της κεντρικής οδού, της λεγόμενης «λεωφόρου» ή «μέσης» των Βυζαντινών. Επίσης, αποκαλύφθηκε η κεντρική χαλικόστρωτη οδός των βυζαντινών χρόνων στο ίχνος του παλαιότερου decumanus maximus με μέσο πλάτος 5,5-6,5 μ. Νέοι δρόμοι με ευθύγραμμη, ελικοειδή και διαγώνια πορεία χαράσσονται ή υφιστάμενοι αλλάζουν πορεία, ορίζοντας παράλληλα και την έκταση των οικοδομικών νησίδων. Οι νησίδες από λασπόκτιστα κτίρια κατέλαβαν τον δημόσιο χώρο, τα πεζοδρόμια και τις στοές της ύστερης αρχαιότητας. Πρόκειται για εργαστήρια και καταστήματα μιας αγοράς όπου παράγονταν κοσμήματα, είδη μεταλλοτεχνίας, υαλουργίας και κεραμικά. Πλινθόκτιστες κατασκευές, κλίβανοι, πάγκοι εργασίας, μαζί με εργαλεία, μήτρες κατασκευής κοσμημάτων, ημιτελή κεραμικά και τριποδίσκους πιστοποιούν την παραγωγική χρήση των χώρων σε όλη τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου.


Τι λένε στη LiFO οι πρωταγωνιστές

Μαρία Βλαζάκη

Πρώην γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού - αρχαιολόγος

«Μόλις άρχισαν οι πρώτες συζητήσεις και ενέργειες για τη διέλευση μητροπολιτικού σιδηροδρόμου από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, τα στελέχη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου και προειδοποίησαν ότι αυτό σημαίνει καταστροφή του θαμμένου αρχαίου κέντρου της πόλης, ζητώντας τη μετατόπιση της χάραξης. Δυστυχώς, δεν εισακούστηκαν και οι αποφάσεις πάρθηκαν.


Δεν είναι τυχαίο το ότι απ' όλες τις αρχαιότητες που ήρθαν στο φως κατά τις ανασκαφές για την κατασκευή του μετρό και αποδομήθηκαν για τις ανάγκες του μεγάλου τεχνικού έργου ή σε ελάχιστες περιπτώσεις αποσπάστηκαν, το μνημειακό σύνολο του σταθμού Βενιζέλου ξεσήκωσε τέτοια θύελλα αντιδράσεων. Γιατί το 2013 στον συγκεκριμένο χώρο ήρθε στο φως ένα εντυπωσιακό σύνολο που περιλαμβάνει το καλύτερα σωζόμενο τμήμα των κύριων οδών της αρχαίας Θεσσαλονίκης, μαζί με το τετράπυλο, στοές, μια μαρμαρόστρωτη πλατεία, όψεις παράπλευρων κτιρίων και υπόγεια δίκτυα.


Και ενώ μέχρι τότε όλοι, αρχαιολόγοι, μηχανικοί, πανεπιστημιακοί και ο κόσμος της Θεσσαλονίκης, παρακολουθούσαν στωικά το ξήλωμα και την αποκαθήλωση της αρχαίας ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης απ' όποιο σημείο περνούσε το μετρό, το μέγεθος και η έκταση που καταλάμβανε το μνημειακό σύνολο του σταθμού Βενιζέλου, σε συνδυασμό με τη σημασία του, δεν επέτρεψε την ίδια αντιμετώπιση. Η αντίδραση στην απόφαση της μετακίνησης του 2014 ήταν τόσο ισχυρή, που ο δήμος ζήτησε αναθεώρηση με συγκεκριμένη πρόταση για ανάδειξη του μνημείου στη θέση του. Έτσι, όλοι μαζί, δήμος Θεσσαλονίκης, Αττικό Μετρό Α.Ε., Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, υπουργείο Πολιτισμού, υπουργείο Υποδομών και Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, συνεργάστηκαν προς την κατεύθυνση αυτή.


Η λύση βρέθηκε. Το 2015 εγκρίθηκε η πρόταση του δήμου για την κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων, η οποία κρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ως «αναγκαία για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος που συνίστανται στη διαφύλαξη και προστασία της αυθεντικότητας του μοναδικού αυτού μνημειακού συνόλου για την παγκόσμια κληρονομιά». Η τεχνική λύση αποτυπώθηκε σε αρχιτεκτονική μελέτη και από το 2017 άρχισε η υλοποίησή της. Όλα έγιναν σύμφωνα με τις επιταγές του αρχαιολογικού νόμου, ο οποίος χαρακτηριστικά προβλέπει μετακίνηση κατ' εξαίρεση και μόνο: "Η μετακίνηση μνημείου λόγω τεχνικού έργου εξετάζεται μόνον όταν μετά από σχετικό επιστημονικό έλεγχο αποκλείεται κάθε δυνατότητα διατήρησής του στο περιβάλλον του".

Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που προβάλλεται ως επιχείρημα για τη μετακίνηση αναφέρεται στην υπόθεση πριν ακόμα βρεθεί τεχνική λύση και είναι άκαιρη, ενώ η περίπτωση των αρχαιοτήτων του σταθμού της Αγίας Σοφίας, που επίσης προβάλλεται ως επιχείρημα, είναι εντελώς διαφορετική.


Θέμα εξυπηρέτησης δημοσίου συμφέροντος δεν τίθεται σήμερα ως προς την αναγκαιότητα υλοποίησης του τεχνικού έργου κατασκευής του σταθμού, καθώς η υπόθεση έχει πάρει τον δρόμο της, οι αρχαιότητες διατηρούνται στο περιβάλλον τους και η τεχνική λύση διατήρησης των αρχαιοτήτων κατά χώρα και παράλληλης κατασκευής του σταθμού ήδη υλοποιείται. Θέμα δημοσίου συμφέροντος θα προκύψει αν μετακινηθούν οι αρχαιότητες και εμποδιστεί το σημερινό έργο, διότι η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί σκοπό υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος.


Σήμερα, λοιπόν, είναι αδιανόητη η επιστροφή στη λύση του 2014 για απόσπαση και επανατοποθέτηση του μνημειακού συνόλου που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ιστορίας και της ταυτότητας της Θεσσαλονίκης αλλά και της παγκόσμιας κληρονομιάς. Η τεχνική λύση που βρέθηκε διασφαλίζει την αυθεντικότητα του μνημείου και τη δημιουργία ενός ανοιχτού αρχαιολογικού χώρου εντός του κελύφους του υπόγειου σταθμού. Η ολοκλήρωση της υλοποίησης της λύσης αυτής συνιστά υποχρέωση του κράτους προς την πολιτιστική κληρονομιά και προς τους πολίτες της Θεσσαλονίκης».

Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Η σύγκρουση για τις αρχαιότητες στο μετρό της Θεσσαλονίκης: Ποιες είναι, τι λένε οι εμπλεκόμενοι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Κωνσταντίνος Ζέρβας

Δήμαρχος Θεσσαλονίκης

«Μετά από 14 χρόνια από την έναρξη του έργου, μετά από 6 χρόνια συζητήσεων για τον σταθμό Βενιζέλου, όπου έχουν ακουστεί κι έχουν γραφτεί επαρκώς όλες οι απόψεις (και των αρχαιολόγων, των εργολάβων, της Αττικό Μετρό κ.ά.), είναι ώρα πλέον να ληφθεί μια πολιτική απόφαση.

Προσωπικά έχω εκφράσει τη θέση μου για τον σταθμό Βενιζέλου από το 2013, ως πολιτικός μηχανικός και μέλος του Δ.Σ. της Αττικό Μετρό, επομένως έχοντας ιδία αντίληψη για τα πράγματα. Σήμερα, μετά την κυβερνητική αλλαγή, κλήθηκα να εκφράσω για μία ακόμη φορά την άποψή μου και αυτό έκανα. Είναι σταθερά ίδια. Τώρα κάποιοι παραδέχονται ότι είχα δίκιο τότε, αλλά ακολουθήθηκε άλλος δρόμος. Όμως, είμαι δήμαρχος της πόλης, γι' αυτό και αμέσως μετά την εκλογή μου είπα ότι δεν θα εμμείνω στην άποψή μου, αλλά εκείνο που με ενδιαφέρει είναι η πιο σύντομη και η πιο οικονομική λύση.

Είμαι δήμαρχος της πόλης γι' αυτό και προέταξα την ολοκλήρωση του έργου. Δεν είμαι δήμαρχος των "εργολάβων του διχασμού" της πόλης. Όλοι όσοι έχουν αντίθετη άποψη από τη δική μου δεν είναι "επαγγελματίες ευαίσθητοι" και λυπάμαι που κάποιοι το χρησιμοποίησαν αρνητικά. Επαγγελματίες ευαίσθητοι είναι αυτοί που θεωρούν ότι έχουν το μονοπώλιο του ενδιαφέροντος για την πολιτιστική κληρονομιά. Επαγγελματίες ευαίσθητοι είναι αυτοί που στηρίζουν την πολιτική τους ύπαρξη και καριέρα στο να θέτουν εμπόδια. Το έκαναν και πριν από 30 χρόνια, το κάνουν και σήμερα. Η Θεσσαλονίκη έχει ταλαιπωρηθεί στο παρελθόν πάρα πολύ από ανθρώπους οι οποίοι έκαναν ακτιβισμό πίσω και γύρω από τα μεγάλα έργα. Πολλά έργα της πόλης, αν είχε ακολουθηθεί η άποψη συγκεκριμένων ανθρώπων, δεν θα είχαν γίνει ποτέ.

Κανείς δεν μίλησε για καταστροφή των αρχαιοτήτων, κανένα σχέδιο δεν μιλά για καταστροφή ή διαμελισμό τους. Προσωπικά, λέω "ναι" στο μετρό, "ναι" και στον σεβασμό της πολιτιστικής κληρονομιάς. Είναι ψευδοδίλημμα το "ή αρχαία ή μετρό". Θα υπάρχουν και αρχαία και μετρό. Το σημαντικό είναι να έχουμε το συντομότερο δυνατό μετρό με το μικρότερο δυνατό κόστος και με τη μικρότερη ενόχληση για τους κατοίκους της πόλης

Η Θεσσαλονίκη δεν χρειάζεται διχασμούς και ολιγωρίες, έχει ανάγκη από έργα και αποτελεσματικότητα. Το έργο αυτό, ουσιαστικό για τη λειτουργία της πόλης, δεν πρέπει να εμπλακεί σε πολιτικά και κομματικά παίγνια, δεν πρέπει να γίνει αφορμή για νέο διχασμό.

Η πόλη δεν θα διχαστεί, θα βρει την καλύτερη λύση. Την πιο άμεση και οικονομική. Και εγώ ως δήμαρχος Θεσσαλονίκης θα είμαι αυτός που θα φροντίσει ούτως ώστε το μετρό να γίνει με το καλύτερο τρόπο. Οι Θεσσαλονικείς θέλουν να ζήσουν σε μία πόλη λειτουργική, αισθητικά όμορφη, που θα σέβεται την πολιτιστική κληρονομιά αλλά και θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες μιας ευρωπαϊκής μητρόπολης».

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 15.9.2019

Αρχαιολογία & Ιστορία
15

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Έκκληση της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας στον πρωθυπουργό για τα αρχαία του μετρό Θεσσαλονίκης

Culture / Έκκληση της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας στον πρωθυπουργό για τα αρχαία του μετρό Θεσσαλονίκης

« Η ευθύνη μας απέναντι στην Ιστορία του Παγκόσμιου Πολιτισμού είναι τεράστια» σημειώνει μεταξύ άλλων το ψήφισμα της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας προς τον πρωθυπουργό για τα αρχαία της Βενιζέλου
Μητσοτάκης για Μετρό Θεσσαλονίκης: Θα λειτουργήσει τον Απρίλιο του 2023 - Τι είπε για τον σταθμό «Βενιζέλος»

Ελλάδα / Μητσοτάκης για Μετρό Θεσσαλονίκης: Θα λειτουργήσει τον Απρίλιο του 2023 - Τι είπε για τον σταθμό «Βενιζέλος»

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε εκτεταμένη αναφορά στην κατασκευή και το χρονοδιάγραμμα των έργων του Μετρό Θεσσαλονίκης, κατά την ομιλία του στη φετινή ΔΕΘ.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος και η έρευνα του για τους κατοίκους της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος της Αθήνας

Πρωτοπορία, όραμα, κοσμοπολιτισμός: Τα υλικά με τα οποία ήταν φτιαγμένος ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Μαριάννα Χαριτωνίδου για την δράση, την έρευνά του για τους κατοίκους της Αθήνας, την παρακαταθήκη του στην πόλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ρεπορτάζ / Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ποιος είναι ο διαβόητος Βρετανός λαθρέμπορος από την εταιρεία του οποίου ανακτήθηκαν πρόσφατα εκατοντάδες αρχαιότητες μετά από μακροχρόνια διεκδίκηση από το ελληνικό Δημόσιο;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σχέδια για τις Απόκριες του 1933 και τα έθιμα της Παλιάς Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι παληές αθηναϊκές Απόκρηες»: Πώς γιορτάζονταν πριν έναν αιώνα;

Μια σειρά από σχέδια που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Παναθήναια» σχετικά με τις Απόκριες και άρθρα από το περιοδικό «Μπουκέτο» για τα αποκριάτικα έθιμα της παλιάς Αθήνας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Πού μπορούμε να δούμε το Ανάκτορο των Γιγάντων σε μια βόλτα μας στο κέντρο της πόλης και τι συμβολίζουν τα γλυπτά που υπάρχουν στο πρόπυλο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον αρχαιολόγο Γιάννη Θεοχάρη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ιστορία μιας πόλης / ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ποια ήταν η ολιγομελής ομάδα ΠΕΑΝ που έμεινε στην ιστορία για τις ριψοκίνδυνες δράσεις της ενάντια στους Ναζί; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου για την Πανελλήνιο Ένωση Αγωνιζομένων Νέων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Ιστορία μιας πόλης / Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Στις 2 Αυγούστου του 338 π.Χ. ο Φίλιππος Β’ οδηγεί τους Μακεδόνες σε μία μάχη η έκβαση της οποίας θα αλλάξει τον κόσμο. Τι σήμανε για τη Μακεδονία, την Αθήνα και τον ελλαδικό χώρο η Μάχη της Χαιρώνειας; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Παναγιώτη Ιωσήφ, συνεπιμελητή της έκθεσης που έχει ως θέμα την ιστορική μάχη και τρέχει αυτό το διάστημα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια (πριν έναν αιώνα)

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, πριν από έναν αιώνα

Η LiFO, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, θα παρουσιάσει μια σειρά από ανέκδοτα και σπάνια ντοκουμέντα για διάφορα θέματα από τη λαμπρή, ή και όχι τόσο, ιστορία του τόπου μας. Ξεκινάμε με τον ιστορικό σταθμό του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, που δεν ήταν πάντοτε υπόγειος.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ιστορία μιας πόλης / Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιοι κάνουν χρήση ναρκωτικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και ποιο είναι το κοινωνικό αποτύπωμα των ναρκωτικών στην Αθήνα της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον ιστορικό και ερευνητή Κωστή Γκοτσίνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινή ζωή των ανθρώπων πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινότητα πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Μια νέα έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο αποκαλύπτει τη ζωή των Ρωμαίων που έζησαν μέσα στις τάξεις του στρατού της Αυτοκρατορίας και την υπηρέτησαν πιστά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Η Καλλιόπη Λημναίου-Παπακώστα, διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου-Ιδρύματος Αλεξανδρινού Πολιτισμού, που σκάβει στην Αλεξάνδρεια από το 1998 μιλά για τις ανασκαφές που πραγματοποιεί εκεί, τα μέχρι στιγμής ευρήματα, τον Μεγαλέξανδρο, τη σχέση του με την Αίγυπτο και το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ του Netflix, στο οποίο συμμετείχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Τα κτίρια του Αλέξανδρου Νικολούδη υπάρχουν παντού στην Αθήνα. Όμως γιατί γνωρίζουμε τόσο λίγα γι' αυτόν τον αρχιτέκτονα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με την Αμαλία Κωτσάκη.
THE LIFO TEAM
Βυζάντιο και Αφρική: Μια έκθεση με τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αφρική και Βυζάντιο: Τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Μέσα από σπάνια αντικείμενα η νέα έκθεση του Met αφηγείται την κεντρική θέση της Αφρικής στα διηπειρωτικά δίκτυα εμπορίου και πολιτιστικών ανταλλαγών με το Βυζάντιο.
THE LIFO TEAM
Οι δυτικοί λόφοι της αρχαίας Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Πνύκα, Νυμφών, Φιλοπάππου: Οι δυτικοί λόφοι της αρχαίας Αθήνας

H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τη Λήδα Κωστάκη και τον Μάρκο Κατσιάνη για τους τρεις λόφους που βρίσκονται απέναντι από την Ακρόπολη (Πνύκας, Νυμφών και Μουσών-Φιλοπάππου) και καθόρισαν την εξέλιξη του αστικού ιστού της Αθήνας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ