Οι Άγγελοι της Χαράς δίνουν χαρά εκεί όπου υπάρχει ανάγκη

Μια εμψυχωτική ομάδα που προσφέρει ψυχοκοινωνική στήριξη μέσω της τέχνης σε ηλικιωμένους, σε παιδιά που νοσηλεύονται ή που φιλοξενούνται σε ιδρύματα και σε άτομα με αναπηρίες.

Μερόπη Κοκκίνη

13.6.2020 | 12:40

Οι Άγγελοι της Χαράς δίνουν χαρά εκεί όπου υπάρχει ανάγκη

Η πανδημία δεν τους σταμάτησε. Μπορεί να ακινητοποίησε έναν ολόκληρο πλανήτη, όμως οι Άγγελοι της Χαράς δεν το έβαλαν κάτω και δεν αποθαρρύνθηκαν. Αντιθέτως, συνέχισαν να μοιράζουν χαμόγελα ακόμα και από απόσταση με σύμμαχο την τεχνολογία, πραγματοποιώντας τις δράσεις τους ψηφιακά.

Για όσους δεν γνωρίζουν, οι Άγγελοι της Χαράς είναι μια εμψυχωτική ομάδα (μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία), η οποία, μέσα από την τέχνη και τις σύγχρονες ψυχοπαιδαγωγικές μεθόδους, προσπαθεί να επαναφέρει τη χαρά και την ελπίδα σε παιδιά που από τρυφερή ηλικία έρχονται αντιμέτωπα με την αβεβαιότητα, το άγχος και τον φόβο μέσα σε νοσοκομεία ή ιδρύματα. Επίσης, μέσα από εξειδικευμένα προγράμματα, προσαρμοσμένα στην τρίτη ηλικία, εμψυχώνει ηλικιωμένους σε μονάδες φροντίδας, οι οποίοι βιώνουν συναισθήματα θλίψης, μοναξιάς, απελπισίας και συχνά φυσικό πόνο, ενώ παράλληλα οργανώνουν διαδραστικές παραστάσεις και προγράμματα μουσικοθεραπείας με όχημα τους ήχους, τη φωνή, τα μουσικά όργανα, τον αυτοσχεδιασμό και το τραγούδι, ειδικά διαμορφωμένα για άτομα με αναπηρίες.

Από το 2011, που δημιουργήθηκαν, μέχρι σήμερα περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι (από νεογνά μέχρι ηλικιωμένους) έχουν δεχτεί την ευεργετική παρέμβασή τους.

Οι περιορισμοί στη φυσική επαφή λόγω της πανδημίας, ειδικά σε χώρους όπως νοσοκομεία και ιδρύματα περίθαλψης, δεν επέτρεψε στους Αγγέλους της Χαράς να βρεθούν κοντά στους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη από μικρές στιγμές ξενοιασιάς και ανακούφισης.

Η ομάδα των Αγγέλων της Χαράς αποτελείται από επαγγελματίες καλλιτέχνες, μουσικοθεραπευτές, παιδαγωγούς, ψυχολόγους και επιστημονικούς συμβούλους που έχουν κοινό όραμα την προσφορά στον άνθρωπο, ενώ το έργο της οργάνωσης στηρίζεται από σημαντικούς επιστημονικούς ειδικούς συμβούλους και συνεργάτες, τόσο σε οργανωτικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Στην ουσία πρόκειται για μια ομάδα ανθρώπων που μπαίνει σε χώρους μέσα στους οποίους νοσηλεύονται ή φιλοξενούνται συνάνθρωποί μας που είναι καταβεβλημένοι, στενοχωρημένοι και μόνοι και προσπαθούν να τους δώσουν ελπίδα και δύναμη για να συνεχίσουν.

Μέσα από διαδραστικές μουσικοθεατρικές παραστάσεις, ψυχοεκπαιδευτικά καλλιτεχνικά προγράμματα και μουσικοθεραπεία ενισχύουν την ψυχολογία των παιδιών που νοσηλεύονται στα Νοσοκομεία παίδων της Αττικής, στην Ογκολογική Μονάδα Παίδων «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη-ΕΛΠΙΔΑ», στα ιδρύματα παιδικής προστασίας και στα κέντρα στήριξης παιδιού και οικογένειας.

Επίσης, επισκέπτονται φορείς ειδικής αγωγής σε όλη την Αθήνα, όπου εξυπηρετούνται άνθρωποι με αναπηρία (π.χ. παιδιά ή ενήλικες με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές ή νοητική υστέρηση), προσφέροντας διαδραστικές παραστάσεις και προγράμματα ειδικά διαμορφωμένα έτσι ώστε οι άνθρωποι που συμμετέχουν σε αυτά να ανακαλύπτουν νέους τρόπους έκφρασης και επικοινωνίας.

Στις μονάδες φροντίδας, στα κέντρα ημερήσιας φροντίδας ηλικιωμένων και στα κέντρα ανοιχτής προστασίας ηλικιωμένων πλησιάζουν με αγάπη κάθε ηλικιωμένο ξεχωριστά και δημιουργούν σχέση εμπιστοσύνης. Μέχρι και πριν από την πανδημία τραγουδούσαν και χόρευαν μαζί τους, συνδέονταν με το άγγιγμα, το βλέμμα και τη φωνή. Μουσικοί, χορευτές και εμψυχωτές ενεργοποιούσαν τους ηλικιωμένους μέσα από την επαφή, ζωντανεύοντας πολύ συχνά μνήμες της νιότης τους, επιτρέποντάς τους να βιώσουν και πάλι όμορφες και ευχάριστες στιγμές.

Η πανδημία, όμως, έφερε τα πάνω-κάτω. Οι περιορισμοί στη φυσική επαφή, ειδικά σε χώρους όπως νοσοκομεία και ιδρύματα περίθαλψης, δεν επέτρεψε στους Αγγέλους της Χαράς να βρεθούν κοντά στους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη από μικρές στιγμές ξενοιασιάς και ανακούφισης.

Αν και οι επισκέψεις σε όλα αυτά τα νοσοκομεία και τις ειδικές μονάδες κόπηκαν λόγω των μέτρων που επιβλήθηκαν, η ανάγκη για ανθρώπινη επαφή αλλά και για δημιουργικές διεξόδους έγινε ακόμα πιο μεγάλη, καθώς παιδιά, ηλικιωμένοι και ΑμεΑ που φιλοξενούνται ή νοσηλεύονται σε δομές βιώνουν έναν αναγκαίο μεν, δύσκολο δε αποκλεισμό λόγω του κορωνοϊού.

Έτσι, οι Άγγελοι της Χαράς έθεσαν ως προτεραιότητά τη στήριξή αυτών των ανθρώπων και, προσαρμόζοντας τις δράσεις τους, δημιούργησαν ένα νέο πρότζεκτ εμψύχωσης με τίτλο «Είμαι εδώ μαζί σου», στο πλαίσιο του οποίου έφτιαξαν οπτικοακουστικό υλικό με βιντεοσκοπημένες δημιουργικές δραστηριότητες και θεατρικό περιεχόμενο όπως παντομίμες, αφήγηση παραμυθιού, παιχνίδια φαντασίας, τραγούδια, χορός, θεατρικά σκετς, γρίφοι, αυτοσχεδιασμοί αλλά και αφηγήσεις της ιστορίας τραγουδιών της παλιάς Αθήνας, ώστε να προσφέρουν γέλιο και χαρά από απόσταση. Μαζί με αυτό ξεκίνησαν να κάνουν και μια σειρά από online συνεδρίες μουσικοθεραπείας και ψυχοεκπαιδευτικών προγραμμάτων στα παιδοψυχιατρικά τμήματα των νοσοκομείων παίδων.

«Καταφέραμε στο διάστημα ενός διμήνου να συνδεθούμε με πάνω από 300 ωφελούμενους σε 13 φορείς, προσφέροντας στιγμές στήριξης, και συνεχίζουμε» λένε οι υπεύθυνοι της ομάδας, οι οποίοι κατάφεραν, μέσα από τους υποστηρικτές του έργου τους, να προμηθεύσουν τις δομές, τις οποίες μέχρι πρότινος επισκέπτονταν, με tablet, κρατώντας με αυτόν τον τρόπο συντροφιά σε αυτούς που το είχαν ανάγκη.

Η ιστορία των Αγγέλων, πάντως, πάει πίσω στο 2011, όταν η ιδρύτρια και νυν πρόεδρος του φορέα, κ. Ειρήνη Λεμού-Στούρτζα, ούσα εθελόντρια στον φιλανθρωπικό οργανισμό «Make-A-Wish», αισθάνθηκε την ανάγκη να στηρίξει άτομα που βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση στα νοσοκομεία. Έτσι, πήρε την πρωτοβουλία να βρει καλλιτέχνες για να εμψυχώσουν με τις καλλιτεχνικές τους δράσεις τους ανθρώπους αυτούς. Η προσπάθεια απέκτησε νομική υπόσταση με την επωνυμία «Άγγελοι της Χαράς» το 2014, ένα όνομα που εμπνεύστηκε το ιδρυτικό μέλος, κ. Νίκη Τουμπακάρη, η οποία έγραψε τα πρώτα θεατρικά και ανέλαβε να βρει την ομάδα που θα πλαισίωνε το ξεκίνημα της ιδέας.

Αν αναρωτιέται κανείς εάν μπορεί να ξαναγεννηθεί η ελπίδα μέσα από το τραγούδι, τον χορό και τις παραστάσεις, η κ. Δήμητρα Γκλιάτη, σκηνοθέτις, ηθοποιός και υπεύθυνη προγραμμάτων της ομάδας στα νοσοκομεία, έχει την απάντηση: «Αυτό γίνεται πολύ φανερό όταν μπαίνεις στον χώρο του νοσοκομείου, στο σαλονάκι όπου δίνουμε τις παραστάσεις μας, και νιώθεις αυτό το "βάρος", τη "στενoχώρια" ή δυσκολία στον αέρα, την επιφυλακτικότητα και την κατήφεια, πολλές φορές, στους θαλάμους, όταν περνάμε για να τους καλέσουμε να έρθουν. Δηλαδή, το "πριν". Και βιώνεις τη μεταμόρφωση σιγά-σιγά, με τον κόσμο που μαζεύεται να δει την παράσταση, τα τραγούδια που ηχούν στον χώρο, τα χαμόγελα, τα γέλια των παιδιών, πώς φωτίζουν τα πρόσωπά τους, πώς συγκινούνται οι γονείς και παίρνουν δύναμη και κουράγιο ‒ το "μετά".

Σε αυτά τα 50-60 λεπτά που βρισκόμαστε κοντά τους οι άνθρωποι, μικροί και μεγάλοι, απλώνουν το χέρι τους και ταξιδεύουμε μαζί μέσα στις ιστορίες, μέσα στα νοήματα, τις περιπέτειες των ηρώων που χρειάζονται τη βοήθεια και τη συμμετοχή των μικρών μας φίλων που πάντα συμμετέχουν, γιατί οι παραστάσεις μας είναι διαδραστικές, προκειμένου να ενεργοποιούν το κοινό μας, καθιστώντας την παράσταση μια βιωματική εμπειρία. Ναι, λοιπόν, φεύγοντας, βλέπεις στα μάτια τους και στα χαμόγελά τους αυτήν τη χαρά, αυτήν τη φλογίτσα, να σιγοκαίει και αυτό είναι το φως της αγάπης, της συνύπαρξης, της ελπίδας».