Έφυγε λοιπόν από τη ζωήο σπουδαίος Βρετανός συγγραφέας Τζ. Γκ.Μπάλαρντ, αν όχι ακριβώς πλήρης ημερών(μολονότι τα 79 χρόνια δεν είναι και λίγα,πόσα να πάει κανείς για να είναιευχαριστημένος;), σίγουρα πλήρωςεπιβεβαιωμένος για τις ενοράσεις τουσχετικά με την ιδέα της νέας τεχνολογικήςεποχής αλλά και της Νέας Τάξης. Όχι ότιήταν αυτό ακριβώς το «θέμα» του, παράτο γεγονός ότι, συνήθως, το όνομά τουσυνόδευαν καταναγκαστικά φράσεις όπως«επιστημονική φαντασία» ή «δυστοπικόμέλλον». Ο Μπάλαρντ ήταν πάνω απ' όλα(τουλάχιστον στη δική μου αντίληψη) έναςεπιφανής και οξύνους αντι-κουλτουριάρηςπου δεν έχανε την ευκαιρία να χλευάζειτη σοβαροφάνεια, το στόμφο και την ιδέαηθικής ανωτερότητας του συγγραφέαέναντι των κοινών θνητών, νιώθονταςπάντα έντονη την ανάγκη να βάλει πιπέριστο στόμα όσων εκστόμιζαν κακές λέξειςόπως «φιλολογικό» ή «λογοτεχνικό».
Ο Μπάλαρντ -παρ' ότιήταν τέκνο της αποικιοκρατίας- ήταν«δικός μας». Το Crash -το πιογνωστό ίσως και σίγουρα το πιο περιβόητοβιβλίο του, τοποθετημένο σύμφωνα με τονίδιο «στο σημείο που το σεξ και ο θάνατοςδιασταυρώνονται, αν και το γράφημα είναιδύσκολο να διαβαστεί»- υπήρξε ένα απότα βασικά ΣΟΣ στις μετα-πανκ εξετάσειςκαι δεν είναι τυχαίες οι έντονες επιρροέςτου έργου του στους JoyDivision, τους CabaretVoltaire, τους ThrobbingGristle ακόμα και στον Bowieκαι τόσους άλλους, μέχρι τους RadioheadKlaxons (ο κατάλογος είναιατέλειωτος). Πώς να μη θεωρήσεις «δικόσου» κάποιον που είχε χαρακτηρίσει τοΜαντ Μαξ 2 ως «την Καπέλα Σιστίνα τουπανκ» και το Μπλε Βελούδο ως την «καλύτερηταινία της δεκαετίας του '80»; Υπήρξεπάντως κι ο ίδιος τυχερός στις μεταφορέςβιβλίων του στη μεγάλη οθόνη, τόσο μετο Crash του Κρόνενμπεργκόσο και με την Αυτοκρατορία του Ήλιου(σίγουρα μια από τις ελάχιστες ταινίεςτου Σπίλμπεργκ που μπορούμε να κάτσουμενα δούμε όλοι μαζί, χωρίς να ξινίσεικανείς).
Εξέχον δείγμα αυτήςτης υγιούς απόστασης που έχουν καμιάφορά οι Βρετανοί από τα πράγματα, οΜπάλαρντ το έπαιζε με άνεση Αίσωπος τηςΑποκάλυψης με τις διάφορες επιτυχημένεςπαραβολές του για τους τρόπους που μαςχειραγωγεί η τεχνολογία, χωρίς περιορισμόαπό την ακαδημία ή το λογοτεχνικό κύκλωμακαι χωρίς την ανάγκη τεκμηρίωσης πουαπαιτεί η δημοσιογραφία (λέμε τώρα...).Ούτε φυσικά καιγόταν να είναι προοδευτικόςή πολιτικά ορθός: σ' ένα σαρκαστικόμίνι λεξικό του 20ού αιώνα που είχεσκαρώσει, στο λήμμα «έκτρωση» ο ορισμόςτου ήταν «do ityourself γενοκτονία». Ήτανοπωσδήποτε «ένας προφήτης, μα τι προφήτης»(και μόνο η περιστάσεις του θανάτου τηςπριγκίπισσας Νταϊάνας είναι σαν διήγηματου Μπάλαρντ), αλλά και ένας από τουςπιο ιδιοφυείς τσιταλόγους της σύγχρονηςεποχής, όπως μπορεί να διαπιστώσεικανείς, αλιεύοντας τις δύο εξαιρετικέςσυλλογές κειμένων του που έχουνκυκλοφορήσει (J.G.Ballard: Quotesκαι A User'sGuide to theMillenium):
«Οι ανεπτυγμένεςκοινωνίες του μέλλοντος δεν θακαθοδηγούνται από την κοινή λογική αλλάαπό αλληλοσυγκρουόμενα συστήματαψυχοπαθολογίας». (2003)
«Το βλέπεις παντού στηνΑνατολή πια - η Δύση έχει απορριφθεί. Οαραβικός κόσμος θα πάρει τη θέση τουΥπαρκτού Σοσιαλισμού στο ρόλο τουμπαμπούλα για τη Δύση». (1987)
«Μια ισχνή μειοψηφίασύντομα θα τρελαθεί από την πλήξη,συνειδητοποιώντας ότι η μόνη ελευθερίασε μια ολοκληρωτικά λογική κοινωνίαείναι η τρέλα. Η βία θα ξεσπάσει στασούπερ μάρκετ και τα εμπορικά κέντρα.Ενώ θα καταδικάζουμε αυτές τις πράξεις,μέσα μας θα νιώθουμε αναζωογονημένοιαπ' αυτές έστω και έμμεσα». (2001)
«Ο Νέος Ολοκληρωτισμόςμας χαμογελά με το μηχανικό χαμόγελοαρχισερβιτόρου σε ινδικό ρεστοράντρίτης κατηγορίας διαβεβαιώνοντάς μαςπως ό,τι συμβεί είναι για το καλό μας».(2003)
«Όταν εμφανιστεί οπρώτος θηλυκός Δαρβίνος ή ο πρώτοςθηλυκός Φρόιντ, θα απελευθερωθούντεράστιες ευεργετικές δυνάμεις, και οκόσμος μπορεί να αλλάξει μ' ένα σχεδόνθρησκευτικό τρόπο. Ίσως υποσυνείδητααυτός (αυτή) είναι ο Μεσσίας πουπεριμένουμε». (2001)
«Η διάσπαρτη επιθυμίαγια την πορνογραφία σημαίνει ενδεχομένωςότι η φύση μας κρούει τον κώδωνα κινδύνουγια τον επερχόμενο αφανισμό μας ωςείδος». (1982)
«Η ικανότητα τουανθρώπινου οργανισμού να καταναλώνειπαυσίπονα είναι απεριόριστη». (2000)
«Δεν υπάρχει σοβαρόςλόγος για να εμπιστεύεται κανείς πιοπολύ τους γιατρούς από τους δικηγόρουςή τους κτηματομεσίτες». (1991)
«Μην ξεχνάτε ότι οιαστυνομικοί είναι ουδέτεροι - μισούντους πάντες εξίσου. Νομοταγής δενσημαίνει καλός πολίτης. Σημαίνει να μηνενοχλείς την αστυνομία». (2003)
«Τίποτε δεν είναι πιοενοχλητικό από το θέαμα των ανθρώπωνπου δουλεύουν όλη μέρα». (1994)
«Είναι εκπληκτικό πώςοι αδύναμοι κρίνουν τους δυνατούς μετα δικά τους περιορισμένα κριτήρια».(1962)
«Σ' έναν κόσμο απόλυτουσχετικισμού, δεν υπάρχει τρόπος ναγνωρίζει κανείς ποιος λέει την αλήθεια».(1991)
«Η συμβουλή μου σεοποιονδήποτε είναι η εξής: σε όποιοτομέα κι αν είσαι μείνε πιστός στιςεμμονές σου και άφησέ τις να σε καθοδηγούνσαν να είσαι υπνοβάτης». (1987)
σχόλια