Κάθε περίπου 15 λεπτά, μια σκούρα νεκροφόρα σταματά μπροστά στο κρεματόριο του τεράστιου νεκροταφείου της Αλμουδένα, στη Μαδρίτη.
Ο πατέρας Edduar βγαίνει έξω από το κτίριο για να χαιρετίσει τους συγγενείς που ήρθαν για το τελευταίο αντίο, οι οποίοι -με βάση τις εθνικές οδηγίες- δεν ξεπερνούν τα πέντε άτομα. Ο οδηγός ανοίγει το πορτ μπαγκάζ, αποκαλύπτοντας ένα απλό, ξύλινο φέρετρο. Πίσω από το όχημα, κάτω από ένα υπόστεγο, οι τεθλιμμένοι συγγενείς κρατούν τις αποστάσεις. Κάποιοι φορούν μάσκες, ακόμη και γάντια. Αγκαλιές και φιλιά είναι θέαμα σπάνιο.
Οι ευχές και οι προσευχές διαρκούν το πολύ πέντε λεπτά. Ο πατέρας Edduar ραίνει το σφραγισμένο φέρετρο με αγιασμό πριν αυτό φορτωθεί σε ένα φορείο για να οδηγηθεί μέσα. Και τέλος. Δεν υπάρχουν επισκέψεις, ούτε δημόσια ταφή. Μετά βίας υπάρχει χρόνος ακόμη και για αυτό το αντίο.
Καθώς η νεκροφόρα απομακρύνεται, μια άλλη παίρνει την θέση της λίγο αργότερα. Οι σύντομες τελετές είναι τόσο σταθερές και αδιάκοπες όσο ο καπνός από την καμινάδα του κρεματόριου.
Είναι ένα περίεργο σκηνικό, ακόμη και για ένα από τα μεγαλύτερα νεκροταφεία της δυτικής Ευρώπης, που έχει «περάσει» από λιμό, παγκόσμιο πόλεμο και την ισπανική γρίπη.
Έτσι πενθούν οι Ισπανοί υπό το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που έχει κηρυχθεί στη χώρα, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, και έχει κλείσει στα σπίτια τους κατοίκους -με ελάχιστες εξαιρέσεις- τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, με τουλάχιστον άλλες τρεις να έπονται.
«Μπορείς να το δεις στα πρόσωπά τους, τον αφόρητο πόνο», λέει ο πατέρας Edduar. Όχι μόνο έχουν χάσει κάποιον αγαπημένο τους, αλλά πρέπει και να τον αποχαιρετίσουν με ελάχιστους δίπλα τους. Κάποιοι μεταδίδουν την σύντομη τελετή από τα τηλέφωνά τους, ώστε να την παρακολουθήσουν συγγενείς και φίλοι που δεν μπορούσαν να είναι παρόντες. Σίγουρα δεν είναι το αντίο που θα ευχόταν οποιοσδήποτε.
Με τις εκκλησίες κλειστές σε όλη τη χώρα, αυτό είναι ένα από τα ελάχιστα μέρη όπου μπορεί κανείς να συναντήσει από κοντά κάποιον ιερέα.
«Προσπαθώ να είμαι κοντά τους. Τους λέω πως είμαι μαζί τους και πως δεν είναι μόνοι. Μερικές φορές με στενοχωρεί πολύ και κλαίω», λέει ο πατέρας Edduar, που αν και φοβάται μην κολλήσει τον ιό, ωστόσο επιμένει να μην φορά μάσκα ή γάντια. «Μπορεί να ακουστεί λίγο παράξενο, αλλά σε αυτήν την ιστορική στιγμή, το θεωρώ προνόμιο... η ζωή μου ανήκει στον κόσμο, να βρίσκομαι μαζί τους σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή», εξηγεί.
Η Ισπανία έχει χτυπηθεί από τον κορωνοϊό χειρότερα από σχεδόν οποιαδήποτε άλλη χώρα παγκοσμίως. Επίκεντρο της πανδημίας είναι η Μαδρίτη, όπου έχει σημειωθεί στο 40% των θανάτων από τον ιό. Με τα νεκροτομεία της χώρας να μην μπορούν πλέον να διαχειριστούν τον τεράστιο αριθμό πτωμάτων, δυο παγοδρόμια έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται ως προσωρινά νεκροτομεία. Την ίδια στιγμή, τα νεκροταφεία αναφέρουν πως προχωρούν σε διπλάσιες ή και τριπλάσιες ταφές από ό,τι συνήθως.
Στο μικρό πάρκινγκ, ο Félix Poveda πηγαινοέρχεται φορώντας ένα μαύρο παλτό, σκούρα γραβάτα και λευκή, χειρουργική μάσκα. Ο ίδιος προσεβλήθη από τον ιό σε ένα οικογενειακό δείπνο πριν από μερικές εβδομάδες. Κόλλησαν επίσης ο αδερφός και η μητέρα του, ενώ και οι τρεις χρειάστηκε να νοσηλευτούν. Η 77χρονη μητέρα του δεν τα κατάφερε.
Όπως πολλοί άλλοι στην Ισπανία, ο Poveda αναγκάστηκε να πει το τελευταίο αντίο μέσω τηλεφώνου. Όπως εξηγεί, ο γιατρός του είπα πως η μητέρα του δεν πληρούσε τα κριτήρια για αναπνευστήρα- εξοπλισμός που βρίσκεται σε τεράστια έλλειψη στα υπερφορτωμένα νοσοκομεία της Μαδρίτης.
«Δεν ξέρω πώς να το διαχειριστώ... Δεν ξέρω πώς να νιώσω», λέει ο ίδιος, σημειώνοντας πως κατανοεί την ανάγκη για απόσταση και συντομία στην διαδικασία ταφής, αλλά αυτό δεν διευκολύνει ούτε κάνει λιγότερο σκληρή την πραγματικότητα.
«Είμαι μόνος εδώ. Ο αδερφός και η αδερφή μου δεν μπορούσαν να έρθουν. Η γυναίκα μου δεν θα έρθει. Τα εγγόνια δεν θα έρθουν. Μόνο εγώ. Με τίποτα δεν μπορούσα να φανταστώ πως θα ήταν έτσι το τέλος», λέει ο Félix Poveda, που σκοπεύει ωστόσο να κάνει κανονική κηδεία στην μητέρα του όταν περάσει η κρίση.
Σε λίγο καταφτάνει μια ακόμη νεκροφόρα. Αυτή έχει μέσα την νεκρή μητέρα του. Σαν κουρντισμένο ρολόι, ο πατέρας Edduar έρχεται για να διαβάσει τις προσευχές. Ο Poveda σταυρώνει τα χέρια και σκύβει το κεφάλι του. Αμέσως μετά το φέρετρο, μπαίνει με την σειρά του στο φορείο. Καθώς κατευθύνεται πίσω στο αυτοκίνητό του, ο πόνος και το σοκ του είναι παραπάνω από εμφανή. Τα δάκρυα κατακλύζουν το πρόσωπό του αλλά η μάσκα απορροφά τα περισσότερα. Αυτός δεν ήταν ο τρόπος που ήθελε να αποχαιρετίσει την μητέρα του.
Με πληροφορίες από CNN
σχόλια