Πού πηγαίνει η συνείδησή μας όταν πεθαίνουμε

 Πού πηγαίνει η συνείδησή μας όταν πεθαίνουμε Facebook Twitter
Η έλλειψη πλήρους θεωρίας από τους επιστήμονες που ασχολούνται με τη νευρολογία και την λειτουργία του εγκεφάλου για το πώς η δραστηριότητα των νευρώνων μεταφράζεται σε συνειδητές εμπειρίες (όπως το κόκκινο χρώμα) σημαίνει ότι η προσέγγιση μέσω της φυσιολογίας δεν είναι αρκετή ή είναι λανθασμένη.
22

Πού είναι η εμπειρία του χρώματος «κόκκινο» στον εγκέφαλό μας; Αυτή την ερώτηση έθεσε ο Ντίπακ Τσόπρα στον Michael Shermer του Scientific American στα πλαίσια του Sages and Scientists Symposium στην Καλιφόρνια. Κάποιοι από τους παρουσιαστές ισχυρίστηκαν ότι η έλλειψη πλήρους θεωρίας από τους επιστήμονες που ασχολούνται με τη νευρολογία και την λειτουργία του εγκεφάλου για το πώς η δραστηριότητα των νευρώνων μεταφράζεται σε συνειδητές εμπειρίες (όπως το κόκκινο χρώμα) σημαίνει ότι η προσέγγιση μέσω της φυσιολογίας δεν είναι αρκετή ή είναι λανθασμένη. Η ιδέα ότι η υποκειμενική εμπειρία είναι αποτέλεσμα ηλεκτροχημικής δραστηριότητας είναι μια υπόθεση, έγραψε ο Τσόπρα σε ένα μέιλ.

Οι επιστήμονες που ασχολούνται με την εγκεφαλική λειτουργία μπορούν να προβλέψουν τις επιλογές του ανθρώπου μέσω από τις εγκεφαλικές δραστηριότητες που φαίνονται σε εγκεφαλογραφήματα, πριν το αντικείμενο έχει συνειδητοποιήσει τι απόφαση πρόκειται να πάρει.

Πού είναι το μυαλό της θείας Μίλλι όταν πεθαίνει από Αλτσχάιμερ; Απάντησε ο Michael Shermer. Η θεία ήταν ένα εφήμερος σχηματισμός συμπεριφοράς στο σύμπαν και επέστρεψε στο δυναμικό από το οποίο προήλθε. Στη φιλοσοφική θεώρηση των ανατολικών παραδόσεων η υπόσταση του «εγώ» είναι μια ψευδαίσθηση και ο στόχος της φώτισης είναι η μετάβαση σε μια πιο παγκόσμια, μη χωρική, άυλη ύπαρξη.

Όμως, όπως γράφει ο Shermer στο Scientific American, η υπόθεση ότι ο εγκέφαλος είναι αυτός που δημιουργεί τη συνείδηση, έχει πολλαπλές σχετικές ενδείξεις, ασύγκριτα περισσότερες με την υπόθεση ότι η συνείδηση είναι αυτή που δημιουργεί τον εγκέφαλο. Οι επιστήμονες που ασχολούνται με την εγκεφαλική λειτουργία μπορούν να προβλέψουν τις επιλογές του ανθρώπου μέσω από τις εγκεφαλικές δραστηριότητες που φαίνονται σε εγκεφαλογραφήματα, πριν το αντικείμενο έχει συνειδητοποιήσει τι απόφαση πρόκειται να πάρει. Το γεγονός ότι οι επιστήμονες δεν έχουν συμφωνήσει απόλυτα για το ποια θεωρία εξηγεί καλύτερα τον εγκέφαλο δε σημαίνει ότι είναι εξίσου πιθανό να είναι η ύλη δημιουργία της συνείδησης.- Λ.Φ.

22

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Υπάρχουν πράγματι τροφές που «καίνε» λίπος;

Ψυχή & Σώμα / Υπάρχουν πράγματι τροφές που «καίνε» λίπος;

Βοηθούν όντως κάποιες τροφές στις καύσεις ή είναι απλώς ένας διατροφικός μύθος; Στο σημερινό επεισόδιο συζητάμε με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη για το πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε με απλούς τρόπους τον μεταβολισμό μας.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Ψυχή & Σώμα / Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Τι σημαίνει «σωστή» διατροφή στην εμμηνόπαυση; Υπάρχουν τροφές που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων; Πόσοι από τους διατροφικούς «κανόνες» που ακούμε είναι μύθοι; Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τον νοσοκομειακό διαιτολόγο Χρήστο Παπαβαγγέλη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
«Γονείς, ψυχραιμία! Υπάρχει τρόπος για ήρεμη γονεϊκότητα;»

Ζωή στα καλύτερά της / «Γονείς, ψυχραιμία! Υπάρχει τρόπος για ήρεμη γονεϊκότητα;»

Μια συζήτηση με την παιδοψυχολόγο και οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια Ηλέκτρα Κτενά για το γονεϊκό άγχος και το τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να χτίσουν ουσιαστικές σχέσεις εμπιστοσύνης με τα παιδιά τους, στο πλαίσιο της σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Ψυχή & Σώμα / Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Τα σφηνάκια τζίντζερ έχουν αποκτήσει φανατικό κοινό και προβάλλονται ως ένα φυσικό booster για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Πόση αλήθεια, όμως, κρύβεται πίσω από αυτή τη διατροφική τάση; Η Μερόπη Κοκκίνη μιλά με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Ozempic και Mounjaro: Ιατρική επανάσταση ή παγίδα;

Ψυχή & Σώμα / Ozempic και Mounjaro: Επανάσταση στην απώλεια βάρους ή παγίδα;

Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη διαιτολόγο Μελίνα Καριπίδου και τον ενδοκρινολόγο Μανώλη Σουβατζόγλου, οι οποίοι εξηγούν πώς λειτουργούν τα φάρμακα GLP-1, ποιοι μπορούν να τα πάρουν, τι ρόλο παίζει η διατροφή κατά τη χρήση τους – και τι συμβαίνει όταν διακοπούν.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Ο λάθος και ο σωστός τρόπος να δώσουμε κίνητρα σ’ ένα παιδί

Υγεία & Σώμα / Ο λάθος και ο σωστός τρόπος να δώσουμε κίνητρα σε ένα παιδί

Το κλειδί για την ανατροφή ικανών νέων ανθρώπων δεν είναι να εστιάζουμε στις δυσκολίες και τα ελλείμματά τους, αλλά να αναγνωρίσουμε και να καλλιεργήσουμε τα προτερήματά τους – να εντοπίσουμε αυτό που οι ειδικοί στην ανάπτυξη του παιδιού αποκαλούν «νησίδες ικανότητας».
THE LIFO TEAM
Κοιλιοκάκη, η σιωπηλή νόσος της γλουτένης

Υγεία & Σώμα / Κοιλιοκάκη: Η σιωπηλή νόσος της γλουτένης

Οι διατροφικές δυσανεξίες μπορούν να κάνουν την καθημερινότητα βάσανο. Η πιο συχνή διαταραχή, που μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι η κοιλιοκάκη. Τι συμπτώματα έχει και πώς γίνεται η διάγνωση;
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Τι είναι οι υπέρ-επεξεργασμένες τροφές;

Ψυχή & Σώμα / Τι είναι οι υπέρ-επεξεργασμένες τροφές;

Ποιες τροφές μάς κάνουν πραγματικά καλό; Πόσο junk food επιτρέπεται να καταναλώνουν τα παιδιά και πόση ζάχαρη; Και πώς ενισχύουμε το μικροβίωμα του οργανισμού; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με την κλινική διατροφολόγο Κωνσταντίνα Κεραμύδα για το ποιες τροφές, ενώ μοιάζουν αθώες, είναι άκρως επικίνδυνες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
DIET

Υγεία & Σώμα / «Είναι τεράστιο θέμα το bullying για το φαγητό στη δουλειά»

Η Εμμανουέλα Λεουνάκη είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος αλλά έχει μια διαφορετική προσέγγιση απ’ τη συνηθισμένη: δεν εστιάζει στη ζυγαριά αλλά στη συναισθηματική σχέση μας με το φαγητό και στην κοινωνική πίεση που οδηγεί σε μειωμένη αυτοεκτίμηση.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Nερό με λεμόνι: Θα χάσουμε κιλά αν το πίνουμε κάθε μέρα;

Ψυχή & Σώμα / Nερό με λεμόνι: Ισχύει ότι βοηθά στην απώλεια κιλών;

Το πρωινό ρόφημα με χλιαρό νερό και λεμόνι έχει γίνει viral στο TikTok, καθώς πολλοί είναι αυτοί που ορκίζονται στα οφέλη του: από καλύτερη πέψη και αποτοξίνωση, μέχρι λαμπερό δέρμα και ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Αλλά τι από όλα αυτά μπορεί να αποδειχθεί επιστημονικά; Πρόκειται για ακόμα έναν διατροφικό μύθο; Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Η ευτυχία ενός πιο ήσυχου Εγώ 

Υγεία & Σώμα / Το «ήσυχο Εγώ» είναι η λύση στον ναρκισσισμό των social media

Πρόκειται για έναν όρο που επινοήθηκε από τους ψυχολόγους, ως αντίδραση στη διαρκή αυτοπροβολή της εποχής μας, προτείνοντας μια ισορροπημένη ταυτότητα που συνδυάζει την αυτογνωσία με το ενδιαφέρον για τους άλλους.
THE LIFO TEAM
Εγκυμοσύνη: η καλύτερη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας ή μια δοκιμασία;

Ψυχή & Σώμα / Εγκυμοσύνη: Η καλύτερη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας ή μια δοκιμασία;

Η Τζούλη Αγοράκη συνομιλεί με την οκτώ μηνών έγκυο Παυλίνα Βουλγαράκη για τα αντιφατικά συναισθήματα μιας περιόδου που, αν και διαρκεί μόνο εννέα μήνες, ίσως τελικά δεν είναι τόσο ειδυλλιακή όσο την παρουσιάζουν.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ

σχόλια

12 σχόλια
ο Hawking δεν ειναι αγνωστικιστης. Ειναι πιο αθεος κι απο τον Dawkins. Και τα λεξικα τερτιπια δεν μπορουν να αγνοησουν την πραγματικοτητα της μη αναγκης για υπαρξη φανταστικων φιλων. Θες να πιστευεις στην Τινκερμπελ ? Με γεια σου και χαρα σου. Οχι ομως να επιστρατευσεις σοφικιστικες τρικλοποδιες για να παραμορφωσεις την πραγματικοτητα.
Ακόμα καλύτερα λοιπόν, ο άθεος Hawking έγραψε το παραπάνω. Ο ίδιος το έγραψε, όχι εγώ. Δεν έχω ανάγκη να παραμορφώσω την πραγματικότητά σου, το αν δέχεσαι εσύ ότι όλο το σύμπαν δημιουργήθηκε από το τίποτα, με γεια σου και χαρά σου. Αλλά το να παρομοιάζεις τον "παρατηρητή" ή κάποιο πιθανό δημιουργό σαν φανταστικό φίλο και να μη δέχεσαι ότι μπορεί να υπάρχει κάτι παραπέρα από όσα γνωρίζουμε, ε ρε φίλε, είναι σκοταδισμός! Ας σταματήσουμε, λοιπόν, να αναρωτιόμαστε τι είναι η συνείδηση και τι σχέση έχει με την σύγχρονη φυσική και κοσμολογία, είναι βολικά εδώ στην υλιστική κοινωνία μας, στην οποία ο μόνος θεός είναι το χρήμα... δεν έχουμε ανάγκη για "φανταστικούς φίλους".
Ας μας εξηγήσει κάποιος λοιπόν ποια ηλεκτροχημική δραστηριότητα του εγκεφάλου παίζει το ρόλο του "παρατηρητή" στη σύγχρονή κβαντομηχανική, ο οποίος προκαλεί την κατάρρευση μιας κυματοσυνάρτησης... Ας μη γελιόμαστε, όλα είναι υποθέσεις, είναι πολύ νωρίς ακόμα για να έχουμε αποδείξεις για οτιδήποτε. Ακόμα και ο υλιστής-αγνωστικιστής Stephen Hawking έχει επισημάνει: «Η Κβαντομηχανική μας ανάγκασε να λάβουμε σοβαρά υπ όψιν ότι ο παρατηρητής είναι αναγκαίος για την δημιουργία του Σύμπαντος όπως και το Σύμπαν είναι αναγκαίο για την δημιουργία του παρατηρητή». Είμαστε λοιπόν σίγουροι ότι η ηλεκτροχημικές αντιδράσεις του εγκεφάλου δημιουργούν και επηρεάζουν τη συνείδηση.. ή μήπως η συνείδηση επηρεάζει τον εγκέφαλο;
Εξαιρετική επισήμανση. Σίγουρα υπάρχει μία αμφίδρομη σχέση της συνείδησης και του εγκεφάλου. Και σίγουρα μέρος της συνείδησής μας είναι αποτέλεσμα του εγκεφάλου (η μνήμη, η σκέψη, η εμπειρία και η δράση μέσα από αυτά). Όμως το ερώτημα είναι τι ώθησε την δημιουργία του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος δημιουργεί μία κάποια συνείδηση από το τίποτα ή τροποποιεί μία προϋπάρχουσα συνείδηση - μία δημιουργό ενέργεια - που ώθησε την γέννηση του εγκεφάλου; Εδώ προκύπτει η μεγάλη δυσκολία διότι ο παρατηρητής σχετίζεται άμεσα με το παρατηρούμενο (δεν είναι ποτέ ελεύθερος από το αντικείμενο που παρατηρεί, ούτε το αντικείμενο της παρατήρησης συμπεριφέρεται ανεξάρτητα από τον παρατηρητή) κι έτσι δεν υπάρχει καθαρή και ολοκληρωμένη "οπτική". Ο παρατηρητής ΕΙΝΑΙ το παρατηρούμενο και ως εκ τούτου χρειάζεται κάτι άλλο, κάτι πέρα από αυτά για να "δει" την όλη εικόνα - αν υπάρχει κάτι τέτοιο βέβαια.
Για το μόνο που είμαστε σίγουροι, είναι οτι θα πεθάνουμε. Οι φτωχοί τουλάχιστον, αρκετοί πλούσιοι δεν είναι σίγουροι, σιγουρεύονται όμως όταν πεθαίνουν.
Ακόμα και αν ξέρουμε τη θέση και την ταχύτητα όλων των σωματιδίων σε μια μάζα, δεν έχουμε κανένα τρόπο να αποδείξουμε ότι αυτή η μάζα έχει συνείδηση ή όχι.
Αυτό σημαίνει ότι κάποια στιγμή θα μάθουμε πως η κότα έφτιαξε το αβγό και το αβγό την κότα γιατί οι πολλαπλές ενδείξεις είναι ασύγκριτα μεγαλύτερες από το αντίθετο.
Ο Ντιπακ Τσοπρα σε σοβαρη συζητηση γυρω απο την βιοχημεια ? Στην επομενη πιστα θα ακουμε τον Αμβροσιο να εκθετει τις αποψεις του για τον Χιγκινς ? Ωχ, ναι αυτο εχει γινει ηδη.......
Θα σας πω εγώ μάγκες...Ο εγκέφαλος του ανθρώπου από τη στιγμή που θα γεννηθεί δέχεται ερεθίσματα που αποθηκεύονται στη μνήμη και τα οποία σαν σύνολο συγκροτούν την "προσωπικότητα" του καθενός.Η διαδικασία όμως σχηματισμού της σκέψης νευροφυσιολογικά είναι ΑΚΡΙΒΩΣ ΙΔΙΑ σε όλους τους ανθρώπους. Επομένως, ναι μεν ο καθένας αισθάνεται σαν ένα εντελώς ξεχωριστό άτομο επειδή δέχεται διαφορετικά ερεθίσματα, στην πραγματικότητα όμως το αίσθημα οτι "είσαι ζωντανός" είναι ακριβώς ίδιο σε όλους. Ναι, βρίσκεσαι παντού, στον εγκέφαλο όλων των ανθρώπων και ζώων. Ζεις τις ζωές όλων, όσο τρομακτικό ή ενδιαφέρον και αν σου φαίνεται αυτό...
Ωπ! Ωραιότατη ερώτηση. Όσο και να ανάγουμε τέτοια ερωτήματα στη σφαίρα του μεταφυσικού και όσο ευαίσθητο θέμα είναι ο θάνατος δεν παύουμε να είμαστε ένα πολύ εύθραστο και συνάμα πολύπλοκο βιοχημικό σύστημα. Έρευνες δείχνουν ότι για κάθε μία νέα προσθήκη στον εγκέφαλο (εμπειρία, μνήμη, νέα λειτουργία κλπ) δημιουργείται ένα νέο δίκτυο νευρώνων. Οπότε το σύνολο και η δομή των νευρωνικών συνάψεωνσ τον εγκέφαλο είναι μοναδικό για τον καθένα και ορίζει αυτό που λέμε ψυχή/πνεύμα/συνείδηση και όπως αλλιώς αποκαλείται. Μία ενδιαφέρουσα προσέγγιση για να διαπιστωθεί αυτό, θα ήταν η διατήρηση του εγκεφάλου αμέσως μετά το θάνατο και η "μεταμόσχευσή" του κατά κάποιο τρόπο σε ένα άλλο σώμα (δεν μιλάμε για ανθρώπους, ηθικά είναι απαράδεκτο) ώστε να διαπιστωθεί αν διασώζεται η προσωπικότητα και κατά πόσο εξαρτάται καθαρά από τον εγκέφαλο. Θα φτάσουμε σύντομα εκεί.