ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΜΑΪΟΥ

Ζαν Ζενέ: "Πρόθεσή μου ήταν να ακουστεί η φωνή του εγκληματία. Το ένδοξο τραγούδι του κι όχι τα γογγυτά του."

Ζαν Ζενέ: "Πρόθεσή μου ήταν να ακουστεί η φωνή του εγκληματία. Το ένδοξο τραγούδι του κι όχι τα γογγυτά του." Facebook Twitter
"Θέλω να επαναλάβω τη στοργή που αισθάνομαι για αυτούς τους χωρίς έλεος πιτσιρικάδες."... Πορτρέτο του Ζενέ από τον Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, πιθανόν έξω από το Deux Magots
0

Ζαν Ζενέ: "Πρόθεσή μου ήταν να ακουστεί η φωνή του εγκληματία. Το ένδοξο τραγούδι του κι όχι τα γογγυτά του." Facebook Twitter
Mε τον γλύπτη Αλμπέρτο Τζιακομέτι

 

Αλλά κι εσείς οι ίδιοι πάνω σε τί στηρίζετε τους κανόνες της ηθικής σας;

Ανεχτείτε λοιπόν έναν ποιητή, που είναι επίσης κι εχθρός,

να σας απευθύνεται ως ποιητής και ως εχθρός.

̶ J.G.

 


«Η RADIODIFFUSION FRANÇAISE με είχε προσκαλέσει σε μία από τις εκπομπές της, την οποία ονόμαζε "Carte blanche". Αποδέχθηκα την πρόσκληση προκειμένου να μιλήσω για την παιδική εγκληματικότητα. Το κείμενο μου, το όποιο έγινε αρχικά δεκτό, στη συνέχεια απορρίφθηκε. Αντί οιουδήποτε αισθήματος περηφάνιας, αισθάνομαι μια κάποια ντροπή. Πρόθεσή μου ήταν να ακουστεί η φωνή του εγκληματία. Το ένδοξο τραγούδι του κι όχι τα γογγυτά του. Μια μάταιη αγωνία να φανώ ειλικρινής μ' εμποδίζει να το κάνω, αγωνία να φανώ όμως ειλικρινής, όχι τόσο μέσω της ακριβούς απόδοσης των γεγονότων, όσο με το να μην προδώσω μια ορισμένη τραχύτητα του τόνου, που είναι και ο μόνος ικανός να αποδώσει το συναίσθημά μου, την αλήθεια μου, το συναίσθημα και την αλήθεια των φίλων μου.


»Οι εφημερίδες έδειξαν εξαρχής να ξαφνιάζονται που ένα θέατρο τέθηκε στην υπηρεσία ενός διαρρήκτη ̶ κι ενός ομοφυλόφιλου. Μου είναι λοιπόν αδύνατο να μιλήσω σ' ένα μικρόφωνο εθνικής εμβέλειας. Επαναλαμβάνω ότι νιώθω ντροπή. Είχα ωστόσο περάσει καιρό μέσα στη νύχτα, στο όριο όμως της μέρας, και τώρα υποχωρώ μες στα σκοτάδια απ' όπου καταβάλλω τόσες προσπάθειες για να αποσπαστώ».


Σήμερα, αφού ανατέθηκε, συνέπεια δεν ξέρω κι εγώ ποιου ολέθριου λάθους, σε έναν ποιητή που υπήρξε κάποτε δικός τους να μιλήσει σε αυτό το μικρόφωνο, θέλω να επαναλάβω τη στοργή που αισθάνομαι για αυτούς τους χωρίς έλεος πιτσιρικάδες. Δεν τρέφω αυταπάτες. Μιλάω στο κενό και στο σκοτάδι, θέλω, ωστόσο, ακόμα κι αν είναι για να τ' ακούσω εγώ ο ίδιος, θέλω να βρίσω τους υβριστές.

 

 

Βιογραφικά στοιχεία
Ο ZAN ZENE (1910-1986), νόθο παιδί μιας πόρνης και ενός εργάτη, μεγάλωσε με φροντίδα από τους ανάδοχους γονείς του σε μια επαρχιακή πόλη της Γαλλίας. Καλός μαθητής στο σχολείο και φρόνιμος αλλά συνεσταλμένος, εκδηλώνει στα σχολικά του χρόνια τα πρώτα ομοφυλοφιλικά του αισθήματα, ενώ δέκα χρονών διαπράττει την πρώτη του κλοπή. Θέτει έτσι τις βάσεις της προσωπικής μυθολογίας του και εκφράζει τη βαθιά του αντικοινωνικότητα και τη σταθερή πλέον αντικανονικότητα του: Το σκάει διαδοχικά από τη θετή του οικογένεια, από τη σχολή όπου μαθαίνει την τέχνη του τυπογράφου, από το σωφρονιστήριο για ανηλίκους όπου εγκλείεται και όπου αποκρυσταλλώνονται η ομοφυλοφιλία του κι η λατρεία του για την αρρενωπότητα και τις βίαιες και εξουσιαστικές εκφάνσεις της. Κατατάσσεται στη Λεγεώνα των Ξένων και υπηρετεί στη Βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή. Μαγεύεται από τα πάθη των λαών τους και τον απλόχερο ανδρισμό τους. Επιστρέφει στο Παρίσι όπου ζει με μικροκλοπές, μεταξύ άλλων και βιβλίων, και μπαινοβγαίνει στις φυλακές. Εκεί γίνεται συγγραφέας.


Τα πρώτα του μυθιστορήματα λογοκρίνονται ως πορνογραφικά και κυκλοφορούν παράνομα. Η Παναγία των Λουλουδιών (Notre-Dame-des-Fleurs, 1943) αφηγείται τη ζωή της τραβεστί Ντιβίν και του φίλου της, τον κόσμο της νύχτας στη Μονμάρτη. Στο Θαύμα του ρόδου (Le Miracle de la rose, 1946) μιλάει για τα χρόνια του εγκλεισμού του σε αναμορφωτήρια και φυλακές ως τα δεκάξι του. Στον Καβγατζή της Βρέστης (Querelle de Brest, 1947 - γυρίστηκε ταινία από τον Ρ. Β. Φασμπίντερ το 1982) η ιστορία δια¬δραματίζεται ανάμεσα στα πρόσωπα ενός μπορντέλου στο ομιχλώδες θαλασσινό τοπίο του λιμανιού της Βρέστης. Ακολουθούν οι Κηδείες (Pompes funèbres, 1948) και το Ημερολόγιο του κλέφτη (Le Journal du voleur, 1949), που κατά τον Σαρτρ δεν είναι απλή αυτοβιο¬γραφία αλλά «μια ιερή κοσμογονία».


Ο Ζαν Κοκτώ ήταν ο πρώτος που ανακάλυψε τα έργα του Ζενέ, ακολούθησε ο Σαρτρ και στη συνέχεια έγινε το αγαπημένο παιδί της γαλλικής διανόησης. Έγραψε έργα για το θέατρο: Οι υπηρέτριες (που έχει μεταφραστεί ως Οι δούλες) – 1947, Το μπαλκόνι - 1956, Οι νέγροι - 1958, Τα παραβάν - 1961 κ.ά.), ποίηση (Ο καταδικασμένος σε θάνατο - 1942 κ.ά.), δημοσίευσε πολλά άρθρα, σκηνοθέτησε μια ταινία, το ασπρόμαυρο Ένα ερωτικό τραγούδι (Un chant d'amour, 1950). Η επίδραση του εκτείνεται σε όλα τα είδη τέχνης, στον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία, τη φωτογραφία, το χορό, τη μουσική. Την πολιτική του στάση απέναντι στη ζωή και την κοινωνία διοχέτευσε και στην υποστήριξή του προς τους Μαύρους Πάνθηρες και το Παλαιστινιακό Κίνημα.
Συνέχισε την απρόβλεπτη και περιπετειώδη ζωή του μέχρι το θάνατό του το 1986 στο Παρίσι.

 

_____

Στοιχεία από το δελτίο των εκδ. Άγρα

Βιβλίο
0

ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΜΑΪΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μαρία Κομνηνού: «Ο Κάφκα και ο Μελβίλ με συνδέουν με τη μητέρα μου»

The Book Lovers / Μαρία Κομνηνού: «Ο Κάφκα και ο Μελβίλ με συνδέουν με τη μητέρα μου»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητά με την πρόεδρο του ΔΣ της Ταινιοθήκης της Ελλάδας και ομότιμη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών για τις «διαδρομές» που κάνει από τα βιβλία στο σινεμά και από το σινεμά στα βιβλία.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ο Καβάφης στην Αθήνα

Σαν Σήμερα / Η ιδιαίτερη, «περίπλοκη και κάπως αμφιλεγόμενη» σχέση του Καβάφη με την Αθήνα

Σαν σήμερα το 1933 πεθαίνει ο Καβάφης στην Αλεξάνδρεια: Η έντονη και πολυκύμαντη σχέση του με την Αθήνα αναδεικνύεται στην έκθεση του νεοαφιχθέντος Αρχείου Καβάφη στη Φρυνίχου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Παπαδιαμάντης και η αυτοκτονία στη λογοτεχνία

Βιβλίο / Ο Παπαδιαμάντης και η αυτοκτονία στη λογοτεχνία

Το ημιτελές διήγημα «Ο Αυτοκτόνος», στο οποίο ο συγγραφέας του βάζει τον υπότιτλο «μικρή μελέτη», μας οδηγεί στο τοπίο του Ψυρρή στο τέλος του 19ου αιώνα, κυρίως όμως στο ψυχικό τοπίο ενός απελπισμένου και μελαγχολικού ήρωα.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ο ιερός και βλάσφημος συγγραφέας Πέδρο Αλμοδόβαρ

Βιβλίο / Ο ιερός και βλάσφημος συγγραφέας Πέδρο Αλμοδόβαρ

Για πρώτη φορά κυκλοφορούν ιστορίες από το αρχείο του Πέδρο Αλμοδόβαρ με τον τίτλο «Το τελευταίο όνειρο», από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 μέχρι σήμερα, συνδέοντας το ιερό με το βέβηλο, το φανταστικό με το πραγματικό και τον κόσμο της καταγωγής του με τη λάμψη της κινηματογραφίας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ο Μανώλης Πιμπλής και η Σταυρούλα Παπασπύρου μιλούν για την αγαπημένη εκπομπή των booklovers

Οθόνες / «Βιβλιοβούλιο»: Μια διόλου σοβαροφανής τηλεοπτική εκπομπή για το βιβλίο

Ο Μανώλης Πιμπλής και η Σταυρούλα Παπασπύρου ήταν κάποτε «ανταγωνιστές». Και πια κάνουν μαζί την αγαπημένη εκπομπή των βιβλιόφιλων, τη μοναδική που υπάρχει για το βιβλίο στην ελληνική τηλεόραση, που επικεντρώνεται στη σύγχρονη εκδοτική παραγωγή και έχει καταφέρει να είναι ευχάριστη και ενημερωτική.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Θανάσης Καστανιώτης: «Αν έκανα ένα δείπνο για συγγραφείς, δίπλα στον Χέμινγουεϊ θα έβαζα τη Ζυράννα Ζατέλη»

The Book Lovers / Θανάσης Καστανιώτης: «Αν έκανα ένα δείπνο για συγγραφείς, δίπλα στον Χέμινγουεϊ θα έβαζα τη Ζυράννα Ζατέλη»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον εκδότη Θανάση Καστανιώτη για την μεγάλη διαδρομή των εκδόσεών του και τη δική του, προσωπική και ιδιοσυγκρασιακή σχέση με τα βιβλία και την ανάγνωση.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Τελικά, είναι ο Τομ Ρίπλεϊ γκέι; 

Βιβλίο / Τελικά, είναι γκέι ο Τομ Ρίπλεϊ;

Το ερώτημα έχει τη σημασία του. Η δολοφονία του Ντίκι Γκρίνλιφ από τον Ρίπλεϊ, η πιο συγκλονιστική από τις πολλές δολοφονίες που διαπράττει σε βάθος χρόνου ο χαρακτήρας, είναι και η πιο περίπλοκη επειδή είναι συνυφασμένη με τη σεξουαλικότητά του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Ο Δον Κιχώτης» του Θερβάντες: Ο θρίαμβος της λογοτεχνίας και της ανιδιοτελούς φιλίας

Σαν Σήμερα / «Ο Δον Κιχώτης» του Θερβάντες: Ο θρίαμβος της λογοτεχνίας και της ανιδιοτελούς φιλίας

Η ιστορία ενός αλλοπαρμένου αγρότη που υπερασπίζεται υψηλά ιδανικά είναι το πιο γνωστό έργο του σπουδαιότερου Ισπανού συγγραφέα, που πέθανε σαν σήμερα το 1616.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Γουσταύος Κλάους στη χώρα του κρασιού: Μια γοητευτική βιογραφία του Βαυαρού εμπόρου

Βιβλίο / Γουσταύος Κλάους: Το γοητευτικό στόρι του ανθρώπου που έβαλε την Ελλάδα στον παγκόσμιο οινικό χάρτη

Το βιβλίο «Γκούτλαντ, ο Γουσταύος Κλάους και η χώρα του κρασιού» του Νίκου Μπακουνάκη είναι μια θαυμάσια μυθιστορηματική αφήγηση της ιστορίας του Βαυαρού εμπόρου που ήρθε στην Πάτρα στα μέσα του 19ου αιώνα και δημιούργησε την Οινοποιία Αχαΐα.
M. HULOT
Η (μεγάλη) επιστροφή στην Ιαπωνική λογοτεχνία

Βιβλίο / Η (μεγάλη) επιστροφή στην ιαπωνική λογοτεχνία

Πληθαίνουν οι κυκλοφορίες των ιαπωνικών έργων στα ελληνικά, με μεγάλο μέρος της πρόσφατης σχετικής βιβλιοπαραγωγής, π.χ. των εκδόσεων Άγρα, να καλύπτεται από ξεχωριστούς τίτλους μιας γραφής που διακρίνεται για την απλότητα, τη φαντασία και την εμμονική πίστη στην ομορφιά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Βιβλίο / Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Παρόλο που οι κριτικοί και οι βιβλιοπώλες κατατάσσουν τα βιβλία της στην αστυνομική λογοτεχνία, η συγγραφέας που τα τελευταία χρόνια έχουν λατρέψει οι Έλληνες αναγνώστες, μια σπουδαία φωνή της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και του φεμινισμού, μοιάζει να ασφυκτιά σε τέτοια στενά πλαίσια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΛΟΣ
Κωστής Γκιμοσούλης: «Δυο μήνες στην αποθήκη»

Το πίσω ράφι / «Δυο μήνες στην αποθήκη»: Οι ατέλειωτες νύχτες στο νοσοκομείο που άλλαξαν έναν συγγραφέα

Ο Κωστής Γκιμοσούλης έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Με τους όρους της ιατρικής, ο εκπρόσωπος της «γενιάς του '80» είχε χτυπηθεί από μηνιγγίτιδα. Με τους δικούς του όρους, όμως, εκείνο που τον καθήλωσε και πήγε να τον τρελάνει ήταν ο διχασμός του ανάμεσα σε δύο αγάπες.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία

Βιβλίο / Το φιλόδοξο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Κώστα Καλτσά είναι μια οικογενειακή σάγκα με απρόβλεπτες διαδρομές

«Νικήτρια Σκόνη»: Μια αξιοδιάβαστη αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ