Το ταξίδι της Αλεξάνδρας Νταβίντ-Νεέλ στη Λάσα και στην ανώτερη πραγματικότητα

Το ταξίδι της Αλεξάνδρας Νταβίντ-Νεέλ στη Λάσα και στην ανώτερη πραγματικότητα Facebook Twitter
1

Ήταν παιδί της λογικής, μεγαλωμένη σαν άντρας, σκληρό καρύδι –αλλά είδε βουδιστές μοναχούς να μετεωρίζονται και ολόκληρα φανταστικά χωριά στις πλαγιές των Ιμαλαΐων. 

—Πιστεύετε στα θαύματα κυρία Νταβίντ-Νεέλ; τη ρώτησαν κάποτε μισοειρωνικά. 

—Μα κάνω θαύματα όλη την ώρα, είπε.

 

Δεν ήταν ακριβώς ελαφρός άνθρωπος. Απλώς ζούσε σε μια κοινωνία ελαφριά. Στο Παρίσι της δεκαετίας του ’30, τότε που το πνευματικό ήταν συνώνυμο του πνευματώδους και οι Μοντέρνοι το τερμάτιζαν, πρώτη αυτή, τόλμησε να μιλήσει για την "άλλη πραγματικότητα" του βουδισμού και τα πρωτοποριακά ταξίδια της στα θιβετιανά μοναστήρια. 

 

Προηγουμένως πέρασε όλα τα στάδια του πνευματικού οδοιπόρου. Αφού έμαθε σανκριτικά και πήγε, νεαρή ακόμα, στο Μπεναρές να μάθει τις στοιχειώδεις αρχές των ανατολικών θρησκειών κοντά στους Βραχμάνες δασκάλους, γύρισε στο «βάρβαρο, σκληρό και εγωϊστικό» Παρίσι, να εξαντλήσει τους ρόλους της και να σιχαθεί τον εαυτό της. 

 

—Πιστεύετε στα θαύματα κυρία Νταβίντ-Νεέλ; την ρώτησαν κάποτε μισοειρωνικά.
—Μα κάνω θαύματα όλη την ώρα, είπε.

 

Μποέμισσα –σκανδάλισε πολλούς ζώντας έκδοτα με ένα συνθέτη στο Παρίσι. Buisinesswoman –διηύθυνε για ένα φεγγάρι ένα καζίνο στην Τύνιδα. Τραγουδίστρια όπερας –έπαιξε Θαΐδα στη Μασσαλία και Μανόν στο Ανόι. Σύζυγος –βαρέθηκε γρήγορα πλάϊ σ’ έναν ψευτοκαζανόβα των αποικιών, τον Φιλίπ Νταβίντ-Νεέλ.

 

Μέχρι που την ξαναχτύπησε η μανία των ταξιδιών. «Μόνο στα όνειρα, έγραφε, οι άνθρωποι είναι γλυκοί και καλοί...στην πραγματικότητα, είναι σαν κοφτερές πέτρες στις γωνίες, που πέφτουμε πάνω τους και ματώνουμε». 

 

Πίστεψε πως έτσι όπως, καμιά φορά, μέσα στα όνειρα αποκτούμε συνείδηση ότι ονειρευόμαστε, έτσι και μέσα στην ψευτοζωή που ζούμε μπορούμε να αντιληφθούμε την ανώτερη πραγματικότητα. 

 

Είναι σαφές, τα Μυστήρια την είχαν κερδίσει.

 

Το ταξίδι της Αλεξάνδρας Νταβίντ-Νεέλ στη Λάσα και στην ανώτερη πραγματικότητα Facebook Twitter
«Ο Θεός φώτισε την ψυχή μου, κι είδα το τίποτα που είμαι...»

 

Αλλά το ταξίδι ήταν αργό και γεμάτο απρόβλεπτα. Ίσως το πιο γνωστό (και πιο επιπόλαιο) επεισόδιό του είναι η σχέση της Νταβίντ-Νεέλ με το μαχαραγιά του Σικίμ, που της επέτρεψε να κάνει μια σειρά παράνομα ταξίδια στα μοναστήρια του Θιβέτ, με αποκορύφωμα την είσοδο της στη Λάσα, το 1923, ντυμένη άντρας.

 

Μεγαλύτερη «δράση» όμως, είναι τα χρόνια που πέρασε στα βουνά κοντά στο μεγάλο λάμα του Λάχεν. Τότε άρχισε πραγματικά να ξεχνάει την πόλη και  να βιώσει τα μυστήρια και τα θαύματα που περιγράφει, με κομμένη ανάσα, στο βιβλίο της «Μαγεία και Μυστήριο στο Θιβέτ». Τότε, υποτίθεται, απέκτησε υπερφυσικές ικανότητες και είδε τη φωτεινή αύρα των πραγμάτων. 'Οταν ολοκλήρωσε την περίοδο της υποταγής, θεώρησε ότι το ταξίδι της έχει τελειώσει. 

 

'Ετσι, μετά από 14 χρόνια οδοιποριών και άσκησης, η Αλεξάνδρα Νταβίντ-Νεέλ γύρισε στο Παρίσι, γερασμένη κι ήσυχη. Είχε μαζί της έναν υιοθετημένο θιβετιανό γιο, ήταν άφραγκη και δεν είχε κανέναν να την περιμένει. Το 1928, κατέβηκε στο Νότο της Γαλλίας και άρχισε να γράφει τα σοκαριστικά για την εποχή βιβλία της, που έχουν πολλά κοινά με τον Γκουρτζίεφ, και είναι, ας πούμε, ένα είδος μυστικιστικής διαθήκης. 

 

Το ταξίδι της Αλεξάνδρας Νταβίντ-Νεέλ στη Λάσα και στην ανώτερη πραγματικότητα Facebook Twitter
Με τον υιοθετημένο γιό της στη Λάσα

 

Πέθανε ψιθυρίζοντας στίχους από το λιμπρέτο της «Θαΐδος» («Ο Θεός φώτισε την ψυχή μου, κι είδα το τίποτα που είμαι...»), αλλά πιο γνωστό, στους τόσους ταξιδιώτες που ενέπνευσε κι εμπνέει, είναι ένα δικό της απόσπασμα από «Το ταξίδι μου στη Λάσα»: 

«Κάθε ταξιδιώτης βρίσκει διαφορετική δουλειά, αιτία, ή έστω πρόσχημα στην περιπλάνηση του. Άλλος είναι γεωγράφος, άλλος φυσιοδίφης... Για μένα, ταξίδι σημαίνει να μαθαίνεις τις διαφορές της ανθρώπινης σκέψης, να προσπαθείς να διαπεράσεις το μυστήριο της και τον κόσμο, και να καταπραΰνεις τον πόνο των ανθρώπων από τη δυστυχία και το θάνατο».

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νόρμαν Μέιλερ «Μάγισσα τέχνη»

Το πίσω ράφι / Νόρμαν Μέιλερ: «Οι καλλιτέχνες δίνουν όρκο να είναι εγωιστές. Ειδάλλως, δεν θα γίνει τίποτα»

Ο Αμερικανός συγγραφέας ξεκίνησε μη μπορώντας να συντάξει μια πρόταση, αλλά με το πρώτο του μυθιστόρημα ξεχώρισε. Έκτοτε διαβάστηκε, αμφισβητήθηκε, προκάλεσε κι έμεινε ως το τέλος διαυγής και θαρραλέος.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ