12 Χρόνια Σκλάβος (12 Years A Slave)

12 Χρόνια Σκλάβος (12 Years A Slave) Facebook Twitter
0

Σκηνοθεσία: Στιβ Μακουίν

Πρωταγωνιστούν: Τσιουετέλ Ετζιοφόρ, Λουπίτα Νιόνγκο, Μάικλ Φασμπέντερ, Μπραντ Πιτ, Μπένεκτιτ Κούμπερμπατς, Πολ Ντέινο

Βαθμολογία: 4,5/5

Η αληθινή ιστορία του Σόλομον Νόρθαπ, ενός μαύρου, καλλιεργημένου οικογενειάρχη και αναγνωρισμένου μουσική στην Αμερική προ του Εμφυλίου Πολέμου, ο οποίος απήχθη δολίως και πουλήθηκε ως σκλάβος στο Νότο. Αδυνατώντας να πιστέψει την κακοτυχία του, υπέμεινε 12 χρόνια δουλείας και υπέφερε τα πάνδεινα στα χέρια ενός σχεδόν παρανοϊκού σωματέμπορου, μέχρι να απελευθερωθεί.

Το 12 Χρόνια Σκλάβος, σκηνοθετημένο από τον μαύρο Βρετανό Στιβ Μακουίν, εκτός του ότι είναι η πληρέστερη ταινία για τη δουλεία, πραγματεύεται την αξιοπρέπεια και την ελπίδα με μοναδική πίστη και αληθοφάνεια, που ωστόσο δεν εμποδίζει την πολύπλοκη καλλιτεχνική προσέγγιση του Μακουίν στον ανθρώπινο ψυχισμό, σε όλες του τις εκφάνσεις.

Η δομή του φιλμ είναι αξιοθαύμαστη: στο κέντρο, βρίσκεται ο Σόλομον, άναυδος με την αναπάντεχη τροπή της ζωής του, σοκαρισμένος με την πονηριά, τον σαδισμό και την σισσύφεια τραγωδία που τον βρήκε στα καλά καθούμενα. Απέναντι του, οι άνδρες που αποτελούν τη βεντάλια, από το Α ως το Ω, της νοοτροπίας της εποχής. Στην κορυφή, ο Μπραντ Πιτ, που υποδύεται έναν Καναδό ρεφορμιστή, που απεχθάνεται την θανατική ποινή και αρχίζει να πιστεύει πως η δουλεία δεν πρέπει να συνεχίσει. Ο Σόλομον είναι η αφορμή να δράσει. Ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς είναι ένας ανεκτικός και ευγενής αφέντης, αλλά ανέτοιμος να αντιδράσει μπροστά στην πρόκληση. Ο Μάικλ Φασμπέντερ φέρεται σα δυνάστης. Η προκατάληψη είναι παγιωμένη μέσα του, αν και η εξυπνάδα του φαίνεται να γεννά μια επίμονη, μικρή σκιά (που δεν μετατρέπεται εύκολα σε φως) σαν αγκάθι αμφιβολίας για την ορθότητα των πράξεων του. Παρασύρεται σε μια παρακμιακή ζωή, με τους μαύρους δούλους να υποκαθιστούν την ανάγκη του να σκοτώσει τον χρόνο του με παιχνίδια εξουσίας. Χορεύει ξεβράκωτος με ένα κοριτσάκι και γουστάρει τη μαύρη που έχει μάθει να μισεί, θεωρώντας πως ελέγχεται για κτηνοβασία! Κοντεύει να τρελαθεί γιατί όλα κλωτσάνε μέσα του. Στο αρνητικό άκρο ο Πολ Ντέινο, ένα τσιράκι ποτισμένο με την οπισθοδρομική αντίληψη του Νότου, ένα αναχρονιστικό φάντασμα παραδομένο αμαχητί στην ζωώδη αμάθεια και την ρατσιστική τυφλότητα.

Δίπλα στον Σόλομον, η σκλάβα Πάτσι, μια σπίθα αντίστασης "κατά της αρχής", που παλεύει να ορθοποδήσει απέναντι στην επαναλαμβανόμενη κακοποίηση της και την ανάγκη της να επιβιώσει πάση θυσία, χωρίς να διαθέτει τα πνευματικά φόντα. Οι συγκρούσεις της με τον Νόρθοπ είναι ενδεικτικές των διαφορών δυο ομόφυλων ανθρώπων, μιας λαϊκής και ενός μορφωμένου, που οι αφεντάδες θέλησαν να τους συνθλίψουν, αλλά δεν σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, αν και υποφέρουν εξίσου. Η Πάτσι έχει μόνο παρόν, ο Νόρθοπ πιστεύει στην προοπτική.

Ο Μακουίν διακόπτει τον ανελέητο ρεαλισμό συνθέτοντας σκηνές ποιητικές και αποκαλυπτικές, όπως το καταπληκτικό, αργό, 360 μοιρών μονοπλάνο, το πρωινό που βρίσκει τον Νόρθοπ ημιθανή, κρεμασμένο από ένα δένδρο, ένα θέαμα για τους περίοικους, που τον κοιτάνε με διαφορετικές ματιές- κλεφτές, ενοχικές, χαιρέκακες, αδιάφορες, ανάλογα με την ταξική θέση και την βαθιά προδιάθεση τους, Ο τρόπος που αποτυπώνει την τρομακτική Οδύσσεια του Νόρθοπ είναι αφηγηματικά απέριττο, προσβάσιμος και συνάμα ανυποχώρητος. Διεισδύει σε όλους ανεξαιρέτως τους χαρακτήρες με τόλμη και θάρρος, συλλαμβάνοντας τις προθέσεις και τις αμφιβολίες μέσα από τις πράξεις και τις αντιδράσεις τους. Και φυσικά, παραδίδει ένα μάθημα κινηματογράφου και ανθρωπιάς,  χωρίς την παραμικρή παρέκκλιση προς το διδακτικό και αναμενόμενο κήρυγμα περί του προφανούς φασισμού πάνω στο δικαίωμα του καθενός στην προσωπική ελευθερία.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

6 ντοκιμαντέρ που μας συγκλόνισαν στο Καστελλόριζο

Οθόνες / Η αποκαλυπτική ματιά 6 ξεχωριστών ντοκιμαντέρ του «Beyond Borders»

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου πρόβαλε φέτος ταινίες πολιτικά φορτισμένες που οραματίζονται ένα μέλλον χωρίς σύνορα. Έξι από αυτές έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση χάρη στην αισθητική και την προβληματική τους.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Βίκι Κριπς στη LIFO: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Οθόνες / Βίκι Κριπς: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Η ηθοποιός που στάθηκε σαν ίση προς ίσο απέναντι σε ολόκληρο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις μιλάει στη LiFO σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με αφορμή την κυκλοφορία του «Hot Milk», που συμπεριλαμβάνει γυρίσματα στη χώρα μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ο ξεχασμένος απαγωγέας Τόνι Κυρίτσης, που ενέπνευσε τον Γκας Βαν Σαντ για το Dead Man's Wire

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Dead Man’s Wire»: Η χλιαρή επιστροφή του Γκας βαν Σαντ

Μετά από πέντε χρόνια ο Αμερικανός σκηνοθέτης επανέρχεται με την ξεχασμένη ιστορία ενός απαγωγέα, κάνοντας μια βιογραφία με νόημα, που όμως δεν προσθέτει κάτι στη φιλμογραφία του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μια ταινία βασισμένη σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι, η καλύτερη ταινία του Κουροσάβα σε επανέκδοση και το τέταρτο μέρος της σειράς ταινιών θρίλερ «Το Κάλεσμα» – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Έκκληση από τους συντελεστές της ταινίας της Κάουτερ Μπεν Χάνια να σταματήσουν επιτέλους οι δολοφονίες παιδιών στη Γάζα, με αφορμή το σπαρακτικό τηλεφώνημα της 6χρονης Παλαιστίνιας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
A House of Dynamite

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «House of Dynamite»: Η Κάθριν Μπίγκελοου πατάει το κουμπί – και μας κόβει την ανάσα

Με χειρουργική ακρίβεια, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Όσκαρ σκηνοθεσίας μας πείθει ανατριχιαστικά για τον επικείμενο πυρηνικό όλεθρο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο μάγος του Κρεμλίνου

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Ο μάγος του Κρεμλίνου»: Ο ρυθμιστής του Πούτιν δεν χωρά σε ταινία

Πίσω από το ψυχρό πρόσωπο της εξουσίας, κρύβεται ο ψίθυρος ενός σύγχρονου Ρασπούτιν. Ο Ολιβιέ Ασαγιάς τον ακολουθεί – αλλά μήπως τον πρόδωσε η φόρμα;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
No other choice

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «No other choice»: Η ταινία που θα οδηγήσει τον Παρκ Τσαν-γουκ στα Όσκαρ

Ο Κορεάτης σκηνοθέτης παραμένει ένας από τους μεγάλους σύγχρονους κινηματογραφιστές, αν και η αντικαπιταλιστική του σάτιρα «No other choice» δεν είναι η καλύτερή του ταινία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Είναι σαν να κάνεις τον Δράκουλα χορτοφάγο»: Γιατί το σέξι τέρας του Φρανκενστάιν που παίζει ο Τζέικομπ Ελόρντι είναι λάθος

Οθόνες / Γιατί το σέξι τέρας του νέου «Φρανκενστάιν» είναι λάθος

Στη διασκευή του κλασικού μυθιστορήματος της Μέρι Σέλεϊ από τον Γκιγιέρμο ντελ Τόρο πρωταγωνιστεί ο «εξωφρενικά όμορφος» Τζέικομπ Ελόρντι στον ρόλο του τέρατος – πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα μια ταινία χωρίς ειρμό. 
THE LIFO TEAM
O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Οθόνες / O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός διασκευών του έργου του δημοφιλούς συγγραφέα που θα δούμε στο πανί, στο γυαλί και στο σανίδι, κι αυτό στάθηκε αφορμή για ένα αφιέρωμα στις καλύτερες ταινίες που ενέπνευσαν τα γραπτά του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

Ανταπόκριση από τη Βενετία / Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

O Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θα έκανε την Μέρι Σέλεϊ περήφανη. Ο δικός του Φρανκενστάιν κατορθώνει να μην προδώσει το πνεύμα του πολυδιασκευασμένου μυθιστορήματός της.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Λούκα Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ανταπόκριση από τη Βενετία / After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ο Λούκα Γκουαντανίνο νοσταλγεί τη χαμένη τέχνη του διαλόγου, αλλά το After the Hunt χάνει το δίκιο του στην ακαδημαϊκή φλυαρία και τις σεναριακές αστοχίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Οθόνες / Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Από το «Awful Truth» του Λίο ΜακΚάρεϊ στο «Gone Girl» του Ντέιβιντ Φίντσερ κι από τις μπεργκμανικές «Σκηνές από έναν γάμο» στο «Revolutionary Road» του Σαμ Μέντες, ανατρέχουμε σε δέκα ταινίες για όσους ενώθηκαν ενώπιον Θεού κι ανθρώπων «μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος».   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΒΟΥΓΟΝΙΑ

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Βουγονία»: Κριτική για τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου

«Είναι περιπέτεια η "Βουγονία", fun και πιο περίπλοκη απ’ ότι δείχνει» - Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος καταγράφει τις εντυπώσεις του από την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας στο 82ο Φεστιβάλ Βενετίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

Οθόνες / Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

«Το άτακτο αγόρι του βρετανικού σινεμά βρήκε τον δρόμο του σε ώριμες επιλογές, είτε παίζοντας κάποιον αδυσώπητο κακό είτε αφήνοντας τα λακωνικά του διακριτικά σαν στάμπα, όνομα και πράγμα, σε σύντομες εμφανίσεις – εννοείται πως έχει υποδυθεί και τον διάβολο!»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ