Η Τζένη Καρέζη ανήκει στα παιδιά του πολέμου και αργότερα, ως νεαρή πια, μεταπολεμικά, ρίχτηκε με πάθος στην ελεύθερη ζωή με χαρά και την πεποίθηση ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει, μια περίοδο που η καλλιτεχνική δημιουργία βρισκόταν σε οργασμό. Έγινε κι εκείνη μέρος της αλλαγής στην Ελλάδα με τις ταινίες της που έδιναν ελπίδα κι έφερναν την ανεμελιά που είχε ανάγκη η χώρα μετά τον πόλεμο, με τις ποιοτικές θεατρικές παραστάσεις της αλλά και με την κοινωνική της στάση, όταν τα πράγματα σκοτείνιασαν ξανά. Όπως διαβάζουμε στο άρθρο του Χρήστου Παρίδη στη LiFO: «Η εκκολαπτόμενη εγχώρια βιοτεχνία εικόνων και ονείρων είχε ανάγκη το πανέμορφο πρόσωπο του νεαρού αυτού κοριτσιού με το αθώο βλέμμα και την αποφασιστικότητα της γυναίκας της νέας εποχής που αναδυόταν». Και πιο κάτω: «Η πρώτη παράσταση στην οποία έπαιξαν μαζί (σ.σ. με τον Καζάκο) ήταν η “Θεοδώρα η Μεγάλη” του Γεωργίου Ρούσσου σε σκηνοθεσία του Αλέξη Μινωτή τον Οκτώβριο του 1968. Η Ελλάδα είχε πλέον δικτατορία. Τόσο οι πολιτικές εξελίξεις όσο και ο στρατευμένος ιδεολογικά στην αριστερά σύζυγός της ωρίμασαν την Καρέζη σχεδόν απότομα. Αφυπνίστηκε και σταδιακά έγινε ένα ανεξάρτητο, προοδευτικό και ελεύθερο πνεύμα».
Το πραγματικό της όνομα ήταν Ευγενία Καρπούζη. Γεννήθηκε το 1932 και πέθανε το 1992. Στα 60 χρόνια ζωής της αναδείχτηκε σε μία από τις σημαντικότερες και πιο αγαπημένες Ελληνίδες ηθοποιούς του θεάτρου και του κινηματογράφου. Το όνομά της παραμένει γνωστό και αγαπητό, παρότι έχουν περάσει τριάντα πέντε χρόνια από τον θάνατό της, γεγονός που την κατατάσσει στους αιώνιους Έλληνες καλλιτέχνες. Συνδύαζε ομορφιά, σπουδαίο ταλέντο, ευφυΐα και κοινωνική συνείδηση.
Αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου το 1954. Έκανε το θεατρικό της ντεμπούτο το ίδιο έτος με το έργο «Λευκά Όρη» και το κινηματογραφικό το 1955 με το «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο». Η τελευταία ταινία που γύρισε ήταν τα «Επικίνδυνα παιχνίδια» το 1983 και το τελευταίο θεατρικό έργο στο οποίο έπαιξε το «Διαμάντια και μπλουζ» που έγραψε ειδικά γι’ αυτήν η Λούλα Αναγνωστάκη. «Το έργο έκανε πρεμιέρα στις 27 Οκτωβρίου 1990 σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου. Ο κόσμος πια ήξερε. Άλλωστε, οι θεατές έβλεπαν την προσπάθεια που κατέβαλλε να ανταποκριθεί στον ρόλο. Ήταν μια σπουδαία ερμηνεία, αυτό που λένε “η παράσταση της ζωής της”. Εκτός του ότι η ονειροπόλα Άννα του έργου έδενε γάντι με την Τζένη, ίσως ενδόμυχα να ήξερε ότι με αυτό το έργο αποχαιρετούσε το θέατρο και το κοινό της. Στις 31 Μαρτίου του 1991 έδωσε την τελευταία της παράσταση». (Χρήστος Παρίδης, LiFO, 2020)
Τα χρόνια της Κατοχής τα έζησε στη Θεσσαλονίκη, όπου φαίνεται ότι η οικογένειά της κατάφερε να μη βιώσει τη φρίκη της απόλυτης πείνας –ωστόσο η ίδια βίωσε την απώλεια δυο Εβραίων φίλων της. Πολύ αργότερα όμως, και μετά τον γάμο της με τον Κώστα Καζάκο, συνειδητοποιώντας τα γεγονότα της εποχής, πολιτικοποιήθηκε.
Ξεκίνησε την καριέρα της, και τη ζωή της, με τα δεδομένα των σταρ του κινηματογράφου, παντρεύτηκε τον κοσμοπολίτη Ζάχο Χατζηφωτίου, έγινε συνοδοιπόρος στη ζωή και τη σκηνή του λαϊκής καταγωγής Κώστα Καζάκου και εξελίχθηκε σε μια δυνατή θεατρική προσωπικότητα με πολιτική δράση.
Η Τζένη Καρέζη του «Δεσποινίς διευθυντής» και η Τζένη Καρέζη του «Μεγάλου μας τσίρκου» δείχνουν να είναι δυο διαφορετικοί άνθρωποι, αλλά έσπασαν ταμεία και στις δύο περιπτώσεις. Στην ταινία γεμίζοντας όνειρα τους νέους της εποχής και στο θέατρο γεμίζοντάς τους δύναμη να αντισταθούν στο καθεστώς της χούντας.
Ο Άρης Δημοκίδης στο σημερινό ηχητικό ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την ηθοποιό με τα ωραιότερα μάτια στην Ελλάδα, την πορεία της, τη συνεισφορά της στην τέχνη αλλά και τη σημαντική κοινωνική της κληρονομιά, το Ίδρυμα Τζένη Καρέζη, που δημιουργήθηκε μετά τον θάνατό της και παρέχει ψυχολογική υποστήριξη σε ασθενείς και στις οικογένειές τους.
Μιλούν:
Γρηγόρης Βαλτινός, ηθοποιός
Μαρία Δαμανάκη, Independent Advisor on Climate-Oceans
Κωνσταντίνος Καζάκος, ηθοποιός
Κυριακή Μυστακίδου, πρόεδρος Ιδρύματος Τζένη Καρέζη
Σταμάτης Φασουλής, σκηνοθέτης
Συνεργάτις περιεχομένου: Ελένη Καλέση
**Μουσική επένδυση: Nalyssa Green / Pan Pan / New*Deal / Teo x3 / Petros Satrazanis/ Epidemic Sound/ Βασίλης Κωστάκης
***Τα αποσπάσματα απ’ την ΕΡΤ προέρχονται απ’ το Αρχείο της ΕΡΤ, το οποίο ευχαριστούμε θερμά για την άδεια χρήσης
