ΦΩΤΙΕΣ ΤΩΡΑ

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream»

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
O Ντάγκλας Φέρμπανκς υπήρξε ο πρώτος Ζορό στον κινηματογράφο. Φωτ.: Getty Images/Ideal Image
0

Ant-Man, Iron Man, Spider-Man, Captain America: η νεότερη γενιά κινηματογραφόφιλων έχει πλήρως εξοικειωθεί με μασκοφόρους και κρανοφόρους υπερήρωες, και κατά συνέπεια, με το απαραίτητο σε όλους πλέον, αξεσουάρ κοινωνικής συναναστροφής. Η μάσκα έχει τη δική της ιστορία στο σινεμά, και αυτή είναι η δεκάδα των πιο εμβληματικών «προσωπείων» εδώ κι έναν αιώνα.

Ζορό

Ο προπάτορας των μασκοφόρων εκδικητών του σινεμά, ένας Ρομπέν των Δασών για τον 20ό αιώνα, συνέπεσε με τη θεμελίωση του Χόλιγουντ ως γνήσιος καλιφορνέζος ήρωας, καθώς δημιουργήθηκε από τον pulp συγγραφέα Τζόνστον Μακάλεϊ και εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα «γράμματα» το 1919. Έναν χρόνο αργότερα, τον ενσάρκωσε ο Ντάγκλας Φέρμπανκς, τον συνέχισε ο Τάιρον Πάουερ, και τον αναβίωσε ο Αντόνιο Μπαντέρας, με παρενθέσεις τον Άντονι Χόπκινς στη γηραιά εκδοχή του και τον Τζορτζ Χάμιλτον, σε μια gay παρωδία. Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, η απλή, στερεωμένη στην περιοχή των ματιών, μαύρη μάσκα του Ντον Ντιέγκο ντε λα Βέγκα αποτελούσε την πιο οικονομική και γρήγορη μεταμόρφωση για τα αγόρια όλου του κόσμου στις Απόκριες – ήταν ένας γήινος υπερήρωας, πριν από την εποχή των superheroes.

Scream

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
H σειρά ταινιών «Scream» απειλεί με πέμπτο επεισόδιο μέσα στο 2021.

Εμπνευσμένη από την «Κραυγή», τον διάσημο πίνακα του Νορβηγού Έντβαρντ Μουνκ, η απλικαρισμένη στο πρόσωπο μάσκα που επινόησε ο Γουές Κρέιβεν όχι μόνο ανέστησε την καριέρα του, αλλά γεφύρωσε ομαλά το horror είδος στη φάση του meta, κωμικά και ενσυνείδητα. Στο κουαρτέτο των ταινιών της σειράς «Scream», που απειλεί με πέμπτο επεισόδιο μέσα στο 2021, η διάσημη πλέον ghostface killer mask λειτουργεί ως προειδοποίηση ειδεχθούς δολοφονίας ή κακόγουστης μπλόφας μεταξύ εφήβων, που μοιάζουν να αψηφούν τον θάνατο και να τον κοροϊδεύουν σαν ανεύθυνοι μπαμπούλες, έτσι, για να τσεκάρουν αντιδράσεις. Περιττό να προστεθεί πως το μαυροφορεμένο φάντασμα είναι η πιο δημοφιλής στολή στα Halloween πάρτι.

V for Vendetta

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
Μετά την ταινία, η μάσκα του Γκάι Φοκς φοριέται πολύ σε διαδηλώσεις και σηματοδοτεί αντιφασιστική ή αντικαθεστωτική αντίσταση.

Άλλο ένα αξεσουάρ μεταμόρφωσης προσώπου που αυτονομήθηκε από την ταινία που το λάνσαρε και ακολουθεί λαμπρή σόλο καριέρα είναι η μάσκα του Γκάι Φοκς από το «V for Vendetta» του Τζέιμς Μακτίγκ, σε παραγωγή των Γουατσόφκσι. Το χαρακτηριστικό προσωπείο, με το goatie, το τσιγκελωτό μουστάκι και το ειρωνικό χαμόγελο, χρονολογείται από το 1608 και τη «Συνωμοσία της Πυρίτιδας» για την ανατίναξη του βρετανικού κοινοβουλίου. Μετά την ταινία, φοριέται πολύ σε διαδηλώσεις και σηματοδοτεί αντιφασιστική ή αντικαθεστωτική αντίσταση. Δραματουργική προέκτασή της είναι και η νταλί-ζουσα μάσκα στο «Casa de Papel», αν και εκεί, ο συμβολισμός της χρήσης της διίσταται: κατά τον καθηγητή, παραπέμπει στην αντίσταση, την αγανάκτηση και τον σκεπτικισμό, ενώ άλλοι χαρακτήρες την ερμηνεύουν πιο κυριολεκτικά, ενστερνιζόμενοι την παράνοια του ζωγράφου, που, σημειωτέον, ήταν δηλωμένος υποστηρικτής του δικτάτορα Φράνκο!

Batman

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
Ο μανδύας, τα γκάτζετ και η μάσκα που αφήνει ακάλυπτο το θεληματικό του πηγούνι γίνονται η πανοπλία του όταν αποφασίζει να δράσει μέσω του alter ego του.

Ο Μπρους Γουέιν είναι καθόλα ευυπόληπτος και ευειδής, κοινωνικός άνδρας που δεν χρειάζεται να κρυφτεί για να κυκλοφορήσει και να επιβληθεί στο Γκόθαμ. Ο μανδύας, τα γκάτζετ και η μάσκα που αφήνει ακάλυπτο το θεληματικό του πηγούνι γίνονται η πανοπλία του όταν αποφασίζει να δράσει μέσω του alter ego του κι έτσι να αυτοθεραπευθεί από τους δαίμονες και τα οικογενειακά του τραύματα. Είναι ενδιαφέρον πώς το αντίπαλο δέος του στο σύμπαν της DC, δηλαδή ο Superman, αλλάζει το κοινωνικό του παρουσιαστικό όταν δεν είναι υπερήρωας: πίσω από τη χωρίστρα και τα γυαλιά του Κλαρκ Κεντ ζορίζεται και προσποιείται, ενώ με την κάπα και το εμβληματικό μπλουζάκι αφήνει ακάλυπτο ολόκληρο το πρόσωπο, σίγουρος ότι δεν θα πάθει τίποτε, ως γνήσιος εξωγήινος Ιησούς που θα σώσει τον κόσμο από τις αμαρτίες.

Το Δέρμα που Κατοικώ

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
Στο «Δέρμα που Κατοικώ» ο Αλμοδόβαρ αναφέρεται κινηματογραφικά και πνευματικά στα «Μάτια Χωρίς Πρόσωπο».

Ο Πέδρο Αλμοδόβαρ κάνει έξοχη καλλιτεχνική χρήση του πάλλευκου εκμαγείου που προσαρμόζεται ανατριχιαστικά τέλεια στα χαρακτηριστικά του προσώπου, εξαφανίζοντάς τα. Στο «Δέρμα που Κατοικώ» αναφέρεται κινηματογραφικά και πνευματικά στα «Μάτια Χωρίς Πρόσωπο», το αριστούργημα φρίκης και ποιητικού ρεαλισμού του Ζορζ Φρανζί με τον Πιερ Μπρασέρ και την Αλίντα Βάλι από το 1960.

Μάτια Ερμητικά Κλειστά

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
Ο Τομ Κρουζ με μάσκα στο «Μάτια Ερμητικά Κλειστά».

Ο Τομ Κρουζ σκίζει ένα εκατοστοδόλαρο στα δυο για να βεβαιωθεί πως ο ταξιτζής που τον έφερε στην πολυτελή έπαυλη θα τον περιμένει, σε αυτό που νομίζει πως είναι μια ακόμη σύντομη στάση στην εφιαλτική ονειροφαντασία του. Στο ιερατικό όργιο που εκτυλίσσεται με ψυχρή κομψότητα, τα προσκεκλημένα μέλη της ελίτ είναι υποχρεωμένα να φορούν βενετσιάνικη μάσκα, καλύπτοντας πρόσωπα που ουσιαστικά αναγνωρίζονται, σε έναν υποκριτικό διάλογο του κοινωνικού προσχήματος με την ερωτική επιθυμία. Ο Τομ Κρουζ έχει αλλάξει πολλές φορές πρόσωπο, από τις λαστιχένιες μάσκες στις επιδέξιες «Επικίνδυνες Αποστολές» ως το κάλυπτρο στο «Vanilla Sky», αλλά στα «Μάτια Ερμητικά Κλειστά» ελπίζει, μάταια, πως θα είναι απλώς παρατηρητής του χειρότερου σεναρίου που επηρεάζει τη ζωή του.

Η Σιωπή των Αμνών

 

Ενώ το περίτεχνο ηχοπαραμορφωτικό αξεσουάρ που φιλοτεχνεί ο Bane του Τομ Χάρντι του θυμίζει τον συνεχή πόνο από τις μέρες του στον λάκκο, και φιλοδοξεί να τρομάξει όποιον βρεθεί στον διάβα του, το φίμωτρο στο στόμα του Χάνιμπαλ Λέκτερ είναι υποχρεωτικό και επιβεβλημένο από τους φύλακες, όποτε ο κανίβαλος πρέπει να βγει από την απομόνωσή του. Τα μάτια του Άντονι Χόπκινς γουρλώνουν, σαν να μετράει τους επισκέπτες της μεγαλοφυΐας του σε υποψήφιες μπουκιές.

Ο Πόλεμος των Άστρων

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
Νταρθ Βέιντερ.

Η μαύρη μάσκα του (παρεμπιπτόντως Αφροαμερικανού Τζέιμς Ερλ Τζόουνς, που τον υποδύεται φωνητικά) Νταρθ Βέιντερ υποδεικνύει το πέρασμά του στην καταστροφική σκοτεινή δύναμη αλλά ταυτόχρονα κρύβει, εκτός από το άχτι του, τη φυσική και ψυχική παραμόρφωσή του, ένα σύμβολο αρχαιοελληνικής τραγωδίας που θα εξηγηθεί ψυχαναλυτικά στη μεγάλη αποκάλυψη, αμέσως μετά την κρίσιμη μονομαχία με τον γιο του.

Ο Άνθρωπος Ελέφαντας

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
Το αριστούργημα του Ντέιβιντ Λιντς από το 1980 εξιστορεί τη θλιβερή ζωή ενός δύσμοιρου, φριχτά δύσμορφου άνδρα, που έγινε περιφερόμενο αξιοπερίεργο.

Βασισμένο στην πραγματική ζωή του Τζόζεφ Μέρικ, το αριστούργημα του Ντέιβιντ Λιντς από το 1980 εξιστορεί τη θλιβερή ζωή ενός δύσμοιρου, φριχτά δύσμορφου άνδρα, που έγινε περιφερόμενο αξιοπερίεργο, ώσπου να διαπιστωθεί πως κάτω από την υφασμάτινη μάσκα-πορτατίφ βρισκόταν ένας ευγενικός και ευαίσθητος άνθρωπος. Τα αδιάκριτα βλέμματα οίκτου και τρόμου των πελατών του στο τσίρκο διαδέχθηκε η βουρκωμένη, γεμάτη δέος συμπόνοια του Άντονι Χόπκινς, στην εξαιρετική σκηνή των «αποκαλυπτηρίων» του Ανθρώπου Ελέφαντα.

Τζόνι Ντεπ

Οι 10 σημαντικότερες μάσκες στο σινεμά: Από τον Ζορό μέχρι το «Scream» Facebook Twitter
Ο Τζόνι Ντεπ βάλθηκε να κατασκευάζει χαρακτήρες βασισμένους σε αλλαγές προσώπου, με «ολιστικές» ερμηνευτικές προσεγγίσεις που υποκαθιστούν τις πρακτικές μάσκες.

Όχι μόνο ειδική μνεία, αλλά κανονική θέση στη δεκάδα αξίζει στον Τζόνι Ντεπ, τον ηθοποιό που βάλθηκε να κατασκευάζει χαρακτήρες βασισμένους σε αλλαγές προσώπου, με «ολιστικές» ερμηνευτικές προσεγγίσεις που υποκαθιστούν τις πρακτικές μάσκες. Με την ενθάρρυνση του Τιμ Μπέρτον, ο «Ψαλιδοχέρης» και ο «Ακέφαλος Καβαλάρης», αλλά και οι καλές του στιγμές, από τον Εντ Γουντ μέχρι τον Χάντερ Τόμπσον και τον Γουίλι Γουόνκα, συνιστούν έναν άνθρωπο-μάσκα.

Οθόνες
0

ΦΩΤΙΕΣ ΤΩΡΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τι αμαρτίες πληρώνει ο Τζόνι Ντεπ;

Δημήτρης Πολιτάκης / Τι αμαρτίες πληρώνει ο Τζόνι Ντεπ;

Πώς την πάτησε κι έφτασε ως εδώ; Αλλεπάλληλες κρίσεις μέσης ηλικίας; Ο διάολος που δεν σ΄ αφήνει; Το άτιμο το λιώμα; Έξις δευτέρα φύσις; Ή απλά η συνειδητοποίηση ότι είναι πιο ειλικρινής με τον εαυτό του ως αμετανόητο ρεμάλι, ακόμα και λίγο πριν τα 60;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Φαντάσματα στην Πόλη, υπό την αγριότητα του καθεστώτος Ερντογάν

Οθόνες / Φαντάσματα στην Πόλη, υπό την αγριότητα του καθεστώτος Ερντογάν

Σκέψεις για την αγαπητή Κωνσταντινούπολη με αφορμή μια εξαιρετική ταινία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με θέμα την δυσάρεστη μοίρα αλλά και τις ελπίδες των «δικών μας ανθρώπων» υπό την αγριότητα του καθεστώτος Ερντογάν.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Dick Johnson is Dead»: Μια αριστουργηματική ταινία στο Netflix για την άνοια και τη χαρά της ζωής

Πρώτη προβολή / «Dick Johnson is Dead»: Μια αριστουργηματική ταινία στο Netflix για την άνοια και τη χαρά της ζωής

Η βραβευμένη οπερατέρ και σκηνοθέτρια Κρίστεν Τζόνσον στρέφει την κάμερα της στον πατέρα της και διαχειρίζεται την άνοια που αρχίζει να τον κυκλώνει με τον πιο αξιοθαύμαστο τρόπο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Οι 20 ταινίες του αφιερώματος στην επιστημονική φαντασία

Οθόνες / Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Οι 20 ταινίες του αφιερώματος στην επιστημονική φαντασία

Το κεντρικό αφιέρωμα του 61ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έχει τίτλο «Προφητείες από έναν άλλο κόσμο: Sci-fi και Cli-fi (1950-1990)». Περιλαμβάνει 20 cult ταινίες επιστημονικής φαντασίας.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

Οθόνες / Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

«Το άτακτο αγόρι του βρετανικού σινεμά βρήκε τον δρόμο του σε ώριμες επιλογές, είτε παίζοντας κάποιον αδυσώπητο κακό είτε αφήνοντας τα λακωνικά του διακριτικά σαν στάμπα, όνομα και πράγμα, σε σύντομες εμφανίσεις – εννοείται πως έχει υποδυθεί και τον διάβολο!»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Οθόνες / The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Η ταινία σημάδεψε μια γενιά εφήβων που φαντασιώνονταν ότι θα αντιστεκόντουσαν ηρωικά στους νταήδες που τους κακοποιούσαν καθημερινά. Και τώρα, ο μύθος επιστρέφει για έκτη φορά στην οθόνη, με πρωταγωνιστές τον Τζάκι Τσαν και τον Ραλφ Μάτσιο
THE LIFO TEAM
Ο άνθρωπος που έφερε την μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Daily / Ο άνθρωπος που έφερε τη μαύρη μουσική κουλτούρα στο σαλόνι εκατομμυρίων σπιτιών

Το ντοκιμαντέρ «Sunday Best: The untold story of Ed Sullivan» αναδεικνύει τη συμβολή του Εντ Σάλιβαν και της δημοφιλέστατης τηλεοπτικής εκπομπής του στην ανάδειξη τεράστιων μορφών της μαύρης μουσικής, από τη Nίνα Σιμόν και τον Τζέιμς Μπράουν μέχρι την Tίνα Τέρνερ και τον Στίβι Γουόντερ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Έντουαρντ Νόρτον: Γεννημένος σε λάθος εποχή

Οθόνες / Έντουαρντ Νόρτον: Γεννημένος σε λάθος εποχή

Με αφορμή τα σημερινά του γενέθλια, ανατρέχουμε στην καριέρα ενός ηθοποιού με την ερμηνευτική στόφα των μεγάλων ονομάτων του New Hollywood, μα καταδικασμένου να εργάζεται σε καιρούς που η κινηματογραφική βιομηχανία δεν ξέρει τι να κάνει μαζί του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ana Kokkinos: «Αν ήμουν ένας στρέιτ, Άγγλος άντρας, η ζωή θα ήταν ευκολότερη»

Οθόνες / Ana Kokkinos: «Αν ήμουν ένας στρέιτ, Άγγλος άντρας, η ζωή θα ήταν ευκολότερη»

Η ελληνικής καταγωγής Αυστραλή σκηνοθέτιδα πίσω από το «Ten Pound Poms» μιλά στη LiFO για τη στάση των Αυστραλών απέναντι στους μετανάστες, την ταινία της που εξόργισε την ομογένεια, και το πώς είναι να νιώθεις παρείσακτος ακόμη κι όταν το έργο σου έχει δει πολύς κόσμος.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μιχάλης Ρέππας: «Θέλω να διασκεδάζω. Πέρασα τα 65 και έχει αρχίσει να μη με νοιάζει»

Οι Αθηναίοι / Μιχάλης Ρέππας: «Θέλω να διασκεδάζω. Πέρασα τα 65 και έχει αρχίσει να μη με νοιάζει»

«Τρεις Χάριτες», «Βίρα τις Άγκυρες», «Δις εξαμαρτείν», «Safe Sex», «Το Κλάμα βγήκε από τον Παράδεισο», «Μπαμπάδες με ρούμι». Λίγοι μας έχουν κάνει να γελάσουμε τόσο τα τελευταία 30 χρόνια όσο ο Μιχάλης Ρέππας. Ο ηθοποιός, συγγραφέας και σκηνοθέτης που εξαιτίας του «το Τζέλα Δέλτα δεν είχε φουγάρα» αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το τρίο Πασκάλ-Τζόνσον-Έβανς και 9 ακόμα λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Το τρίο Πασκάλ-Τζόνσον-Έβανς και 9 ακόμα λόγοι να πάτε σινεμά

Μια ταινία που η Τζέιν Όστιν θα ήταν περήφανη να είχε σκηνοθετήσει, η Λίντσεϊ Λόχαν ανταλλάζει σώμα με την Τζέιμι Λι Κέρτις ξανά μετά από 22 χρόνια κι ένας μεταλλαγμένος Μπάμπι εκδικείται για τον θάνατο της μαμάς του. – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Νεαρές μητέρες»: Είναι καλοκαιρινή επιλογή μία ταινία των αδελφών Νταρντέν; 

The Review / «Νεαρές μητέρες»: Tα κατάφεραν πάλι οι αδελφοί Νταρντέν; 

Τι κάνει τις «νεαρές μητέρες» να ξεχωρίζουν από τις προηγούμενες δουλειές των Βέλγων δημιουργών; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητάνε για τη βραβευμένη ταινία που παίζεται στους θερινούς κινηματογράφους της Αθήνας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
American Apparel: Τα βρόμικα μυστικά της πιο ανατρεπτικής εταιρείας των ’00s

Οθόνες / American Apparel: Τα βρόμικα μυστικά της πιο ανατρεπτικής εταιρείας των ’00s

Η American Apparel πουλούσε απελευθέρωση, αλλά πίσω από τις βιτρίνες και το φίνο βαμβάκι το brand ήταν βουτηγμένο στα σκάνδαλα: σεξουαλική παρενόχληση, κατάχρηση εξουσίας και ένα εργασιακό κλίμα που κάθε άλλο παρά cool ήταν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Movies

Οθόνες / Η σπαρταριστή επιστροφή των «Τρελών Σφαιρών» και 9 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Ο Λίαμ Νίσον δείχνει την κωμική στόφα του, η Άλισον Μπρι και ο Ντέιβ Φράνκο πρωταγωνιστούν στην πιο αναμενόμενη ταινία τρόμου της χρονιάς, η νέα ταινία των αδερφών Νταρντέν και 4 επανεκδόσεις – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Είδαμε την ταινία που διασκευάζει ο Γιώργος Λάνθιμος

Οθόνες / Η ταινία στην οποία βασίστηκε ο Λάνθιμος: Ένα κρυμμένο νοτιοκορεατικό διαμάντι

Η επικείμενη κυκλοφορία του «Bugonia» στάθηκε αφορμή για να επισκεφτούμε ξανά την κινηματογραφική του πηγή, το cult «Save the Green Planet!», έναν από τους κρυμμένους θησαυρούς του νοτιοκορεατικού σινεμά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ