Τρεις (και μία) διάνοιες, Ι

Τρεις (και μία) διάνοιες, Ι Facebook Twitter
0

1. Ο ΤΟΜΑΣ ΠΙΝΤΣΟΝ (08/05/1937): Το έργο του απλώνεται σαν χάρτης, καλύπτει όλη την επικράτεια της παράνοιας που δεσπόζει από τα τέλη του 19ου αιώνα. Ο Commander, όπως είναι το παρωνύμιό του, με αντιστάθμισμα το έλλογο χιούμορ και την γλεντζέδικη διάθεση, ανατέμνει μια κοινωνία διασαλευμένη, έναν κόσμο ικανό για το πιο ζοφερό ανοσιούργημα και για το πιο κρυστάλλινα φωτερό επίτευγμα. Ο Έλληνας βιβλιόφιλος έχει την ωραία δυνατότητα να εντρυφήσει σε όλο το λογοτεχνικό έργο του Πίντσον, χάρη στις άοκνες κι ευρηματικές προσπάθειες τολμηρών μεταφραστών. Από το πρώτο του μυθιστόρημα, το V, έως το πιο πρόσφατο, το Έμφυτο Ελάττωμα, συν ο τόμος Βραδείας Καύσεως με διηγήματα κι ένα λίαν κατατοπιστικό προοίμιο του συγγραφέα, όλα έχουν μεταφερθεί στα ελληνικά (από τις εκδόσεις Ύψιλον, Χατζηνικολή και Καστανιώτη): η Συλλογή των 49 στο σφυρί, το Ουράνιο Τόξο της Βαρύτητας, η Vineland, το Mason & Dixon, το Ενάντια στη Μέρα.

Πληθαίνουν οι αναγνώστες που αντλούν ακραία τέρψη κι επίσης ακραία πλούσιες γνώσεις από τις σελίδες του πιντσονικού έργου. Κι ακόμα, πανελλήνια πρωτοτυπία, ιδρύθηκε και κυκλοφορεί ηλεκτρονικό πολυσέλιδο περιοδικό που η ύλη του σχετίζεται αποκλειστικά με τον Πίντσον. Πρόκειται για το Zone (www.thezone.gr), που ήδη κυκλοφορεί το δεύτερο τεύχος του, ενώ ετοιμάζεται πυρετωδώς το τρίτο. Τα κείμενα είναι εμπεριστατωμένα, ευφάνταστα, καλογραμμένα. Μιλώντας για τον Πίντσον, οι συγγραφείς/συντάκτες μιλούν για την αρχαιολογία της γνώσης σχετικά με την εποχή μας και τις ταραχώδεις πτυχές της. Ψυχή του Zone ο αστροφυσικός και συγγραφέας (κι επίσης μαραθωνοδρόμος) Βασίλειος Δρόλιας. Στο πλευρό του, ο μεταφραστής τεσσάρων μυθιστορημάτων του Πίντσον (και τενόρος) Γιώργος Κυριαζής, ο Θανάσης Μήνας, ο Γιώργος Μαραγκός, η Μαρία Ξυλούρη, ο Λευτέρης Καλοσπύρος, ο Κώστας Καλτσάς κ.ά.

2. Ο ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΦΡΑΝΖΕΝ (01/08/1959): Πολυδιαβασμένα και στη χώρα μας τα δημοφιλή μυθιστορήματά του, οι Διορθώσεις (μτφρ. Αλέξης Εμμανουήλ, εκδ. Ωκεανίδα) και η Ελευθερία (μτφρ. Ρένα Χατχούτ, εκδ. Ωκεανίδα), έχουν προκαλέσει έντονες συζητήσεις. Μάστορας ο Φράνζεν, είναι θαυμαστά ικανός να τιθασεύει το χαοτικό υλικό της σύγχρονης Αμερικής και να συνθέτει πολυσέλιδα μυθιστορήματα επτακοσίων και βάλε σελίδων, που σε ωθούν σε πολυσχιδείς σκέψεις για τις συμπεριφορές των ανθρώπων μιας εποχής στην οποία ο ηρωισμός μοιάζει μαραμένος και οι bigger than life δημιουργοί και άνθρωποι της περιπέτειας ( Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Νόρμαν Μέιλερ) ανήκουν σε ένα παρελθόν βαθύ και μακρινό. Ο Φράνζεν είναι εδώ, μαζί μας, μαζί με τους καθημερινούς ανθρώπους, ούτε πολύ εύπορους αλλά ούτε και μπατίρηδες, μαζί με αυτούς που έχουν εγκαταλείψει τις «μεγάλες αφηγήσεις» και αδιαφορούν για τα «μεγάλα οράματα». Ο Φράνζεν αντιλαμβάνεται ευφυώς το χάος μέσα στη φαινομενική κανονικότητα, ξέρει να μιλάει για την πληγή, δίχως να της ρίχνει αλάτι.

Ένας Χένρι Τζέιμς του 21ου αιώνα, εξίσου λεπταίσθητος, που δεξιοτεχνικά μετατρέπει το σχεδόν τίποτα σε περιπέτεια. Η οικογένεια, θέμα επί δεκαετίες περιφρονημένο από κάθε συγγραφέα που φιλοδοξούσε να είναι δημιουργός, περνάει μέσα από το φοβερό μικροσκόπιο του διοπτροφόρου Φράνζεν, του «γυαλάκια του μέλλοντος», θα έλεγε ο Νίκος Καρούζος. Ξέρει πολύ καλά να πιάνεται από μια λεπτομέρεια και να χτίζει σύμπαντα συμπόνιας και συναίσθησης - εδώ αμιλλάται την τρίτη διάνοια, για την οποία θα πω μερικά εγκωμιαστικά λόγια στην επόμενη LifΟ, τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας (21/02/1962-12/09/2008). Ο Φράνζεν ξέρει να σφάζει με το μπαμπάκι, αλλά ακόμα καλύτερα ξέρει να αποφεύγει τις σφαγές και κάθε βία που τείνει προς το ανεξήγητο. Είναι, όσο κι αν αρχικά ξενίζει όποιον έχει γαλουχηθεί με τα ιερά τέρατα της δυναμικής μυθιστοριογραφίας, μια πολύ ενδιαφέρουσα επιλογή, μια στρατηγική της εστίασης στο νορμάλ που φανερώνει πολλά. Η συν μία διάνοια, που διατηρεί κοινά με τις άλλες τρεις, ακούει, βέβαια, στο όνομα Ντον ντε Λίλο!

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM
«Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το πίσω ράφι / «Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το μυθιστόρημα «Δαμάζοντας το κτήνος» της Έρσης Σωτηροπούλου είναι χτισμένο στην εικόνα της «μοναξιάς που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι μαζί». Επανεκδίδεται σε λίγες μέρες από τον Πατάκη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Βιβλίο / Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της εποχής μας. Στη συνέντευξή της στη LifO δίνει (ανάμεσα σε άλλα) οδηγίες για το γράψιμο και τη ζωή, τη γνώμη της για τον Πλάτωνα αλλά και για την αξία των συμβολικών μύθων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Βιβλίο / Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Στο νέο βιβλίο του, που κυκλοφορεί δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Ρόμπι Ρόμπερτσον, ο ηγέτης του θρυλικού συγκροτήματος The Band, μιλάει για όσα έζησε με τον διάσημο σκηνοθέτη και κολλητό του στο ηδονιστικό Χόλιγουντ της δεκαετίας του '70.
THE LIFO TEAM
Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Βιβλίο / Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Τα έργα-σταθμοί της λογοτεχνίας, από την υψηλή ποίηση μέχρι τη μυθοπλασία, ανέκαθεν αποτύπωναν τα ακραία σημεία των καιρών, γι’ αυτό είναι επίκαιρα. Παραθέτουμε τέσσερα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα που βγήκαν πρόσφατα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ζοζέ Σαραμάγκου: Η ζωή ενός αντισυμβατικού συγγραφέα

Βιβλίο / Ζοζέ Σαραμάγκου: «Πιστεύω πως ό,τι είναι να γίνει δικό μας, θα φτάσει τελικά στα χέρια μας»

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο σπουδαίος Πορτογάλος λογοτέχνης που ξεκίνησε να γράφει για να δοκιμάσει «τι στ’ αλήθεια μπορεί ν’ αξίζει ως συγγραφέας» και έφτασε να πάρει Νόμπελ Λογοτεχνίας.
ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥΡΚΑΚΟΥ
Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο όπου θερίζει το Aids

Βιβλίο / Ο ξεχασμένος «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη κυκλοφορεί ξανά

Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο που τον θερίζει το AIDS. Μια τολμηρή ματιά την Αθήνα των ’90s μέσα από το απελπισμένο στόρι δύο γκέι εραστών. Ο «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη ήταν εκτός κυκλοφορίας για τρεις σχεδόν δεκαετίες. Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί ξανά.
M. HULOT
Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Βιβλίο / Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Ο ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου «Antifa», που εγκατέλειψε πρόσφατα οικογενειακώς τις ΗΠΑ εξαιτίας απειλών που δέχτηκε για τη ζωή του, μιλά για την αμερικανική πολιτική σκηνή και για το αντιφασιστικό κίνημα σήμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ