Πολύτιμη Πολυτονική Ποίηση

Πολύτιμη Πολυτονική Ποίηση Facebook Twitter
0

ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ-ΙΚΑΡΟ ΜΠΑΜΠΑΣΑΚΗ

 

1. Ο Έρως είναι ακαριαίος και αιώνιος. Γράφει ο παίκτης/ρέκτης Γιώργος Κεντρωτής: «Και πώς μεταφράζουμε τα εν γένει κρυπτικά και τα χυδαϊκά που απαντώνται στα κείμενα; Κρυπτικά και χυδαϊκά βεβαίως!... Προσφυγή σε αναχρονισμούς επιτρέπεται; Ναι! Θα λέγαμε, μάλιστα, ότι όχι μόνο επιτρέπεται, αλλά και επιβάλλεται! Κατ' εξοχήν, δε, ως προς τη λέξη. Αίφνης την υπερευτυχίην μπορούμε να τη μεταφράσουμε (και με την άδεια του Φεντερίκο Φελίνι) ντόλτσε βίτα!... και τον εραστήν των εταίρων να τον πούμε μπουρδελιάρη!». Ωραία, ωραιότατα το γράφει. Πού; Στο εισαγωγικό σημείωμα στη μετάφρασή του της Παλατινής Ανθολογίας. Πρόκειται για το Βιβλίο Πέμπτο, Επιγράμματα Ερωτικά, που κυκλοφορεί με θαυμαστό ροζ εξώφυλλο, θαυμαστό πολυτονικό, θαυμαστό κέφι στη μεταφραστική περιπέτεια, θαυμαστό τίτλο, Των εραστών τα μάτια είναι πάντα σα βροχή... (εκδ. Gutenberg). Στη σελίδα 81 βρίσκεις το Επίγραμμα, αδέσποτο αυτό, πάνω από ένα του Διοσκουρίδη. Το αδέσποτο, απόηχους του οποίου βρίσκεις στα blues και στην ποίηση του Λέοναρντ Κοέν, καθώς και στον θρυλικό διάλογο του Τζόνι και της Βιένας στο Johnny Guitarτου Νίκολας Ρέι («Πόσους άντρες έχεις ξεχάσει;» –«Κι εσύ, πόσες γυναίκες θυμάσαι;»), πάει έτσι: «Ηράσθην, εφίλουν, έτυχον, κατέπραξ', αγαπώμαι./ τις δε και ης και πώς, η θεός οίδε μόνη» ήτοι: «Αγάπησα, μ' αγάπησαν,/ όλως τυχαίως ή και κατόπιν σχεδίου,/ κι ο έρωτας ποτέ δε μου λείπει./ Ποιες, πότε και πώς / άσ' το και μη το ρωτάς / – αυτό μόνο η Θεά το ξέρει». Όλα του έρωτος τα πάθη, όλα του έρωτος τα ωραία, τα τερπνά, τα όμορφα, αλλά και όλα του έρωτος τα ολέθρια, τα ταραχώδη και τα ταραγμένα σε τούτο τον θελκτικό τόμο. Για ακούστε τον άλλο αρχαίο bluesman, τον Διοφάνη τον Μυριναίο: «Ψιλιστής ο Έρως καλοίτ' αν όντως / αγρυπνεί, θρασύς εστίν, εκδιδύσκει». «Το σωστό θα 'ταν Τριλήσταρχο να λένε τον Έρωτα:/ στήνει καρτέρια, είναι θρασύς, σου παίρνει τα ρούχα». Έξοχο βιβλίο για τον ξανθόν Απρίλη. Και για όλους τους μήνες και τις εποχές.

2. Κιβωτός Σοφίας. Χωρίς σχόλια –άλλωστε το μισό βιβλίο είναι σχόλια και σημειώσεις του λαμπρού Θανάση Λάμπρου– θα ανακράξω χίλια εύγε στον Σωτήρη Σελαβή και στις εκδόσεις του για τον τόμο Χερουβικός Οδοιπόρος (εκδ. Περισπωμένη) και θα σπεύσω να παραθέσω αποσπάσματα από τούτο το θραυσματικό, απόλυτα συνεκτικό, πολύτιμο έργο του Άγγελου Σιλέσιου (1624-1673): «Ο σοφός ζητάει ένα μόνο, αυτό που 'ναι το ύψιστο αγαθό:/ Ο τρελός πολλά μαζί, ακόμα και το πιο μικρό». «Όταν ένας πλούσιος ολοένα για τη φτώχεια του μιλάει / Πρέπει να τον πιστέψεις: την αλήθεια λέει». «Όταν είναι καινούργια η αγάπη αφρίζει όπως το νέο κρασί:/ πιο γαλήνια θέλει να 'ναι όσο παλιώνει και γίνεται αγνή». «Τίποτ' άλλο πιο πολύ δεν σε σπρώχνει στον πάτο της αβύσσου / Απ' την καταραμένη λέξη (θυμήσου!) δικό μου και δικό σου». «Δεν γίνεσαι πλούσιος κατέχοντας πολλά. Πλούσιος είναι μόνο / Αυτός που όλα όσα έχει να τα χάσει μπορεί, μα δίχως πόνο».

3. Θέλω Θέλγω Θάλπω. Στο εξώφυλλο ένα έργο του David Hockney, σαν να προαναγγέλλει ποίηση που αινεί τη λεπταισθησία και την ακρίβεια, τη μεγάλη γνώση του παρελθόντος που συμβάλλει σε μια λυτρωτική κατανόηση του παρόντος, στο να μπορείς να μιλήσεις γι' αυτό το πολύπλοκο και πολύπτυχο παρόν που, αν δεν έχεις αυτήν τη βαθιά γνώση του παρελθόντος, σε ξαφνιάζει δυσάρεστα και σε περιορίζει σε μια αμήχανη βραδυγλωσσία. Γράφει η Ευαγγελία Ανδριτσάνου στη συλλογή Η Δηλητηριώδης (εκδ. Άγρα): «Αγγίζω το κορμί σου / δεν το γνωρίζω / το σχήμα η υφή η μυρωδιά / μια καινούργια χώρα // τα δάχτυλά σου / στη δική μου επικράτεια / χωρίς βία / σχεδόν παρθενικά // ένα αγόρι / κουρνιάζει στη φωλιά της αγάπης / παραδίνεται // ο άντρας έχει εγκαταλείψει τη στολή του / τα προσχήματά του / τον φόβο // πώς συνέβη αυτό;// απλώς συνέβη».

radiobookspotting.blogspot.gr/

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ