«Η ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΤΑΜΣ ΕΙΝΑΙ μια Ελληνίδα που μεγάλωσε και σπούδασε στην Αμερική, αποφοίτησε από την Ακαδημία του Κουάντικο και στη συνέχεια εργάστηκε για κάποια χρόνια στο FBI. Επιστρέφοντας στα 35 της στην Ελλάδα, έγινε αστυνόμος και ανέλαβε τη διοίκηση μιας ομάδας της Δίωξης.
Όμως υπάρχει κάτι στο παρελθόν της που τη στοιχειώνει, μάλιστα κάτι που σχετίζεται άμεσα με τους λόγους της επιστροφής της. Είναι μια γυναίκα αδύνατη, νευρώδης, μάλλον σέξι και πραγματική badass. Δεν υπάρχει κανείς άντρας εκεί έξω, κανένας νταής, που να μπορεί να την κάνει καλά. Το αντίθετο συμβαίνει».
Έτσι περιγράφει η δημοσιογράφος και συγγραφέας Κική Τσιλιγγερίδου την ηρωίδα της, που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις πνευματώδεις και γεμάτες ιδέες πρωταγωνίστριες των πιο διάσημων σειρών παγκοσμίως, την πρωταγωνίστρια μιας τριλογίας, στην οποία παλεύει με το έγκλημα και τους δαίμονές της, με τα ηθικά ζητήματα της εποχής μας, επίμονα και αδιάλειπτα.
Γεννημένη και μεγαλωμένη στην Τσεχία, κάτοικος Θεσσαλονίκης, η Κική Τσιλιγγερίδου διάλεξε την Αθήνα ως καμβά της δράσης της Στέλλας Άνταμς στο βιβλίο «Κρύο Δέρμα» που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα από τις εκδόσεις Bell. Με φόντο την παγωμένη πρωτεύουσα και πρωταγωνιστική φιγούρα αυτήν ενός σαδιστή εκδικητή χωρίς πρόσωπο, που αναλαμβάνει να απονείμει τις πιο απάνθρωπες ποινές σε όσους ξεφεύγουν από τη Δικαιοσύνη, τα ζητήματα της βίας, του φεμινισμού και της δικαιοσύνης αναδύονται σε μια απίστευτη, πυκνή και γεμάτη σασπένς περιπέτεια.
Πάρα πολλές από τις πραγματικές ιστορίες υποθέσεων για τις οποίες μαθαίνουμε στις ειδήσεις ή στα ψιλά των σάιτ δεν θα μπορούσαν με τίποτε να μπουν σε ένα μυθιστόρημα, γιατί απλούστατα ο αναγνώστης θα νόμιζε ότι τον κοροϊδεύεις. Είναι τόσο απίστευτες, τόσο αδιανόητες. Και τόσο εφιαλτικές.
— Διαλέξατε μια Ελληνίδα αστυνομικό, κάτι που δεν συναντάμε συχνά ως κεντρικό πρόσωπο. Τι είναι αυτό που τη χαρακτηρίζει;
Ως επαγγελματίας είναι πολύ καλή συνήθως, αλλά όχι πάντα: μερικές φορές υπερβαίνει τα όρια του νόμου, όπως λέμε. Πάντως είναι επίμονη, ακούραστη και έχει συχνά πρωτότυπες ιδέες, αν και με τίποτα δεν είναι μια αστυνόμος ή ντετέκτιβ τύπου Σέρλοκ Χολμς. Όμως δεν είναι μόνο αυτά. Δηλαδή δεν είναι μόνο επαγγελματίας ή μόνο αστυνόμος. Είναι, επίσης, μια σκοτεινή φιγούρα, έχει μια δεύτερη, κρυφή ζωή, ίσως και μια δεύτερη προσωπικότητα, που καμιά φορά παίρνει το πάνω χέρι. Της αρέσει να γυρίζει μόνη τα βράδια στην πόλη, συχνάζει σε κακόφημα μαγαζιά, δεν έχει σταθερότητα στη ζωή της ή στις σχέσεις της. Αλλά είναι πολύ πιστή στους ανθρώπους που αγαπά ή σε όποιους επιλέγει κάθε φορά.
Είναι βίαιη, αυτοκαταστροφική και γοητεύεται από πράγματα που τους περισσότερους θα τους απωθούσαν. Δεν σε πειράζει αν δεν την πειράξεις, αλλά αν την πειράξεις –κυρίως αν πειράξεις τους φίλους της, ειδικά αν οι φίλοι της είναι μια στρίπερ που τη βίασαν, ή μια τρανς που της έκλεψαν τα λεφτά, ή ένα παιδί που εξώθησαν στην πορνεία–, θα σε ψάξει. Και θα σε βρει.
— Οι δικές σας επιρροές, οι ηρωίδες σας λογοτεχνικά ποιες είναι ποιες σας εμπνέουν;
Η Λίσμπετ Σαλάντερ πρώτη-πρώτη από την αστυνομική λογοτεχνία, αν και η Στέλλα Άνταμς απομακρύνθηκε αρκετά από αυτήν στην πορεία. Η Τζέσικα Τζόουνς, από τα κόμικς και την τηλεοπτική τους μεταφορά. Και μια σειρά από άλλες σκληροτράχηλες ηρωίδες, αλλά και άντρες ήρωες.
Νομίζω πως σχεδόν πάντα κάποιος ξεκινά με κάτι πολύ συγκεκριμένο στο μυαλό του αναφορικά με τον ήρωα που σκοπεύει να φτιάξει, αλλά σιγά-σιγά αυτός ο χαρακτήρας χτίζεται με πολλά υλικά από τον ίδιο τον συγγραφέα ή από ανθρώπους που εκτιμά ή γνωρίζει. Η Στέλλα Άνταμς, για παράδειγμα, είναι πολλές από τις φίλες μου, αλλά όλες τους μαζί σε μία. Είναι γοητευτική και κακιά, έξυπνη και τρελή, ευάλωτη και πολύ-πολύ επικίνδυνη, αν το θέλει.
— Τι είναι αυτό που σας ιντριγκάρει στην ελληνική πραγματικότητα για την οποία γράφετε;
Καθώς δεν μιλώ για ληστείες αλλά για τη βία –από τον σχολικό εκφοβισμό μέχρι τις γυναικοκτονίες και από εγκλήματα που πηγάζουν από καθαρή ομοφοβία μέχρι τη σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων–, έχουν γράψει ότι η Τριλογία της Στέλλας Άνταμς είναι φεμινιστική αστυνομική λογοτεχνία ή πολιτική αστυνομική λογοτεχνία. Κολακεύομαι αρκετά από αυτό, αλλά δεν ήταν επιδίωξή μου.
Επιδίωξή μου ήταν να γράψω ωραίες, χορταστικές περιπέτειες με μια πολύ ιδιαίτερη ηρωίδα, μια γυναίκα καθόλου συνηθισμένη, μια γυναίκα που αυτήν τη φορά έχει εκείνη το πάνω χέρι. Η ελληνική πραγματικότητα, εντελώς όμοια με τις υπόλοιπες δυτικές που τυχαίνει να ξέρω, απλώς δίνει το φόντο. Οι ιστορίες της Στέλλας Άνταμς διαδραματίζονται στην Αθήνα, αλλά θα μπορούσαν να μεταφερθούν αυτούσιες σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα.
— Υπάρχει κάποια ιστορία από την πραγματική ζωή που μάθατε όταν κάνατε την έρευνα για το βιβλίο σας και ξεπερνά τη φαντασία;
Ισχύει εδώ αυτό που παρατηρούμε όλοι μας – πάρα πολλές από τις πραγματικές ιστορίες υποθέσεων για τις οποίες μαθαίνουμε στις ειδήσεις ή στα ψιλά των σάιτ δεν θα μπορούσαν με τίποτε να μπουν σε ένα μυθιστόρημα, γιατί απλούστατα ο αναγνώστης θα νόμιζε ότι τον κοροϊδεύεις. Είναι τόσο απίστευτες, τόσο αδιανόητες. Και τόσο εφιαλτικές.
— Έχετε γράψει ένα βιβλίο που στηρίζεται στη σχολαστική έρευνα. Παρακολουθείτε ειδήσεις, το αστυνομικό ρεπορτάζ; Ποιες πηγές δίνουν υλικό στο βιβλίο σας;
Είμαι δημοσιογράφος και δεν παρακολουθώ απλώς τις ειδήσεις, τις λέω κιόλας κάθε βράδυ στην τηλεόραση, και παλιότερα είχα εργαστεί στο ρεπορτάζ σε διάφορα μέσα, ενώ έχω πολύ καλούς φίλους ρεπόρτερ, με τεράστια εμπειρία, αλλά και ανθρώπους στην Αστυνομία, στους οποίους θα μπορούσα να απευθυνθώ για να μου δώσουν υλικό, λεπτομέρειες, να μου λύσουν απορίες κ.λπ.
Παρ’ όλα αυτά, δεν το έχω κάνει ούτε μία φορά γι' αυτά τα τρία μυθιστορήματα της Τριλογίας της Στέλλας Άνταμς. Όποια έρευνα χρειάστηκε να κάνω στηρίχτηκε αποκλειστικά σε βιβλία, σε δημοσιογραφικά-ερευνητικά άρθρα και στο Ίντερνετ. Και αυτή η έρευνα αφορούσε μόνο λεπτομέρειες της εκάστοτε υπόθεσης, να δω τι ζημιά προκαλεί μια συγκεκριμένη σφαίρα ας πούμε, ή πόσο αίμα χάνει κάποιος όταν τον κόβεις σε συγκεκριμένα σημεία, ή μέχρι ποιο σημείο μπορεί να ταλαιπωρηθεί ένας άνθρωπος, αλλά να καταφέρει να επιβιώσει. Έψαξα μόνο για τέτοιες λεπτομέρειες, οι ιστορίες καθαυτές είναι απολύτως βγαλμένες από τη φαντασία μου, με την απαραίτητη σημείωση πως τίποτε από όσα περιγράφω δεν είναι εξωπραγματικό. Όλα, μηδενός εξαιρουμένου, θα μπορούσαν να γίνουν. Η μόνη που είναι εξωπραγματική είναι η Στέλλα Άνταμς.
— Διαβάζοντας την τριλογία της Στέλλας Άνταμς, πώς θα θέλατε να θυμούνται οι αναγνώστες την ηρωίδα σας;
Δεν μπορείς ακριβώς να συμπαθήσεις τη Στέλλα Άνταμς, ίσως γιατί ούτε κι εκείνη θα σε συμπαθούσε απαραίτητα. Δεν είναι μια γυναίκα που την κάνεις εύκολα παρέα, αν και θα την ήθελες πολύ με το μέρος σου. Οπότε, επιλέγω ακριβώς αυτό: θα ήθελα να τη θυμούνται πάντα με συμπάθεια. Ήταν πολύ καλή, τελικά. Και για καθετί που έκανε είχε τους λόγους της.
— Όταν γράφετε ένα βιβλίο τι σας απασχολεί και θέλετε να προσέξουν περισσότερο οι αναγνώστες για να «λύσουν το μυστήριο»; Τους χαρακτήρες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους ή τις λεπτομέρειες της δράσης;
Όλα αυτά μαζί. Η πλοκή είναι το πιο ενδιαφέρον στοιχείο, όπως και οι χαρακτήρες των πρωταγωνιστών, ο τρόπος που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Η δράση, επίσης, είναι κάτι που μου αρέσει. Τα μυστήρια των βιβλίων μου έρχονται πάντα σε δεύτερη μοίρα, και ας υπάρχει πάντα μεγάλη έρευνα, και ας επιμένω σε λεπτομέρειες της διαδικασίας, καθώς αγαπώ πολύ το ξετύλιγμα της ιστορίας και όχι της υπόθεσης. Η ιστορία είναι κάτι που έχει πολύ μεγάλη βαρύτητα. Το πώς αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα, πώς αποφασίζουμε να κάνουμε αυτό και όχι εκείνο, πότε καταλαβαίνουμε πως χάσαμε, πότε καταλαβαίνουμε τι είναι αυτό που χάσαμε.
Μου αρέσει να βλέπω τα συναισθήματα των ανθρώπων, τον φόβο, την αγωνία, την ένταση, το μίσος – όλα αυτά. Όπως μου αρέσει πολύ και το χρώμα της πόλης και οι ιδιαιτερότητες του κλίματός της. Και οι διάφοροι μικρόκοσμοι. Δηλαδή ένα μπαρ και ο κόσμος του, οι κίνδυνοι που μπορεί να υπάρξουν εκεί μέσα αλλά και η απόλαυση του να κάτσεις μόνος και να πιεις ένα ποτό στην μπάρα, ενώ έξω χαλάει ο κόσμος. Δεν με νοιάζει το whodunnit.
Για να σας δώσω να καταλάβετε, στον δεύτερο τόμο της Τριλογίας, την «Πύρινη Κόλαση», η Στέλλα Άνταμς βρίσκει τον δολοφόνο κατά λάθος. Αλλά για να φτάσει σ’ αυτό το λάθος, έκανε πρώτα μια σειρά από πολύ-πολύ σωστά πράγματα, πράγματα που δεν θα ήταν σε θέση να κάνει ένας άλλος ντετέκτιβ.
— Πιστεύετε στη θεία δίκη, στην απόδοση της δικαιοσύνης μεταξύ των ανθρώπων;
Όχι.
— Έχοντας μια γυναίκα ηρωίδα, δεν θα μπορούσα να μη σας ρωτήσω ποια πιστεύετε ότι είναι η θέση της γυναίκας σήμερα σε ένα ανδροκρατούμενο επάγγελμα;
Σαφώς καλύτερη από ποτέ. Αλλά αύριο τα πράγματα θα είναι ακόμη καλύτερα για όλες τις γυναίκες, παντού. Απλώς θα χρειαστούμε πολλά αύριο ακόμη. Υπάρχουν πολλά να γίνουν και πολλά να κάνουμε μέχρι να γίνουμε όλες κάτι από τη Στέλλα Άνταμς.
