Χρήστος Χαρτοματσίδης

Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης;

Λένε πως για κάθε συγγραφέα υπάρχει τουλάχιστον ένας αναγνώστης που ταυτίζεται απόλυτα με τα γραπτά του, συμφωνούνε δηλαδή σε όλα. Θυμίζει κάπως τον άλλο μας εαυτό στην παράλληλη διάσταση. Καλό θα ήταν ο ιδανικός αναγνώστης με ενθουσιασμό και ζήλο να συστήνει το βιβλίο και σε άλλους.

Τι κάνετε τα βιβλία που δεν σας αρέσουν;

Μάλλον δεν είμαι από τους ιδανικούς αναγνώστες. Κάποτε καθόμουν υπομονετικά και διάβαζα τα βιβλία που έπρεπε να διαβάσω, όσο βαρετά κι αν μου φαίνονταν κάποια σημεία. Τώρα δεν έχω αυτή την υπομονή. Τα αφήνω στην άκρη γι' αργότερα.

Έχετε μια συγκεκριμένη ρουτίνα στη συγγραφή κειμένων;

Πρέπει να ξέρεις τι περίπου θέλεις να γράψεις. Πάντα απορούσα με τους συγγραφείς που παραπονιούνται για το μαρτύριο της λευκής κόλλας ή της άδειας οθόνης. Που κάθονται δηλαδή στο τραπέζι ή μπροστά στον υπολογιστή και βασανίζονται με την ιδέα ότι οπωσδήποτε πρέπει κάτι να γράψουν. Όταν ξέρεις τι περίπου θέλεις να πεις, αφήνεις το εαυτό σου στα σκοτεινά ρεύματα του υποσυνείδητου. Βασικά, οι στιγμές της δημιουργίας είναι ευχάριστες. Τα βάσανα αρχίζουν μετά.

Έχετε μια ιεροτελεστία όταν γράφετε;

Όχι, αν και το κατανοώ.

Πίνετε ή τρώτε καθώς γράφετε;

Όχι. Ούτε ακούω μουσική και θα προτιμούσα να υπάρχει σχετική ησυχία γύρω μου.

Ποια είναι η αγαπημένη σας λέξη;

Δεν έχω.

Υπάρχει κάτι που θα αλλάζατε στο τελευταίο σας βιβλίο;

Για βιβλίο που μόλις έχει βγει στην αγορά, αυτή είναι ερώτηση αυτοκτονίας. Όχι! Σε αυτήν τη φάση δεν θα άλλαζα τίποτα. Ύστερα από κάποιο καιρό, ίσως.

Πώς προκύπτουν τα ονόματα των ηρώων σας;

Μακάρι τα ονόματά μας να ήταν σαν τα ινδιάνικα, όπου λέγοντας Το Τρελό Άλογο παίρνεις αμέσως μια ιδέα για το χαρακτήρα του ανθρώπου. Ο χαρακτήρας είναι που φωτίζει το όνομα και το κάνει να φαίνεται σπουδαίο. Και το αντίθετο. Μας φαίνεται σαν προσβολή αν ο τρελός του χωριού λέγεται π.χ. Αριστοτέλης. Πολλές φορές, το πρώτο που μας γοητεύει είναι το περίεργο όνομα. Τα ονόματα των ηρώων στα βιβλία συνήθως αντικατοπτρίζουν τη σχέση με τον πρωτότυπο χαρακτήρα.

Ποιες είναι οι λογοτεχνικές επιρροές σας;

Είναι δυο οι μεγάλες σχολές: η Μεγάλη Γαλλική Λογοτεχνία, με κύριο θέμα της το χρήμα και ό,τι αυτό συνεπάγεται, την εξουσία, την καριέρα κ.λπ., δηλαδή τον υλικό κόσμο, και η Μεγάλη Ρωσική Λογοτεχνία με κύριο θέμα την αναζήτηση του Θείου. Οι Γάλλοι αποδίδουν πιο ρεαλιστικά τους γυναικείους χαρακτήρες, ενώ οι Ρώσοι έχουν μια τάση να εξιδανικεύουν τις ηρωίδες τους. Είναι καλύτεροι όμως στην ψυχολογική ανάλυση, φτάνοντας σε απίστευτα βάθη.

Αν δεν ήσασταν συγγραφέας τι θα ήσασταν;

Φανατικός αναγνώστης.

Τι θα αλλάζατε στον τρόπο γραφή σας;

Στόχος είναι πάντα τα κείμενα να διαβάζονται ευχάριστα, να υπάρχουν το χιούμορ κι ο ζωντανός ρυθμός. Δεν νομίζω ότι θα άλλαζα κάτι.

Τι θα αλλάζατε στον εαυτό σας;

Όσο κι αν σας φαίνεται περίεργο, νομίζω πως δεν αλλάζουμε, ίσως μόνο αμβλύνονται ή οξύνονται κάποια χαρακτηριστικά μας. Περισσότερο προσαρμοζόμαστε παρά αλλάζουμε. Ωστόσο, στη λογοτεχνία θεωρείται αρετή του έργου η εξέλιξη των χαρακτήρων, όταν δεν μένουν στάσιμοι, μα, υπό τις συνθήκες του έργου, αλλάζουν.

Με ποιον θα θέλατε να παγιδευτείτε σε ένα ασανσέρ;

Αναπόφευκτα, ο συνειρμός με οδηγεί σε ένα διήγημα του Ο' Χένρι, με δύο φίλους εγκλωβισμένους από τα χιόνια σε κάποιο καταφύγιο. Τα μοναδικά βιβλία που υπήρχαν ήταν Ποιήματα (ρουμπαγιάτ) του Ομάρ Χαγιάμ και Πρακτικές συμβουλές για καθημερινά προβλήματα. Ο καθένας διάλεξε αυτό που του ταίριαζε. Όταν απεγκλωβίστηκαν από τα χιόνια ούτε που μιλούσαν μεταξύ τους. Έτυχε όμως να αγαπήσουν την ίδια κοπέλα. Ο ένας τής πρότεινε να πάρουν τους δρόμους ερωτευμένοι κι ελεύθεροι, κρατώντας μια κανάτα κρασί. Ο άλλος, ακολουθώντας τις χρήσιμες συμβουλές, τη βοήθησε να συνέρθει από κάποια λιποθυμία. Τελικά, ο πρακτικός, υλικός κόσμος νίκησε την Ποίηση.

Ποιο βιβλίο έχετε πει ψέματα πως έχετε διαβάσει;

Δεν έχω πρόβλημα να ομολογήσω ότι δεν έχω διαβάσει κάποιο βιβλίο. Όταν όμως συνεχίζεται μη καλοπροαίρετα η «ανάκριση», απαντάω με ένα βαρυσήμαντο «μμμμ...», κουνώντας με νόημα το κεφάλι ενώ μέσα μου σκέφτομαι: «Πώς έμπλεξα με τέτοιον άνθρωπο!».

Πώς προέκυψε η ιδέα του τελευταίου σας βιβλίου;

Καταρχάς, υπήρχε το «ροζ σκάνδαλο» του Αλκιβιάδη με τη βασίλισσα της Σπάρτης Τιμαία, μια ιστορία που δεν έχει χρησιμοποιηθεί. Σκέφτηκα πως ο Άγης, ο βασιλιάς της Σπάρτης, θα μπορούσε να εκδικηθεί με τρόπο που θυμίζει αρχαία τραγωδία: στέλνοντας τον Λεωτυχίδα, τον καρπό αυτής της σχέσης, ενάντια στον πατέρα του. Πολλά στοιχεία που αφορούν την Κρυπτεία παραπέμπουν άμεσα στη σημερινή μας εποχή, στις σχέσεις εξουσίας-πολίτη. Νομίζω έγινε ένα καλό πολιτικό θρίλερ με έρωτες, ίντριγκες, σκοτεινές δυνάμεις και χιούμορ.