Η ομάδα blitz στο Θέατρο Τέχνης! (Vanya. Δέκα χρόνια μετά)
Η ομάδα blitz θα γιορτάσει τα δέκα χρόνια της στο Θέατρο Τέχνης (σκηνή Φρυνίχου), κάτι που μοιάζει να σηματοδοτεί ένα καινούργιο κεφάλαιο, ένα άνοιγμα για το ιστορικό θέατρο (υπό τη διεύθυνση, πλέον, της Μαριάννας Κάλμπαρη).
Ο Γιώργος Βαλαής, η Αγγελική Παπούλια και ο Χρήστος Πασσαλής, οι τρεις που αποτελούν την ομάδα blitz, στρέφουν την προσοχή στη, θεμελιακή για το σύγχρονο θέατρο, δραματουργία του Άντον Τσέχωφ. Εμπνέονται από τον Θείο Βάνια (1899) και φαντάζονται τα βασικά πρόσωπα της ιστορίας του 10 χρόνια μετά το τέλος του έργου. Ο Βάνιας, η Σόνια, η Ελένα, ο Αστρόφ, απομονωμένοι σ' έναν απροσδιόριστο χώρο, ξαναθυμούνται και ξαναζούν περασμένα επεισόδια, τα αναπαριστούν, τα διορθώνουν. Σκηνές από τον Θείο Βάνια και καινούργια κείμενα (που προβάλλονται ως υπέρτιτλοι) διαστρεβλώνουν τη γνωστή εξέλιξη του έργου, συνθέτοντας μια νέα ιστορία «μεταξύ θεάτρου και ντοκιμαντέρ, μεταξύ αυτοβιογραφίας και μυθιστορήματος» για την ερωτική επιθυμία, τη μνήμη, την οργή, για τη ζωή ως θρίαμβο και ως ήττα, για το πώς κανείς μεγαλώνει και γερνάει, αλλά και για την τέχνη του θεάτρου και τους διανοούμενους. Η δραματουργία είναι του Νίκου Φλέσσα.
Αγαπώ τον Τσέχωφ και το δείχνω
Έτος Τσέχωφ το τρέχον, καθώς συμπληρώνονται 110 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα και, εκτός από την παράσταση των blitz, αρκετές σκηνικές προτάσεις θα στραφούν στην ανεξάντλητη γοητεία του θεάτρου του. Ο Κώστας Φιλίππογλου θα σκηνοθετήσει τον Γλάρο στο Θησείον και η Λίλλυ Μελεμέ τον Θείο Βάνια στο θέατρο Χορν. Στον Τεχνοχώρο Cartel στα τέλη Οκτωβρίου θα δούμε τον Πλατόνωφ, το πρώτο θεατρικό του Τσέχωφ σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολλάρι, με τον Παναγιώτη Σούλη στον κεντρικό ρόλο, και τον καινούργιο χρόνο η Κατερίνα Μπερδέκα θα καταπιαστεί με τον Βυσσινόκηπο, σε μια δική της, πρωτότυπη σύλληψη και επανασύνθεση του έργου.
Ενδιαφέρουσα ακούγεται και η πρόταση του Νίκου Διαμαντή στο θέατρο Σημείο. Θα σκηνοθετήσει την Αρκούδα, τη μικρή όπερα του Βρετανού συνθέτη Γουίλιαμ Γουόλτον (σε λιμπρέτο του Πολ Ντεν), μια «extravaganza σε μια πράξη» που βασίζεται στο ομότιτλο τσεχωφικό μονόπρακτο. Τους ρόλους θα ερμηνεύσουν η Ειρήνη Αθανασίου, ο Αρκάδιος Ρακόπουλος και ο Μιχάλης Κατσούλης. Τη μουσική διδασκαλία και τη ζωντανή εκτέλεση της μουσικής έχει αναλάβει ο Νίκος Βασιλείου.
Tα πρώτα της Στέγης
Μετά από εκείνη την πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση physical theatre Can we talk about this? της ομάδας DV8 που είδαμε προ διετίας στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, σύντομα (12-15 Οκτωβρίου στην Κεντρική Σκηνή) θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε την καινούργια παράσταση του Λόιντ Νιούσον, λίγες μέρες μετά την πρεμιέρα της στη Βιέννη. Ο τίτλος της είναι John κι αυτό το τόσο συνηθισμένο όνομα δεν επιλέχθηκε τυχαία. Ο Τζον είναι ένας σημερινός άνδρας, τυπικό «δείγμα» ενός πολύ μεγαλύτερου συνόλου. Το σκηνικό κείμενο προέκυψε από τις συνεντεύξεις του δημιουργού με 50 άνδρες που δέχτηκαν να του μιλήσουν ειλικρινά για την αγάπη και το σεξ. Μαρτυρίες παραβατικής συμπεριφοράς και σκληρές ιστορίες επιβίωσης εμπλουτίζουν την αφήγηση με στοιχεία βαθιά συγκινητικά. Ερμηνεύουν οι: Taylor Benjamin, Lee Boggess, Gabriel Castillo, Ian Garside, Hannes Langolf, Garth Johnson, Vivien Wood, Andi Xhuma και η «δική» μας Ερμίνα Γκόρο.
Λίγες ημέρες νωρίτερα ανοίγει η Μικρή Σκηνή της Στέγης με τα Αίματα, μια «παράσταση-συναυλία γεμάτη παραδοξότητες και σκοτεινό χιούμορ» σε κείμενο του Ευθύμη Φιλίππου (του σεναριογράφου των ταινιών του Γιώργου Λάνθιμου, Κυνόδοντας, Άλπεις και The Lobster) και σκηνοθεσία της Αργυρώς Χιώτη. Ο 40χρονος ήρωας του έργου (είναι το πρώτο θεατρικό του Φιλίππου) σκίζει κατά λάθος τον λαιμό του. Η πληγή όμως δεν κλείνει, κακοφορμίζει, αφήνει ίχνη αίματος στο πουκάμισό του, στο μαξιλάρι του, στα σώματα της συζύγου και των παιδιών του. Γράφει γι' αυτήν στον επιστήθιο φίλο του και οι επιστολές που ανταλλάσσουν οι δυο άνδρες ζωντανεύουν επί σκηνής, σ' ένα ρινγκ εν είδει πανκ ορατορίου «για τις αγιάτρευτες πληγές μας και την Ελλάδα της δεκαετίας του '90». Ερμηνεύουν η Ευδοξία Ανδρουλιδάκη, ο Αντώνης Αντωνόπουλος, η Ελένη Βεργέτη, ο Γιώργος Γάλλος, ο Ευθύμης Θέου, η Εύη Σαουλίδου και η Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη.
Τhis! στο Bios
Την Αργυρώ Χιώτη θα συναντήσουμε, όμως, και σε μία ακόμη παράσταση που προκαλεί την περιέργειά μας, με τίτλο This!. Πρόκειται για μία περφόρμανς που χρησιμοποιεί υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα και κάμερες ως προεκτάσεις των αισθήσεων και των σκέψεων των σημερινών ανθρώπων και προέκυψε ως σύμπραξη (και συμπαραγωγή) της σλοβένικης ομάδας Via Negativa, της ομάδας Vasistas της Χιώτη και του Βασίλη Χαραλαμπίδη, ιθύνοντα νου του Bios. Η ιδέα του έργου γεννήθηκε τον Ιούλιο του 2013 στo Bios, πήρε μορφή ως residency project τον Αύγουστο του ίδιου έτους στο φεστιβάλ Zadar Snova της Κροατίας και στην πρώτη ολοκληρωμένη εκδοχή του παρουσιάστηκε πριν από έναν χρόνο στον χώρο των Via Negativa στη Λουμπλιάνα της Σλοβενίας. Στην ελληνική εκδοχή του το κείμενο, τη σκηνοθεσία και την ερμηνεία έχουν αναλάβει η Αργυρώ Χιώτη, ο Ευθύμης Θέου, ο Βασίλης Χαραλαμπίδης και ο Μπόρις Καντίν. Η πρεμιέρα του Τhis! θα γίνει στις 6 Νοεμβρίου στο Bios Main.
Εθνικό σε νέες περιπέτειες
Από τις καινούργιες παραγωγές του Εθνικού Θεάτρου θέλω να δω το έργο του Ρόμπερτ Μπολτ Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (1960) που θα σκηνοθετήσει στην Κεντρική Σκηνή ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος. Χαρακτηριστικό δείγμα του καλού mainstream αγγλικού θεάτρου, το έργο αναφέρεται σ' ένα ιστορικό πρόσωπο, τον διακεκριμένο ουμανιστή Τόμας Μορ, σημαντική προσωπικότητα της πολιτικής σκέψης και πράξης στην Αγγλία του 16ου αι. Συγγραφέας της περίφημης Ουτοπίας, ο Μορ ανέλαβε μια σειρά υψηλών καθηκόντων επί Ερρίκου Η', αλλά ήρθε σε αντίθεση μαζί του και παραιτήθηκε από το αξίωμα του καγκελάριου, όταν ο βασιλιάς θέλησε να χωρίσει την Αικατερίνη της Αραγωνίας (που δεν του είχε δώσει διάδοχο) και να παντρευτεί την Άννα Μπολέιν. Επειδή ο πάπας δεν συναινούσε, ο Ερρίκος αποφάσισε την απόσχιση της αγγλικής Εκκλησίας, ανακηρύσσοντας τον εαυτό του επικεφαλής της. Αρνούμενος να παρευρεθεί στη στέψη της νέας βασίλισσας, ο Μορ προκάλεσε την οργή του βασιλιά, την παραπομπή του σε δίκη και την καταδίκη του σε θάνατο διά αποκεφαλισμού. Στο έργο του Μπολτ αναδεικνύεται το μεγαλείο του ανθρώπου, όταν με τις επιλογές του –ακολουθώντας τη συνείδησή του και όχι το συμφέρον του– υπερβαίνει τα ταπεινά όρια της ύπαρξης. Τα ζητήματα που θίγει ο συγγραφέας είναι πάντα σημαντικά (ακόμα κι αν «αποσιωπά» κάποιες σκοτεινές σελίδες της βιογραφίας του Μορ) και η δομή του έργου ακολουθεί μπρεχτικές λύσεις. Μένει να δούμε επί σκηνής αν είναι όντως «ξεπερασμένο», όπως έγραψαν κάποιοι φανατικοί της έξαλλης «πρωτοπορίας». Παίζουν: Γιώργος Μιχαλακόπουλος, Γιώργος Μοσχίδης, Δημήτρης Πιατάς, Μάνος Βακούσης, Ανέζα Παπαδοπούλου, Στεφανία Γουλιώτη, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Κώστας Γαλανάκης, Μαίρη Σαουσοπούλου, Γιάννης Τσορτέκης κ.ά.
Πάντως, για πιο προχωρημένα γούστα, η σκηνή «Κατίνα Παξινού» στο Ρεξ (άλλοτε παιδική σκηνή του Εθνικού) μετατρέπεται σε φιλόξενη στέγη για παραστάσεις που επιδιώκουν τη σκηνική έρευνα και τον πειραματισμό. Εκεί θα δούμε τα Πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ (1971) του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, μια ιστορία έρωτα και εξουσίας ανάμεσα σε τρεις γυναίκες. Δεν είναι η πρώτη φορά που μεταφέρεται στο θέατρο. Η φετινή εκδοχή θα έχει τη σκηνοθετική υπογραφή της Άντζελας Μπρούσκου. Το ενδιαφέρον σύνολο ηθοποιών που θα καθοδηγήσει περιλαμβάνει την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, τη Ρίκα Διαλυνά, τη Γιούλικα Σκαφιδά, την Παρθενόπη Μπουζούρη και την ίδια τη σκηνοθέτιδα.
Ανανέωση στο Πόρτα
Με ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που περιλαμβάνει, εκτός από θεατρικές, και μουσικές εκδηλώσεις ξανανοίγει (έπειτα από την περσινή διακοπή) το θέατρο Πόρτα. Ξεχωρίζει ο Σλάντεκ (1929), ένα από τα λιγότερο γνωστά έργα του σπουδαίου Γερμανού Έντεν φον Χόρβατ (1901-1938), που «προφητεύει» την άνοδο του ναζισμού λίγα χρόνια πριν από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία. Ο ήρωας του τίτλου είναι ένας νέος χωρίς μόρφωση και δουλειά μέσα στην οικονομική και κοινωνική θύελλα του Μεσοπολέμου. Στην αγωνιώδη ανάγκη του να ανήκει κάπου και να βρει κάτι να πιστεύει, εντάσσεται στους κόλπους της σκληροπυρηνικής φασιστικής ομάδας του Μαύρου Στρατού που εκπαιδεύει δολοφόνους για το «καλό της πατρίδας». Το έγκλημα που συμβαίνει θα κινητοποιήσει μια ανηλεή ηθική και ιδεολογική αντιπαράθεση. Τον Σλάντεκ θα σκηνοθετήσει ο Δημήτρης Καραντζάς. Τα πρόσωπα της ιστορίας θα υποδυθούν ο Αντώνης Αντωνόπουλος, η Μαρία Κεχαγιόγλου, ο Γιάννης Κλίνης, ο Άρης Μπαλής, ο Μιχάλης Οικονόμου και ο Αργύρης Πανταζάρας. Η πρεμιέρα έχει προγραμματιστεί για τις 6 Νοεμβρίου.
Με δύναμη από το Από Μηχανής
Ο Άκις Βλουτής έχει κάθε λόγο να καμαρώνει για τα 32 έργα που παρουσιάστηκαν τα τελευταία 7 χρόνια στο Από Μηχανής, από τότε δηλαδή που ανέλαβε ο ίδιος το θέατρο της οδού Ακαδήμου. Κατάλαβε, ωστόσο, αυτό που οι περισσότεροι αρνούνται: ότι δεν αποτελούν λύση στην κρίση οι πολλές παραγωγές μέσα στην ίδια σεζόν – να ανεβαίνει, με άλλα λόγια, κάθε τόσο ένα καινούργιο έργο που αντικαθίσταται από άλλο προτού, καλά-καλά, προλάβει να κυκλοφορήσει η πληροφορία για το προηγούμενο! Φέτος, λοιπόν, επιλέγει δύο έργα και καλά: τον Μάκβεθ του Σαίξπηρ και το Στροχάιμ, ένα άπαιχτο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη.
Τον Μάκβεθ (που θα κάνει πρεμιέρα την 1η Δεκεμβρίου) θα σκηνοθετήσει ο Θάνος Παπακωνσταντίνου, ένας από τους νέους δημιουργούς της σύγχρονης ελληνικής σκηνής που αξίζει να παρακολουθήσουμε την εξέλιξή του. Η μετάφραση που επιλέγει ο σκηνοθέτης, του Γιώργου Χειμωνά, είναι καθοριστική για την προσέγγισή του – όπως και η σταθερή συνεργασία του με τη Νίκη Ψυχογιού στα κοστούμια, τη Χριστίνα Θανάσουλα στους φωτισμούς και τη Χαρά Κότσαλη στην κίνηση (με τις οποίες είχε δουλέψει και στις προηγούμενες, ενδιαφέρουσες παραστάσεις του, Venison, Pedestal και Μετατόπιση προς το ερυθρό). Δίπλα στον Βλουτή, που ανέλαβε τον Μάκβεθ, η Κωνσταντίνα Τάκαλου θα μας οδηγήσει στα σκοτεινά λαγούμια του μυαλού και της ψυχής της λαίδης Μάκβεθ.
Για τα άλλα ενδιαφέροντα που έρχονται, θα επανέλθουμε.
σχόλια