Όταν η Δανάη μελοποίησε και τραγούδησε Pablo Neruda το 1969 στη Χιλή

 Όταν η Δανάη μελοποίησε και τραγούδησε Pablo Neruda το 1969 στη Χιλή Facebook Twitter
0
 Όταν η Δανάη μελοποίησε και τραγούδησε Pablo Neruda το 1969 στη Χιλή Facebook Twitter
Ο ποιητής Pablo Neruda και η Δανάη τον Ιανουάριο του 1966 (κατακαλόκαιρο στη Χιλή) στο σπίτι του στην Isla Negra. Η χάκινη πλακέτα που κρατάει στο στήθος του ο Neruda είχε χαραγμένα από τη Δανάη τα εξής: ΜΟΥΣΙΚΗ - αΠ' ΑΥΛΟ μαγικό, ΠΝΕΥΜΑ - αθάνατου ΝΕΡΟΥ-ΔΑνάη

Από το 1967 η Δανάη Στρατηγοπούλου ξεκίνησε να μελοποιεί μια σειρά ποιημάτων του σημαντικότερου ποιητή της Λατινικής Αμερικής και φίλου της, Pablo Neruda. Προέκυψε, έτσι, ένας δίσκος με γενικό τίτλο ''Danai canta a Neruda'', με την ερμηνεία της Δανάης σε όλα τα τραγούδια. Ο δίσκος ηχογραφήθηκε στο Σαντιάγο υπό τη διεύθυνση του συνθέτη Luis Advis (1935 - 2004) και κυκλοφόρησε στη Χιλή το 1969. Στο εξώφυλλο αναγραφόταν η λέξη ''Istros'' ως μέρος του τίτλου του έργου - ''Istros'', όμως, σύμφωνα με μαρτυρία της κόρης της Δανάης, ήταν μια ομάδα νεολαίας από τη Λαϊκή Ενότητα του Αγιέντε, που είχε αναλάβει την παραγωγή. Ως εταιρεία παρουσιαζόταν η DICAP. Στο δίσκο έπαιζαν, εκτός από τη Δανάη στην κιθάρα, μερικοί ακόμη Χιλιανοί μουσικοί (φλάουτο, μπάσο, τύμπανα και τσέμπαλο - το τσέμπαλο ανήκε στη Μίρκα Στρατηγοπούλου, αδερφή της Δανάης, μόνιμη καθηγήτρια με έδρα Ρυθμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Χιλής επί σειρά ετών). Επρόκειτο στην ουσία για μια χειροποίητη παραγωγή .

 Όταν η Δανάη μελοποίησε και τραγούδησε Pablo Neruda το 1969 στη Χιλή Facebook Twitter
Ο Χιλιανός τραγουδοποιός, ποιητής, σκηνοθέτης, Οσιομάρτυρας του λαού του και φίλος της Δανάης, Victor Jara (1932 - 1973)

Τη Δανάη είχε οδηγήσει στην ομάδα ''Istros'' ο σπουδαίος καλλιτέχνης και εθνικός ήρωας της Χιλής, Victor Jara. Μουσικά, τα τραγούδια θα χαρακτηρίζονταν μπαλάντες σε λατινοαμερικανικό και ελληνικό στυλ. Δεν είναι τυχαίο ότι πέραν των μελοποιημένων ποιημάτων του Neruda, η Δανάη συμπεριέλαβε και δικά της ελληνικά τραγούδια σαν ένα γεφύρωμα των δύο πολιτισμών.


Όταν βγήκε ο δίσκος, ακούστηκε κυρίως από το κοινό των διανοούμενων, τον Σεπτέμβριο του 1973 όμως ακολούθησε η σκληρή δικτατορία του Pinochet που έκοψε τη ''φόρα'' του - αυτή είναι μία άποψη που διατύπωνε για χρόνια η ίδια η Δανάη. Ευτυχώς βέβαια που η Δανάη είχε επιστρέψει λίγους μήνες νωρίτερα στην Ελλάδα για το γάμο της κόρης της, Λήδας Χαλκιαδάκη, με τον μουσικό Σπύρο Βλασσόπουλο (Λήδα-Σπύρος). Χαριτολογώντας μάλιστα η Δανάη συνήθιζε να λέει τότε στη Λήδα: ''Μου σώσατε τη ζωή με το γάμο σας''! Και, πραγματικά, αν η Δανάη είχε παραμείνει στη Χιλή είναι πολύ πιθανό να είχε εκτελεστεί μαζί με άλλους αριστερούς διανοούμενους και να είχε την ''τύχη'' του Victor Jara.

Η πρώτη άτυπη παρουσίαση των τραγουδιών στην Ελλάδα έγινε το χειμώνα του 1974 σε έναν μικρό χώρο, μία μπουάτ της Πλάκας, όπου τραγούδησαν οι Λήδα - Σπύρος, ενώ η Δανάη περισσότερο απήγγειλε. Το ρεπερτόριο περιείχε πολλά από τα κομμάτια του ''Danai canta a Neruda'' μαζί με άλλα ισπανόφωνα τραγούδια διαμαρτυρίας, διαχρονικά σήμερα και πολύ δημοφιλή εκείνα τα χρόνια. Ούτως ή άλλως, οι εκδηλώσεις εκείνες οργανώνονταν ως συμπαράσταση στο δοκιμαζόμενο χιλιανό λαό. Σημειωτέον, στο δεύτερο δίσκο των Λήδα - Σπύρος, ''Χαμένο τίποτα δεν πάει...'' (1974), συμπεριλήφθησαν και δύο επανεκτελέσεις τραγουδιών των Δανάης - Neruda με τη συμβολή του μουσικού ''Lolin'' Ricardo Mendeville στο βολιβιανό έγχορδο ''τσαράγκο'' - πίσω, στη Χιλή του 1970, ο ''Lolin'' υπήρξε δεύτερος κιθαρίστας και οργανίστας του ψυχεδελικού ροκ συγκροτήματος Escombros. Σε εκείνη την πρώτη παρουσίαση, μεταξύ άλλων, παρευρέθηκαν η Λιλή Ζωγράφου, η Δόμνα Σαμίου και η Μαρία Φαραντούρη, ενώ ακολούθησε και συζήτηση μετά. Η ίδια η Δανάη, επίσης, μοιράστηκε με το κοινό πολλές ιστορίες από την παραμονή της στη Χιλή και τη γνωριμία της με τις μεγάλες προσωπικότητες της Λατινικής Αμερικής. Για την ιστορία να πούμε ότι η Δανάη εμφανίστηκε και στο Κύτταρο της οδού Ηπείρου να λέει μερικά απ' αυτά τα τραγούδια με την κιθάρα της σε ακόμη ένα πρόγραμμα που έστησαν οι Λήδα - Σπύρος με τη συμμετοχή ακόμη του ''Lolin'' και του μεγάλου κλαρινίστα, Τάσου Χαλκιά.

Οι Λήδα - Σπύρος τραγουδάνε τη ''Ballada de Matilde'' από τον δίσκο τους, ''Χαμένο τίποτα δεν πάει...'' (1974)

Στην ελληνική έκδοση του ποιητικού βιβλίου του Neruda, ''Εστραβαγάριο'' (Καστανιώτης, 2003 - 2004), σε μετάφραση Δανάης Στρατηγοπούλου, επισυνάφθηκε ένα CD με τρία από τα τραγούδια της Δανάης σε στίχους από το ''Εστραβαγάριο'' συν έναν χαιρετισμό από τον ποιητή. Λεπτομέρεια: Το ηχητικό ντοκουμέντο με τον χαιρετισμό του Neruda δεν υπήρχε στη βινυλιακή έκδοση, αλλά το είχε στο αρχείο της η Λήδα Χαλκιαδάκη.

Μόνο το 2010, με αφορμή τον εορτασμό των 200 ετών από την απελευθέρωση της Χιλής από τους Ισπανούς Κονκισταδόρες και ένα χρόνο αφότου η Δανάη είχε φύγει από τη ζωή στα 96 της, η κόρη της πάλι, επιμελήθηκε την επανέκδοση του άλμπουμ σε CD για πρώτη φορά στη χώρα μας. Η παραγωγή έγινε τιμής ένεκεν από την πρεσβεία της Χιλής. Το εξώφυλλο της ψηφιακής επανέκδοσης ήταν το ίδιο με το πρωτότυπο, όπως και η σειρά των τραγουδιών.

(Στην κρατική τηλεόραση και στην εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού, ''Το πορτραίτο της Πέμπτης'' το 1976 η Δανάη τραγούδησε μελοποιήσεις της στον Pablo Neruda, παρουσία της κόρης της, Λήδας Χαλκιαδάκη)

Όσο για την εκτίμηση του ίδιου του Pablo Neruda προς το πρόσωπο της Δανάης, όχι μόνο ως μελοποιού, αλλά και ως μεταφράστριας του, αποτυπώθηκε σε μία χειρόγραφη διαβεβαίωση του προς τον εκδοτικό οίκο ''Losada'' τον Μάρτιο του 1970:

 Όταν η Δανάη μελοποίησε και τραγούδησε Pablo Neruda το 1969 στη Χιλή Facebook Twitter
(μετάφραση: 23 Μαρτίου. Η Δανάη είναι η μεταφράστρια μου στα ελληνικά και μεγάλη καλλιτέχνιδα. Ο Μέγας Losada θα καταλάβει. Χαίρε. Pablo Neruda)

Κι αν ο δίσκος της Δανάης έπρεπε να περιμένει πολλά χρόνια την ελληνική πρώτη του έκδοση, υπήρξαν καλλιτέχνες διεθνώς που τον είχαν ανακαλύψει ήδη, καταθέτοντας τη δική τους άποψη. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή της Αφρο-περουβιανής Susana Baca: Στο άλμπουμ της με τίτλο ''Lamento Negro'' που κυκλοφόρησε το 2001 συμπεριέλαβε και δύο κομμάτια της Δανάης σε ποίηση Pablo Neruda, τη ''Quillermina'' και τη ''Matilde''. Στο παρακάτω βίντεο, ακούμε τη ''Quillermina''.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Mara Gibb»: Μια space όπερα για ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας

Μουσική / Μια ελληνική space όπερα για τη μυστική ζωή ενός non-binary εξωγήινου

Το «Secret life of Mara Gibb» του Prins Obi έχει για κεντρικό ήρωα ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας. Ο ήχος έχει ρίζες στην ψυχεδέλεια αλλά δεν μένει εκεί. Παίζει να είναι και η καλύτερη δουλειά του μετά τους Baby Guru.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
ΕΠΕΞ INDIRA PAGANOTTO INTERVIEW

Μουσική / H Ιndira Paganotto φέρνει στην Αθήνα την απίθανη psy-techno της και μια στρατιά νίντζα

Είναι περήφανη για τις ιταλικές και τις ισπανικές της ρίζες, και για τη μουσική της. Το στυλ της, χωρίς κανόνες ή κουτάκια, ανεβάζει τον πήχη, μαζί και τις προσδοκίες μας για την εμφάνισή της στο Techniques.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Το πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής για τη νέα σεζόν περιλαμβάνει το Πρώτο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπραμς με τον διεθνώς αναγνωρισμένο πιανίστα Αλεξέι Βολόντιν, και η Ματούλα Κουστένη μάς ξεναγεί στην ιστορία αυτού του αριστουργήματος που γεννήθηκε μέσα από τη μοιραία γνωριμία του συνθέτη με την Κλάρα Σούμαν.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
ΖΟΡΝΤΙ ΣΑΒΑΛ: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Μουσική / Jordi Savall: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Ο διακεκριμένος μουσικός κάνει μουσική σαν να ανακαλύπτει νέα, όμορφα μέρη. Επιστρέφει στην Αθήνα και συμπράττει με τη Διαπολιτισμική Ορχήστρα της ΕΛΣ σε μια συναυλία που υμνεί την ενωτική φύση της Μεσογείου. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Είναι true, έχει vibe: Γι’ αυτό ο νεαρόκοσμος αγαπάει τη Θώδη

Μουσική / «Είναι true, έχει vibe»: Αν δεν το έχετε καταλάβει, οι 20άρηδες αγαπούν τη Θώδη

Βρεθήκαμε σε ένα γλέντι στον Ταύρο όπου ακόμη και οι teenagers διασκέδαζαν, φύγαμε με καλτσάκια που έγραφαν «Με κλαρίνο στο Πεκίνο» και με την ευχή να βρούμε πάρκινγκ στο κέντρο.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
REWORKS 2025 - Τα νέα / ανερχόμενα ονόματα του φετινού φεστιβάλ

Μουσική / Κρατήστε σημειώσεις: Αυτά είναι τα ανερχόμενα ονόματα του φετινού Reworks

Μέσα σε πέντε μέρες το κορυφαίο φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής φέρνει στη Θεσσαλονίκη πολυσυλλεκτικά, απρόβλεπτα και ατμοσφαιρικά sets που συνδυάζουν την εγκεφαλική με τη χορευτική διάσταση.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Δεν θα γεράσουμε ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη

Μουσική / Δεν θα γεράσουμε ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη

Ο Taki Tsan και ο DJ Alx έχουν γράψει μεγάλο μέρος της ιστορίας του ελληνικού χιπ χοπ. Τριάντα χρόνια μετά το ξεκίνημά τους είναι ακόμα εδώ, alive and kicking, με κοινό live στο Αγοραφοβικό Φεστιβάλ στο ΠΛΥΦΑ, καινούργια σεζόν για το Taki Tsan Show αλλά και νέο άλμπουμ.
M. HULOT