Ο Τάσος Φαληρέας του Χρήστου Χωμενίδη

Ο Τάσος Φαληρέας του Χρήστου Χωμενίδη Facebook Twitter
Ο Τάσος Φαληρέας. Φωτ.: Αρχείο Χρήστου Χωμενίδη. Δημοσιεύτηκε στο τεύχος 32 της έντυπης LIFO.
0

Έχουν περάσει χρόνια από το θάνατο του, μα ο Τάσσος Φαληρέας, εξακολουθεί να επανέρχεται συχνά στη σκέψη και τις συζητήσεις όσων συνδέθηκαν μαζί του.

Για εκείνους που δεν πρόφτασαν να τον γνωρίσουν, τα γεγονότα της ζωής του δίνουν μια γενική εικόνα: Ο Τάσσος Φαληρέας υπήρξε μια από τις εμβληματικότερες μορφές στα μουσικά πράγματα της Ελλάδας επί τριάντα τουλάχιστον χρόνια. Διευθυντικό στέλεχος δισκογραφικών εταιρειών από τη δεκαετία του ’60, συνιδρυτής του θρυλικού δισκάδικου POP 11, του περιοδικού «Το Ντέφι», της ετικέτας «Αδελφοί Φαληρέα» που πρώτη εξέδωσε σπάνιες ηχογραφήσεις -από ρεμπέτικα τραγούδια ηχογραφημένα στην Αμερική των αρχών του εικοστού αιώνα μέχρι ζωντανά προγράμματα του Μάρκου Βαμβακάρη και του Γιάννη Παπαϊωάννου.

 

Αποτελούσε μια πολυπρισματική προσωπικότητα: Αστός από την κούνια και μποέμ από την εφηβεία του, εξαιρετικός μπασκετμπολίστας αλλά και μανιώδης καπνιστής, ροκ και λαϊκός ταυτόχρονα (σε μια περίοδο που αυτά τα δύο θεωρούνταν ασυμβίβαστα), με επιχειρηματικό δαιμόνιο μα και παροιμιώδη αδιαφορία για το χρήμα.

 

Μέγας ανιχνευτής ταλέντων ο Τάσσος Φαληρέας, συνάντησε τον νεαρό Διονύση Σαββόπουλο, πίστεψε ολόθερμα και επένδυσε συναισθηματικά και επαγγελματικά στην περίπτωση του. Τον ίδιο ρόλο εμψυχωτή και καθοδηγητή έπαιξε για τους «Φατμέ» και τον Νίκο Πορτοκάλογλου, για την Πίτσα Παπαδοπούλου, για τα «Παιδιά από την Πάτρα», για τον Φοίβο Δεληβοριά και για άλλους πολλούς… Λάτρης του “live” και της “on the road” κατάστασης, ανέβασε τον Μανώλη Αγγελόπουλο στον Λυκαβηττό και οργάνωσε, το καλοκαίρι του 1993, ένα γύρο του θριάμβου για τον Χρήστο Κυριαζή ανά την ελληνική επικράτεια. «Ειλικρινά, σ’ αρέσουν τα τραγούδια του;» τον ρώταγαν τότε διάφοροι εξυπνάκηδες. «Ειλικρινά, μου αρέσει η ατμόσφαιρα που δημιουργεί στις συναυλίες!» τους απαντούσε εκείνος. Χαλκέντερος ραδιοφωνικός παραγωγός, παρέμεινε μέχρι το τέλος σχεδόν πίσω από το μικρόφωνο, ενώ μοιραζόταν την ευθύνη και για την εκπομπή «Αυλαία» -που ακόμα επαναλαμβάνεται κατά καιρούς στην κρατική τηλεόραση. 

 

Ο Τάσσος Φαληρέας ήταν όλα τα παραπάνω, ήταν όμως και πολλά περισσότερα, που δύσκολα ίσως καταγράφονται συνοπτικά. Αποτελούσε μια πολυπρισματική προσωπικότητα: Αστός από την κούνια και μποέμ από την εφηβεία του, εξαιρετικός μπασκετμπολίστας αλλά και μανιώδης καπνιστής, ροκ και λαϊκός ταυτόχρονα (σε μια περίοδο που αυτά τα δύο θεωρούνταν ασυμβίβαστα), με επιχειρηματικό δαιμόνιο μα και παροιμιώδη αδιαφορία για το χρήμα. Αεικίνητος και αραχτός, περιπετειώδης ως το κόκκαλο και τρυφερότατος συνάμα σύντροφος και πατέρας. Καυστικός και αυτοσαρκαστικός, γενναιόδωρος με τις στιγμές και με τους φίλους του, αντιμετώπισε τη ζωή ως ένα σπάνιο δώρο, που αξίζει ωστόσο να το απολαύσεις με τους δικούς σου και μόνον όρους. Όταν χρειάστηκε, μας έδωσε έμπρακτα το μέτρο της αξιοπρέπειας…

 

Τι σημασία έχει -θα αναρωτηθείτε- να τα γράφω τώρα αυτά; Εκείνοι που ευτύχησαν να συνδεθούν με τον Τάσο Φαληρέα διαθέτουν τις προσωπικές τους αναμνήσεις. Οι υπόλοιποι -και περισσότεροι- δεν θα τον μάθουν ασφαλώς από ένα δικό μου σύντομο κείμενο…

Κι όμως… Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι ένας άνθρωπος σαν τον Τάσσο Φαληρέα, που είχε γνώση και άποψη για το καλό και για το ωραίο, μπορούσε στην ακμή του να διαμορφώνει τάσεις και εξελίξεις.

 

Στις δισκογραφικές εταιρείες δεν είχαν ακόμα επελάσει οι μάνατζερ, που αντιμετωπίζουν το τραγούδι σαν οποιοδήποτε προϊόν προς πώλησιν και κρίνονται αποκλειστικά σχεδόν από την πορεία του τζίρου. Στον Τύπο δεν είχε ακόμα κυριαρχήσει το life style -αυτός ο θρίαμβος του λαϊκισμού με γυαλιστερό περιτύλιγμα-, απέναντι στον οποίον μόλις πρόσφατα άρχισαν ορισμένοι να αντιστέκονται με επιτυχία. Στη διανόηση δεν είχαν ακόμα δημιουργήσει κονγκλάβιο οι διάφοροι σοβαροφανείς «σοφολογιότατοι» που μπερδεύουν το ποιοτικό με το πληκτικό, τη γνησιότητα με τον επαρχιωτισμό και το παιγνιώδες με το γελοίο.

 

Τα ανήσυχα παιδιά της παρέας του Τάσσου Φαληρέα μπορούσαν το πρωί να ασχολούνται με την έκδοση του «Πάλι» -περιοδικού όλως πρωτοποριακού στην εποχή του, υπό την αιγίδα του Ανδρέα Εμπειρίκου- και το απόγευμα να οργανώσουν την περιφορά του «Αγίου Κωλοδάχτυλου» στους κεντρικούς δρόμους της πρωτεύουσας… 

 

Ο Τάσος Φαληρέας του Χρήστου Χωμενίδη Facebook Twitter
Κώστας Θεοφιλόπουλος, Κώστας Προβατάς, Παναγιώτης το Μλαρ, Μαρία Μήτσορα, Πάνος Κουτρουμπούσης, Κέιτ, Ντενίζ, Τάσος Φαληρέας, Ανδρέας Χου, Μαρία και Γιώργος Μπαράκος.

 

Είπα μόλις της λέξη-κλειδί: «Παρέα». Ο Τάσσος Φαληρέας -όπως και πολλές άλλες σημαντικές προσωπικότητες της γενιάς του- διαπλάστηκε μέσα σε παρέες-μήτρες, που μοιράζονταν τις μέρες και τις νύχτες τους σε σπίτια, καφενεία και στούντιο, εμπνέονταν από ιερά τέρατα όπως ο Νίκος Γκάτσος και ο Γιώργος Μακρής, ζυμώνονταν και γλεντούσαν και τσακώνονταν, αμφισβητώντας κάθε θέσφατο και δεδομένο -είτε από τη Δεξιά, βεβαίως, προερχόταν είτε από την ορθόδοξη Αριστερά. Εάν κάποτε γραφτεί μια επί της ουσίας Ιστορία της Μεταπολεμικής Αθήνας, στο μεγάλο κεφάλαιο «Παρέες» θα βρουν, μεταξύ των άλλων, τη θέση τους τα ονόματα του Μάνου Χατζιδάκι, του Κώστα Ταχτσή, του Αλέξη Ακριθάκη, του Πάνου Κουτρουμπούση, του Θεόδωρου Πάγκαλου, του Βασίλη Βασιλικού, του Γιώργου Πανουσόπουλου, του Δημήτρη Πουλικάκου, καθώς και όλων των ωραίων κοριτσιών που αποτελούσαν -σύμφωνα με τον Τάσο Φαληρέα- την κινητήρια δύναμη για το κάθε τι…

 

Έφηβος σχεδόν, στα μέσα της δεκαετίας του ’80, ξεστράτισα από την κομματοκρατούμενη Νομική Σχολή στο κοντινό “Dolce” (νυν «Φίλιον»), κι εκεί είχα την τύχη να γνωρίσω τον Τάσσο Φαληρέα και να νιώσω κάτι από την ελληνική Ροκ Άνοιξη, που σχεδόν συνεθλίβη ανάμεσα στα εμβατήρια της Χούντας και τα θούρια της Μεταπολίτευσης.

 

«Δεν έχει νόημα να αναπολούμε το παρελθόν» έλεγε ο Φαληρέας σε μας, τους τότε πιτσιρικάδες. «Το ζήτημα είναι να δημιουργούμε διαρκώς νέους πυρήνες, καινούργιες καταστάσεις. Πάντοτε υπάρχει γύρω μας η μαγιά. Αρκεί να ξέρουμε να τη διακρίνουμε και να δινόμαστε στο όραμά μας -στο κέφι μας, έστω- δίχως να κρατάμε καβάτζες και πισινές!»

 

Καλό σας καλοκαίρι.

 

_________

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο τεύχος 32 της έντυπης LIFO,  στις 27.06.06. Ψηφιοποιείται πρώτη φορά.

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Lou: Πόσες ανοιχτά λεσβίες ξέρεις αυτήν τη στιγμή στην ελληνική μουσική σκηνή;

Μουσική / Lou: Πόσες ανοιχτά λεσβίες ξέρεις αυτήν τη στιγμή στην ελληνική μουσική σκηνή;

Αυτό που κάνει η Lou στην ελληνική μουσική σκηνή είναι μοναδικό και θαρραλέο: queer μουσική για κάγκουρες με εφόδιο τις μουσικές της γνώσεις και επίγνωση αυτού που εκπροσωπεί, κάνοντας το τραπ όχημα για να περάσει τα μηνύματά της.
M. HULOT
Σοπέν

Πέθανε Σαν Σήμερα / «Κύριοι, ιδού μια μεγαλοφυΐα!»: Πώς ο Σοπέν άνοιξε νέα εποχή στη μουσική για πιάνο

Σαν σήμερα, στις 17 Οκτωβρίου 1849, πεθαίνει από φυματίωση στο Παρίσι ο Πολωνός Φρεντερίκ Φρανσουά Σοπέν, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Ρομαντισμού και κορυφαίος πιανίστας.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Νανά Μούσχουρη: «Τραγουδώ σαν να είμαι αρχάρια»

Οι Αθηναίοι / Νανά Μούσχουρη: «Τραγουδώ σαν να είμαι αρχάρια»

Θυμάται ακόμα τα καμιόνια με τους νεκρούς στην κατοχή. Της λείπει η καλοσύνη που είχαν οι παλιοί Αθηναίοι. Ο Μάνος Χατζιδάκις της άλλαξε τη ζωή, ενώ θυμάται ακόμα την παρέα του Φλόκα. Ο Μπομπ Ντίλαν είχε δηλώσει στο «Rolling Stone» ότι αυτή και η Ουμ Καλσούμ είναι οι αγαπημένες του τραγουδίστριες. Η Νανά Μούσχουρη αφηγείται τη ζωή της στη LiFO
ΦΩΤΗΣ ΒΑΛΛΑΤΟΣ
Αν γράψεις κακή κριτική για την Τέιλορ Σουίφτ, θα λάβεις απειλές για τη ζωή σου: Mέσα στον ψηφιακό πόλεμο που αντιμετωπίζουν οι μουσικοκριτικοί

Μουσική / Έγραψες αρνητική κριτική για την Τέιλορ Σουίφτ; Την έβαψες

Πέντε μουσικοί συντάκτες εξηγούν πώς ασκούν την κριτική τους σε μια εποχή όπου η γνώμη για μια σούπερ σταρ μπορεί να προκαλέσει διαδικτυακό εκφοβισμό, παρενόχληση ή ακόμα και αποκάλυψη προσωπικών στοιχείων.
THE LIFO TEAM
Ήταν η διασημότερη τραγουδίστρια της Γαλλίας. Όταν πέθανε, ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε να την κηδέψει

Σαν Σήμερα / Ήταν η διασημότερη τραγουδίστρια της Γαλλίας. Όταν πέθανε, ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε να την κηδέψει

Edith Piaf: «Το σπουργιτάκι» που ξεκίνησε από τους δρόμους του Παρισιού και δοξάστηκε όσο λίγοι. Αυτή είναι η ζωή της, το τέλος που της επιφύλασσε η Καθολική εκκλησία και ένα απόσπασμα από μία συνέντευξή της.
ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΚΟΛΟΒΟΥ
«Mara Gibb»: Μια space όπερα για ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας

Μουσική / Μια ελληνική space όπερα για τη μυστική ζωή ενός non-binary εξωγήινου

Το «Secret life of Mara Gibb» του Prins Obi έχει για κεντρικό ήρωα ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας. Ο ήχος έχει ρίζες στην ψυχεδέλεια αλλά δεν μένει εκεί. Παίζει να είναι και η καλύτερη δουλειά του μετά τους Baby Guru.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
ΕΠΕΞ INDIRA PAGANOTTO INTERVIEW

Μουσική / H Ιndira Paganotto φέρνει στην Αθήνα την απίθανη psy-techno της και μια στρατιά νίντζα

Είναι περήφανη για τις ιταλικές και τις ισπανικές της ρίζες, και για τη μουσική της. Το στυλ της, χωρίς κανόνες ή κουτάκια, ανεβάζει τον πήχη, μαζί και τις προσδοκίες μας για την εμφάνισή της στο Techniques.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Το πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής για τη νέα σεζόν περιλαμβάνει το Πρώτο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπραμς με τον διεθνώς αναγνωρισμένο πιανίστα Αλεξέι Βολόντιν, και η Ματούλα Κουστένη μάς ξεναγεί στην ιστορία αυτού του αριστουργήματος που γεννήθηκε μέσα από τη μοιραία γνωριμία του συνθέτη με την Κλάρα Σούμαν.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Είναι true, έχει vibe: Γι’ αυτό ο νεαρόκοσμος αγαπάει τη Θώδη

Μουσική / «Είναι true, έχει vibe»: Αν δεν το έχετε καταλάβει, οι 20άρηδες αγαπούν τη Θώδη

Βρεθήκαμε σε ένα γλέντι στον Ταύρο όπου ακόμη και οι teenagers διασκέδαζαν, φύγαμε με καλτσάκια που έγραφαν «Με κλαρίνο στο Πεκίνο» και με την ευχή να βρούμε πάρκινγκ στο κέντρο.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
ΖΟΡΝΤΙ ΣΑΒΑΛ: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Μουσική / Jordi Savall: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Ο διακεκριμένος μουσικός κάνει μουσική σαν να ανακαλύπτει νέα, όμορφα μέρη. Επιστρέφει στην Αθήνα και συμπράττει με τη Διαπολιτισμική Ορχήστρα της ΕΛΣ σε μια συναυλία που υμνεί την ενωτική φύση της Μεσογείου. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ