Λίγο πριν ξεκινήσουμε έναν σουρεαλιστικό διάλογο με θέμα τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, ο Alessandro Cortini θυμάται έντονα το πρώτο κομμάτι που του έπαιξαν οι Nine Inch Nails. Ήταν 2004 και τον είχαν προσκαλέσει στο στούντιό τους στο Λος Άντζελες, όπου ηχογραφούσαν το «With Teeth», το πέμπτο άλμπουμ τους.
«Ο Atticus Ross και ο Alan Moulder τελείωναν τις μείξεις διαφόρων κομματιών εκείνο το διάστημα και ο Atticus μου έπαιξε το “All the love in the world”, που ήταν το εναρκτήριο κομμάτι του δίσκου και μια μεγάλη απόκλιση από τον ήχο τον ΝΙΝ που γνώριζα. Ήταν ένας πολύ ενδιαφέρων τρόπος για ανοίξει το άλμπουμ, απρόσμενος, όπως το “Everything in it’s right place” των Radiohead, όταν κυκλοφόρησαν το “Kid A”. Από τότε μου κόλλησε και θα μπορούσα να το ακούω για πάντα», αναφέρει από την Πορτογαλία. Τα τελευταία χρόνια ζει στην επαρχία, λίγο έξω από τη Λισαβόνα, μαζί με την οικογένειά του. Έχει μια δίχρονη κόρη, με την οποία ασχολείται συνέχεια.
Γεννημένος στην Ιταλία, έγινε επίσημα μέλος των γκρουπ το 2005 όταν βρέθηκε στην Αμερική –στο Λος Άντζελες συγκεκριμένα– για σπουδές κιθάρας. Δίδασκε στο πανεπιστήμιο μέχρι που μια μέρα είδε ένα flyer που ενημέρωνε ότι το συγκρότημα του Trent Reznor έκανε οντισιόν για νέους μουσικούς.
«Η μουσική πάντοτε ήταν ο τελευταίος τροχός της αμάξης όσον αφορά τις τέχνες. Είναι πολύ πιο κάτω από τις ταινίες, από κάθε άλλο είδος τέχνης, και την αντιμετωπίζουν γενικά με αυτόν τον τρόπο. Δεν έχει τον συνδικαλισμό να την προστατεύει, δεν οργανώνονται απεργίες όπως συνέβη π.χ. με τους ηθοποιούς και τους σεναριογράφους».
«Δεν περίμενα ότι θα έπαιζα μαζί τους. Ήταν μια απίστευτη και αδιανόητη περιπέτεια», λέει σήμερα. Ανέλαβε τα πλήκτρα και το μπάσο. Το γκρουπ κάνει ένα διάλειμμα τώρα. «Όλοι έχουμε παιδιά και είμαστε απασχολημένοι με τα προσωπικά μας πρότζεκτ, αλλά συνεχίζουμε να είμαστε οικογένεια και ανυπομονούμε για το επόμενο κεφάλαιο του συγκροτήματος, όταν προκύψει».
Μου περιγράφει πόσο παραγωγικό και δημιουργικό είναι το να δουλεύει κανείς με τον Reznor και τον Ross που μοιάζουν σαν «καλοκουρδισμένη μηχανή, είναι εργασιομανείς. Καμία σχέση με τον τρόπο που δουλεύω εγώ».
Ο Cortini θα εμφανιστεί στο Stegi.Radio Takeover την Κυριακή 4 Φεβρουαρίου και θα παρουσιάσει το «Nati Infiniti» μαζί με τον Marco Ciceri που είναι υπεύθυνος για την εικαστική εγκατάσταση στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης. Είναι ένα αυτοσχεδιαστικό set, βασισμένο στο strega, το συνθεσάιζερ που έχει εφεύρει. Έπαιξε για πρώτη φορά το συγκεκριμένο set στο Sonar, το 2021 – το παραλλάσσει από τοποθεσία σε τοποθεσία, όπως τονίζει.
Το strega είναι ένα αναλογικό συνθεσάιζερ που κυκλοφόρησε το 2021 σε συνεργασία με τη Make Noise και τον ιδρυτή της Tony Ronaldo, τον οποίο γνώρισε κατά τη διάρκεια ενός τουρ με τους ΝΙΝ.
«Συναντηθήκαμε σε ένα εστιατόριο στη Νέα Υόρκη και λέγαμε πόσο κουλ θα ήταν να φτιάξουμε κάτι που δεν υπάρχει. Αρχίσαμε να σχεδιάζουμε πάνω σε χαρτοπετσέτες και μερικά χρόνια μετά έγινε το strega. Δεν θέλαμε να κάνουμε κάτι για να πουλήσουμε μόνο αλλά ένα όργανο για εμάς, επειδή υπάρχουν πολλά εκεί έξω. Η αγορά των συνθεσάιζερ είναι τόσο κορεσμένη που δεν θα είχε νόημα να φτιάξουμε κάτι μοναδικό μόνο και μόνο για να λέμε ότι είναι μοναδικό. Χαίρομαι που είχε τόσο μεγάλη επιτυχία.
Είναι πολύ ωραίο το συναίσθημα να βλέπεις άλλους ανθρώπους να δημιουργούν με αυτό. Είναι ένα πράγμα κάποιος να ακούει τη μουσική σου και να σου λέει ότι σημαίνει πολλά γι’ αυτόν και εντελώς διαφορετικό το να βλέπεις κάποιον να κάνει μουσική με ένα όργανο που βοήθησες να σχεδιαστεί και να το χρησιμοποιεί με τρόπους που δεν είχες σκεφτεί. Είναι ανεκτίμητα και τα δύο συναισθήματα».
Alessandro Cortini - Scappa
Το strega, όπως μου λέει, διαφέρει από άλλα συνθεσάιζερ, επειδή έχουν χρησιμοποιήσει ένα φτηνό τσιπ από παλιές μηχανές καραόκε για το delay, το οποίο τοποθέτησαν στη μέση αντί για το τέλος. Το όνομα το σκέφτηκε από τη μάγισσα, όπως τη λένε στα ιταλικά. Αν και ξεκίνησε την καριέρα του ως κιθαρίστας, με τον καιρό το ενδιαφέρον του στράφηκε αποκλειστικά στα συνθεσάιζερ. «Πλέον έχω περισσότερες κιθάρες, αλλά παίζω λιγότερο». Αναρωτιέμαι πώς βλέπει τις πρόσφατες εξελίξεις με την τεχνητή νοημοσύνη ως ένας μουσικός που ασχολείται με αναλογικά όργανα.
«Η μουσική πάντοτε ήταν ο τελευταίος τροχός της αμάξης όσον αφορά τις τέχνες. Είναι πολύ πιο κάτω από τις ταινίες, από κάθε άλλο είδος τέχνης, και την αντιμετωπίζουν γενικά με αυτόν τον τρόπο. Δεν έχει τον συνδικαλισμό να την προστατεύει, δεν οργανώνονται απεργίες όπως συνέβη π.χ. με τους ηθοποιούς και τους σεναριογράφους. Ακόμη μας απασχολεί το streaming και γιατί δεν πληρώνουν τους καλλιτέχνες. Η μουσική θα είναι η πρώτη που θα υποστεί τις συνέπειες της τεχνητής νοημοσύνης, αυτό γίνεται τώρα. Νομίζεις ότι τους ενδιαφέρει το αν πληρώνονται τα δικαιώματα των καλλιτεχνών, εφόσον κάτι είναι εμπορικό;
Προσωπικά, δεν με ενδιαφέρει να εξερευνήσω αυτό τον τομέα. Δεν έχω καν την περιέργεια. Αν ανησυχώ για το μέλλον της μουσικής; Φυσικά, αλλά η μουσική είναι μέρος της ζωή μου. Μου αρέσει περισσότερο να αφιερώνω τον χρόνο μου σε θετικά πράγματα παρά να σκέφτομαι πόσο άσχημη μπορεί να γίνει η κατάσταση. Είμαι τυχερός επειδή χάρη σε αυτή την “παιδιάστικη” αδιαφορία έκανα μια πλούσια καριέρα, και αυτό το συνειδητοποίησα όταν ξεκίνησε η πανδημία.
Έκτοτε προσπαθώ να μην αφήνω τον εαυτό μου να ασχολείται με όσα μπορεί να έχουν αρνητική έκβαση, επειδή, πρώτον, δεν μπορώ να τα ελέγξω και δεύτερον έχω να ασχοληθώ με την οικογένειά μου και την κόρη μου. Ακόμη και αν η κατάσταση στη μουσική πάει κατά διαόλου, θα βρω κάτι άλλο να κάνω. Δεν πρόκειται να αγωνιστώ για κάτι που δεν μπορώ να αλλάξω. Έχω κουραστεί».
Να σημειώσουμε σε αυτό το σημείο ότι ακούγεται κάπως απαισιόδοξος επειδή ήταν από τους ελάχιστους γνωστούς καλλιτέχνες που απέσυραν τη μουσική τους από το Spotify. Του το σχολιάζω και μου αναφέρει ότι το έκανε επειδή δεν χώνευε τους ιδιοκτήτες του και τον τρόπο που ευτέλιζαν τη μουσική. Ακόμη το μισεί, αλλά αναγκάστηκε να ξαναβάλει τους δίσκους του στον αλγόριθμο επειδή δεν μπορεί να πάει κόντρα στον τρόπο με τον οποίο έχει αλλάξει η μουσική τα τελευταία χρόνια. «Δεν μπορώ να τα βάλω με τον διάβολο, ας τον εκμεταλλευτώ όσο μπορώ», λέει χαρακτηριστικά.
Για να ελαφρύνει λίγο το κλίμα, αρχίζουμε να μιλάμε για τους μουσικούς που άκουγε όταν μεγάλωνε στην Ιταλία και πόσο επηρέασαν την ηλεκτρονική μουσική που κάνει σήμερα. Μου αναφέρει ως κύρια επιρροή τους τους Beatles που άκουγαν οι γονείς του, τον Lucio Battisti, τον Franco Battiato και διάφορους άλλους Ιταλούς συνθέτες που δεν μπορώ να πιάσω λόγω προφοράς. «Γνωρίζεις καθόλου από ελληνική μουσική; Υπάρχει κάποιος Έλληνας που σε επηρέασε;» τον ρωτάω.
Alessandro Cortini - MOMENTI
«Μόνο ο Vangelis!» απαντάει και καταλήγουμε να ανταλλάσσουμε email για να τον βοηθήσω να βρει τη μουσική που έκανε για τις εγχειρήσεις του Στέργιου Τέγου τη δεκαετία του ’90 και τις χαμένες βιντεοκασέτες που έδειχνε ο νευροχειρούργος όταν δίδασκε στο πανεπιστήμιο.
«Ξέρεις τι μου άρεσε περισσότερο σε αυτόν; Προφανώς, πέρα από το έργο του, ο προσωπικός τρόπος με τον οποίο χειριζόταν την εικόνα του. Προσπάθησα να κάνω το ίδιο σε έναν βαθμό, γιατί είναι ό,τι χειρότερο για έναν καλλιτέχνη σήμερα να αφήνει να διαμορφώνονται η εικόνα και η καριέρα του μέσα από τα social media. Υπάρχουν π.χ. καλλιτέχνες που πλέον υπογράφουν συμβόλαια μόνο με βάση τον αριθμό των followers που έχουν στα social media (σ.σ. χωρίς καν να είναι μουσικοί ορισμένες φορές).
Ήμουν τυχερός που πολλοί άνθρωποι εκτίμησαν αυτό που κάνω, με υποστήριζαν και με γνώριζαν πριν από όλα αυτά. Αυτό μου επέτρεψε να χτίσω κατά κάποιον τρόπο τον δικό μου κόσμο, αποκομμένο από τη διαρκή έκθεση στο διαδίκτυο. Κάτι παρόμοιο έκανε ο Vangelis. Δεν θέλω να συγκρίνομαι μαζί του με κανέναν τρόπο, αλλά μου αρέσει να είμαι ερημίτης, να απομονώνομαι, να βρίσκομαι στο δικό μου σύμπαν, χωρίς να χρειάζεται να έρχομαι σε επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο συχνά. Αυτό εκτίμησα πάνω του πολύ επειδή επηρέασε τη θέση του στο πάνθεον της μουσικής και του κόσμου· δεν χρειαζόταν να υπενθυμίζει σε όλους συνεχώς ποιος ήταν».
O Allesandro Cortini θα εμφανιστεί στο Stegi Radio Takeover την Κυριακή 4 Φεβρουαρίου.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το Stegi Radio Takeover εδώ.
