Μια συζήτηση για τον ελληνικό κινηματογράφο με το σκηνοθέτη Νίκο Ζερβό έτσι όπως προέκυψε στο facebook

Μια συζήτηση για τον ελληνικό κινηματογράφο με το σκηνοθέτη Νίκο Ζερβό έτσι όπως προέκυψε στο facebook Facebook Twitter
O Νίκος Ζερβός με τον αείμνηστο Βαγγέλη Κοτρώνη, «O Δράκουλας των Εξαρχείων» (1982). (Αρχείο Χάρη Δημολιάτη)
0

ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΤΕΤΑΡΤΗ, στο facebook του Αντώνη Μποσκοΐτη, έγινε μια ενδιαφέρουσα κουβέντα. Συμπτωματική και απρογραμμάτιστη δείχνει, απλώς, πως όταν υπάρχουν χαμηλοί τόνοι και καλή διάθεση μπορούν –και στο facebook– να αναπτυχθούν ενδιαφέρουσες συζητήσεις.

Την αφορμή μάς την έδωσε ένα κείμενο του Ρένου Χαραλαμπίδη, που ανέβηκε στο σάιτ «άβαλον ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ» στις 20 Μαρτίου κι είχε τίτλο «Ο μύθος του αριστερού καλλιτέχνη». Το κείμενο, που σχολιάστηκε κριτικά τόσο από 'μένα, όσο και από τον Αντώνη Μποσκοΐτη, κατέληγε ως εξής:

«Τελικά τι σημαίνει να είσαι αριστερός καλλιτέχνης; Δεν ξέρω. Σίγουρα κάτι εύκολο. Δηλώνεις πως είσαι με τους "καλούς", άρα οι άλλοι με τους "κακούς". Λες και η ζωή είναι σπαγγέτι γουέστερν».

Και κάπου εδώ ξεκινάει η κουβέντα:

Νίκος Ζερβός: Έχει δίκιο ο Ρένος. Ότι μια εποχή έπρεπε να δηλώνεις αριστερός καλλιτέχνης, για να υπάρχεις. Το ζήσαμε εμείς οι παλαιότεροι στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και στο Κέντρο Κινηματογράφου...

Αντώνης Μποσκοΐτης: Γιατί εσύ τι ήσουν; Αριστερός και μάλιστα αναρχοαριστερός δεν ήσουν, όταν έκανες τον «Δράκουλα των Εξαρχείων» και τον «Εξόριστο της Κεντρικής Λεωφόρου»; Με τα έργα σου μεγαλώσαμε κι εμείς, που σήμερα εξακολουθούμε να κρατάμε κάποια «πιστεύω».

Ν.Ζ.: Αυτό δεν σημαίνει πως ο Ρένος δεν έχει δικαίωμα να είναι δεξιός.

Α. Μ.: Ε, καλά, δε θα του πάρουμε και το κεφάλι. Σχολιάζουμε απλά. Ας κάνει ό,τι θέλει ο καθένας.

Α.Μ.: Ο Τζαβέλλας (μάλλον) ήταν αστός δεξιός, σαν τον Σακελλάριο ένα πράγμα στο πιο διανοουμενίστικο.

Φ.Τ.: Ήταν συντηρητικός. Φαίνεται αυτό και από τις ταινίες του. Ο Σακελλάριος ήταν πιο λαϊκός. Λαϊκή δεξιά όπως λέμε. Ο άλλος ήταν της... πεφωτισμένης.

Φώντας Τρούσας: Γιατί, οι δεξιοί ή οι δήθεν απολίτικοι δε γυρίζανε ταινίες; Μόνο οι αριστεροί γυρίζανε;

Ν.Ζ.: Κι όμως με τον αριστερό μανδύα πήραν αρκετοί ατάλαντοι επιδοτήσεις και βραβεία στο Φεστιβάλ...

Α.Μ.: Ίσως o Νίκος αναφέρεται στην περίοδο του ΝΕΚ (Νέος Ελληνικός Κινηματογράφος), που πράγματι το ελληνικό σινεμά γέμισε με υδροκέφαλα του Αγγελόπουλου και όχι μόνο βέβαια, αφού υπήρξαν κι άλλοι ξεχωριστοί δημιουργοί.

Ν.Ζ.: Σωστό.

Φ.Τ.: Όταν λέμε «αριστερός» τι εννοούμε; Κάθε μη δεξιός;

Α.Μ.: Για μένα όχι, Φώντα, κι είναι μεγάλη κουβέντα αυτή.

Ν.Ζ.: Εννοούμε τον καθένα που δηλώνει αριστερός...

Φ.Τ.: Ποιοι δήλωναν «αριστεροί», ενώ δεν ήταν; Να πούμε ονόματα. Ποιοι δήλωναν «αριστεροί» κι έπαιρναν φράγκα, όντας ατάλαντοι ;

Ν.Ζ.: Ε τώρα ονόματα θες; Αρκετοί ψευτο-προοδευτικοί κ.λπ. Μην το ρίξουμε στο κουτσομπολιό...

Φ.Τ.: Ε όχι, δεν είναι κουτσομπολιό αυτό.

Ν.Ζ.: Μιμητές του Τεό (Θόδωρος Αγγελόπουλος) με δήθεν αριστερές ταινίες.

Φ.Τ.: Ε, πες μου ένα-δύο. Το Χριστόφορο Χριστοφή εννοείς της «Περιπλάνησης» και της «Ρόζας»;

Ν.Ζ.: Ένας...

Α.Μ.: Να με συμπαθάτε, αλλά εμένα η «Ρόζα» μού άρεσε!

Μια συζήτηση για τον ελληνικό κινηματογράφο με το σκηνοθέτη Νίκο Ζερβό έτσι όπως προέκυψε στο facebook Facebook Twitter
Από τη «Ρόζα» (1982) του Χριστόφορου Χριστοφή

Ν.Ζ.: Οι κριτικοί τον υμνούσαν για τα σύμβολα και ο χρόνος τον έσβησε...

Φ.Τ.: Εντάξει, δεν ήταν για πέταμα οι ταινίες του, παρότι είχαν μουσικές της Καραΐνδρου. Θα μου την πέσει τώρα ο Αντώνης...

Α.Μ.: Όχι, δεν στην πέφτω Φώντα, γούστα ειν' αυτά. Ο χρόνος τον «έσβησε» Νίκο, ενδεχομένως, γιατί ο άνθρωπος δεν έκανε άλλες ταινίες τότε κι έτσι μοιραία έμεινε σ' εκείνα τα χρόνια τα κομβικά για τον ΝΕΚ.

Φ.Τ.: Εντάξει, ήταν ένα αφαιρετικό / συμβολικό / αποστασιοποιημένο σινεμά, που έχει τους φίλους του. Δεν έγινε όμως κατάχρηση.

Α.Μ.: Ακριβώς. Και το ότι είχε πολλά χρόνια να κάνει τρίτη ταινία αποδεικνύει πως δεν έδρασε σαν... φραγκο-killer.

Ν.Ζ.: Εγώ πάντως το λέω ψευτοσυμβολικό αυτό το σινεμά.

Φ.Τ.: Για μένα το μεγαλύτερο έγκλημα του Ελληνικού Κινηματογράφου (Παλαιού και Νέου) είναι το ότι έσβησε τον μεγάλο Κώστα Μανουσάκη.

Ν.Ζ.: Συμφωνώ.

Α.Μ.: Για ποιο λόγο; Για πες Φώντα...

Φ.Τ.: Δεν τα είχε καλά με κανέναν, γι' αυτό. Και τα σενάριά του τα απέρριπταν. Πρώτος ο Τζαβέλλας.

Α.Μ.: Εννοείς πως ήταν δύστροπος άνθρωπος; Το ότι δεν τα 'χε καλά με κανέναν εμένα μού τον κάνει ακόμη πιο συμπαθητικό σαν περίπτωση.

Φ.Τ.: Έτσι λένε. Δύστροπος.

Ν.Ζ.: Ο Τζαβέλλας; Δεν το 'ξερα...

Φ.Τ.: Κάτι ήταν ο Τζαβέλλας τότε (είχε θέση) τέλη χούντας-αρχές μεταπολίτευσης (δεν θυμάμαι τώρα καλά). Μπορώ να το βρω όμως...

Ν.Ζ.: Εννοείς πως ήταν πρόεδρος του Κέντρου Κινηματογράφου;

Φ.Τ.: Κάτι τέτοιο. Μπορεί... ναι...

Ν.Ζ.: Ο «Φόβος» ήταν μεγάλη ταινία.

Φ.Τ.: Αν είναι δυνατόν μετά από μια τέτοια ταινία να μην ξανακάνει κάποιος σινεμά, όντας στα 36 του!!

Μια συζήτηση για τον ελληνικό κινηματογράφο με το σκηνοθέτη Νίκο Ζερβό έτσι όπως προέκυψε στο facebook Facebook Twitter
Από το «Φόβο» (1966) του Κώστα Μανουσάκη

Ν.Ζ.: Άρα ή αριστερός ή γλείφτης έπρεπε να ήσουν τότε. Ή και τα δύο. Πάντως συμφωνώ απολύτως για το Μανουσάκη.

Φ.Τ.: Ε το είπαμε, αυτό ήταν έγκλημα. Σκόνταψε και σε δεξιούς όμως. Ο Τζαβέλλας τι ήταν;

Α.Μ.: Ο Τζαβέλλας (μάλλον) ήταν αστός δεξιός, σαν τον Σακελλάριο ένα πράγμα στο πιο διανοουμενίστικο.

Φ.Τ.: Ήταν συντηρητικός. Φαίνεται αυτό και από τις ταινίες του. Ο Σακελλάριος ήταν πιο λαϊκός. Λαϊκή δεξιά όπως λέμε. Ο άλλος ήταν της... πεφωτισμένης.

Α.Μ.: Έτσι!

Φ.Τ.: Λοιπόν ο Τζαβέλλας ήταν τότε (1974) πρόεδρος της Γενικής Κινηματογραφικών Επιχειρήσεων, που μετεξελίχθηκε στη συνέχεια σε Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.

Ν.Ζ.: Το Ίδρυμα Φορντ επιδοτούσε, τότε, ταινίες μόνο με αριστερό περιεχόμενο. Γιατί άραγε;

Φ.Τ.: Είναι μεγάλο κεφάλαιο αυτό και δύσκολο. Και στη Χιλή του Σαλβαδόρ Αλιέντε το ίδιο έκανε.

Ν.Ζ.: Ο Νίκος Νικολαΐδης, ο Κώστας Φέρρης, ο Παύλος Τάσσιος κι εγώ είχαμε καταγγείλει τότε το περιβόητο Ίδρυμα Φορντ.

Φ.Τ.: Δεν πήραν όλοι οι αριστεροί λεφτά από το Φορντ, πήραν κάποιοι. Και φυσικά είχαν πάρει και δεξιοί, όπως ο Ελύτης.

Ν.Ζ.: Υπήρχε μια προτίμηση σε... προοδευτικούς καλλιτέχνες.

Φ.Τ.: Το ξέρω. Γι' αυτό σου είπα και για τη Χιλή του Αλιέντε. Τους θεωρούσαν «ελεύθερες φωνές», που έπρεπε να στηριχτούν και όχι να κλείσουν το στόμα τους. Είναι πολύ μυστήρια ιστορία το Φορντ.

Ν.Ζ.: Ο Λεωνίδας Χρηστάκης τότε μας άνοιξε τα μάτια.

Μια συζήτηση για τον ελληνικό κινηματογράφο με το σκηνοθέτη Νίκο Ζερβό έτσι όπως προέκυψε στο facebook Facebook Twitter
Από το περιοδικό Panderma (#15, Απρίλης 1976) του Λεωνίδα Χρηστάκη

Φ.Τ.: Ο Χρηστάκης έλεγε και κάτι σαχλαμάρες, ότι είχε μπει στο γραφεία του Ιδρύματος, νύχτα, κι είχε πάρει τις λίστες με τις επιχορηγήσεις. Εν τω μεταξύ οι επιχορηγήσεις ανακοινώνονταν δημοσίως. Δεν ήταν κρυφές.

Ν.Ζ.: Δεν ήταν σαχλαμάρες. Είχε όντως κλέψει κάτι ισολογισμούς ενός γνωστού τότε κινηματογραφικού περιοδικού...

Φ.Τ.: Έτσι έλεγε. Όχι ισολογισμούς. Τις λίστες με τα ονόματα απ' όσο ξέρω. Αλλά αυτά ήταν γνωστά και ο Χρηστάκης τα παρουσίαζε σαν κατόρθωμα. Ναι, είχε πάρει επιχορήγηση από το Ίδρυμα Φορντ ο Σύγχρονος Κινηματογράφος (Ραφαηλίδης κ.ά.).

Ν.Ζ.: O Λεό (Χρηστάκης) μου έμαθε πολλά μαζί με τον Βαγγέλη Κοτρώνη.

Ν.Ζ.: Ραφαηλίδης-Ford Foundation... περίεργη σχέση. Ερωτικομαρξιστική...

Φ.Τ.: Είχε «απολογηθεί» τότε ο Ραφαηλίδης, στο περιοδικό Προσανατολισμοί (σ.σ. τεύχος 21, Ιανουάριος 1974, «Αστική ηθικολογία και Ίδρυμα Φορντ»), που έβγαζε ο Γιάννης Τζανετάκος (σ.σ. στην πράξη ήταν διευθυντής σύνταξης). Το 'χω ψάξει το ζήτημα. Κάποια στιγμή θα γράψω.

Ν.Ζ.: Γράψε, είναι ενδιαφέρον θέμα.

Α.Μ.: Αυτή είναι μία από τις ωραιότερες φεϊσμπουκικές συζητήσεις που γίνεται εδώ και ώρα!

Ν.Ζ.: Είδες, όταν δεν αλληλοσκοτωνόμαστε;

0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βίκι Κριπς στη LIFO: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Οθόνες / Βίκι Κριπς: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Η ηθοποιός που στάθηκε σαν ίση προς ίσο απέναντι σε ολόκληρο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις μιλάει στη LiFO σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με αφορμή την κυκλοφορία του «Hot Milk», που συμπεριλαμβάνει γυρίσματα στη χώρα μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ο ξεχασμένος απαγωγέας Τόνι Κυρίτσης, που ενέπνευσε τον Γκας Βαν Σαντ για το Dead Man's Wire

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Dead Man’s Wire»: Η χλιαρή επιστροφή του Γκας βαν Σαντ

Μετά από πέντε χρόνια ο Αμερικανός σκηνοθέτης επανέρχεται με την ξεχασμένη ιστορία ενός απαγωγέα, κάνοντας μια βιογραφία με νόημα, που όμως δεν προσθέτει κάτι στη φιλμογραφία του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μια ταινία βασισμένη σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι, η καλύτερη ταινία του Κουροσάβα σε επανέκδοση και το τέταρτο μέρος της σειράς ταινιών θρίλερ «Το Κάλεσμα» – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Έκκληση από τους συντελεστές της ταινίας της Κάουτερ Μπεν Χάνια να σταματήσουν επιτέλους οι δολοφονίες παιδιών στη Γάζα, με αφορμή το σπαρακτικό τηλεφώνημα της 6χρονης Παλαιστίνιας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
A House of Dynamite

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «House of Dynamite»: Η Κάθριν Μπίγκελοου πατάει το κουμπί – και μας κόβει την ανάσα

Με χειρουργική ακρίβεια, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Όσκαρ σκηνοθεσίας μας πείθει ανατριχιαστικά για τον επικείμενο πυρηνικό όλεθρο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο μάγος του Κρεμλίνου

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Ο μάγος του Κρεμλίνου»: Ο ρυθμιστής του Πούτιν δεν χωρά σε ταινία

Πίσω από το ψυχρό πρόσωπο της εξουσίας, κρύβεται ο ψίθυρος ενός σύγχρονου Ρασπούτιν. Ο Ολιβιέ Ασαγιάς τον ακολουθεί – αλλά μήπως τον πρόδωσε η φόρμα;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
No other choice

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «No other choice»: Η ταινία που θα οδηγήσει τον Παρκ Τσαν-γουκ στα Όσκαρ

Ο Κορεάτης σκηνοθέτης παραμένει ένας από τους μεγάλους σύγχρονους κινηματογραφιστές, αν και η αντικαπιταλιστική του σάτιρα «No other choice» δεν είναι η καλύτερή του ταινία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Είναι σαν να κάνεις τον Δράκουλα χορτοφάγο»: Γιατί το σέξι τέρας του Φρανκενστάιν που παίζει ο Τζέικομπ Ελόρντι είναι λάθος

Οθόνες / Γιατί το σέξι τέρας του νέου «Φρανκενστάιν» είναι λάθος

Στη διασκευή του κλασικού μυθιστορήματος της Μέρι Σέλεϊ από τον Γκιγιέρμο ντελ Τόρο πρωταγωνιστεί ο «εξωφρενικά όμορφος» Τζέικομπ Ελόρντι στον ρόλο του τέρατος – πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα μια ταινία χωρίς ειρμό. 
THE LIFO TEAM
O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Οθόνες / O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός διασκευών του έργου του δημοφιλούς συγγραφέα που θα δούμε στο πανί, στο γυαλί και στο σανίδι, κι αυτό στάθηκε αφορμή για ένα αφιέρωμα στις καλύτερες ταινίες που ενέπνευσαν τα γραπτά του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

Ανταπόκριση από τη Βενετία / Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

O Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θα έκανε την Μέρι Σέλεϊ περήφανη. Ο δικός του Φρανκενστάιν κατορθώνει να μην προδώσει το πνεύμα του πολυδιασκευασμένου μυθιστορήματός της.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Λούκα Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ανταπόκριση από τη Βενετία / After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ο Λούκα Γκουαντανίνο νοσταλγεί τη χαμένη τέχνη του διαλόγου, αλλά το After the Hunt χάνει το δίκιο του στην ακαδημαϊκή φλυαρία και τις σεναριακές αστοχίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Οθόνες / Όλα του γάμου δύσκολα: 10 ταινίες για να δείτε μετά το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ»

Από το «Awful Truth» του Λίο ΜακΚάρεϊ στο «Gone Girl» του Ντέιβιντ Φίντσερ κι από τις μπεργκμανικές «Σκηνές από έναν γάμο» στο «Revolutionary Road» του Σαμ Μέντες, ανατρέχουμε σε δέκα ταινίες για όσους ενώθηκαν ενώπιον Θεού κι ανθρώπων «μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος».   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΒΟΥΓΟΝΙΑ

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Βουγονία»: Κριτική για τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου

«Είναι περιπέτεια η "Βουγονία", fun και πιο περίπλοκη απ’ ότι δείχνει» - Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος καταγράφει τις εντυπώσεις του από την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας στο 82ο Φεστιβάλ Βενετίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

Οθόνες / Terence Stamp (1938-2025): Ο μάγκας του Λονδίνου που θα γινόταν Τζέιμς Μποντ

«Το άτακτο αγόρι του βρετανικού σινεμά βρήκε τον δρόμο του σε ώριμες επιλογές, είτε παίζοντας κάποιον αδυσώπητο κακό είτε αφήνοντας τα λακωνικά του διακριτικά σαν στάμπα, όνομα και πράγμα, σε σύντομες εμφανίσεις – εννοείται πως έχει υποδυθεί και τον διάβολο!»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Οθόνες / The Karate Kid: Πώς η «ταινιούλα που δεν θα έβλεπε κανείς» εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο

Η ταινία σημάδεψε μια γενιά εφήβων που φαντασιώνονταν ότι θα αντιστεκόντουσαν ηρωικά στους νταήδες που τους κακοποιούσαν καθημερινά. Και τώρα, ο μύθος επιστρέφει για έκτη φορά στην οθόνη, με πρωταγωνιστές τον Τζάκι Τσαν και τον Ραλφ Μάτσιο
THE LIFO TEAM