Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό

Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό Facebook Twitter
Κατεστραμμένη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αντιόχειας. Φωτ.: Serkan Avci/Anadolu Agency via Getty Images
0


Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΑΝΗΚΕΙ
 εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη του Χαλεπίου βρίσκεται στη Συρία αλλά ένα τμήμα της ανήκει και στην Τουρκία (Αλεξανδρέττα). Στο Χαλέπι πριν από τον πόλεμο υπήρχαν περίπου 40.000 Ορθόδοξοι, ενώ τώρα εικάζεται ότι έχουν μείνει λιγότεροι από τους μισούς, καθώς πάρα πολλοί έφυγαν από την χώρα τα προηγούμενα χρόνια, μετά την έναρξη του πολέμου.

Στη νότια Τουρκία υπάρχουν πολλές ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες που υπάγονται κι αυτές, μαζί με της Συρίας, στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αντιοχείας. Τα μέλη αυτών των κοινοτήτων προσδιορίζονται ως rum ortodoks, δηλαδή ορθόδοξοι Ρωμιοί, σύμφωνα με τον Αρχιμανδρίτη Ιγνάτιου Γιαπιτζίογλου, που κατάγεται από την Αντιόχεια και ήταν ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Μητροπολίτη Χαλεπίου Παύλου. 

Η Αντιόχεια (τουρκικά: Antakya) υπήρξε από τις σημαντικότερες πόλεις του Χριστιανισμού δίπλα στη Ρώμη και την Ιερουσαλήμ. Το Πατριαρχείο της Αντιοχείας είναι η μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία της μέσης Ανατολής. Ο πρόσφατος σεισμός των 7,8 ρίχτερ, που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία, κατέστρεψε σε μεγάλο βαθμό την Αντιόχεια και σημαντικούς ορθόδοξους ναούς. 

Η πόλη της Αντιοχείας ιδρύθηκε το 300 π.Χ , από το στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Σέλευκο Α’ Νικάτορα, ο οποίος της έδωσε το όνομα του πατέρα του Αντίοχου (όπως και έκανε και στη Λαοδίκεια–Λατάκια που ίδρυσε προς τιμή της μητέρας του). 

Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό Facebook Twitter
Γραβούρα που απεικονίζει τα ερείπια του παλατιού των Σελευκιδών στην Αντιόχεια από τον Louis Francois Cassas.

Οι πρώτοι κάτοικοι της Αντιόχειας ήταν Έλληνες, κυρίως Αθηναίοι, τους οποίους μετοίκισε εκεί ο Σέλευκος. Εκτός από τους Έλληνες όμως, ήρθαν και άλλοι πληθυσμοί, όπως Ιουδαίοι και Σύροι. Το 64 π.Χ., όταν ο Ρωμαίος Πομπήιος κατέκτησε την Αντιόχεια, της έδειξε σεβασμό καθιστώντας την «civitas libera», δηλαδή ελεύθερη πόλη. Για πολλούς αιώνες ήταν πολιτικό και διοικητικό κέντρο της Ανατολής, καθώς και διεθνές πνευματικό και πολιτισμικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. 

«Με την επίσκεψη των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, η Αντιόχεια θα καταστεί το κέντρο, το ορμητήριο της νέας πίστης και των αποστόλων, και από εκεί θα ξεκινούν τις ιεραποστολικές περιοδείες τους για να ευαγγελίσουν τα έθνη, και όχι άδικα η Εκκλησία της Αντιόχειας θα χαρακτηριστεί ως «η μήτηρ Εκκλησία των Εθνών» αναφέρει ο Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Γιαπιτζίογλου. «Στην Αντιόχεια, για πρώτη φορά οι μαθητές και πιστοί του Ιησού θα ονομαστούν Χριστιανοί».

«Όταν θα έρθουν οι Οθωμανοί το 1515, όλοι οι ορθόδοξοι θα υπαχθούν στο Ρουμ Μιλετί, στο γένος των Ρωμιών, υπό την ηγεσία του εκάστοτε Οικουμενικού Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Το 1923 με την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας και την συνθήκη της Λωζάνης, οι Ρωμιοί της Μερσίνας, Ταρσού και Αδάνων θα συμπεριληφθούν στους ανταλλάξιμους πληθυσμούς. Η Αντιόχεια και η Αλεξανδρέττα ήταν υπό Γαλλική κατοχή και γι’ αυτό εκείνες οι Ρωμαίικες κοινότητες δεν συμπεριλήφθησαν στην ανταλλαγή. Κατάφεραν να επιβιώσουν, αλλά η ελληνική γλώσσα που είχε παρουσία πάνω από 2500 χρόνια χάθηκε, λόγω των σχολείων που έκλεισαν». 

 
Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Απιστεύτου θρασύτητος πράξις»: 8 κομμουνιστές αποδρούν από τις φυλακές Συγγρού το 1931

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Απιστεύτου θρασύτητος πράξις»: 8 κομμουνιστές αποδρούν από τις φυλακές Συγγρού το 1931

Η πρώτη μαζική απόδραση από ελληνικές φυλακές, με βάση τα ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ακρόπολις», πήρε διαστάσεις πολιτικού και κατασκοπευτικού θρίλερ.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών: Ο νέος τόμος του «Κύκλου των Μουσείων»

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών: Ο νέος τόμος του «Κύκλου των Μουσείων»

Ένας τόμος που καταγράφει τη μακρά πορεία της Πάτρας από την προϊστορική εποχή έως τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, όπως εκτίθεται και στο αρχαιολογικό της μουσείο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κηφισός: Ο αθέατος άξονας της πόλης

Ιστορία μιας πόλης / Κηφισός: Ο αθέατος άξονας της πόλης

Όλοι μιλάμε για «το μποτιλιάρισμα στο ποτάμι», αλλά ελάχιστοι γνωρίζουμε τον πραγματικό ποταμό πίσω από τον σύγχρονο αυτοκινητόδρομο. Ο Κηφισός υπήρξε κάποτε ιερός, ζωτικής σημασίας για την αγροτική παραγωγή και τον σχηματισμό των πρώτων οικισμών της Αττικής. Σήμερα ρέει σχεδόν αόρατος, εγκιβωτισμένος και καλυμμένος, μα συνεχίζει να καθορίζει την πόλη - από το περιβάλλον μέχρι την καθημερινότητά μας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Εργοστάσιο ναρκωτικών ανακαλύφθηκε στη (μεσοπολεμική) Θεσσαλονίκη

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Πράκτορες, ονόματα κυριών, ποσότητες κοκαΐνης»: Λαθρεμπόριο ναρκωτικών στον Μεσοπόλεμο

Ρεπορτάζ της «Ακροπόλεως» το καλοκαίρι του 1933 αποκαλύπτει πώς διακινούνταν τα ναρκωτικά στη Μακεδονία και πώς τα κυνηγούσε η Υπηρεσία Δίωξης.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Σέμνη Καρούζου: «Πιστεύω στον ευγενισμό των αρχαίων»

Αρχαιολογία & Ιστορία / Η Σέμνη Καρούζου, κορυφαία Ελληνίδα αρχαιολόγος, μιλά στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο

Σαν σήμερα πέθανε η σπουδαία αρχαιολόγος, σύζυγος του Χρήστου Καρούζου. Μαζί θεμελίωσαν το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Η συνέντευξη, που δόθηκε στο σπίτι της στην οδό Δεινοκράτους στις 4 Ιανουαρίου 1987, ψηφιοποιείται για πρώτη φορά.
ΣΤΑΘΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟΣ
Επίσκεψη στη Μπάρα, την αμαρτωλή γειτονιά της Θεσσαλονίκης

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Με τη σειρά, βρε παιδιά... κάντε υπομονή»: Στο Βαρδάρι του 1930

Τη δεκαετία του 1930 ο καλλιτέχνης και δημοσιογράφος Κωστής Μπέζος και ο ρεπόρτερ Αριστείδης Αγγελόπουλος επισκέφθηκαν τον Βαρδάρη στη συμπρωτεύουσα με διαφορά τριών χρόνων και κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους. Στην περιοχή όπου «βρισκόταν κάθε καρυδιάς καρύδι».
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Οι Αθηναίοι και η εμμονή με το πώς θα τους θυμούνται

Ιστορία μιας πόλης / «Έτσι θέλω να σε θυμάμαι»: Η ταφική τέχνη στην αρχαία Αθήνα

Η αρχαιολόγος Κάτια Μαργαρίτη εξηγεί πώς δηλώνεται η θλίψη και το πένθος στα επιτύμβια ανάγλυφα και τι είδους αγάλματα χρησιμοποιούσαν οι Αθηναίοι για τη σήμανση των τάφων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μια επίσκεψη στο Άσυλο Ανιάτων το 1932

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Άνθρωπος ή τέρας; Άγνωστον»: Επίσκεψη στο Άσυλο Ανιάτων το 1932

Ο ρεπόρτερ της εφημερίδας «Ακρόπολις», κατόπιν έκκλησης των υπευθύνων του ασύλου, επισκέπτεται τα διαμερίσματα της «στεγασμένης αυτής αθηναϊκής κολάσεως» στην Κυψέλη και περιγράφει όσα είδε με λέξεις που σήμερα ξενίζουν. 
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Κάτια Σπορν: Η αρχαιολόγος που διευθύνει το Γερμανικό Ινστιτούτο της Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Κάτια Σπορν: Η αρχαιολόγος που διευθύνει το Γερμανικό Ινστιτούτο της Αθήνας

Η πρώτη γυναίκα αρχαιολόγος που διευθύνει το Γερμανικό Ινστιτούτο της Αθήνας μιλάει στη LiFO για τη δραστηριότητα του ινστιτούτου και τη σύνδεσή της με την Ελλάδα. Πάντα ως φιλέλληνας και «ορκισμένη» Αθηναία.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ηριδανός: Ο αόρατος ποταμός της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Ηριδανός: Ο αόρατος ποταμός της Αθήνας

Ένα ποτάμι που άλλοτε διέσχιζε την καρδιά της αρχαίας πόλης, σήμερα όμως περνάμε από πάνω του, αγνοώντας οι περισσότεροι την ύπαρξή του. Ο Ηριδανός, ένα από τα πιο αινιγματικά κομμάτια του φυσικού τοπίου της Αθήνας, αποκαλύπτει την ιστορία του μέσα από αρχαιολογικά ευρήματα, μύθους και τις υπόγειες διαδρομές του.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαλκίδα. Ένα μικρό κέντρο του κόσμου την Εποχή του Σιδήρου

Ιστορία μιας πόλης / Χαλκίδα. Ένα μικρό κέντρο του κόσμου την Εποχή του Σιδήρου

Στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου, η Χαλκίδα και τα γειτονικά της κέντρα –το Λευκαντί, η Ερέτρια, η Αμάρυνθος– σχημάτισαν ένα ζωντανό δίκτυο ανταλλαγών γύρω από τον Ευβοϊκό Κόλπο. Ο στενός Εύριπος δεν χώριζε αλλά ένωνε κοινότητες που μοιράζονταν τεχνογνωσία, εμπορική δραστηριότητα και κοινωνικές δομές που θα καθόριζαν τον ελληνικό κόσμο των αρχών της πρώιμης αρχαιότητας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Δαφνί: «To βασίλειο της αναποδογυρισμένης λογικής»

Αρχαιολογία & Ιστορία / Δαφνί: «To βασίλειο της αναποδογυρισμένης λογικής»

«Ένα φρενοκομείον είναι σαν την άλλη κοινωνία. Με τη διαφορά ότι είναι από την ανάποδη!» Ένα ρεπορτάζ της εφημερίδας «Πατρίς» αποκαλύπτει τις εφιαλτικές συνθήκες που επικρατούσαν στο Δημόσιο Ψυχιατρείο τη δεκαετία του 1920.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Ασκληπιείο της Κω: Πώς ανακαλύφθηκε ένα από τα σπουδαιότερα ιερά του ελληνιστικού κόσμου

Ιστορία μιας πόλης / Ασκληπιείο της Κω: Πώς ανακαλύφθηκε το σπουδαίο ιερό του ελληνιστικού κόσμου

Ανάμεσα στα μεγάλα ιερά της δωρικής εξάπολης, το Ασκληπιείο της Κω ξεχωρίζει όχι μόνο για τη λαμπρότητά του αλλά και για την περιπετειώδη ιστορία της ανακάλυψής του.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Διεθνείς σπείρες διακίνησης Ελλήνων λαθρομεταναστών στον Μεσοπόλεμο

Αρχαιολογία & Ιστορία / Στον Μεσοπόλεμο οι Έλληνες ήταν οι λαθρομετανάστες της εποχής

Το 1930 υπήρχαν στην Αθήνα περισσότερες από πενήντα «μεταναστευτικαί σπείραι», «λαθροπράκτορες» που εκμεταλλεύονταν το όνειρο για μια καλύτερη ζωή στις ΗΠΑ. Ο ημερήσιος αθηναϊκός Τύπος κατέγραψε τη δράση τους.  
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ