Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό

Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό Facebook Twitter
Κατεστραμμένη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αντιόχειας. Φωτ.: Serkan Avci/Anadolu Agency via Getty Images
0


Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΑΝΗΚΕΙ
 εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη του Χαλεπίου βρίσκεται στη Συρία αλλά ένα τμήμα της ανήκει και στην Τουρκία (Αλεξανδρέττα). Στο Χαλέπι πριν από τον πόλεμο υπήρχαν περίπου 40.000 Ορθόδοξοι, ενώ τώρα εικάζεται ότι έχουν μείνει λιγότεροι από τους μισούς, καθώς πάρα πολλοί έφυγαν από την χώρα τα προηγούμενα χρόνια, μετά την έναρξη του πολέμου.

Στη νότια Τουρκία υπάρχουν πολλές ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες που υπάγονται κι αυτές, μαζί με της Συρίας, στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αντιοχείας. Τα μέλη αυτών των κοινοτήτων προσδιορίζονται ως rum ortodoks, δηλαδή ορθόδοξοι Ρωμιοί, σύμφωνα με τον Αρχιμανδρίτη Ιγνάτιου Γιαπιτζίογλου, που κατάγεται από την Αντιόχεια και ήταν ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Μητροπολίτη Χαλεπίου Παύλου. 

Η Αντιόχεια (τουρκικά: Antakya) υπήρξε από τις σημαντικότερες πόλεις του Χριστιανισμού δίπλα στη Ρώμη και την Ιερουσαλήμ. Το Πατριαρχείο της Αντιοχείας είναι η μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία της μέσης Ανατολής. Ο πρόσφατος σεισμός των 7,8 ρίχτερ, που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία, κατέστρεψε σε μεγάλο βαθμό την Αντιόχεια και σημαντικούς ορθόδοξους ναούς. 

Η πόλη της Αντιοχείας ιδρύθηκε το 300 π.Χ , από το στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Σέλευκο Α’ Νικάτορα, ο οποίος της έδωσε το όνομα του πατέρα του Αντίοχου (όπως και έκανε και στη Λαοδίκεια–Λατάκια που ίδρυσε προς τιμή της μητέρας του). 

Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό Facebook Twitter
Γραβούρα που απεικονίζει τα ερείπια του παλατιού των Σελευκιδών στην Αντιόχεια από τον Louis Francois Cassas.

Οι πρώτοι κάτοικοι της Αντιόχειας ήταν Έλληνες, κυρίως Αθηναίοι, τους οποίους μετοίκισε εκεί ο Σέλευκος. Εκτός από τους Έλληνες όμως, ήρθαν και άλλοι πληθυσμοί, όπως Ιουδαίοι και Σύροι. Το 64 π.Χ., όταν ο Ρωμαίος Πομπήιος κατέκτησε την Αντιόχεια, της έδειξε σεβασμό καθιστώντας την «civitas libera», δηλαδή ελεύθερη πόλη. Για πολλούς αιώνες ήταν πολιτικό και διοικητικό κέντρο της Ανατολής, καθώς και διεθνές πνευματικό και πολιτισμικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. 

«Με την επίσκεψη των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, η Αντιόχεια θα καταστεί το κέντρο, το ορμητήριο της νέας πίστης και των αποστόλων, και από εκεί θα ξεκινούν τις ιεραποστολικές περιοδείες τους για να ευαγγελίσουν τα έθνη, και όχι άδικα η Εκκλησία της Αντιόχειας θα χαρακτηριστεί ως «η μήτηρ Εκκλησία των Εθνών» αναφέρει ο Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Γιαπιτζίογλου. «Στην Αντιόχεια, για πρώτη φορά οι μαθητές και πιστοί του Ιησού θα ονομαστούν Χριστιανοί».

«Όταν θα έρθουν οι Οθωμανοί το 1515, όλοι οι ορθόδοξοι θα υπαχθούν στο Ρουμ Μιλετί, στο γένος των Ρωμιών, υπό την ηγεσία του εκάστοτε Οικουμενικού Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Το 1923 με την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας και την συνθήκη της Λωζάνης, οι Ρωμιοί της Μερσίνας, Ταρσού και Αδάνων θα συμπεριληφθούν στους ανταλλάξιμους πληθυσμούς. Η Αντιόχεια και η Αλεξανδρέττα ήταν υπό Γαλλική κατοχή και γι’ αυτό εκείνες οι Ρωμαίικες κοινότητες δεν συμπεριλήφθησαν στην ανταλλαγή. Κατάφεραν να επιβιώσουν, αλλά η ελληνική γλώσσα που είχε παρουσία πάνω από 2500 χρόνια χάθηκε, λόγω των σχολείων που έκλεισαν». 

 
Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Εν μέσω των γυναικών της αμαρτίας. Μια επίσκεψη στα Βούρλα τον Φλεβάρη του 1936

Αρχαιολογία & Ιστορία / Εν μέσω των γυναικών της αμαρτίας. Μια επίσκεψη στα Βούρλα τον Φλεβάρη του 1936

Η συγγραφέας, δημοσιογράφος και φεμινίστρια Λιλίκα Νάκου επισκέφθηκε το –υπό κρατική διαχείριση– πορνείο των Βούρλων τον Φλεβάρη του 1936, συνομίλησε με τις «γυναίκες της αμαρτίας» και μετέφερε τις εντυπώσεις της.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Μέλι, Ρόδια, Aμβροσία: Τι έτρωγαν τελικά στον Όλυμπο οι Θεοί;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μέλι, Ρόδια, Aμβροσία: Τι έτρωγαν τελικά στον Όλυμπο οι Θεοί;

Τόσο οι γραπτές πηγές όσο και η εικονογραφία της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας αποκαλύπτουν ότι οι θεοί και οι ήρωες ήταν μάλλον εκλεκτικότεροι των θνητών ως προς τη διατροφή τους. Και τα φαγητά τους έκρυβαν κίνητρα πέρα από την πείνα...
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ματίας Ρουστ: Μια ατέλειωτη ιστορία των ’80s

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ματίας Ρουστ: Μια ατέλειωτη ιστορία των ’80s

Το βράδυ της 28ης Μαΐου 1987 ο 18χρονος Γερμανός προσγειώνεται με ένα Cessna στην Κόκκινη Πλατεία για να αποδείξει ότι «αν κάποιος σαν εμένα μπορεί να περάσει σώος και αβλαβής στην άλλη πλευρά, τότε δεν υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος, και ίσως να μπορούμε να τα βρούμε όλοι μεταξύ μας».
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Η Μεγαλόχαρη ως αστυνομικό λαγωνικό 

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τα «αντιλωποδυτικά θαύματα» της Παναγίας

Μια δημοσιογραφική έρευνα που έκανε το 1933 ο αστυνομικός ρεπόρτερ Ευστάθιος Θωμόπουλος κατέγραψε τους άθλους της Παναγίας· από την Κρήτη μέχρι τη Ροδόπη, οι πιστοί «έβλεπαν» τη δράση της, ένιωθαν ευγνώμονες και τη μαρτυρούσαν.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί έθαβαν βρέφη μέσα σε αγγεία στο Βαθύ της Αστυπάλαιας;

Τι το ιδιαίτερο συμβαίνει στο Βαθύ της Αστυπάλαιας και τι συνεχίζει να αποκαλύπτει η αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«ΒΙΑΣ»: Τα αρχαιολογικά τοπία ως ζωντανά οικοσυστήματα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Καμπανούλες στους Δελφούς, Πέρδικες στο Σούνιο. Ό,τι φυτρώνει και ζει στους αρχαιολογικούς χώρους

Μια πρωτοποριακή επιστημονική προσέγγιση του πολιτιστικού τοπίου αποκαλύπτει έναν άγνωστο κόσμο χιλιάδων ζώων και φυτών σε είκοσι εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους της χώρας. 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βασίλης Λαμπρινουδάκης: Ο αρχαιολόγος πίσω από το νέο μουσείο της Επιδαύρου

Οι Αθηναίοι / Βασίλης Λαμπρινουδάκης: Ο αρχαιολόγος πίσω από το νέο μουσείο της Επιδαύρου

Από τις ανασκαφές στην Επίδαυρο και τη Νάξο, ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας αφηγείται μια ζωή αφιερωμένη στην ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Και όπως λέει, το πιο πολύτιμο εύρημα δεν ήταν αρχαιολογικό – ήταν η γυναίκα του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Δεσποτόπουλος και το αθηναϊκό όνειρο του μοντερνισμού

Ιστορία μιας πόλης / Ο Δεσποτόπουλος και το αθηναϊκό όνειρο του μοντερνισμού

Από το Ωδείο Αθηνών έως τη Σουηδία της εξορίας, ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος δεν υπήρξε μόνο ένας σπουδαίος αρχιτέκτονας, αλλά και ένας διανοούμενος που οραματίστηκε μια πιο δημοκρατική, λειτουργική και πολιτισμένη πόλη. Ποια είναι η παρακαταθήκη του στη σύγχρονη Ελλάδα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με τον Λουκά Μπαρτατίλα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Τι σήμαινε να είσαι ψυχικά ασθενής στην αρχαία Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι σήμαινε να είσαι ψυχικά ασθενής στην αρχαία Αθήνα;

Πώς κατανοούσαν οι αρχαίοι Έλληνες την ψυχική ασθένεια; Ήταν θεϊκή τιμωρία, παθολογία του σώματος ή ένα υπαρξιακό βάρος που αποτυπωνόταν στη λογοτεχνία και στο θέατρο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Γιώργο Καζαντζίδη, Αναπληρωτή Καθηγητή Λατινικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, για τον τρόπο με τον οποίο η αρχαιοελληνική κοινωνία εξηγούσε, απεικόνιζε και αντιμετώπιζε τις ψυχικές διαταραχές.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«Army of Lovers», όπως «Στρατός Εραστών»

Οθόνες / «Army of Lovers»: Μια ταινία για τα ζευγάρια εραστών του Ιερού Λόχου

Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος εξηγεί πώς αποφάσισε να θίξει ένα θέμα που για αιώνες θεωρείται ταμπού: τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών στην Αρχαία Ελλάδα, ακόμη και στο πεδίο της μάχης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ