Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό

Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό Facebook Twitter
Κατεστραμμένη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αντιόχειας. Φωτ.: Serkan Avci/Anadolu Agency via Getty Images
0


Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΑΝΗΚΕΙ
 εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη του Χαλεπίου βρίσκεται στη Συρία αλλά ένα τμήμα της ανήκει και στην Τουρκία (Αλεξανδρέττα). Στο Χαλέπι πριν από τον πόλεμο υπήρχαν περίπου 40.000 Ορθόδοξοι, ενώ τώρα εικάζεται ότι έχουν μείνει λιγότεροι από τους μισούς, καθώς πάρα πολλοί έφυγαν από την χώρα τα προηγούμενα χρόνια, μετά την έναρξη του πολέμου.

Στη νότια Τουρκία υπάρχουν πολλές ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες που υπάγονται κι αυτές, μαζί με της Συρίας, στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αντιοχείας. Τα μέλη αυτών των κοινοτήτων προσδιορίζονται ως rum ortodoks, δηλαδή ορθόδοξοι Ρωμιοί, σύμφωνα με τον Αρχιμανδρίτη Ιγνάτιου Γιαπιτζίογλου, που κατάγεται από την Αντιόχεια και ήταν ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Μητροπολίτη Χαλεπίου Παύλου. 

Η Αντιόχεια (τουρκικά: Antakya) υπήρξε από τις σημαντικότερες πόλεις του Χριστιανισμού δίπλα στη Ρώμη και την Ιερουσαλήμ. Το Πατριαρχείο της Αντιοχείας είναι η μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία της μέσης Ανατολής. Ο πρόσφατος σεισμός των 7,8 ρίχτερ, που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία, κατέστρεψε σε μεγάλο βαθμό την Αντιόχεια και σημαντικούς ορθόδοξους ναούς. 

Η πόλη της Αντιοχείας ιδρύθηκε το 300 π.Χ , από το στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Σέλευκο Α’ Νικάτορα, ο οποίος της έδωσε το όνομα του πατέρα του Αντίοχου (όπως και έκανε και στη Λαοδίκεια–Λατάκια που ίδρυσε προς τιμή της μητέρας του). 

Οι Χριστιανοί της Συρίας, η Αντιόχεια και η σημασία της για τον Χριστιανισμό Facebook Twitter
Γραβούρα που απεικονίζει τα ερείπια του παλατιού των Σελευκιδών στην Αντιόχεια από τον Louis Francois Cassas.

Οι πρώτοι κάτοικοι της Αντιόχειας ήταν Έλληνες, κυρίως Αθηναίοι, τους οποίους μετοίκισε εκεί ο Σέλευκος. Εκτός από τους Έλληνες όμως, ήρθαν και άλλοι πληθυσμοί, όπως Ιουδαίοι και Σύροι. Το 64 π.Χ., όταν ο Ρωμαίος Πομπήιος κατέκτησε την Αντιόχεια, της έδειξε σεβασμό καθιστώντας την «civitas libera», δηλαδή ελεύθερη πόλη. Για πολλούς αιώνες ήταν πολιτικό και διοικητικό κέντρο της Ανατολής, καθώς και διεθνές πνευματικό και πολιτισμικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. 

«Με την επίσκεψη των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, η Αντιόχεια θα καταστεί το κέντρο, το ορμητήριο της νέας πίστης και των αποστόλων, και από εκεί θα ξεκινούν τις ιεραποστολικές περιοδείες τους για να ευαγγελίσουν τα έθνη, και όχι άδικα η Εκκλησία της Αντιόχειας θα χαρακτηριστεί ως «η μήτηρ Εκκλησία των Εθνών» αναφέρει ο Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Γιαπιτζίογλου. «Στην Αντιόχεια, για πρώτη φορά οι μαθητές και πιστοί του Ιησού θα ονομαστούν Χριστιανοί».

«Όταν θα έρθουν οι Οθωμανοί το 1515, όλοι οι ορθόδοξοι θα υπαχθούν στο Ρουμ Μιλετί, στο γένος των Ρωμιών, υπό την ηγεσία του εκάστοτε Οικουμενικού Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Το 1923 με την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας και την συνθήκη της Λωζάνης, οι Ρωμιοί της Μερσίνας, Ταρσού και Αδάνων θα συμπεριληφθούν στους ανταλλάξιμους πληθυσμούς. Η Αντιόχεια και η Αλεξανδρέττα ήταν υπό Γαλλική κατοχή και γι’ αυτό εκείνες οι Ρωμαίικες κοινότητες δεν συμπεριλήφθησαν στην ανταλλαγή. Κατάφεραν να επιβιώσουν, αλλά η ελληνική γλώσσα που είχε παρουσία πάνω από 2500 χρόνια χάθηκε, λόγω των σχολείων που έκλεισαν». 

 
Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Army of Lovers», όπως «Στρατός Εραστών»

Οθόνες / «Army of Lovers»: Μια ταινία για τα ζευγάρια εραστών του Ιερού Λόχου

Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος εξηγεί πώς αποφάσισε να θίξει ένα θέμα που για αιώνες θεωρείται ταμπού: τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών στην Αρχαία Ελλάδα, ακόμη και στο πεδίο της μάχης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μεταλλεία του Λαυρίου: Ένα συναρπαστικό κεφάλαιο της ιστορίας του Λεκανοπεδίου

Ιστορία μιας πόλης / Μεταλλεία του Λαυρίου: Ένα συναρπαστικό κεφάλαιο της ιστορίας του Λεκανοπεδίου

Κάτω από την επιφάνεια της Λαυρεωτικής κρύβεται ένας λαβύρινθος από υπόγειες στοές και μυστικά που συνδέονται με τη δύναμη της αρχαίας Αθήνας. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον γεωλόγο Μάρκο Βαξεβανόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Η Αθήνα της Μαρίας Κάλλας: Η πόλη που την πλήγωσε αλλά και τη διαμόρφωσε

Ιστορία μιας πόλης / Η Αθήνα της Κάλλας: Η πόλη που την πλήγωσε αλλά και τη διαμόρφωσε

Ποιος ήταν ο δεσμός της Μαρίας Κάλλας με την Αθήνα; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Βασίλη Λούρα, δημιουργό του ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Στα άδυτα του Γεντί Κουλέ με τα άνθη του κακού

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Είμαστε στον τάφο βρε παιδιά, θέλετε να μπούμε ακόμη βαθύτερα;»

Τον Οκτώβρη του 1933, ο αστυνομικός ρεπόρτερ της εφημερίδας «Ακρόπολις», Ε. Θωμόπουλος, επισκέφθηκε τις φυλακές του Γεντί Κουλέ στη Θεσσαλονίκη, περιηγήθηκε στο εσωτερικό τους και μίλησε με κατάδικους και μελλοθάνατους.
ΤΑΣΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ
ΔΟΥΝΕΙΚΑ

Ρεπορτάζ / Σκάνδαλο παιδεραστίας στα Δουνέικα: Το αποκρουστικό πρόσωπο της «αγίας» ελληνικής κοινωνίας

Η υπόθεση παιδεραστίας στα Δουνέικα, ένα χωριό 900 κατοίκων κοντά στην Αμαλιάδα, τη δεκαετία του ’80, φέρνει στο φως όχι μόνο τα φρικιαστικά εγκλήματα «ευυπόληπτων πολιτών», αλλά και τη συνωμοσία της σιωπής και την υποκρισία που επικρατεί σε κλειστές κοινωνίες.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΦΛΙΟΣ
Διάλογος Μηλίων-Αθηναίων: Μαθήματα εξωτερικής πολιτικής από το 416 π.Χ

Ιστορία μιας πόλης / Διάλογος Μηλίων-Αθηναίων: Μαθήματα εξωτερικής πολιτικής από το 416 π.Χ

Γιατί ο Διάλογος Μηλίων και Αθηναίων είναι τόσος σημαντικός για το έργο του Θουκυδίδη; Ποια ήταν η αθηναϊκή αντίληψη για τη δύναμη και τη δικαιοσύνη; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Σπύρο Ράγκο, καθηγητή αρχαίας ελληνικής φιλολογίας και φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, για όσα αποκαλυπτικά μάς λέει ακόμα και σήμερα ο διάλογος.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Η μοναχική διαδρομή του πρώτου Ευρωπαίου φιλέλληνα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο πρώτος Ευρωπαίος φιλέλληνας και η άγνωστη ιστορία του

Ο Γερμανός ιστορικός Μαρτίνος Κρούσιος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του 16ου αιώνα μελετώντας την Ελλάδα της οθωμανικής κατοχής –τη γλώσσα, τα έθιμα, τα ρούχα, τα τραγούδια– χωρίς να φύγει ποτέ από την πατρίδα του.
THE LIFO TEAM
Η Αθήνα της Πηνελόπης Δέλτα

Ιστορία μιας πόλης / Η Αθήνα της Πηνελόπης Δέλτα

Ποια είναι η σημασία του μυθιστορήματος «Οι Ρωμιοπούλες»; Με ποιο τρόπο αποτυπώθηκε η Αθήνα στη ζωή και το έργο της Πηνελόπης Δέλτα; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον ιστορικό Τάσο Σακελλαρόπουλο, υπεύθυνο των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, για τη σχέση της συγγραφέως με την πόλη που τη σημάδεψε.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μια επίσκεψη στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης το 1932 / «Γέλια καμπάνιζαν σαν καγχασμοί του Σατανά!» / Φρίκη και ανθρώπινα ράκη στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης το 1932

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Γέλια καμπάνιζαν σαν καγχασμοί του Σατανά!»: Στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης το 1932

Τα dirty '30s & late '20s «ακολουθούν» τον δημοσιογράφο Χρήστο Εμ. Αγγελομάτη στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης το 1932 και διασώζουν εικόνες αποτροπιασμού που δύσκολα περιγράφονται. Παρά «τις άναρθρες κραυγές» και «τα στριγκά ξεφωνητά» που άκουσε στην είσοδο, ο ρεπόρτερ πέρασε την πύλη. Τι αντίκρισε;
DIRTY '30S & LATE '20S
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιον θεωρούσαν «άσχημο» στην αρχαία Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν και «άσχημα» αγαλματίδια στην αρχαία Αθήνα

Μικρά αγαλματίδια ή γλυπτά λατρευτικού ή θρησκευτικού συνήθως χαρακτήρα, που απεικονίζουν ανθρώπινες ή ζωικές μορφές: τα ειδώλια. Είναι όλα oμοιόμορφα ή υπάρχουν και ενδιαφέρουσες, συχνά αναπάντεχες, διαφοροποιήσεις; H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την Αναστασία Μεϊντάνη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Η ιστορία του κούρου Αριστοδίκου που στάθηκε ορόσημο της ελληνικής τέχνης

Αρχαιολογία / Κούρος Αριστόδικος: Ένα άγαλμα ορόσημο στην αρχαία ελληνική Τέχνη

Το άγαλμα, λίγο μεγαλύτερο του φυσικού μεγέθους, έχει ύψος 1,95 μ., είναι σμιλεμένο σε παριανό μάρμαρο, χρονολογείται από τους μελετητές γύρω στα 510-500 π.Χ., αποτελεί το τελευταίο δείγμα της μεγάλης σειράς των αττικών κούρων και αποκαλύπτει ποιες ήταν οι ταφικές συνήθειες στην Αθήνα εκείνης της εποχής.
THE LIFO TEAM
Ποιοι ήταν οι μαυραγορίτες της Κατοχής και πώς λειτουργούσαν;

Ιστορία μιας πόλης / Ποιοι ήταν οι μαυραγορίτες της Κατοχής;

Πώς ήταν η καθημερινότητα στην Αθήνα της γερμανικής Κατοχής; Ποιες στρατηγικές ανέπτυξαν οι Αθηναίοι για να επιβιώσουν; Πώς και πού έβρισκαν τρόφιμα; Πώς επηρέασε η παρουσία των κατακτητών τις μετακινήσεις των κατοίκων της πόλης; H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη για την καθημερινή ζωή στην κατοχική Αθήνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Τι έτρεχε με τους λαγούς στην αρχαία Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι έτρεχε με τους λαγούς στην αρχαία Αθήνα;

Στην αρχαία Αθήνα, ο λαγός δεν ήταν μόνο θήραμα, αλλά και σύμβολο ερωτικής επιθυμίας και γονιμότητας, ενώ χρησιμοποιούνταν επίσης ως προσφορά στους θεούς. Ο Ξενοφών έγραψε για το κυνήγι του, ενώ εμφανίζεται συχνά στην τέχνη - στα αγγεία, στις παραστάσεις συμποσίων, ακόμη και σε ταφικά μνημεία. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την Κάτια Μαργαρίτη ρίχνοντας φως στο παρελθόν ενός ζώου που είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία απ’ ό,τι ίσως φανταζόμαστε.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μιμάρ Σινάν: Ο αρχιτέκτονας που έχτισε τα πιο σημαντικά κτίρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας

Γεννήθηκε σαν σήμερα  / Μιμάρ Σινάν: Ο αρχιτέκτονας που έχτισε τα πιο σημαντικά κτίρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας

Στις 15 Απριλίου 1489 γεννήθηκε ο αρχιτέκτονας που έφτιαξε από τριακόσια τριάντα έργα. Ανάμεσα σε αυτά, το Τέμενος του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς (1550 -1557) και το Κουρσούμ Τζαμί ή Τζαμί του Οσμάν Σαχ στα Τρίκαλα, το μοναδικό του έργο που σώζεται στην Ελλάδα.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
«Η ερωμένη της»: Το πιο τολμηρό αθηναϊκό ρομάντζο του Μεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / «Η ερωμένη της»: Το πιο τολμηρό αθηναϊκό ρομάντζο του Μεσοπολέμου

Πόσο μπορεί να συμβάλει ένα βιβλίο στη σεξουαλική χειραφέτηση των Ελληνίδων; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με την Παναγιώτα Βογιατζή για την Ντόρα Ρωζέττη και τη γυναικεία ομοφυλοφιλία στην Αθήνα των αρχών του 20ού αώνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ