Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
2

Μπορεί να μοιάζει με υποχρέωση, αλλά δεν είναι. Είναι καθήκον, γιατί με όλους αυτούς τους ανθρώπους, της μουσικής και του τραγουδιού μας, μεγαλώσαμε. Με άλλον περισσότερο, με άλλον λιγότερο. Και όχι για μία, αλλά, τις πιο πολλές φορές, για πολλές δεκαετίες. Μας συντρόφευσαν με τις φωνές τους, με τις συνθέσεις τους, με τους στίχους τους, με τα παιξίματά τους. Ζήσαμε μαζί τους και ζήσανε μαζί μας. Τους χρωστάμε πολλά.

ΔΕΚΑ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ

(αλφαβητική σειρά)

Αρλέτα (1945-2017)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
Φωτο: Σπύρος Στάβερης

Η υπέροχη Αρλέτα, η one of a kind τραγουδοποιός με την κιθάρα, τη μοναδική χαμηλών τόνων φωνή, τους εσωστρεφείς συχνά στίχους και τις πανέμορφες μελωδίες. Γέννημα του «νέου κύματος», η Αρλέτα απέδειξε γρήγορα πως η sui generis προσωπικότητά της δεν θα μπορούσε να περιχαρακωθεί από μόδες και ταμπέλες, και γι' αυτό το λόγο, ήδη από τα τέλη του '60, αρχίζει να αναπτύσσει τον προσωπικό της μύθο. Τραγούδια γλυκά και πικρά ταυτόχρονα, που δρουν υποδόρια και διαβρωτικά, αναγκάζοντάς σε να τα προσέξεις, να τα τραγουδήσεις, αλλά και να σκεφθείς πάνω σ' αυτά. Διέπρεψε και ως ερμηνεύτρια η Αρλέτα σε τραγούδια άλλων, ιδίως στα έιτις με τα άλμπουμ «Περίπου» και «Τσάι Γιασεμιού» (Λάκης Παπαδόπουλος, Μαριανίνα Κριεζή κ.ά.), τραγουδώντας ακόμη παλαιά ελαφρά και άλλα διάφορα, βρίσκοντας νέα, έτοιμα να την αγκαλιάσουν, ακροατήρια. Εξάλλου πάντα νέα παρέμενε και η ίδια με τον λόγο της, όποτε αποφάσιζε να εκτεθεί (στις σκηνές ή τη δισκογραφία).

Τζένη Βάνου (1939-2014)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
Φωτο: Σπύρος Στάβερης

Ίσως η μεγαλύτερη ελληνίδα τραγουδίστρια μετά το 1960, από πλευράς φωνητικών δυνατοτήτων. Δύσκολα θα βρεις άλλο τέτοιο «αηδόνι». Η Τζένη Βάνου θα μπορούσε να κάνει τεράστια παγκόσμια καριέρα, ανάλογη με εκείνη της Νάνας Μούσχουρη, αν ήθελε να φύγει από την Ελλάδα και να εγκατασταθεί σε κάποια χώρα του εξωτερικού, με άλλα μέσα και άλλες δυνατότητες. Δεν το έπραξε. Προτίμησε να απλώσει την καριέρα της στη χώρα μας, δίνοντάς μας, ιδίως στις δεκαετίες του '60 και του '70, ανεπανάληπτα ελαφρά και ελαφρολαϊκά τραγούδια, τα οποία συνεχώς ανακαλύπτονται και θα ανακαλύπτονται από τις νεότερες γενιές. Υπέροχη και σαν άνθρωπος, και σαν παρουσία συνολικά.

Μάνος Ελευθερίου (1938-2018)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Ποιητής, στιχουργός, πεζογράφος και ακάματος ερευνητής, μέχρι το τέλος της ζωής του (όταν τον είχαν ρωτήσει για το ποια από τις πολλές ιδιότητές του τον συγκινεί περισσότερο είχε απαντήσει «η έρευνα που κάνω, το ψάξιμο σε εφημερίδες, σε περιοδικά και σε αρχεία»), ο Μάνος Ελευθερίου υπήρξε μέγας στιχουργός, με λόγο εντελώς προσωπικό, άλλοτε ερμητικό, άλλοτε πιο λαϊκό, ικανό να συνεγείρει και το πλήθος (τα τραγούδια του με τον Μίκη Θεοδωράκη, με τον Γιάννη Μαρκόπουλο ή με τον Δήμο Μούτση από τη δεκαετία του '70), αλλά και να συντροφεύσει τον ακροατή σε πιο προσωπικές στιγμές του (τραγούδια του με τον Θάνο Μικρούτσικο κ.ά.). Και διανοούμενος, και για τον «πολύ κόσμο», ο Μάνος Ελευθερίου μοίραζε στίχους του παντού, όπου διέβλεπε ταλέντο και καλή προσπάθεια, αδιαφορώντας για τις ταμπέλες. Έτσι, ωραίους στίχους του, σε πρώτες εκτελέσεις, είπαν ακόμη ο Χρήστος Δάντης, ο Βασίλης Τερλέγκας, η Πέγκυ Ζήνα κ.ά., ενώ πάνω στα λόγια του στηρίχτηκε μεγάλο κομμάτι και του πιο νέου «έντεχνου» μετά το '90.

Νίκος Μαμαγκάκης (1929-2013)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter

Εκπληκτικός συνθέτης, με έργο απλωμένο σε κάθε χώρο του μουσικού επιστητού. Από την σκληρή αβαντ-γκαρντ και την ηλεκτρονική πρωτοπορία του '60, μέχρι τραγούδια απλά, άλλα περίτεχνα, για τον κινηματογράφο, το θέατρο και τη λαϊκή δισκογραφία. Διέπρεψε παντού ο Νίκος Μαμαγκάκης, με έργο πολύ γνωστό και αγαπημένο και στην Γερμανία, εκεί όπου είχε μία τεράστια επιτυχία μέσω του 60 ωρών κινηματογραφικού έπους "Heimat". Άνθρωπος σοφός, με καθαρό και διαυγή λόγο μέχρι τα γεράματά του, ο Νίκος Μαμαγκάκης υπήρξε ένας συνθέτης με πολλές κρυφές πτυχές, και ανεξερεύνητες ακόμη διαστάσεις, οι οποίες συνεχώς θα ανακαλύπτονται.

Δημήτρης Μητροπάνος (1948-2012)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
Φωτο: Σπύρος Στάβερης

Δημήτρης Μητροπάνος και λαϊκό τραγούδι είναι έννοιες ταυτόσημες και τούτο επειδή όλα τα κλασικά χαρακτηριστικά του λαϊκού τραγουδιού (ήθος, αμεσότητα, γνησιότητα, ντομπροσύνη, ειλικρίνεια, νταλκάς, σπίθα προοδευτική) τα είχε και ο ίδιος ως άνθρωπος στον πιο ψηλό βαθμό. Αυτή η ταύτιση υπήρξε μοναδική ανάμεσα στο πρόσωπο και στα τραγούδια του Μητροπάνου. Με προίκα τον «Άγιο Φεβρουάριο» από νωρίς (1971), ο Μητροπάνος θα διαπρέψει σε όλα τα σέβεντις, τραγουδώντας με τη στεντόρεια φωνή του μεγάλα νταλκαδιάρικα άσματα του Τάκη Μουσαφίρη και του Σπύρου Παπαβασιλείου βασικά, κάνοντας ένα θαυμάσιο «έντεχνο» άλμπουμ με τον Γιώργο Χατζηνάσιο στην αυγή των έιτις, και από 'κει και πέρα είναι στη δεκαετία του '90 πια, όταν θα αποκτήσει αυτό το κολοσσιαίο στάτους, με το οποίο περπάτησε μέχρι τον πρόωρο θάνατό του. Είναι τα τραγούδια (πολλά ζεϊμπέκικα) του Μάριου Τόκα, του Θάνου Μικρούτσικου, του Στέφανου Κορκολή, του Βαγγέλη Κορακάκη, του Λάκη Παπαδόπουλου, του Σταμάτη Κραουνάκη, του Χρήστου Νικολόπουλου κ.ά. που κατέστησαν τον Δημήτρη Μητροπάνο έναν σύγχρονο και άσβεστο λαϊκό μύθο.

Θάνος Μικρούτσικος (1947-2019)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Μέγιστη απώλεια για την ελληνική μουσική και το τραγούδι, ο Θάνος Μικρούτσικος αγαπήθηκε και εκτιμήθηκε σε διάφορες περιόδους της καλλιτεχνικής διαδρομής του με διαφορετικών ειδών έργα-άλμπουμ. Στα χρόνια του '70 δημιούργησε ένα είδος «πολιτικού τραγουδιού» τελείως ξεχωριστό, με αναφορές στους τρόπους των Κουρτ Βάιλ, Χανς Άισλερ και Μπέρτολτ Μπρεχτ, για να κλείσει τη δεκαετία με τον θρυλικό «Σταυρό του Νότου», ένα άλμπουμ-ορόσημο όσον αφορά τις μουσικές, τις ενορχηστρώσεις και τη θεματολογία (ποίηση Νίκος Καββαδίας), προτείνοντας ένα είδος απαιτητικού τραγουδιού που να μπορεί να αγκαλιαστεί και από τις μεγάλες μάζες. Συνέβη. Ο Θ. Μικρούτσικος θα συνεχίσει με το ίδιο πάθος (στα έιτις) και προς τη «σοβαρή» πλευρά της μουσικής του (με έργα αβάντ-γκαρντ, ηλεκτρονικά, τζαζ κ.λπ.), αλλά ταυτοχρόνως και με την τραγουδοποιία, γνωρίζοντας τεράστιες επιτυχίες, συνεργαζόμενος με τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού τραγουδιού (Χάρις Αλεξίου, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Γιώργος Νταλάρας, Δημήτρης Μητροπάνος, Μανώλης Μητσιάς κ.ά.). Πολυσύνθετη προσωπικότητα, με ισχυρή παρουσία και στα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα, ο Θ. Μικρούτσικος αφήνει με το έργο και την παρουσία του βαθύ και ανεξίτηλο στίγμα.

Τζίμης Πανούσης (1954-2018)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Είτε με τις Μουσικές Ταξιαρχίες στην αρχή, είτε μόνος του στη συνέχεια, ο Τζίμης Πανούσης διέρρηξε και διεύρυνε με μιας, και για πάντα, τα όρια ανοχής και αντοχής του κοινού, που βλέπει και ακούει (στη σκηνή ή στη συναυλία) ή απλώς ακούει (στον δίσκο ή στο ραδιόφωνο). Σπουδαίος τραγουδοποιός, ιδιότητα που την ξέχασε από ένα σημείο και μετά, και που όταν την ξαναθυμήθηκε διέπρεψε και πάλι, και απίστευτα ευφυής σόουμαν και σατιρικός καλλιτέχνης, ο Πανούσης υπήρξε ανελέητος πάνω στο πάλκο ή μπροστά από το μικρόφωνο, διαλύοντας, με τον ευθύβολο και εξοντωτικό λόγο του είδωλα, μύθους και συμβάσεις. Με σάτιρα εύστοχη, σκληρή έως και σφόδρα ενοχλητική, ο Τζιμάκος δημιούργησε εχθρούς στη διαδρομή του, αλλά κυρίως δημιούργησε φίλους. Είπε τα άπειρα πράγματα, σατίρισε τους πάντες και τα πάντα, και κάποια στιγμή θα πρέπει να καταγραφεί και να αρχειοθετηθεί όλος αυτός ο καλλιτεχνικός πλούτος, που παραμένει ωστόσο σκόρπιος στα αρχεία, στο YouTube ή στις μνήμες μας. Ίσως είναι νωρίς ακόμη, αλλά να το έχουμε κατά νου.

Μανώλης Ρασούλης (1945-2011)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter

Εμφανίστηκε κατά πρώτον ως τραγουδιστής, αλλά όταν έσκασε και ως στιχουργός, εκεί στα τέλη των σέβεντις (σε τραγούδια που συνέθεσαν ο Νίκος Ξυδάκης και ο Μάνος Λοΐζος) θα άλλαζε με μιας και δια παντός η έννοια «στίχος» στο ελληνικό τραγούδι. Με δική του γλώσσα, ύφος, αντιλήψεις και κοσμοθεωρία, ο Μανώλης Ρασούλης υπήρξε ένας ουσιαστικός διανοητής, που ήξερε, πετώντας ελάχιστες λέξεις μέσα στα στιχουργήματά του, να κερδίζει την εμπιστοσύνη των πάντων – ακόμη και των πιο απλών λαϊκών ακροατών, που δύσκολα θα αποκρυπτογραφούσαν τα νοήματά του. Για τι ακριβώς μιλάει στις «Νταλίκες» ο Ρασούλης («Σα σκηνές από ταινία προσεχώς / μοιάζεις μέσα στις στροφές αυτού του νόστου / δυο γενιές χαμένες πίσω δυστυχώς / κι η Αθήνα μια μητρόπολη του νότου»); Δύσκολο να το πεις – είτε είσαι νταλικέρης είτε όχι (εδώ που τα λέμε). Οι νταλικέρηδες, όμως, το τραγούδι αυτό το είχαν για προσευχή. Στα τραγούδια του Ρασούλη, όσο «κλειδωμένα» και να είναι, πάντα κάτι σημαντικό οσμίζεσαι και αυτό είναι το παν τελικά.

Δόμνα Σαμίου (1928-2012)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
Φωτο: Johanna Weber

Προσωπικότητα με τεράστια προσφορά στο χώρο του δημοτικού τραγουδιού, η Δόμνα Σαμίου διέπρεψε για περισσότερο από μισό αιώνα. Ξεκίνησε ως μαθήτρια του Σίμωνος Καρά, στην Κατοχή, αλλά γρήγορα διαμόρφωσε τον δικό της τρόπο στη συλλογή, μελέτη, καταγραφή και ηχογράφηση των δημοτικών σκοπών από κάθε μεριά του ελληνισμού. Από το 1954 στο τότε Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, παραιτείται το 1971, αποδεχόμενη την ίδια εποχή πρόταση του Διονύση Σαββόπουλου για εμφανίσεις στο κλαμπ Ροντέο, φέρνοντας έτσι το δημοτικό τραγούδι κοντά (και) στη νεότερη γενιά. Οι εξαιρετικοί δίσκοι της στην Κολούμπια, οι ηχογραφήσεις της για εταιρείες του εξωτερικού, οι εκπομπές της στην τηλεόραση, ο «Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου» και όλες οι υπόλοιπες δραστηριότητές της στην Ελλάδα και έξω απ' αυτήν, πάντα σε σχέση με την καταγραφή, μελέτη και διάδοση του δημοτικού τραγουδιού, επιβεβαιώνουν απλά πως η Δόμνα Σαμίου υπήρξε όχι μόνο σημαντική, αλλά και μοναδική.

Γιάννης Σπανός (1934-2019)

Μια δεκαετία (2010-2019) με πολλές και μεγάλες απώλειες για την ελληνική μουσική και το τραγούδι Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Εντελώς ιδιαίτερη περίπτωση μεγάλου έλληνα συνθέτη-τραγουδοποιού, ο Γιάννης Σπανός μοιάζει να υπολείπεται σε αξία των Μάνου Χατζιδάκι-Μίκη Θεοδωράκη και των άλλων κορυφών του «έντεχνου», αλλά επί της ουσίας δεν είναι υποδεέστερος εκείνων. Το γεγονός πως ο Σπανός δεν ασχολήθηκε ποτέ με «έργα», με «κύκλους τραγουδιών» (τύπου «Το Άξιον Εστί», «Ο Μεγάλος Ερωτικός») πιθανώς να τον ρίχνει στα μάτια πολλών, αλλά στην πράξη είναι ο συνθέτης που έχει τραγουδηθεί, μέσα στις δεκαετίες, περισσότερο απ' όλους τους συναδέλφους του (είναι μετρήσιμο αυτό), με τραγούδια του που είναι το ένα καλύτερο από το άλλο. Είναι άπειρες οι επιτυχίες του και είναι άπιαστες οι μελωδίες του (ακόμη και τα λίγα σχετικώς σάουντρακ που έγραψε είναι εντυπωσιακά), τις οποίες απέδωσαν μέσα στα χρόνια οι μεγαλύτεροι έλληνες τραγουδιστές. Η «Τρίτη Ανθολογία» του (1975), που επίσης δεν έχει concept (απλώς ο Γ. Σπανός μελοποίησε αριστοτεχνικά ορισμένα ποιήματα που του άρεσαν) ανήκει οπωσδήποτε στα δέκα κορυφαία άλμπουμ της ελληνικής δισκογραφίας.

Μαζί με τους δέκα προαναφερομένους, μέσα στη δεκαετία 2010-2019, χάσαμε πολλά ακόμη πρόσωπα της μουσικής και του τραγουδιού μας. Ας θυμηθούμε όσα μπορούμε. Και βοηθείστε κι εσείς στα σχόλια, με ονόματα που έχουμε ξεχάσει...

2019

Μέσα στο '19 λοιπόν χάσαμε τον λαϊκό τραγουδοποιό Γιώργο Ζήκα, την συνθέτρια και διευθύντρια της Χορωδίας Τρικάλων Τερψιχόρη Παπαστεφάνου, την τραγουδίστρια Σωτηρία Λεονάρδου, αλλά και τον σύζυγό της (παλαιά) Θέμο Λεονάρδο, μιαν αξιόλογη περίπτωση τραγουδοποιού. Έφυγε ο πολύ σημαντικός Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, οι κορυφαίοι κιθαρίστες του ροκ Γιάννης Σπάθας (Socrates) και Johnny Lambizzi (Μπουρμπούλια). Από το χώρο του κλασικού λαϊκού τραγουδιού χάσαμε τον Στέλιο Βαμβακάρη, τον κανταδόρο Αντώνη Ρεπάνη, τον μπουζουξή Γιάννη Πολυκανδριώτη και την τραγουδίστρια Μπέμπα Κυριακίδου. Μας αποχαιρέτησαν ακόμη ο «Γερμανός» τραγουδιστής Κώστας Κορδάλης, ο «Εξαρχειώτης» τραγουδοποιός Χρήστος Ζυγομαλάς, ο ρόκερ-τραγουδιστής Νίκος Τζονιχάκης, η τραγουδίστρια Ρένα Πάντα, οι συνθέτες Νίκος Λαβράνος και Νίκος Ιγνατιάδης, ο παραγωγός και δισκοπώλης Γρηγόρης Φαληρέας, όπως και ο επίσης πολύ σπουδαίος συνθέτης του «έντεχνου» και μελετητής Χριστόδουλος Χάλαρης.

2018

Αυτή τη χρονιά έφυγε από τη ζωή ο σατιρικός καλλιτέχνης Χάρρυ Κλυνν, που διέπρεψε σε πολλά και διαφορετικά πεδία (και στο τραγούδι φυσικά). Ακόμη ο συνθέτης της σύγχρονης κλασικής, αβαντ-γκαρντ κ.λπ. Θόδωρος Αντωνίου, η τραγουδίστρια του ελαφρού και της ποπ Ζωή Κουρούκλη, η τραγουδίστρια, ηθοποιός κ.λπ. Μαριάννα Τόλη, η ηγερία του δωδεκανησιακού τραγουδιού Άννα Καραμπεσίνη, ο σοβαρός στιχουργός του λαϊκού Σάκης Καπίρης («Αλίμονο σ' αυτούς που δεν αγάπησαν», «Αγάπες μου περαστικές, αγάπες μου χαμένες / όμορφες σαν τις Κυριακές, χαρές μου περασμένες»), ο στιχουργός και συγγραφέας Γιώργος Σκούρτης («Η φάμπρικα δε σταματά / δουλεύει νύχτα-μέρα»), ο πιανίστας της τζαζ Γιάννης Τερεζάκης, ο στιχουργός Κώστας Κωτούλας («Σκιές στην Άμμο»), ο μουσικοκριτικός, συγγραφέας περί τα μουσικά και εικαστικός Σπύρος Φέγγος και ακόμη ο Νίκος Αγγελής, συνθέτης και τραγουδιστής των Χωρίς Περιδέραιο (ένα από τα καλύτερα ελληνικά συγκροτήματα των έιτις).

2017

Πεθαίνουν ο σπουδαίος συνθέτης και τραγουδοποιός Λουκιανός Κηλαηδόνης, ο έλληνας βασιλιάς του italo-disco DJ Palmer (Κώστας Κωνσταντίνου), η τραγουδίστρια και ηθοποιός Ζωή Φυτούση, οι τραγουδίστριες του λαϊκού Μπέμπα Μπλανς και του νέου κύματος Έλενα Κυρανά, ο τραγουδιστής Γιάννης Καλατζής με τις τεράστιες επιτυχίες στα σέβεντις, ο τρομπετίστας στις μπάντες του Μανώλη Χιώτη Τάκης Πασβάντης, ο μπουζουξής, συνθέτης και τραγουδιστής του λαϊκού Λεονάρδος Μπουρνέλης, ο συνθέτης του «έντεχνου» και σημαντικός κιθαρίστας Βασίλης Τενίδης, μα και ο Αλέξης Μάρδας (συνεργάτης των Beatles). Από το χώρο του ελληνικού ροκ χάσαμε τους κιθαρίστες Αλέκο Καρακαντά (Juniors, Axis) και Τάκη Ανδρούτσο (Μπουρμπούλια, Πελόμα Μποκιού), όπως και τους τραγουδιστές Νίκο Αντωνιάδη (The Strangers) και Αντώνη Στεφανίδη (The Vikings). Τέλος, έφυγε πολύ νέα η ηθοποιός και τραγουδίστρια Μαίρη Τσώνη (Mary and The Boy, Joalz).

2016

Αυτή τη χρονιά σκοτώθηκε σε τροχαίο, πολύ νέος, ο Παντελής Παντελίδης, ένας λαϊκός τραγουδοποιός που έσπασε όλα τα κοντέρ, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Χάσαμε τον sui generis ρόκερ Θόδωρο Παπαντίνα, έναν πολύ σημαντικό τραγουδοποιό της νεότερης γενιάς τον Θάνο Ανεστόπουλο (Διάφανα Κρίνα), τον στιχουργό Βαγγέλη Γκούφα («Όνειρο δεμένο στο μουράγιο», «Του ήλιου σβήστηκε το φως, εχάθη το φεγγάρι»), τις τραγουδίστριες του ελαφρού Νάντια Κωνσταντοπούλου, Ελίζα Μαρέλλι και του λαϊκού Άντζελα Γκρέκα, όπως και τον άνθρωπο που έμαθε την Ελλάδα να χορεύει ροκ εντ ρολ, μέσω της ταινίας «Η Θεία από το Σικάγο», τον τραγουδιστή και ηθοποιό Θεόδωρο Δημήτριεφ. Επίσης, πέθανε νέος και ο Νίκος Τριανταφυλλίδης, μουσικοκριτικός, ιδιοκτήτης κλαμπ, σκηνοθέτης, ποιητής και αφοσιωμένος μουσικόφιλος.

2015

Πεθαίνει ο Ντέμης Ρούσσος, ένας Έλληνας με τεράστια διεθνή καριέρα. Φεύγουν από τη ζωή οι συνθέτες Γεράσιμος Λαβράνος, Ζακ Ιακωβίδης και Βασίλης Δημητρίου, ο μεγάλος στιχουργός του κλασικού λαϊκού Κώστας Βίρβος, ο συνάδελφός του Γιάννης Κακουλίδης (νέο κύμα, «έντεχνο»), ο τραγουδοποιός, ζωγράφος και συγγραφέας Νίκος Χουλιαράς, ο τραγουδιστής των Sounds Τάκης Αντωνιάδης, το «αηδόνι της Ηπείρου» Αλέκος Κιτσάκης και ο μερακλής του νέου ρεμπέτικου Μπάμπης Γκολές.

2014

Μεγάλες απώλειες και αυτή τη χρονιά, καθώς φεύγουν από τη ζωή ο εξαίρετος τραγουδοποιός Αντώνης Βαρδής, και ο τραγουδιστής, ηθοποιός κ.λπ. Σάκης Μπουλάς. Από κοντά ο πρωτοψάλτης και καθηγητής της βυζαντινής μουσικής Λυκούργος Αγγελόπουλος, ο λαϊκός τραγουδιστής Σπύρος Ζαγοραίος και ο σπουδαίος λαϊκός βιολιστής Γιώργος Κόρος. Χάνουμε από το χώρο του παλιού ελαφρού τραγουδιού κ.λπ. την Μάγια Μελάγια και τον Δημήτρη Μπαξεβανάκη, ενώ πεθαίνει και μια ηγετική μορφή του νέου κύματος, όπως και ένας σπάνιας φωνητικής χροιάς τραγουδιστής, ο Λάκης Παππάς.

2013

Φεύγει ο συνθέτης του λαϊκού Νίκος Μεϊμάρης («Οι γλάροι»), η μεγάλη λαϊκή τραγουδίστρια Πόλυ Πάνου, ο συνάδελφός της Κώστας Βολιώτης, ο στιχουργός Γιάννης Καλαμίτσης («Άνθρωποι μονάχοι»), οι σπουδαίοι τραγουδοποιοί του ελαφρού Φώτης Πολυμέρης και Νινή Ζαχά, ο κιθαρίστας της τζαζ Τίτος Καλλίρης, ο μελετητής του ρεμπέτικου και πεζογράφος Νέαρχος Γεωργιάδης, ο φημισμένος ελληνογάλλος τραγουδοποιός Ζωρζ Μουστακί και ο πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής μουσικής στην Ελλάδα, συνθέτης Μιχάλης Αδάμης. Τέλος, δολοφονείται ο ράπερ Παύλος Φύσσας από τον χρυσαυγίτη Ρουπακιά.

2012

Πεθαίνει ο σημαίνων στιχουργός του «έντεχνου» Άλκης Αλκαίος και ακόμη οι λαϊκοί τραγουδιστές Μιχάλης Μενιδιάτης και Πόλυς Κερμανίδης, ο χατζιδακικός τραγουδιστής και ηθοποιός Γιώργος Μούτσιος και ο συνθέτης και μαέστρος του ελαφρού Κώστας Κλάββας.

2011

Φεύγει από τη ζωή μια μορφή του ελληνικού τραγουδιού, ο τραγουδοποιός Νίκος Παπάζογλου. Επίσης η στιχουργός Σώτια Τσώτου, η φωνή της οπερέτας Ανθή Ζαχαράτου, ο ελληνορώσος τραγουδοποιός Σταύρος Ζώρας («Εσένα που σε ξέρω τόσο λίγο»), ο κορυφαίος στιχουργός και συγγραφέας Ιάκωβος Καμπανέλλης («Παραμύθι Χωρίς Όνομα», «Μαουτχάουζεν», «Το Μεγάλο μας Τσίρκο») και ακόμη ο συνθέτης του λαϊκού Γιάννης Καραμπεσίνης.

2010

Πεθαίνουν ο συνθέτης, αρχιμουσικός και πιανίστας Νίκος Αστρινίδης, οι λαϊκοί τραγουδιστές Κώστας Καφάσης και Δούκισσα, ο συνάδελφός τους του ελαφρολαϊκού Λάκης Αλεξάνδρου, ο αυθεντικός «σκυλάς» του θεσσαλικού κάμπου Μίμης Γκιουλέκας, ο «Έλληνας Φρανκ Σινάτρα» Τάσος Παπασταμάτης (Forminx), ο διακεκριμένος πρωτοψάλτης και μουσικός δάσκαλος Βασίλης Νόνης και τέλος οι τραγουδοποιοί Μάνος Ξυδούς και Μιχάλης Τούμπουρος.

Μουσική
2

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Θάνος Μικρούτσικος: «Από την ώρα που γεννιόμαστε μέχρι την ώρα που πεθαίνουμε, περνάνε 4.160 Σαββατοκύριακα»

Μουσική / Θάνος Μικρούτσικος: «Από την ώρα που γεννιόμαστε μέχρι την ώρα που πεθαίνουμε, περνάνε 4.160 Σαββατοκύριακα»

Όταν ο σπουδαίος Έλληνας συνθέτης, που πέθανε σαν σήμερα, είχε μιλήσει στο LΙFO.gr για φίλους και εχθρούς, συνεργασίες και συγγένειες, το πέρασμα από την πολιτική και τη μουσική του, με αμεσότητα και ειλικρίνεια που δεν συνηθίζονται.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪ́ΤΗΣ
Δημήτρης Πουλικάκος: «Eίτε προφίλ, είτε ανφάς / ούτως ή άλλως, θα τον φας»»

Συνέντευξη / Δημήτρης Πουλικάκος: «Eίτε προφίλ, είτε ανφάς / ούτως ή άλλως, θα τον φας»»

Μια απολαυστική συζήτηση επί παντός –ή σχεδόν– επιστητού με τον αντιπροσωπευτικότερο εν ζωή «πρέσβη» της εγχώριας αντικουλτούρας, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «Φρυκτωρίες ή Πόσο ζουν οι μύγες»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

30 χρόνια μετά τον θάνατό του Κερτ Κόμπειν, δημοσιεύονται για πρώτη φορά ανέκδοτες οικογενειακές φωτογραφίες του

Μουσική / 30 χρόνια μετά: Ο Κερτ, η Κόρτνεϊ και η κόρη τους σε ανέκδοτες οικογενειακές φωτογραφίες

Πριν από τριάντα χρόνια ξεκίνησε η μεταθανάτια ζωή του αυτόχειρα ροκ σταρ, κατά την οποία η φήμη, η επιρροή και το νόημα των τραγουδιών του αποκτούν όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις.
THE LIFO TEAM
Μαουρίτσιο Πολίνι (1942-2024): Οι μεγάλες ηχογραφήσεις ενός θρυλικού πιανίστα της εποχής μας

Απώλειες / Μαουρίτσιο Πολίνι (1942-2024): Οι μεγάλες ηχογραφήσεις ενός θρυλικού πιανίστα της εποχής μας

Ο Ιταλός πιανίστας που καθόρισε τον μοντερνισμό, με σειρά ηχογραφήσεων έργων των Μπετόβεν και Σοπέν που σήμερα θεωρούνται κλασικές, πέθανε στα 82 του χρόνια.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Μυστήριο 100 –Τα Ιερά Τραγούδια: Μια μουσική παράσταση για την Εαρινή Ισημερία

LiFO X 2023 ΕΛΕVΣΙΣ / Μυστήριο 100 – Τα Ιερά Τραγούδια: Μια μουσική παράσταση για την Εαρινή Ισημερία

Το «Μυστήριο 100 – Τα Ιερά Τραγούδια» εστιάζει στα παραδοσιακά δρώμενα και τις τελετουργίες στην ελληνική μουσική και χορευτική παράδοση. Την επιστημονική και καλλιτεχνική επιμέλεια έχει ο Λάμπρος Λιάβας, καθηγητής Εθνομουσικολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
THE LIFO TEAM
Μια βραδιά με τα τραγούδια της Σωτηρίας Μπέλλου

Μουσική / Τα τραγούδια της Σωτηρίας συγκινούν ένα νέο κοινό

Μικρές ιστορίες που κυλάνε σαν νερό, μια φωνή που πατάει στη Μπέλλου χωρίς να τη μιμείται, κόσμος που δακρύζει ή κρατάει τον ρυθμό με το πόδι του. Ένας θρύλος είναι ζωντανός μπροστά μας χάρη στη Χριστίνα Μαξούρη, στη σκηνή του ΠΛΥΦΑ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Cutthroat

Μουσική / Το νοσταλγικό ραπ των Θεσσαλονικιών Cutthroat

Μια κολεκτίβα νέων καλλιτεχνών που πιστεύει πως η προώθηση της μουσικής ήταν πιο αποτελεσματική μέσω του Myspace και όταν τα CD μοιράζονταν χέρι με χέρι μόλις κυκλοφόρησε το «Perfect Blue», ένα ραπ άλμπουμ εμπνευσμένο από τα καρτούν και τα παιχνίδια των '90s και των '00s.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΤΑΤΣΗΣ
CHECK 10 χρόνια σκοτεινών και χορευτικών ηλεκτρονικών ήχων από την Bedouin Records

Μουσική / 10 χρόνια σκοτεινών και χορευτικών ηλεκτρονικών ήχων από την Bedouin Records

Μια κουβέντα με τον Salem Rashid Skourlis, τον ιδρυτή της ανεξάρτητης δισκογραφικής εταιρείας ακραίου και ambient ηλεκτρονικού ήχου, έναν Έλληνα που ζει μεταξύ Τόκιο και Μπανγκόκ και διαπρέπει στο εξωτερικό.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Κ.atou: «Kάποιοι χαλάνε λεφτά για να βγουν έξω ένα βράδυ, μην τους το χαλάς»

Οι Αθηναίοι / Κ.atou: «Kάποιοι ξοδεύουν λεφτά για να βγουν έξω ένα βράδυ, μην τους το χαλάς»

Η DJ που έχει δει στο Ντιτρόιτ να ακούνε το set της δυο κουνέλια έμαθε πρόσφατα τι πάει να πει «τέκνο με κ», ενώ η πόλη που πιστεύει ότι έχει την καλύτερη ηλεκτρονική σκηνή τώρα δεν είναι το Βερολίνο. Έχοντας ταξιδέψει σε τόσα μέρη, είναι χαρούμενη που ζει στην Αθήνα, αλλά δεν μπορεί να μείνει στο κέντρο της.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ