Aγάπα -και κάνε ό,τι θέλεις
Το ωραίο ταξίδι του Shortbus στη σεξουαλικότητα των ανθρώπων
Εν τάχει να πω ότι στο φιλμ διαπλέκονται τέσσερις ιστορίες ανθρώπων: ένα ζευγάρι που δεν έρχεται σε οργασμό, ένα gay ζευγάρι που αγαπιέται αλλά ο μεταξύ τους πόθος έχει ατονήσει, μια λυπημένη ντομινατρίξ που μάλλον έχει ερωτευτεί τον βασικό της πελάτη, κι ένα αγοράκι που ανέρχεται στην ιεραρχία του τάγματος της ηδονής χάρη στην αβίαστη ελευθεριότητά του και τα ωραία του looks.
Ολοι συναντιούνται στο μπαρ Shortbus, που αποτελεί ένα είδος Σεξουαλικού Πειράματος, και οι θαμώνες «κάνουν ακόμα μια προσπάθεια για να γίνουν ελεύθεροι» (όπως θα το έθετε ο Σαντ) -κάτι ανάμεσα σε Γάλλους libertins de moeurs, πειραματισμούς του Μάη του '68 και χίπικες κομούνες. Είναι δηλαδή ένα φιλμ στη μακρά παράδοση του Μακαβέγιεφ, του Ησυχες Μέρες στο Κλισί, του Dreamers, του Είμαι Περίεργη Κίτρινη/Μπλε, του Μοre, της Ντιβάιν κλπ. Διερευνά τα όρια της σαρκικής χαράς και προσπαθεί να δείξει πόσο αχρείαστα είναι τα δεσμά που της φοράνε.
Οι σεξουαλικές σκηνές είναι πραγματικές (προϊόν ενός πολύμηνου συγχρωτισμού των «ηθοποιών» μεταξύ τους), το σπέρμα άφθονο, οι διεισδύσεις εμφανείς -αλλά δεν προκαλείται τίποτε κολασμένο ούτε μίζερο (όπως συμβαίνει όταν βλέπεις τσόντες): απολαμβάνεις να βλέπεις όμορφους ανθρώπους να κάνουν ερωτα, και με έναν περίεργο τρόπο τους ακολουθείς στην προσπάθειά τους να τερματίσουν την ειλικρίνεια - να ζήσουν τον «δεσμό» τους με τη μέγιστη δυνατή ελευθερία, τη σεξουαλικότητά τους με τον ελάχιστο δυνατόν ετεροκαθορισμό.
Πολλές φορές ο κιινηματογράφος έχει ασχοληθεί με το θέμα. Με τρόπο ευθύ ή πλάγιο. Αφηρημένο ή ευθύ. Οι συνειρμοί μού φέρνουν στο μυαλό την απαράμιλλη Τριλογία της Ζωής του Παζολίνι (Δεκαήμερο / 1001 Νύχτες / Θρύλοι του Καντέρμπουρι), όπου το ζήτημα της σεξουαλικής χαράς θίγεται με τη λεπτότητα μεγάλου ποιητή. Η τεχνική είναι άμεση και "αφελής" (όπως χρησιμοποιεί τον όρο ο Σίλερ -τρέμει, ναι, αλλά τρέμει απο συγκίνηση!), έτσι το μάτι στρέφεται κατ' ευθείαν σε αυτό που είναι επείγον: την καλλιτεχνική δήλωση ότι η ανθρώπινη σάρκα είναι ένας κήπος που μέσα του φωλιάζει ο μοναδικός θεός που ξέρουμε -ο έρωτας. Και το μοναδικό του ίχνος: η ηδονή.
Μ' αρέσουν αυτές τις ταινίες, αλλά το Shortbus, ο Μακαβέγιεφ και τα πρώτα του Γουότερς με κινητοποιούν με μια διαφορετική, παράξενη δύναμη. Γιατί περισσότερο από το να με συγκινήσουν, θέλουν να με κάνουν να συμπεριφερθώ πιο ελεύθερα. Είναι κάτι πέρα από τέχνη -είναι χειρονομίες, είναι δράσεις. Είναι περισσότερο ντοκουμέντα παρά fiction.
Καλλιτεχνικά, το Shortbus δεν είναι σπουδαίο. Εχει τη γνωστή σπίντα της διαφήμισης και της τηλεόρασης, χτυπητά χρώματα που τείνουν στο camp, μοντάζ προβλέψιμα ελλειπτικό. Αλλά λειτουργεί. Γιατί λέει την αλήθεια, χρησιμοποιεί περσόνες της νεοϋορκέζικης ζωής περίπου ως πειραματόζωα και διακηρύττει κάτι που θέλουμε πολύ να ακούσουμε: αγάπα και κάνε ό,τι θέλεις.
Πράγμα που είχε πει και ο Αγιος Αυγουστίνος, πολλούς αιώνες πριν...
Τέλος, το τέλος του είναι τέλος με το όλα του.
Απολαύστε το.
