Λίγους μήνες μετά τη βράβευσή του στο Φεστιβάλ Καννών για το σενάριο της ταινίας The Killing of a Sacred Deer που συνυπογράφει με τον Γιώργο Λάνθιμο, ο σεναριογράφος Ευθύμης Φιλίππου, παίρνει φέτος carte blanche από το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και μας προτείνει δέκα αγαπημένες του ταινίες.
Ο Ευθύμης Φιλίππου -που η συνεργασία του με τη LIFO περιλάμβανε εκτός των άλλων τις σουρεαλιστικές συνεντεύξεις του από διάσημους Έλληνες (απ' τον Δημήτρη Μητροπάνο και την Κατερίνα Στανίση μέχρι την Δήμητρα Ματσούκα και τον Γιάννη Ξανθούλη)- θα παραβρεθεί στο φεστιβάλ. Ως γνωστόν πρόκειται για τον υποψήφιο για Όσκαρ, βραβευμένο σεναριογράφο των Κυνόδοντας, Άλπεις, Ο Αστακός και The Killing of a Sacred Deer του Γιώργου Λάνθιμου, του Chevalier της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη και του L του Μπάμπη Μακρίδη.
Ο ίδιος λέει για την carte blanche που του δόθηκε: «Η πρόταση ήταν να γίνει μια λίστα ταινιών τελείως υποκειμενική και καθόλου ψύχραιμη - όσο εφικτό είναι κάτι τέτοιο. Δεν υπήρχε περιορισμός στα είδη, τις χρονολογίες, την προέλευση. Ήταν δύσκολο, ευχαριστώ όμως πολύ».
Τι επιλέγει για το 58ο Φεστιβάλ;
Το άγριο παιχνίδι ενός πολυκαιρισμένου ζευγαριού, σκέψεις ενός ερωτευμένου ψυχοπαθούς, τα μυστικά των άλλων, ψεύτικες υποσχέσεις, εφηβικές φιλίες, μια περιπλάνηση στον 19ο αιώνα με τον πιο αμοράλ αντιήρωα, ένα σκοτεινό βίντεο, την τελευταία υπόκλιση στον βασιλιά της κωμωδίας, μια αρρωστημένη σχέση, ένα μαρτίνι με τον 007. Ψηφίδες από δέκα ταινίες που άφησαν εποχή.
Τις παρουσιάζουμε σήμερα στο LIFO.gr με τυχαία σειρά.
H φωτογραφία / Νίκος Παπατάκης (1986)
«Επαναστάτης με την καλλιτεχνική έννοια του όρου κυρίως, αλλά όχι μόνο, διανοούμενος με αναρχική σκέψη, καταραμένος και συγχρόνως ευνοούμενος της μοίρας, μπον-βιβέρ εκπάγλου καλλονής στα νιάτα του, εμβληματική προσωπικότητα της Rive Gauche, ο σκηνοθέτης Νίκος Παπατάκης συνδέθηκε με τα σημαντικότερα ονόματα της τέχνης και του πνεύματος στη Γαλλία και αλλού. Δεν απέκτησε ποτέ του μια πατρίδα, ήταν ένας μέτοικος ο οποίος, όπου κι αν βρέθηκε, ήταν πάντα ο ξένος, ενώ ο ίδιος κουβαλούσε και το άχθος του λευκού Αφρικανού. Χωρίς να το επιδιώξει έγινε μύθος του μεταπολεμικού Παρισιού ως ιδιοκτήτης του θρυλικού καμπαρέ La Rose Rouge, επίκεντρου της καλλιτεχνικής έκρηξης της γενιάς του και των υπαρξιστών, παραγωγός κινηματογράφου και σκηνοθέτης ταινιών που αποτέλεσαν σταθμούς σε τρεις χώρες: τη Γαλλία, την Αμερική και την Ελλάδα.» (Από το άρθρο του Χρήστου Παρίδη "Νίκος Παπατάκης: Ο Έλληνας αναρχικός της Σεν Ζερμέν Ντε Πρε")
Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ; / Μάικ Νίκολς (1966)
Ζευγάρι μεσήλικων που εκτοξεύουν καθημερινά βιτριολικές ατάκες για τη σχέση τους, καλεί νεαρό ζευγάρι στο σπίτι, το εισάγει στον κόσμο του και του δείχνει το μέλλον. Bonus, το γεγονός πως το πρωταγωνιστικό ζεύγος υποδύεται ένα αληθινό ζευγάρι στη ζωή (που αργότερα χώρισε), ο Richard Burton και η Elizabeth Taylor. Του νεαρού τότε Μάικ Νίκολς. #
Μάρθα / Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ (1974)
Όταν ρωτάνε τη Μάρθα πού μένει, αυτή απαντά 'στην οδό Ντάγκλας Σερκ, νούμερο 21'. Όταν ο Φασμπίντερ ρωτήθηκε για την πιο πλούσια δεξαμενή των κινηματογραφικών αναφορών του, αυτός απάντησε: 'Όταν είδα τις ταινίες του Ντάγκλας Σερκ, πείστηκα μια και καλή πως ο έρωτας είναι το καλύτερο, το πιο ύπουλο, το πιο αποτελεσματικό εργαλείο κοινωνικής καταπίεσης'. Αυτή η ηρωΐδα του, μια 30χρονη παρθένα που βάφει τα χείλη της σε ένα φιλήδονο κατακόκκινο χρώμα, απελευθερώνεται από την εξουσία του πατρός που πεθαίνει από καρδιακή προσβολή σε ένα κοινό τους ταξίδι στη Ρώμη, για να πέσει με μεγαλύτερη φόρα στη δεσμά του γάμου με έναν αρρενωπό μηχανικό, που χτίζει φράγματα κατ' επάγγελμα, αλλά και υψώνει διάφορα σύνορα στη μεταξύ τους σχέση. #
Στάσου πλάι μου / Ρομπ Ράινερ (1986)
Την ιστορία αφηγείται ο ενήλικος Γκόρντι ΛαΤσάνς, γνωστός ως "Ο Συγγραφέας", ο οποίoς γράφει τα απομνημονεύματα της παιδικής παρέας του.
Το 1959 στην πόλη Καστλ Ροκ του Όρεγκον, ο μικρός Γκόρντι είναι ένα ήσυχο, λάτρης των βιβλίων παιδί που του αρέσει να λέει και να γράφει ιστορίες. Ο πατέρας του δεν του δίνει και πολύ σημασία, ειδικά μετά το θάνατο του μεγαλύτερού του αδερφού, Ντάνι, σε τροχαίο. Ο Ντάνι έδινε μεγαλύτερη προσοχή στον Γκόρντι, απ' ό,τι οι γονείς του.
Ο Γκόρντι περνάει το χρόνο του με τρεις φίλους. Τον Κρις Τσέιμπερς, ο οποίος κατάγεται από οικογένεια με εγκληματίες και αλκοολικούς, τον Τέντι Ντουσάμπ, ένα εκεντρικό αγόρι και ο Βερν Τέσιο, ένα λίγο υπέρβαρο παιδί που τρομάζει εύκολα και γι' αυτό γίνεται συχνά στόχος κοροϊδίας.
Οι τέσσερις μαθαίνουν ότι βρέθηκε το πτώμα ενός αγοριού, το οποίο πάτησε ένα τραίνο. Πιστεύουν ότι είναι ο αγνοούμενος Ρέι Μπρόουερ. Τότε αποφασίζουν να βρουν το πτώμα ψάχνοντας μέσα στο δάσος και ξεκινάνε έτσι μια διήμερη εκδρομή.
Ο χασάπης / Κλοντ Σαμπρόλ (1969)
Πρωταγωνιστούν οι Στεφάν Οντράν, Ζαν Γιάν. Ένας χασάπης ψυχοπαθής δολοφόνος, ερωτεύεται παράφορα τη δασκάλα του χωριού. Ψυχολογικό δράμα, δοσμένο με λεπτότητα αλλά και ειρωνεία, ξεσκεπάζει τα κόμπλεξ και τις νευρώσεις της αστικής κοινωνίας.
Η συνομιλία / Φράνσις Φορντ Κόπολα (1974)
Ο Κόπολα έχει κερδίσει συνολικά 6 Όσκαρ (σεναρίου για το Πάτον, σεναρίου για τον πρώτο Νονό, παραγωγής, σκηνοθεσίας και σεναρίου για τον δεύτερο Νονό, καθώς και τιμητικό βραβείο για το σύνολο της καριέρας του, και 2 Χρυσούς Φοίνικες στο Φεστιβάλ Καννών (Η Συνομιλία και Αποκάλυψη Τώρα). Είναι ένας από τους μόλις 8 σκηνοθέτες στην ιστορία του φεστιβάλ που έχουν τιμηθεί δύο φορές με την ανώτατη διάκριση. [Ένα εξαιρετικό multimedia αφιέρωμα στον Κόπολα, εδώ]
Το βίντεο του Μπένι / Μίκαελ Χάνεκε (1992)
Ο δεκατετράχρονος Μπένι (Arno Frisch) είναι ένα χαϊδεμένο παιδί εύπορης αστικής οικογένειας.Οι γονείς του, του έχουν χαρίσει τον πιο μοντέρνο εξοπλισμό βίντεο, ήχου και τηλεοράσεως.Ο Μπένι, κάνει συνεχείς λήψεις με την κάμερα, τις μοντάρει και τις βλέπει στην τηλεόρασή του.Αφοσιώνεται με πάθος σε αυτή την ενασχόληση.Η πιο αγαπημένη του κασέτα, είναι μία που γύρισε στην εξοχή και παρουσιάζει, αναλυτικά και με ακρίβεια, πως ο χωρικός σφάζει ένα γουρούνι.Οι γονείς του γνωρίζουν το γεγονός, αλλά δείχνουν να αδιαφορούν όντας απασχολημένοι με τα δικά τους προβλήματα.
Κάποια μέρα που απουσιάζουν οι γονείς του, προσκαλεί μια συνομήλική του κοπέλα, της δείχνει το βίντεο και το μαχαίρι του χωρικού.
Τζέιμς Μποντ, πράκτωρ 007: Επιχείρηση κινούμενος στόχος / Τζον Γκλεν (1985)
Ένα μικροτσίπ, ικανό να αχρηστεύσει όλα τα ηλεκτρονικά του πλανήτη, πέφτει στα χέρια των μυστικών υπηρεσιών και οδηγεί τον 007 στον Max Zorin, κάποιο μεγαλοεπιχειρηματία που σκοπεύει να καταστρέψει τη Σίλικον Βάλεϊ, για να κυριαρχήσει στην παγκόσμια αγορά υπολογιστών.
Μπάρι Λίντον / Στάνλεϊ Κιούμπρικ (1975)
Βασισμένη στο μυθιστόρημα του 1844 Η τύχη του Μπάρι Λίντον του Ουίλλιαμ Θάκερυ. η ταινία αφηγείται τα κατορθώματα ενός φανταστικού Ιρλανδού τυχοδιώκτη του 18ου αιώνα. Οι εξωτερικοί χώροι τραβήχτηκαν σε τοποθεσίες στην Ιρλανδία, την Αγγλία και τη Γερμανία.
Στα Οσκαρ του 1975, η ταινία κέρδισε τέσσερα Όσκαρ στις κατηγορίες παραγωγής. Παρά το γεγονός ότι είχε μέτρια εμπορική επιτυχία και χλιαρή υποδοχή από τους κριτικούς όταν πρωτοπροβλήθηκε, το Μπάρι Λίντον θεωρείται σήμερα ως μια από τις καλύτερες ταινίες του Κιούμπρικ. Σε πολλές δημοσκοπήσεις, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της Village Voice (1999), Sight & Sound (2002, 2012), Time (2005) και το BBC, έχει ονομαστεί ως ένα από τα σπουδαιότερα έργα που έχουν γυριστεί ποτέ.
Βασιλιάς για μια νύχτα / Μάρτιν Σκορσέζε (1982)
Ένας φαντασμένος 34χρονος αποφασίζει να απαγάγει το αγαπημένο του τηλεοπτικό είδωλο μήπως κι έτσι αποκτήσει πιο εύκολα την καριέρα κωμικού που ονειρεύεται για τον εαυτό του. Ο Μάρτιν Σκορσέζε μιλά εδώ για έναν μοντέρνο κόσμο ειδωλολατρίας, στον οποίο η μανία για διασημότητα και η ψευδαισθησιακή δύναμη της τηλεόρασης έχουν αναχθεί σε νέα θρησκεία, αλλά και για σύσωμη τη βιομηχανία ψυχαγωγίας, που προσπαθεί να κρύψει τις αμέτρητες φενάκες της πίσω από εκτυφλωτικούς προβολείς.
Οξυδερκές και καυστικό, το «Βασιλιάς για μια Νύχτα» παραμένει αποστομωτικά προφητικό, και ζητά από τους θεατές να συγχρονιστούν στις παράξενες διαθέσεις μιας ιστορίας που σερβίρει το χιούμορ της με ένα αίσθημα ναυτίας. Εισπρακτική απογοήτευση τότε, η ταινία θεωρείται πλέον ένα από τα κορυφαία φιλμ του Σκορσέζε και αποτελεί μαρτυρία ενός σκηνοθέτη ο οποίος προσπάθησε να δουλέψει μίλια μακριά από τις οικείες θεματικές του. Δικαιώθηκε, υπογράφοντας ίσως την πιο αντισυμβατική ταινία της καριέρας του. #
