Ο ΧΡΥΣΟΣ ΑΙΩΝΑΣ ΤΟΥ ΧΟΛΙΓΟΥΝΤ
Αυτές είναι οι 101 ταινίες για τις οποίες το Χόλιγουντ είναι υπερήφανο και που χρονικά συμπίπτουν αμέσως μετά την έλευση του ήχου, και λίγο πριν από τον σαρωτικό ερχομό των ’60s. Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο και τον Τάσο Μελεμενίδη
-
1930All Quiet on the Western FrontΗ πιο πετυχημένη απεικόνιση της φρίκης του πολέμου πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο, εν μέρει γιατί πρόλαβε και τον κώδικα Χέιζ που δεν θα επέτρεπε πολλές από τις αξέχαστες σκηνές της ταινίας. -
1931CimarronΥπερπαραγωγή στα χρόνια της μεγάλης κρίσης, πρώτο Όσκαρ για γουέστερν αλλά και ερμηνεία-αποκάλυψη της Αϊρίν Νταν, που την καθιέρωσε. -
1931City LightsΚαι μόνο για την τελευταία σκηνή της ανακάλυψης του ρομαντικού Αλητάκου από τη γυναίκα που βρήκε το φως της. Ο αγνός έρωτας δεν έχει ανάγκη τα λόγια. -
1931FrankensteinIt’s alive: Ο επιστήμονας ως Θεός, το τέρας ως θύμα και ο τρόμος για πρώτη φορά αποδίδεται με το μυαλό στο δράμα και τα μάτια στο συναίσθημα. -
1931The Public EnemyΟι γκάνγκστερ εισβάλλουν στο Χόλιγουντ και θα παραμείνουν εκεί για δεκαετίες. Ο Κάγκνεϊ ενσαρκώνει τον ήρωα που τα θέλει όλα εδώ και τώρα, η εικόνα μιας παρακμάζουσας κοινωνίας μετά την έκρηξη των ’20s. -
1932ScarfaceΩς συνέχεια του προηγούμενου, η ιστορία του Αλ Καπόνε και η μάχη των συμμοριών του Σικάγο αποτυπώνονται με άφθονη βία. Είχε τον υπότιτλο «Η ντροπή του έθνους» ως μια αυτοκριτική για τον ηθικό κατήφορο του ήρωα και της χώρας. -
1932Grand HotelΠολύ πριν από το «Crash», το Χόλιγουντ επέδειξε το «Grand Hotel» με τους πιο φωτογενείς ηθοποιούς της εποχής (όλα τα αστέρια της MGM) σε πολλές ιστορίες που διασταυρώνονται κάτω από την ομπρέλα του ενιαίου χώρου. -
1933Trouble in ParadiseΤρανό παράδειγμα του Lubitsch Touch, του λεπτού και ευγενούς αγγίγματος του Ευρωπαίου μετανάστη που μετέτρεπε σενάρια της σειράς σε ερωτικές ιστορίες με κοφτερό χιούμορ και ευφυείς υπαινιγμούς.
-
1933Duck SoupΑπό τον μεγάλο και παραγνωρισμένο Λίο Μακάρεϊ, με τους αδελφούς Μαρξ μαζεμένους (και πιο συμμαζεμένους), με καταπληκτικό σενάριο και την περίφημη σκηνή του καθρέφτη. -
1933King KongΕπικής τεχνολογίας για την εποχή του, ο «Κινγκ Κονγκ» κρύβει την τρυφερή σχέση της απόλυτης ομορφιάς με το ζωώδες ένστικτο – και μερικά εντυπωσιακά κοντράστ των εξωτικών ντεκόρ με τη Νέα Υόρκη. -
193342nd StreetΗ ταινία που έδειξε τον δρόμο στα μελλοντικά μιούζικαλ, με απίθανα χορευτικά νούμερα που καθιέρωσαν τον Μπάσμπι Μπέρκλεϊ ως τον σημαντικότερο χορογράφο της εποχής και επηρεάζουν το είδος ως σήμερα. -
1933Queen ChristinaΗγεμονική Γκάρμπο, που, έχοντας περάσει θριαμβευτικά από τον βωβό στον ομιλούντα, καθηλώνει με την αμίλητη τελευταία σκηνή, όπου η κάμερα περιηγείται στο πρόσωπό της και εκείνη στυλώνει το βλέμμα της στο μέλλον. -
1934The Thin ManMainstream φανταστικό σινεμά με μυστήριο και καθαρή ψυχαγωγία, που δημιούργησε πολλές και επιτυχημένες συνέχειες, προπομπός των franchise movies.
-
1935Captain BloodΗ αρχή της συνεργασίας Φλιν και Ντε Χάβιλαντ αλλά και η συνειδητοποίηση της απήχησης που είχε τότε η εξωτική περιπέτεια, με πολύ αληθοφανείς μάχες να συναρπάζουν το κοινό της εποχής. -
1935Les MisérablesΜεταφορές του βιβλίου του Ουγκό υπάρχουν πολλές, αυτή είναι όμως η καλύτερη, με Φρέντρικ Μαρτς και Τσαρλς Λότον να δεσπόζουν στην οθόνη. -
1935A Night at the OperaΟι μαρξιστές του Χόλιγουντ στην πιο αναρχική τους στιγμή, Ο Γκράουτσο ξεφτιλίζει μοναδικά την ογκώδη Μάργκαρετ Ντιμόν και στριμώχνει άπειρους επιβάτες σε μια καμπίνα, περιμένοντας να έρθει η παραγγελία με τα σφιχτά αυγά.
-
1935Mutiny on the BountyΕξωτική περιπέτεια προδοσίας και ηρωισμού, οσκαρική και μεγαλοπρεπής, πριν από τα ψηφιακά εφέ, με μονομαχία του καθαρά Αμερικανού Κλαρκ Γκέιμπλ με τον αμετανόητα Βρετανό Τσαρλς Λότον. -
1935Top HatΗ πλοκή δεν έχει καμία σημασία: Ο Φρεντ Αστέρ πετάει, η Τζίντζερ Ρότζερς λάμπει, και το «Cheek to Cheek» έμεινε στην ιστορία σε ένα μιούζικαλ που περικλείει τη αντίληψη που είχε το Χόλιγουντ για την art deco Νέα Υόρκη των ’30s. -
1936The Great ZiegfeldΈνας αρχαϊκός χολιγουντιανός ελέφαντας, ο Υπέροχος Ζίγκφιλντ, υπερβάλλει σε διαστάσεις και συναισθήματα, γιατί το αντέχει ο ομώνυμος ήρωας, ένας θρυλικός παραγωγός με θυελλώδη ζωή – βούτυρο στο ψωμί του παλιού Χόλιγουντ. -
1937The Life of Emile ZolaΌσοι ηθοποιοί ετοιμάζονται μέχρι σήμερα για μια δραματική ομιλία σε δικαστήριο, ξανακοιτούν τον Πολ Μιούνι ως Εμίλ Ζολά για να πάρουν ιδέες. Μυθοπλασία σχετικά με την εμπλοκή του Ζολά στην υπόθεση Ντρέιφους, από τον σπουδαίο Γουίλιαμ Ντίτερλε. -
1937Lost HorizonΜια καλοπροαίρετη ουτοπία, ο «Χαμένος Ορίζοντας» παραθέτει τον χολιγουντιανό οριενταλισμό με τις μεγάλες ιδέες για μια καλύτερη κοινωνία διά χειρός Φρανκ Κάπρα. -
1937Snow White and the Seven DwarfsΤο πρώτο έγχρωμο μεγάλου μήκους animation της Disney, μαγικό και αειθαλές, δημιούργησε κάτι νέο για την εποχή και έδωσε ώθηση στο στούντιο για να παραγάγει μια σειρά από αριστουργήματα τα επόμενα χρόνια.
-
1938Bringing Up BabyΑποθεωτικό συνταίριασμα δύο από τους πιο αστραφτερούς και υποκριτικά ικανούς σταρ όλων των εποχών, της Κάθριν Χέπμπορν και του Κάρι Γκραντ, στον ορισμό της κωμωδίας screwball, με τον Χάουαρντ Χοκς να βάζει ψηλά τον πήχη για τις επόμενες δεκαετίες. -
1938Angels with Dirty FacesΗ επιστροφή του Κάγκνεϊ στη Warner έπειτα από δικαστική διαμάχη, στην οποία ο ηθοποιός ζητούσε την ανεξαρτησία του, ήταν θριαμβευτική. Γκάνγκστερ εναντίον ιερέα, δύο διαφορετικοί κόσμοι ως πρότυπο για τη νεολαία. -
1939Gone with the WindΈνα έπος για τον Εμφύλιο, το «Όσα παίρνει ο άνεμος» παραμένει ένα μεγάλο τεχνικό επίτευγμα, με τρομερή ερμηνεία από την πικάντικη Βίβιαν Λι, προκαλώντας κλάμα κι ελπίδα σε εκατομμύρια καρδιές – με την προσαρμογή, η πιο εμπορική ταινία όλων των εποχών. -
1939Mr. Smith Goes to WashingtonΟ Κάπρα, και πάλι, χρησιμοποιεί την ειλικρίνεια του Τζέιμς Στιούαρτ για να στιγματίσει τη διαφθορά σε ένα χρήσιμο παραμύθι με λυτρωτικό φινάλε. -
1939NinotchkaΗ Γκάρμπο γελάει, αλλά η ταινία θα έμενε στο motto της μεταστροφή της βαριάς ηθοποιού, αν δεν βοηθούσε στο σενάριο ο πνευματώδης και καυστικός Μπίλι Γουάιλντερ, σε μια προφητική σάτιρα πριν από τον καιρό του Ψυχρού Πολέμου. -
1939Only Angels Have WingsΙπτάμενοι τζέντλεμεν και όμορφες γυναίκες, Κάρι Γκραντ και Τζιν Άρθουρ, αερομαχίες, έρωτες και μπόλικες ανατροπές υπό τον Χάουαρντ Χοκς. -
1939StagecoachΑκρογωνιαίος λίθος για το γουέστερν, η ταινία που το μετέτρεψε από ασόβαρο, λαϊκό είδος σε πεδίο ανάγνωσης μιας ολόκληρης χώρας, φυσικά από τον Τζον Φορντ. -
1939The Wizard of OzΦουριόζικο ασπρόμαυρο ξεκίνημα και μαγευτική τεχνικολόρ συνέχεια για ένα παραμύθι με εμβληματική μουσική, νάνους, μάγισσες και την αφοπλιστική αθωότητα της Τζούντι Γκάρλαντ στα μικράτα της. -
1939The WomenΟ Τζορτζ Κιούκορ γνώριζε πώς να κολακέψει τις όμορφες γυναίκες με δυνατή προσωπικότητα, γι’ αυτό και στο «Women» μεγάλα εγώ συμπορεύονται αρμονικά σε μια όχι ακριβώς φεμινιστική, αλλά προ-female empowerment δραματική κομεντί, με πολλές αλήθειες και ακόμη γήινο glamor.
-
1940The Grapes of WrathΟ Τζον Στάινμπεκ συναντά τον Τζον Φορντ και το δίκιο του εργάτη κατακτά τα ταμεία με έναν ξεσηκωτικό λόγο στο φινάλε, προλεταριακά εφάμιλλο με εκείνον του Τσάρλι Τσάπλιν στον «Μεγάλο Δικτάτορα». -
1940FantasiaΗ μεγάλη τρέλα του Γουόλτ Ντίσνεϊ, που στη «Φαντασία» φανερώνει την εντελώς καλλιτεχνική πτυχή του ενάντια στις νόρμες και στις ανάγκες της αγοράς, που όχι μόνο γνώριζε αλλά και όριζε. -
1940His Girl FridayΔιάλογος-πυροβολισμός από τον Μπεν Χεχτ, ελεγχόμενο λαχάνιασμα από την παραγνωρισμένη Ρόζλαντ Ράσελ και τον σπουδαίο Κάρι Γκραντ, και το άγγιγμα του Χοκς στη δημοσιογραφία και τον γάμο.
-
1940The Philadelphia StoryΆψογη, σοφιστικέ κομεντί που κουρελιάζει την υποκριτική μεγαλοαστική τάξη της Ανατολικής Aκτής και δίνει την ευκαιρία για ρεσιτάλ στο μπριλάντε τρίο των Χέπμπορν-Γκραντ-Στιούαρτ. -
1940RebeccaΓοτθική, υποβλητική, μεθυστική, η «Ρεβέκκα» μοιράζεται ανάμεσα στον Άλφρεντ Χίτσκοκ και στον παρεμβατικό παραγωγό Ντέιβιντ Σέλζνικ, και διατηρεί τον αγγλισμό της μέσα στη χολιγουντιανή μεγαλοπρέπεια των σκηνικών.
-
1941Citizen KaneΑνυπέρβλητη σε εξυπνάδα και επινοητικότητα βιογραφία ενός πανίσχυρου εκδότη, ο «Πολίτης Κέιν» δεν παύει ούτε στιγμή να είναι η σπουδή ενός μοναχικού και πληγωμένου χαρακτήρα στην πορεία του να επιβληθεί με καθαρά αμερικανικά τεχνάσματα. Τεχνικά πρωτοποριακό, και εντελώς συναρπαστικό φιλμ, ντεμπούτο-σοκ του Όρσον Γουέλς. -
1941How Green Was My ValleyΗ Κοιλάδα της Κατάρας μπορεί να στιγματίστηκε από τη ρετσινιά του φιλμ που έκλεψε τα μεγάλα Όσκαρ από τον «Πολίτη Κέιν», αλλά μόνο καταραμένη δεν είναι: ο Τζον Φορντ ψυχογραφεί υποδειγματικά το οικογενειακό δράμα Ουαλών μεταλλωρύχων τον 19ο αιώνα.
-
1941The Maltese FalconΣτα αφιερώματα για τα φιλμ νουάρ συνήθως μνημονεύεται ως το πρώτο σημαντικό, με πολλή δράση σε κλειστούς χώρους, συνεχείς ανατροπές, αφόρητα διασκεδαστικό ως σήμερα. -
1941Sullivan's TravelsΑπίθανο σενάριο, κοενικό πριν από την εποχή του, με απρόσμενη τροπή και τρομερή πλάκα, ένα αδέσποτο road movie από τον Πρέστον Στάρτζες, τον πρώτο ολοκληρωμένο σκηνοθέτη-σεναριογράφο στο αμερικανικό mainstream σινεμά, και με ήρωα έναν ηθοποιό, δηλαδή το ίδιο το Χόλιγουντ, σε υπαρξιακό αδιέξοδο.
-
1942Now, VoyagerΤα τελευταία λόγια της Ντέιβις στην ταινία ακούστηκαν από πολλούς ερωτευμένους εκείνα τα χρόνια. Εξαιρετικό μελόδραμα, τεράστια εμπορική επιτυχία.
-
1942The Palm Beach StoryΆλλη μια προσθήκη στην αδαμάντινη φλμογραφία του Πρέστον Στάρτζες με αφορμή τον γάμο και θέμα την παράνοια, δοσμένη με πλάκα και φρενήρες μοντάζ.
-
1942The Magnificent AmbersonsΑγρίως πετσοκομμένη από το στούντιο που την παρήγγειλε, αυτή η τοιχογραφία και ταυτόχρονα ταφόπλακα στην καριέρα του Όρσον Γουέλς είναι μια σειρά από λεπτοδουλεμένα πορτρέτα και λεπτομερή απόδοση της εποχής. -
1942CasablancaΘα μπορούσε να είναι μια ακόμη παραγωγή ρουτίνας για τη Warner, αλλά η μελαγχολική μπαλάντα συνεχούς αποχαιρετισμού ανάμεσα στον Ρικ και την Ίλσα, την Μπέργκμαν και τον Μπόγκαρτ, σφύζει από ενέργεια, αίσθημα και μια ρομαντική αλήθεια που δεν επαναλήφθηκε έκτοτε. -
1944LauraΣασπένς, μυστήριο, υπέροχο μουσικό θέμα του Ντέιβιντ Ράκσιν και βιτριολικές παρεμβάσεις από τον Κλίφτον Γουέμπ σε ένα αλλόκοτο νουάρ, σαν υπέροχος αναχρονισμός στην καρδιά του είδους. -
1944Double IndemnityΤο εμβληματικό νουάρ της δεκαετίας του ’ 40, με τρομερή την Μπάρμπαρα Στάνγκουικ στον ρόλο της μοιραίας και συνεχείς μαχαιριές στα ήθη της εποχής και τις προσδοκίες των θεατών. Ο Ρέιμοντ Τσάντλερ με τον Μπίλι Γουάιλντερ παντρεύτηκαν ιδανικά. -
1944Going My WayΜια καλόκαρδη, δακρύβρεχτη δραματική κομεντί με ιερείς και αμαρτωλούς, ανάλαφρα σχηματισμένους και ενθέρμως ερμηνευμένους. -
1944To Have and Have NotΠριν κλείσει τα 20 της η Μπακόλ ξεχείλιζε ερωτισμό, ο Μπόγκαρτ της αντιστάθηκε ελάχιστα και παντρεύτηκαν λίγο καιρό αργότερα, ο Χοκς βάζει τους ήρωές του να λένε δολοφονικές ατάκες και να ερωτεύονται εν μέσω πολέμου. -
1944Arsenic and Old LaceΞέφρενη μαύρη κωμωδία που προκάλεσε αμηχανία, καθώς πολλοί δεν μπορούσαν να συνδυάσουν την ύπαρξη πτωμάτων πλάι σε σπαρταριστά περιστατικά, show από τον Κάρι Γκραντ που τρέχει πάνω-κάτω σαν μανιακός. -
1945The Lost WeekendΗ πρώτη ταινία που έθιξε το πρόβλημα του αλκοολισμού, δίνοντας Όσκαρ στον Μπίλι Γουάιλντερ και τον πρωταγωνιστή Ρέι Μιλάντ.
-
1945Mildred PierceΗ ελληνική μετάφραση «Θύελλα σε μητρική καρδιά» τα λέει όλα για το ακραίο μελόδραμα της Τζόαν Κρόφορντ που δίνει τα ρέστα της, με κλαμένα και πάντα γουρλωμένα μάτια. -
1945SpellboundΟ Χίτσκοκ φλερτάρει με τη μόδα της εποχής, την ψυχανάλυση, αλλά ο Σαλβαντόρ Νταλί μένει στη μνήμη με τις ονειρικές σεκάνς που ξεπηδούν από άλλο σύμπαν. -
1946NotoriousΤο μεγαλύτερο σε διάρκεια, πανέξυπνα διακεκομμένο φιλί ανάμεσα στην Ίνγκριντ Μπέργκμαν και τον Κάρι Γκραντ δίνει τον τόνο για την ατμοσφαρική, αγωνιώδη περιπέτεια μυστηρίου που συνδυάζει ερωτισμό και μερικά από τα πιο εξωφρενικά MacGuffin του σκηνοθέτη. -
1946The Best Years of Our LivesΚαι μόνο η σκηνή στην οποία βλέπουμε την πλάτη της Μίρνα Λόι και καταλαβαίνουμε πως αντιλήφθηκε την παρουσία του συζύγου της (Φρέντρικ Μαρτς) που επέστρεψε μετά τον πόλεμο, και λαχτάρησε από ανακούφιση, χωρίς να γυρίζει αμέσως το πρόσωπό της προς αυτόν, πιστοποιεί την άφταστη κλάση του Γουίλιαμ Γουάιλερ στον χειρισμό της understated ψυχολογικής λεπτομέρειας. -
1946The Big SleepΟι δημιουργοί του δεν είχαν πρόβλημα να παραδεχτούν πως κάποια στιγμή ούτε και οι ίδιοι καταλάβαιναν τι συνέβαινε στην υπόθεση, έφτιαξαν όμως μια μοναδική σπουδή για ένα φιλμικό είδος, θέτοντας βασικούς κανόνες στο νουάρ. -
1946Duel in the SunΔεν έγινε ποτέ «Όσα παίρνει ο άνεμος», αν και αυτός ήταν ο αρχικός στόχος, φιλοξένησε όμως ένα εντυπωσιακό καστ και θεωρείται κι αυτή ταινία του Σέλζνικ, που αν και έβαλε στα credits ως σκηνοθέτη τον Κινγκ Βίντορ, στην πραγματικότητα δούλεψε με 7-8 διαφορετικούς. -
1946GildaΤο καλύτερο στριπτίζ στην ιστορία του Χόλιγουντ έγινε με το γάντι της Ρίτα Χέιγουορθ ως Γκίλντα, ή Τζίλντα, αν επιμένετε. Υπήρχαν πολλοί τρόποι για να ξεπεραστεί ο κώδικας λογοκρισίας που είχε επιβάλει ο Χέιζ, κι αυτός ήταν ο διασημότερος. -
1946It’s A Wonderful LifeΜια χριστουγεννιάτικη, κατά τόπους σκληρότατη φαντασία για το τι θα γινόταν αν θεωρούσαμε ως δεδομένη την (υπέροχη) ζωή μας. Η πιο πλήρης καπραϊκή ταινία του Κάπρα. -
1947Gentleman's AgreementΟ ρατσισμός, όπως τον διαχειρίστηκε διακριτικά και συνετά ο Ελία Καζάν, σε μια Συμφωνία Κυρίων (στον δημιουργό και το στούντιο που το ενέκρινε) απέσπασε Όσκαρ ταινίας και σκηνοθεσίας, λίγο μετά τον πόλεμο. -
1948Red RiverΗ σύγκρουση δύο γενεών, ο σκληρός και άκαμπτος Τζον Γουέιν ενάντια στον φρέσκο και μαλθακό Μοντγκόμερι Κλιφτ, η Αμερική πριν και μετά τον πόλεμο. -
1948The Treasure of the Sierra MadreΑλησμόνητη μελέτη πάνω στην απληστία: ο Χιούστον θυμάται το «Greed» του Φον Στρόχαϊμ από την εποχή του βωβού, ο χρυσός χάνεται στον αέρα, γιατί ακόμη και οι πιο σκληρές ιστορίες μπορούν να καταλήξουν σε φάρσα.
-
1949A Letter to Three WivesΟι Νοικοκυρές σε Απόγνωση της κλασικής εποχής, ένα κείμενο που τσακίζει την ηρεμία της προαστιακής ζωής και βγάζει στην επιφάνεια τις ανασφάλειες των κακομαθημένων συζύγων στις μεταπολεμικές ΗΠΑ. -
1949All the King's MenΠομπώδης μάλλον για τα σημερινά δεδομένα, αλλά γενναία για τότε ματιά πάνω στην πολιτική και την αναπόφευκτη ηθική σήψη όσων υπερφιλόδοξων ασχολούνται με αυτή. -
1949The HeiressΚαι πάλι από τον πρύτανη των αποχρώσεων, Γουίλιαμ Γουάιλερ, μια υποδειγματική μεταφορά θεατρικού με βάση ένα μυθιστόρημα του Χένρι Τζέιμς και την κορυφαία ερμηνεία της Ολίβια ντε Χάβιλαντ στον ρόλο του θύματος που παίρνει σκληρή εκδίκηση. -
1949White HeatΟ Κάγκνεϊ αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στο να είναι ο μεγαλύτερος κακοποιός και στο να είναι ένα υπάκουο παιδί που κάνει τα χατίρια της μητέρας του σε ένα έξοχα σκηνοθετημένο πορτρέτο από τον Ραούλ Γουόλς. -
1950All about EveΠολύς διάλογος, αλλά σε υψηλότατο επίπεδο, στην καλύτερη ταινία για το θέατρο, με δηλητηριώδες ατάκες, σαρδόνια πικρία, έντονη γοητεία, τη Μέριλιν Μονρόε σε «αφελή» φόρμα και την Μπετ «Μάργκο» Ντέιβις να εκστομίζει: «Δέστε τις ζώνες σας, η βραδιά θα έχει λακκούβες». -
1950The Asphalt JungleΤο νουάρ αρχίζει δειλά να δείχνει τον δρόμο στην ταινία καταδίωξης με επίκεντρο μια ληστεία και διερεύνηση του τι μπορεί να πάει στραβά, με έμφαση στους χαρακτήρες και τις αδυναμίες τους. -
1950Rio GrandeΠαλιομοδίτικο, σε ένα σινεμά που άλλαζε σιγά-σιγά, με τη συγκινητική όμως ματιά του Φορντ πάνω σε παραδοσιακές αξίες, που έβλεπε να εκτιμώνται και πάλι μετά τα δύσκολα χρόνια του πολέμου.
-
1950Sunset BoulevardΜόλις τα μεγαλοστελέχη των στούντιο είδαν την κατάμαυρη, αλλά τόσο σοφή πραγματεία του Μπίλι Γουάιλντερ για την πόλη που τον ανέδειξε πρότειναν να εξοριστεί με πίσσα και πούπουλα. Η «Λεωφόρος της Δύσης» είναι ένα μοναδικό μαυσωλείο για τους ξεζουμισμένους σταρ του βωβού, και ταυτόχρονα η μεγάλη ειρωνεία για την μπίζνα του έρωτα, με φόντο την αρτίστικη υστεροφημία. -
1951An American in ParisΜιούζικαλ-κουφέτο, η ωδή του γουστόζικου Βινσέντε Μινέλι στο Παρίσι, την γραφική ομορφιά του και τους μεγάλους ζωγράφους του 19ου αιώνα, μια μπαλετική φαντασία με παστέλ naïveté.
-
1951The African QueenΜια περιπέτεια σε φυσικό αφρικανικό ντεκόρ (σπάνιο για την εποχή) από τον Χέμινγουεϊ των σκηνοθετών, Τζον Χιούστον, και ένα απρόσμενο, αλλά συγκινητικά ταιριαστό ζευγάρι, τον σκληρό Μπόγκι και τη γεροντοκόρη Χέπμπορν. Το πόσο αλκοόλ ήπιαν στα γυρίσματα για να μην πάθουν ελονοσία από το νερό δεν λέγεται… -
1951A Streetcar Named DesireΟ θεατροθρεμμένος Καζάν αναδεικνύει την ποιητική δύναμη του Τενεσί Γουίλιαμς, ο Άλεξ Νορθ ποτίζει με τζαζ τη συνήθως συμφωνική μουσική του Χόλiγουντ, ο Μάρλον Μπράντο με το σέξι φανελάκι ουρλιάζει «Στέλλα» και η Βίβιαν Λι πλάθει μια τραγική Μπλανς Ντιμπουά. -
1951The Day the Earth Stood StillΑπό τον σκηνοθέτη του «West Side Story» και της «Μελωδίας της Ευτυχίας» ένα σπάνιο δείγμα αξιότιμης επιστημονικής φαντασίας, με προειδοποιητικό μήνυμα και συναρπαστική εξέλιξη. -
1952High NoonΜια πολύ απλή ιδέα μετατρέπεται σε ένα έξοχο φιλμ, μια πάλη μεταξύ του Καλού και του Κακού, κάτω από μια ασφυκτική χρονική πίεση, καθώς οι κάτοικοι της πόλης έχουν λίγη μόνο ώρα να αποφασίσουν αν θα στηρίξουν τον Γκάρι Κούπερ ή όχι. -
1952Singin' in the RainΤο καλύτερο μιούζικαλ όλων των εποχών υπογράφει το είδος και τα έχει όλα, από τα ατελείωτα πόδια της Σιντ Τσαρίς, την κωμωδία του σοβαροφανούς, πρώιμου Χόλιγουντ και το τρελά κεφάτο καστ με επικεφαλής τον Τζιν Κέλι μέχρι ένα τεράστιο νούμερο στο φινάλε που συνοψίζει την ενέργεια και το elan του μουσικοχορευτικού κινηματογράφου.
-
1953The Big HeatΣτην τελευταία μεγάλη ταινία του ο Φριτς Λανγκ δείχνει την ασχήμια του κόσμου όπου βασιλεύουν εγκληματίες και διεφθαρμένοι πολιτικοί αλλά και πώς αυτός μπορεί να καταρρεύσει οριστικά από μια αλληλουχία περιστατικών. -
1953From Here to EternityΤο Χόλιγουντ στα πιο σοβαρά του, σε σκηνοθεσία του μυαλωμένου Φρεντ Ζίνεμαν, και ένα πολυπρόσωπο δράμα που κατανέμεται σωστά στη μεγάλη διάρκεια και εξετάζει τον πόλεμο με πιο ψύχραιμο μάτι και την απαραίτητη απόσταση – συν η σκηνή του φιλιού στην παραλία και το ντεμπούτο του Σινάτρα ως ηθοποιού με αξιώσεις. -
1953Gentlemen Prefer BlondesΗ ξανθιά Μονρόε είναι πλέον σταρ και τραγουδά «Diamonds are a girl’s best friend», η μελαχρινή Τζέιν Ράσελ ψάχνει για αληθινή αγάπη, σαρκασμός και γκλάμουρ ατμόσφαιρα από τον, βετεράνο πλέον, Χοκς. -
1953Roman HolidayΤο Χόλιγουντ στη Ρώμη με μία από τις πιο χαριτωμένες ρομαντικές κομεντί και το πριγκιπικό άγγιγμα της Όντρεϊ Χέπμπορν που έφερε ευρωπαϊκή χάρη σε μια νέα, υπερατλαντική εξίσωση που κράτησε για πολλά ακόμη χρόνια.
-
1954A Star Is BornΌχι ακριβώς μιούζικαλ, αλλά ένα ατελές, όπως και πολυτελές κι ενθουσιώδες remake της πιο κλασικής χολιγουντιανής ιστορίας, δηλαδή της ανόδου μιας στάρλετ με την παράλληλη παρακμή του φτασμένου ειδώλου-Πυγμαλίωνά της. Με την Τζούντι Γκάρλαντ και τον Τζέιμς Μέισον -
1954Johnny GuitarΜπορεί η ταινία να πήρε το όνομα ενός ήρωά της, αλλά η πραγματική πρωταγωνίστρια είναι η Τζόαν Κρόφορντ και εχθρός της η Μερσέντες Μακέμπριτζ, γι’ αυτό χρειάστηκε να περάσει κάποιος καιρός μέχρι το ανυποψίαστο κοινό να χωνέψει πως μπορούν και οι γυναίκες να κυριαρχούν στα γουέστερν.
-
1954On The WaterfrontΗ καλλιτεχνική μετάνοια του προδότη Καζάν, ένα ρωμαλέο δράμα με καταπληκτικές ερμηνείες όχι μόνο από τον Μπράντο αλλά και από δύο σπουδαίους ηθοποιούς, τον Λι Τζ. Κομπ και τον Ροντ Στάιγκερ.
-
1954Rear WindowΤο σασπένς ως άσκηση κλειστοφοβίας, με τον Χίτσκοκ να παρομοιάζει τον ηδονοβλεψία-φωτογράφο Τζέιμς Στιούαρτ που κρυφοκοιτάζει παθητικά τα διαμερίσματα των απέναντι γειτόνων με τον τηλεθεατή που θυσιάζει την πραγματική ζωή για να χαζεύει στο χαζοκούτι – ο κίνδυνος είναι φονικός και η Γκρέις Κέλι τόσο παραμελημένη…
-
1955The Man with the Golden ArmΗ πρώτη μεγάλη παραγωγή που καταπιάνεται με την εξάρτηση από τα ναρκωτικά, θέμα απαγορευμένο ως τότε, με τον Σινάτρα να σηκώνει άξια στους ώμους του το δράμα του ήρωα. -
1955MartyΤο πρώτο καθαρόαιμο δράμα τηλεοπτικής λογικής στο σινεμά κέρδισε όλα τα βασικά Όσκαρ και έδωσε βήμα σε ελάχιστα φωτογενείς ηθοποιούς, όπως ο Έρνεστ Μποργκνάιν. -
1955The Night of the HunterΜια στοιχειωτική παραβολή για το καλό και το κακό που ενόχλησε και θάφτηκε στην εποχή του, αλλά ανακαλύφθηκε εκ νέου από τους Γάλλους θεωρητικούς – ο προικοθήρας απατεώνας Ρόμπερτ Μίτσαμ που κυνηγάει τα παιδάκια είναι αξέχαστος. Δυστυχώς, ο Τσαρλς Λότον δεν ξανασκηνοθέτησε έκτοτε. -
1955Rebel Without a CauseΗ οριστική, μεταθανάτια ειδωλοποίηση του Τζέιμς Ντιν αλλά και η πεποίθηση πως υπάρχει μια γένια νέων που αμφισβητεί έντονα τον τρόπο ζωής της εποχής και ψάχνει, άτσαλα ακόμη, να διαφύγει.
-
1956The King and IΕξαιρετική μουσική και μεγαλειώδες θέαμα, με τον Γιουλ Μπρίνερ σε έναν ρόλο που κατέκτησε δικαιωματικά και την Ντέμπορα Καρ να συνθέτει λεπτομέρειες μέσα από τον άκαμπτο, ως συνήθως, χαρακτήρα που καλείται να ενσαρκώσει.
-
1956GiantΧαώδες και μακροσκελές, το φιλμ του Τζορτζ Στίβενς δαμάζει τη ζόρικη καρδιά των Τεξανών και μεταφράζει το μελόδραμα σε ακατανίκητη Americana. -
1956The SearchersΠιθανότατα η ταινία που οριοθετεί χρονικά το τέλος του κλασικού αμερικανικού γουέστερν, από τις πιο διάσημες στην καριέρα του Φορντ με ιστορικό φινάλε που κοπιάρεται συχνά.
-
195712 Angry MenΈνα ερμητικό, κεκλεισμένων των θυρών δικαστικό δράμα μετατρέπεται σε αγωνιώδες θρίλερ χαρακτήρων, έντονο σχόλιο στην κοινωνία μέσα από τους τύπους των ενόρκων που παριστάνουν τους δικαστές με διαφορετικό τρόπο. Εντυπωσιακό ντεμπούτο του Σίντνεϊ Λιούμετ. -
1957An Affair to RememberΤο κύκνειο άσμα του Λίο Μακάρεϊ είναι απερίστροφα ένα μελόδραμα για τους δακρυγόνους, αλλά λούζεται δοξασμένα από το φωτοστέφανο της θυσίας και τη γοητεία των πρωταγωνιστών του. -
1957Witness for the ProsecutionΔιασκευή έργου της Άγκαθα Κρίστι, διάσημη για το twist στο φινάλε, που συγκαταλέγεται πάντα σε αντίστοιχες λίστες – συν τοις άλλοις και από τις πρώτες ταινίες που βασίστηκε τόσο πολύ σε κάτι τέτοιο.
-
1958The Defiant OnesΠεριπέτεια που αντιτίθεται ξεκάθαρα στον φυλετικό ρατσισμό και μας προετοιμάζει για τα ’60s, ο Κέρτις και ο Πουατιέ δραπετεύουν από τη φυλακή και αντιλαμβάνονται πως τελικά δεn τους χωρίζει τίποτα.
-
1958GigiΟ θρίαμβος του Μινέλι με τα 9 Όσκαρ, που έγκειται όμως κυρίως στα επιμέρους στοιχεία της ταινίας, τις χορογραφίες, την ατμόσφαιρα της εποχής, τα κοστούμια και τη μουσική, παρά στην κάπως τετριμμένη για τα σημερινά δεδομένα ιστορία.
-
1958VertigoΈρως και θάνατος σε μια υψιπετή, εμμονική συμφωνία, με σωσίες και ίλιγγο, ξανθές και μοναστήρια, αγωνία και βρόμικες σκέψεις, με φόντο τον Ειρηνικό και χαλί τη μαγική μουσική του Μπέρναρντ Χέρμαν. -
1959Anatomy of a MurderΑγέραστο δικαστικό φιλμ, συχνά ανaφερόμενο στα πιο εκλεκτά του είδους, με εύφλεκτο θέμα (βιασμός), σωστό ρυθμό και ερμηνείες που συνοδεύονται από τις μελωδίες του Ντιουκ Έλινγκτον. -
1959Ben-HurΚαι μόνο για τη σκηνή της αρματοδρομίας, ο Μπεν Χουρ κερδίζει τη θέση του στο υπερθέαμα που μόνο το Χόλιγουντ μπορεί να συνθέσει, ξεπερνώντας τον σκληρό πυρήνα της θρησκευτικής υπερπαραγωγής. -
1959North by NorthwestΈνας επαγγελματίας ψεύτης, δηλαδή ο επιτυχημένος διαφημιστής της Madison Avenue, Κάρι Γκραντ, δεν μπορεί να είναι τελείως αθώος, σε έναν ωκεανό παρεξηγήσεων και κατασκοπικών μυστικών. Επιπροσθέτως, η ωρολογιακή καταδίωξη με το ψεκαστικό αεροπλανάκι, λίγα χρόνια πριν από τις ανεξήγητες επιθέσεις από τον ουρανό, στα «Πουλιά». -
1959Rio BravoΚοντά στη δύση της καριέρας του Φορντ, κινούμενο στην απέναντι πλευρά από το High Noon, καθώς εδώ ο Τζον Γουέιν δεν έχει ανάγκη τη βοήθεια των κατοίκων,αλλά απευθύνεται μόνο σε επαγγελματίες. -
1959Some Like It HotΤρανσβεστισμός και επιβίωση δυο φτωχοδιάβολων, με αγκίστρι τη Μέριλιν και δράστες τον Τόνι Κέρτις και τον πολύ αστείο Τζακ Λέμον, σε μια φοβιστικά τέλεια ταινία, και πάλι από τον Μπίλι Γουάιλντερ.
Εξαιρετικό στήσιμο του άρθρου. Μπράβο.
74/100. Αρκετά καλά νομίζω. Θα τσεκάρω αυτές που δεν έχω δει ακόμη.
ΑΛΛΑ, το Rio Bravo δεν είναι του Φορντ αλλά του Χοκς...
Χαίρομαι που με τον γιό μου (είναι 14 ετών) έχουμε δει τις περισσότερες...
Όμως, θα ήθελα και κάποια στοιχεία παραπάνω για κάθε ταινία από αυτές, ίσως σε ένα άλλο άρθρο.
ΥΓ
Κορυφαία ταινία "Η νύχτα του κυνηγού" (εγώ την ήξερα "Στο λιβάδι του καλού και του κακού").