Αυτή η οικεία, ελκυστική μυρωδιά που αναδίδουν τα παλιά βιβλία μπορεί να είναι και η σωτηρία τους

Αυτή η οικεία, ελκυστική μυρωδιά που αναδίδουν τα παλιά βιβλία μπορεί να είναι και η σωτηρία τους Facebook Twitter
Πρόσφατα, μια ομάδα ερευνητών, δημιούργησε ένα είδος «ηλεκτρονικής όσφρησης» που μπορεί να ανιχνεύσει τις οσμές που αναδύουν τα βιβλία ασχέτως του τρόπου σύνθεσης των σελίδων.
0

Για τους περισσότερους ανθρώπους το άρωμα που αναδύει ένα παλιό βιβλίο αποτελεί κάτι οικείο και απροσδιόριστα ελκυστικό. Υπάρχει πάντως και επιστημονική εξήγηση γι' αυτή την σαγηνευτικά ελκυστική μυρωδιά. Όταν χρησιμοποιείται ξύλο (το οποίο περιέχει λιγνίνη) για την δημιουργία των σελίδων τους – όπως γινόταν για τις περισσότερες εκδόσεις πριν από το 1980 – τα βιβλία κατά κανόνα αναδύουν σταδιακά ένα άρωμα βανίλιας όσο «γερνάνε», σύμφωνα με το περιοδικό Smithsonian.

Δεν είναι όμως το μοναδικό είδος αρώματος που εμφανίζουν τα βιβλία με το πέρασμα του χρόνου. Αναλόγως με τις πτητικές οργανικές ενώσεις (volatile organic compounds ή VOCs) που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ενός βιβλίου, μπορεί να προκύψουν μυρωδιές αμυγδάλου, καραμέλας, σοκολάτας αλλά ακόμα και φορμαλδεΰδης. Ποτέ όμως η έντονη και συνήθως ευχάριστη οσμή των παλιών βιβλίων δεν είχε βοηθήσει στη συντήρησή τους – μέχρι τώρα.

Το πιο ελπιδοφόρο επίτευγμα αυτής της μεθόδου είναι ότι το μηχάνημα τους μπορούσε να ανιχνεύσει το «κιτρίνισμα» των σελίδων ενός βιβλίου, χωρίς να γίνει καμιά άλλη επέμβαση ή δοκιμή.

Πρόσφατα, μια ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιου του Αβέιρο στην Πορτογαλία, δημιούργησε ένα είδος «ηλεκτρονικής όσφρησης» που μπορεί να ανιχνεύσει τις οσμές που αναδύουν τα βιβλία ασχέτως του τρόπου σύνθεσης των σελίδων. Μ' αυτή τη μέθοδο, οι ειδικοί μπορούν να καθορίσουν τον βαθμό αποσύνθεσης ενός βιβλίου χωρίς να χρειαστεί να πάρουν δείγμα των σελίδων του (προκαλώντας εγκεφαλικό στους φανατικούς βιβλιόφιλους) όπως γινόταν μέχρι σήμερα.

Οι ερευνητές που εργάστηκαν στο συγκεκριμένο πρότζεκτ συγκέντρωσαν 19 διαφορετικά βιβλία που εκδόθηκαν μεταξύ 1567 και 2016 και τα κατηγοριοποίησαν ανάλογα με τη σύνθεση του χαρτιού και με το επίπεδο της φθοράς που ήταν φανερή διά γυμνού οφθαλμού. Ακολούθως απομόνωσαν από τη σύνθεση των βιβλίων, πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs) τις οποίες κατέταξαν χρησιμοποιώντας ένα «οσφρητικό» ηλεκτρονικό γκάτζετ που αποτελείται από έξι διαφορετικούς αισθητήρες. Το εργαλείο αυτό μπόρεσε να διαχωρίσει με ακρίβεια ανάμεσα στο χαρτί που είχε βάση το ξύλο ή στο χαρτί που είχε βάση φυτικές ίνες από βαμβάκι ή λινάρι, όπως είχαν τα βιβλία μέχρι τον 18ο αιώνα.

Το πιο ελπιδοφόρο επίτευγμα αυτής της μεθόδου είναι ότι το μηχάνημα τους μπορούσε να ανιχνεύσει το «κιτρίνισμα» των σελίδων ενός βιβλίου, χωρίς να γίνει καμιά άλλη επέμβαση ή δοκιμή. Παρότι η ομάδα επιστημόνων πίσω από αυτή την σημαντική ανακάλυψη δηλώνει ότι σκοπεύει να κάνει περαιτέρω έρευνες, αυτή η άκρως ευαίσθητη τεχνική μπορεί να αποδειχτεί η πιο πολύτιμη συνδρομή στην προστασία και την συντήρηση των παλιών βιβλίων.

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ