Δεν είχε πάντα αρνητική σημασία ο λαϊκισμός. Ως ιδέα εκφράζει τις επιθυμίες και τις πεποιθήσεις των λαϊκών μαζών, ως βάσιμο οδηγό πολιτικής δράσης, ενώ ως πολιτικό κίνημα -με βάση κυρίως το αγροτικό τμήμα μιας κοινωνίας- αποσκοπεί στην ικανοποίηση λαϊκών συναισθημάτων και προσδοκιών. Υπό κανονικές συνθήκες και χωρίς την κακόσημη έννοια της λέξης, όταν κάποιος ακούει τη λέξη «λαϊκισμός» θα έπρεπε να συμπεραίνει ότι πρόκειται για έννοια συγγενική με τη δημοκρατία και με όλους τους θετικούς συνειρμούς που την συνοδεύουν. Να θεωρεί ότι πρόκειται για την πιο αγνή μορφή μιας διαδικασίας, μέσω της οποίας οι πολιτικοί αφουγκράζονται τις επιθυμίες της πλειοψηφίας.
Ωστόσο, και απ' ό,τι η ιστορία δείχνει, ο λαϊκισμός -ως πίστη στο δίκαιο, τη σοφία και τις αρετές των απλών ανθρώπων- συνήθως συνοδεύεται από κάποιο φόβητρο: αυτό θα μπορούσε να είναι από μία κυβέρνηση, ή την υποτιθέμενη πολιτιστική ελίτ, μέχρι τα ΜΜΕ ή μια συγκεκριμένη εθνική, φυλετική ή θρησκευτική ομάδα.
Μέσα στους αιώνες και ως μορφή οριζόντιας πολιτικής δύναμης, ο λαϊκισμός έχει λειτουργήσει ως εργαλείο νομικών, αγροτικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, ενώ έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανάδειξη και ανέλιξη δημαγωγών, που υπέγραψαν κάποια από τα πιο μελανά κεφάλαια της ανθρώπινης ιστορίας.
Η εκλογική νίκη του ρεπουμπλικάνου Donald Trump σε βάρος της υποψήφιας των Δημοκρατικών, Hillary Clinton την περασμένη εβδομάδα, ήταν ένας πρωτοφανής θρίαμβος του λαϊκισμού στις ΗΠΑ –αφού εκμεταλλεύτηκε αισθήματα θυματοποίησης μιας συρρικνούμενης λευκής πλειοψηφίας, όλους εκείνους που κατηγορούν τον Πρόεδρο Barack Obama για τις χαμένες ευκαιρίες των ΗΠΑ, όλους εν γένει είναι θυμωμένοι με το πολιτικό κατεστημένο, τις ευκατάστατες ελίτ και τη μετανάστευση.
Η Αμερική δεν είναι φυσικά η μόνη χώρα που βιώνει αυτό το φαινόμενο. Οι δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης και της μαζικής μετανάστευσης από τη Βόρεια Αφρική και την Συρία στην Ευρώπη έχουν ήδη πυροδοτήσει ένα κύμα λαϊκίστικης πολιτικής από τις Φιλιππίνες έως την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο και πολλά άλλα κράτη στο ενδιάμεσο.
Τους ερχόμενους μήνες, το κύμα του λαϊκισμού θα στοχεύσει την Ολλανδία, την Αυστρία, την Γερμανία και τη Γαλλία. Ο καθένας μπορεί να μαντέψει τι θα συμβεί μετά από αυτό.
