Έλληνες ερευνητές «ενοχοποιούν» το φασκόμηλο για διάφορες παθήσεις

Έλληνες ερευνητές «ενοχοποιούν» το φασκόμηλο για διάφορες παθήσεις Facebook Twitter
0

Το φασκόμηλο είναι πολύ δημοφιλές στη χώρα μας, ιδίως ως αφέψημα το χειμώνα, και πολλοί άνθρωποι το πίνουν συστηματικά, επειδή το θεωρούν την «πανάκεια» της ελληνικής χλωρίδας για διάφορες παθήσεις.

Όμως ερευνητές του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) προειδοποιούν ότι πρέπει κανείς να είναι προσεκτικός και να μην κάνει κατάχρηση του φασκόμηλου, επειδή αυτό κρύβει τοξικούς κινδύνους.

Όπως αναφέρει ο καθηγητής Πέτρος Ταραντίλης του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου του ΓΠΑ και η συνεργάτιδά του υποψήφια διδάκτωρ Νεφέλη-Μαρία Σωτηροπούλου, σε δημοσίευση στο περιοδικό «Τριπτόλεμος» του ΓΠΑ, «η υπερβολική και παρατεταμένη χρήση του φασκόμηλου, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα φάρμακα και βότανα, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα λόγω της θουγιόνης που περιέχει».

Το αιθέριο έλαιο του φασκόμηλου χρησιμοποιείται κατά της χοληστερίνης, των μικροβίων, του άγχους, των φλεγμονών, ακόμη και του καρκίνου.

Το φασκόμηλο αξιοποιείται, επίσης, ως αρωματικό στη μαγειρική και στα καλλυντικά, αλλά και ως συντηρητικό από τις βιομηχανίες τροφίμων και ποτών. Εξίσου δημοφιλές είναι το αφέψημα του φασκόμηλου, που χρησιμοποιείται ως ανθιδρωτικό, αντισηπτικό, σπασμολυτικό, καρδιοτονωτικό, αποχρεμπτικό, εμμηναγωγό, υπογλυκαιμικό, για τη χώνεψη κ.α.

Όμως, όπως επισημαίνουν οι Έλληνες μελετητές, στο φασκόμηλο υπάρχει η θουγιόνη, γνωστή ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα, η οποία στη δεκαετία του 1970 ανακαλύφθηκε ότι δρα όπως τα κανναβινοειδή και σήμερα πλέον θεωρείται μια ψυχοτροπική νευροτοξίνη, που πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή.

Η θουγιόνη εμφανίζεται στη φύση σε δύο μορφές, την α-θουγθιόνη και τη β-θουγιόνη. Και οι δύο εμφανίζουν τοξικότητα πάνω από κάποια συγκέντρωση στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) ορίζει ως ημερήσια αποδεκτή πρόσληψη της α- και της β-θουγιόνης από το φασκόμηλο τα πέντε μιλιγκράμ ανά άτομο για διάρκεια χρήσης δύο εβδομάδων. Η εκτίμηση είναι ότι δύο έως 20 φλιτζάνια αφεψήματος φασκόμηλου απαιτούνται για να φθάσει κανείς αυτό το ημερήσιο όριο - κάτι που δείχνει ότι υπάρχει αβεβαιότητα.

Οι Π. Ταραντίλης και Ν. Σ.Σωτηροπούλου επισημαίνουν ότι οι απόψεις των επιστημόνων διίστανται και ότι «η επιστημονική θεμελίωση ορίων για την πρόσληψη της θουγιόνης σε μορφή υδατικών εκχυλισμάτων όπως το φασκόμηλο ως αφέψημα είναι αμφισβητήσιμη».

Υπογραμμίζουν ότι «επί του παρόντος φαίνεται να μην υπάρχει κίνδυνος που να συνδέεται με την περιστασιακή χρήση του φασκόμηλου, κυρίως ως αφεψήματος, ωστόσο τα στοιχεία που αφορούν την έκθεση σε θουγιόνη είναι εξαιρετικά περιορισμένα».

Αναφερόμενοι στην τοξικότητα της θουγιόνης (α και β), επισημαίνουν ότι μπορεί να πυροδοτήσει τη δράση των εγκεφαλικών νευρώνων, άρα την πρόκληση μυικών σπασμών. Επίσης η α-θουγιόνη, εκτός από τις ψυχοτρόπες δράσεις της (αγχολυτική και αντιψυχωτική), μπορεί να επιβαρύνει το ήπαρ και να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες.

Οι δύο ερευνητές, που μελέτησαν πειραματικά τόσο το αιθέριο έλαιο όσο και το αφέψημα του φασκόμηλου, βρήκαν ότι οι συγκεντρώσεις της α- και της β-θουγιόνης στα αφεψήματα είναι πολύ μικρότερες από ό,τι στα αιθέρια έλαια. Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις θουγιόνης παρατηρούνται στα φασκόμηλα από περιοχές της Κεντρικής Ελλάδας και ακολούθως της Βόρειας Ελλάδας.

Διαπίστωσαν ότι ο μέσος όρος α- και β-θουγιόνης που περιέχεται σε μια κούπα αφεψήματιος φασκόμηλου (περίπου 200 mL) είναι 1,16 μιλιγκράμ. Συνεπώς εκτιμούν ότι η ασφαλής ημερήσια δόση που δεν ξεπερνά τα θεσπισμένα όρια, είναι έως πέντε αφεψήματα τη μέρα.

Οι δύο ερευνητές τονίζουν ότι «η παρουσία της θουγιόνης στα αφεψήματα του φασκόμηλου αυξάνει την πιθανότητα εκδήλωσης προβλημάτων στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά με τη λελογισμένη χρήση τους μπορεί να αποφευχθεί η εμφάνισή τους. Όλα μπορούν να θεωρηθούν τοξικά, μόνο η δράση ξεχωρίζει το τοξικό από το μη τοξικό».

Σημειωτέον ότι όσον αφορά τα αιθέρια έλαια, όπως αναφέρουν, άλλα βότανα, όπως η θηρανθεμίς και τα φύλλα κέδρου, περιέχουν ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες α- και β-θουγιόνης.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

CHECK Ένα πρωί αναζητήσαμε πουλιά στον Εθνικό Κήπο

Living / Birdwatching στην Αθήνα: Παρατηρώντας πρωί-πρωί πουλιά στον Εθνικό Κήπο

Το birdwatching στην πόλη μας είναι πολύ πιο δημοφιλές από ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Οι ξένοι το λατρεύουν, και παίρνουν τα πάρκα και τα βουνά για να ανακαλύψουν τσαλαπετεινούς και κουκουβάγιες, σε ένα «κυνήγι» με τα κιάλια που κάνει το συγκεκριμένο τουρ από τα πιο διαδεδομένα στην Ελλάδα.
M. HULOT
Retreat Culture: Η νέα τάση είναι να φεύγεις για να βρεις τον εαυτό σου

Ψυχή & Σώμα / Retreat Culture: Η νέα τάση είναι να φεύγεις για να βρεις τον εαυτό σου

Τι ακριβώς αναζητούν όσοι συμμετέχουν σε retreats ευεξίας; Πρόκειται για απόδραση ή επιστροφή σε κάτι πιο αυθεντικό; Είναι μόνο για ευκατάστατους ξένους τουρίστες ή υπάρχουν προτάσεις και για τους «κανονικούς» ανθρώπους; Απαντά η δημιουργός των Fykiada Retreats, Άννα Μαρτίνου.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Γιατί όλοι μιλάνε για τη βιταμίνη C;

Living / Γιατί όλοι μιλάνε για τη βιταμίνη C;

Ξέρουμε όλοι ότι προσφέρει τριπλό όφελος: προστατεύει την επιδερμίδα από το οξειδωτικό στρες και τις ελεύθερες ρίζες, ενισχύει τη σύνθεση κολλαγόνου και συμβάλλει στην ομοιογένεια του τόνου, μειώνοντας σταδιακά δυσχρωμίες και σημάδια από τον ήλιο. Δεν υπόσχεται. Δουλεύει.
ΕΦΗ ΑΝΕΣΤΗ
«Σουβλάκι, παρακαλώ»: Κυνηγώντας την Devin Halbal, την πιο viral tiktoker του πλανήτη, στο κέντρο της Αθήνας

Devin Halbal / «Σουβλάκι, παρακαλώ»: Κυνηγώντας την πιο viral TikToker του πλανήτη στο Σύνταγμα

Τα βίντεό της την έχουν κάνει πασίγνωστη στο ελληνικό κοινό. Άλλοι αγαπούν την Devin Halbal σαν θεά κι άλλοι δεν μπορούν ούτε να την ακούν. Το απόγευμα της περασμένης Κυριακής έκανε την εμφάνισή της στο κέντρο της πόλης. Την ακολουθήσαμε.
ΑΚΗΣ ΚΑΤΣΟΥΔΑΣ
Πάσκουα Βοργιά: «Eίναι σημαντικό να δημιουργούνται ευκαιρίες για δημόσιο διάλογο»

Plāsmata 3 / Πάσκουα Βοργιά: «Eίναι σημαντικό να δημιουργούνται ευκαιρίες για δημόσιο διάλογο»

Συζητήσεις για τους ανθρώπους, τα φυτά, τα ζώα και τα πουλιά που αποτελούν το οικοσύστημα του Πεδίου του Άρεως αλλά και για τις μεγάλες και μικρές ιστορίες που απαρτίζουν την πολιτισμική και κοινωνική του πραγματικότητα.
M. HULOT