Στην Ιατρική, η πρόοδος της επιστήμης έγκειται σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων μέσα από επίπονες και πολυετείς κλινικές μελέτες για την αντιμετώπιση των χρόνιων νοσημάτων.
Στην εποχή της εξατομικευμένης Iατρικής ακριβείας κάθε φάρμακο πρέπει να δοθεί στους ασθενείς που το χρειάζονται και προκειμένου να κάνει ο γιατρός τη σωστή επιλογή και να πάρει τη σωστή απόφαση θα πρέπει τα διαθέσιμα θεραπευτικά «όπλα» να συγκριθούν μεταξύ τους ώστε να αναδειχτούν πλεονεκτήματα και αδυναμίες.
Η πιο αξιόπιστη διαδικασία σύγκρισης είναι οι λεγόμενες head to head μελέτες, όπου δύο θεραπείες υποβάλλονται σε άμεσο crash test για να διαπιστωθεί ποια είναι η πιο αποτελεσματική και ταυτόχρονα πιο ασφαλής, ώστε να εξασφαλίζει το μεγαλύτερο όφελος για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πασχόντων.
Στην περίπτωση των δύο επώδυνων αυτοάνοσων ρευματοπαθειών, της αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας και της ψωριασικής αρθρίτιδας, σημαντική θέση στη θεραπεία τους κατέχει η σεκουκινουμάμπη, που δοκιμάζεται με... ανταγωνιστή το πειραματικό της «αντίγραφο». Το τελευταίο αφορά ένα βιοομοειδές που λέγεται αδαλιμουμάμπη και αποτελεί στην πράξη το «γενόσημο» του πρωτότυπου μονοκλωνικού αντισώματος.
Στην εποχή της εξατομικευμένης Iατρικής ακριβείας κάθε φάρμακο πρέπει να δοθεί στους ασθενείς που το χρειάζονται και προκειμένου να κάνει ο γιατρός τη σωστή επιλογή και να πάρει τη σωστή απόφαση θα πρέπει τα διαθέσιμα θεραπευτικά «όπλα» να συγκριθούν μεταξύ τους ώστε να αναδειχτούν πλεονεκτήματα και αδυναμίες.
Στη μελέτη SURPASS, η σεκουκινουμάμπη συγκρίνεται με την αδαλιμουμάμπη στην αντιμετώπιση της αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας, ενώ στη μελέτη EXCEED το crash test επαναλαμβάνεται, αυτήν τη φορά για την αντιμετώπιση της ψωριασικής αρθρίτιδας. Και οι δύο μελέτες ανήκουν σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα ρευματολογίας για τη σεκουκινουμάμπη, η οποία κατέχει σημαντικότατη θέση στη φαρέτρα για την αντιμετώπιση μιας πλειάδας ρευματολογικών νοσημάτων.
Όπως επισημαίνει ο CEO της Novartis, Vas Narasimhan: «Η σεκουκινουμάμπη υποστηρίζεται από ισχυρά κλινικά δεδομένα αποτελεσματικότητας και ασφάλειας, ενώ έχει ήδη χορηγηθεί σε περισσότερους από 125.000 ασθενείς παγκοσμίως.
Πολλοί ασθενείς που πάσχουν από ψωριασική αρθρίτιδα και αγκυλοποιητική σπονδυλοαρθρίτιδα δεν μπορούν να απολαύσουν μια κανονική ζωή, καθώς παρουσιάζουν επίμονο πόνο και κόπωση και διατρέχουν κίνδυνο μακροπρόθεσμης απώλειας της κινητικότητας. Οι ασθενείς αυτοί αξίζουν την καλύτερη δυνατή θεραπεία και ευελπιστούμε ότι οι δύο δοκιμές EXCEED και SURPASS θα δώσουν πολύτιμες απαντήσεις σε γιατρούς και ασθενείς σχετικά με τη λήψη των απαιτούμενων αποφάσεων».
Λίγα λόγια για τα δύο ρευματολογικά νοσήματα
Η αγκυλοποιητική σπονδυλοαρθρίτιδα ανήκει στην οικογένεια των χρόνιων φλεγμονωδών νόσων και χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των ιερολαγόνιων αρθρώσεων και σχηματισμό νέων οστών της σπονδυλικής στήλης λόγω της αύξησης των επιπέδων της ιντερλευκίνης IL-17A στον οργανισμό.
Η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή υποβάθμιση της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης και της σωματικής λειτουργικότητας, η οποία έχει σοβαρό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής.
Προσβάλλει κυρίως άνδρες που διανύουν τη δεύτερη και την τρίτη δεκαετία της ζωής τους, ενώ τα σοβαρά περιστατικά εξελίσσονται σε μη αναστρέψιμη σύντηξη της σπονδυλικής στήλης. Απ' όλα τα ρευματολογικά νοσήματα είναι το μοναδικό που έχει ιδιαίτερη «αδυναμία» στο ανδρικό φύλο. Οι υπόλοιπες παθήσεις είναι αισθητά πιο συχνές στις γυναίκες.
Η ψωριασική αρθρίτιδα, από την άλλη, είναι ένα δυσάρεστο αυτοάνοσο νόσημα με υψηλό κίνδυνο απώλειας της κινητικότητας. Τα συμπτώματά της περιλαμβάνουν πόνο και δυσκαμψία των αρθρώσεων, ψωρίαση του δέρματος και των ονύχων, οίδημα στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών, επίμονο και επώδυνο οίδημα στους τένοντες και μη αναστρέψιμη βλάβη των αρθρώσεων.
Από ψωριασική αρθρίτιδα θα νοσήσει το 30% των ασθενών με ψωρίαση και ένας στους τέσσερις ασθενείς με ψωρίαση ενδέχεται να πάσχει από μη διαγνωσμένη ψωριασική αρθρίτιδα. Επίσης, το 40% των ασθενών μπορεί να παρουσιάσει καταστροφή των αρθρώσεων και μόνιμη σωματική παραμόρφωση.
Η επικρατέστερη θεραπεία στο μικροσκόπιο
Την επανάσταση στη ρευματολογία έφεραν την τελευταία 15ετία τα μονοκλωνικά αντισώματα, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή κατά την οποία είναι πλέον εφικτή η διακοπή της εξέλιξης της νόσου και της αναπηρίας. Παλιότερα οι ρευματολογικές παθήσεις αντιμετωπίζονταν μόνο συμπτωματολογικά.
Στο ρευματολογικό οπλοστάσιο ιδιαίτερα σημαντική θέση κατέχει το μονοκλωνικό αντίσωμα σεκουκινουμάμπη που αποτελεί τον πρώτο και μοναδικό πλήρως ανθρώπινο αναστολέα της ιντερλευκίνης 17Α (IL-17) που είναι εγκεκριμένος για τη θεραπεία της αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας, της ψωριασικής αρθρίτιδας και της ψωρίασης.
Η σεκουκινουμάμπη είναι μια στοχευμένη θεραπεία που αναστέλλει συγκεκριμένα την IL-17A, μια θεμελιώδη κυτταροκίνη η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παθογένεση των τριών προαναφερθέντων ρευματολογικών νοσημάτων, καθώς εμπλέκεται στη φλεγμονή των αρθρώσεων.
Το φάρμακο είναι εγκεκριμένο σε περισσότερες από 70 χώρες για τη θεραπεία της ενεργού αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας και της ψωριασικής αρθρίτιδας, μεταξύ αυτών χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ΗΠΑ, καθώς και η Ιαπωνία. Επιπλέον, η σεκουκινουμάμπη είναι εγκεκριμένη για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής ψωρίασης κατά πλάκας σε περισσότερες από 80 χώρες, μεταξύ των οποίων χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Ιαπωνία, στην Ελβετία, στην Αυστραλία, στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Στην Ευρώπη η σεκουκινουμάμπη είναι εγκεκριμένη για τη συστημική θεραπεία πρώτης γραμμής της μέτριας έως σοβαρής ψωρίασης κατά πλάκας σε ενήλικες ασθενείς.
Στο διπλό crash test, η αδαλιμουμάμπη είναι μία υπό ανάπτυξη ουσία που δοκιμάζεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για τη θεραπεία των σοβαρών ανοσολογικών νοσημάτων.
