ΕΙΔΟΣ ΠΡΟΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ
Βρίσκεται η χώρα σε ομαλή, κανονική περίοδο; Φυσικά, τα τελευταία 100 χρόνια όλοι κυκλοφορούσαν με μάσκες και το θέμα των συζητήσεων ήταν οι ΜΕΘ.
Συνεπώς, μπορείς να κάνεις ό,τι έκανες κάθε χρόνο αυτόν τον μήνα. Μπορείς, λόγου χάριν, να αποφασίσεις απεργία σε μετρό, ΗΣΑΠ και τραμ.
Ωστόσο, θεωρείται βέβαιο ότι στη φύση εξαφανίζονται τα είδη που δεν προσαρμόζονται στις αλλαγές του περιβάλλοντος. Υπάρχει κάποιο επιχείρημα ότι αυτό δεν ισχύει για τους συνδικαλιστές που περιφρονούν τους πολλαπλά δοκιμαζόμενους πολίτες;
• • •
Η ΣΑΦΗΝΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΕΤΗ
Με μια χθεσινή του δήλωση, ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, προκάλεσε πολλές αντιδράσεις, οι οποίες τον ανάγκασαν να προβεί σε διευκρινίσεις.
Δεν μπαίνω στην ουσία της δήλωσής του, ούτως ή άλλως είναι μικρής σημασίας πλέον. Δύο σημεία, ωστόσο, πρέπει να επισημανθούν.
Πρώτον, τα νεύρα όλων είναι τεντωμένα από το lockdown, τις αντιφατικές καθημερινές δηλώσεις αρμόδιων και αναρμόδιων προσώπων, και την αβεβαιότητα για τις επιπτώσεις στην προσωπική ζωή εξαιτίας της οικονομικής δυσπραγίας. Υπάρχει θυμός που ψάχνει ευκαιρία να εκτονωθεί.
Δεύτερον, όταν αρχίζουν οι ερμηνείες δύο-τριών προτάσεων, το παιχνίδι των εντυπώσεων έχει ήδη χαθεί. Μικρή σημασία έχει η ορθότητα ή μη μιας δήλωσης: σημασία έχει ποια ήταν η πρόσληψή της από τους πολλούς.
Αν συνδυαστούν οι δύο αυτές παρατηρήσεις, το αβίαστο συμπέρασμα είναι σαφήνεια στο τι θες να πεις· και, επειδή ουδείς είναι αλάνθαστος, οι λιγότερες εμφανίσεις περιορίζουν δραστικά την πιθανότητα σφαλμάτων.
• • •
ΘΑ ΑΠΟΝΕΙΜΕΙ ΧΑΡΗ Ο ΤΡΑΜΠ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ;
Σύμφωνα με πηγές του Axios, o Ντ. Τραμπ σχεδιάζει να δώσει χάρη στον πρώην σύμβουλο εθνικής ασφαλείας, Μάικλ Φλιν, που είχε δηλώσει ένοχος τον Δεκέμβριο του 2017 για τα ψεύδη του στο FBI όσον αφορά τις επαφές του με Ρώσους.
Πολλοί θεωρούν βέβαιο ότι μαζί με τη μετάβαση προς τη νέα προεδρία, ξεκίνησε και η φάση της χάριτος στη διαφθορά.
Το μόνο που αγνοούν είναι αν ο Αμερικανός πρόεδρος θα απονείμει χάρη στον εαυτόν του.
• • •
ΑΜΑΧΟΙ, ΤΑ ΑΙΩΝΙΑ ΘΥΜΑΤΑ
Από τη μια μεριά, η «αποτρόπαιη σφαγή» τουλάχιστον 600 ανθρώπων, η οποία διαπράχθηκε από πολιτοφύλακες του Τιγκράι.
Από την άλλη, τα ομοσπονδιακά στρατεύματα προειδοποιούν ότι μετά την εκπνοή του τριήμερου τελεσιγράφου θα είναι «ανηλεή».
Και στη μέση 40.000 πρόσφυγες δίχως ρούχα, δίχως σπίτι, δίχως χρήματα», που δηλώνουν ότι «τουλάχιστον εδώ είμαστε ασφαλείς».
"They took our clothes, our home, our money."
— DW News (@dwnews) November 24, 2020
Around 40,000 refugees have escaped from Ethiopia to Sudan, to avoid tensions in the Tigray region. pic.twitter.com/dI4X0FmSTL
• • •
ΜΕΡΟΛΗΨΙΑ ΚΑΙ ΘΟΡΥΒΟΣ
Ψυχολόγος με Νόμπελ Οικονομίας (2002), ο Ντάνιελ Κάνεμαν έγινε παγκοσμίως γνωστός από το μπεστ σέλερ του Σκέψη, αργή και γρήγορη. Ένα από τα θέματα αυτού του βιβλίου ήταν πώς κρίνουν (πώς διαμορφώνουν τις πεποιθήσεις τους) οι άνθρωποι και πόσο επιρρεπείς είναι σε γνωσιακές μεροληψίες (ή προκαταλήψεις, bias), δηλαδή σε συστηματικά, άρα προβλέψιμα, σφάλματα.
Tώρα ο Κάνεμαν μελετά τον «θόρυβο» στη λήψη των αποφάσεων σε ένα βιβλίο που πρόκειται να εκδοθεί τον Μάιο του 2021 (Daniel Kahneman, Olivier Sibony, Cass R. Sunstein, «Noise: A Flaw in Human Judgment»).
Ποια είναι η διαφορά του θορύβου από τη μεροληψία; Αν η ζυγαριά δείχνει πάντα τρία κιλά περισσότερα, είναι μεροληπτική. Αν δείχνει διαφορετικό βάρος κάθε φορά που ζυγίζεστε, είναι «θορυβώδης».
Οι αποφάσεις μας μπορεί να θορυβώδεις, μεροληπτικές , ή συνδυασμός τους. Μια υψηλού θορύβου μεροληπτική απόφαση, είναι κατά κανόνα, αλλά όχι πάντα, εσφαλμένη. Μια χαμηλού θορύβου μεροληπτική απόφαση, είναι πάντα εσφαλμένη.
Μια ιδέα του θορύβου στη λήψη των αποφάσεων μάς δίνει η αντίφαση στις κρίσεις του ίδιου ατόμου για ίδιες περιπτώσεις. Έχει παρατηρηθεί, λόγου χάριν, ότι ο ίδιος γιατρός εκτιμά διαφορετικά τη σοβαρότητα της ίδιας ακριβώς βιοψίας. Με άλλα λόγια, ο θόρυβος είναι η μεταβλητότητα στις κρίσεις που θα έπρεπε να ταυτίζονται. Δύο δικαστές μπορεί να ορίζουν διαφορετικές ποινές για την ίδια περίπτωση, ο ίδιος ή διαφορετικοί υπάλληλοι μπορεί να χειρίζονται διαφορετικά παράπονα πελατών.
Προκειμένου να περιοριστεί ο θόρυβος, η βασική λύση που προκρίνει ο Κάνεμαν και οι συνεργάτες του είναι η αντικατάσταση της ανθρώπινης κρίσης με αλγορίθμους, έχει δε προτείνει έναν τρόπο κατασκευής τέτοιων απλών αλγορίθμων.
Στο Harvard Business Review (Οκτώβριος 2016) υπάρχει σχετικό άρθρο του Κάνεμαν και συνεργατών του, στο οποίο εξηγούν την έννοια και τη σημασία του θορύβου στις αποφάσεις.
• • •
Η ΚΑΛΗ ΚΑΙ Η ΚΑΚΗ ΜΕΡΙΑ
Διάβασα ένα ανόητο σχόλιο ότι οι αντιστασιακοί στην Κατοχή ήταν χειρότεροι από τους Ναζί.
Στον Β΄ΠΠ υπήρχαν:
(1) Ο Άξονας (Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, και διάφορα άλλα κράτη),
(2) Οι Σύμμαχοι (ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση, Αγγλία, Αυστραλία, Καναδάς, ΕΛΛΑΔΑ, και πολλά άλλα κράτη).
Την 1η Ιανουαρίου 1942, οι Σύμμαχοι υπέγραψαν τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών, μετά δε τη νίκη τους θα αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία των Ηνωμένων Εθνών.
Τότε τα πράγματα ήσαν ξεκάθαρα σαν το γάργαρο νεράκι. Θα ήσουν είτε με τους Συμμάχους είτε με τον Άξονα, είτε με τους αντιφασίστες είτε με τους φασίστες, είτε με την ελευθερία είτε με την υποτέλεια, είτε αντιστασιακός είτε συνεργάτης.
Εν ολίγοις, τότε η καλή μεριά ήταν οι Σύμμαχοι, και η κακή ο Άξονας.
Όποιος δεν καταλαβαίνει αυτή τη διχοτομία της εποχής είναι είτε ανόητος ή φασιστοειδές, είτε το πιθανότερο συνδυασμός τους.
Προφανώς, οι μετά τον πόλεμο αντιθέσεις και συγκρουσιακές καταστάσεις μεταξύ των Συμμάχων είναι το επόμενο κεφάλαιο της Ιστορίας.
