«Ν’ ανοίξω ένα κλαμπάκι να γίνει της ανωμαλίας»: Ο Βουτσάς ως αιώνιος Έλληνας ‘τεντιμπόης’

«Ν’ ανοίξω ένα κλαμπάκι να γίνει της ανωμαλίας»: Ο Βουτσάς ως αιώνιος Έλληνας ‘τεντιμπόης’ Facebook Twitter
Ο Κώστας Βουτσάς ως «Μπίσμπιρας» στον «Κατήφορο» (1961)
0

Ο Κώστας Βουτσάς είχε πατήσει τα τριάντα όταν έπαιξε τον «Μπίσμπιρα» στον «Κατήφορο» (1961). Ένα χρόνο αργότερα ήταν ο κατά συρροή μετεξεταστέος «Ρένος Καρανίκας» που προσπαθούσε μάταια να πάρει απολυτήριο γυμνασίου με κάθε μέσο, στην ταινία «Νόμος 4000». Ο Βαγγέλης Βουλγαρίδης, που παίζει τον συμμαθητή του και διστακτικό ζεν πρεμιέ της ταινίας του Γιάννη Δαλιανίδη, ήταν μια δεκαετία νεότερος.

Κανείς όμως φυσικά δεν θα καθόταν να θέσει ζήτημα «πειστικότητας», πρώτον επειδή μιλάμε για σινεμά και δεύτερον επειδή ο Βουτσάς παρουσιάστηκε, από το πουθενά σχεδόν, σ' αυτά τα δύο μοντέρνα και trendy (ασχέτως της συντηρητικής τους προδιάθεσης) νεανικά / «κοινωνικά» δράματα της εποχής, ως ιδανικός εκπρόσωπος ενός νέου τύπου ανερμάτιστου μετα-εφήβου, αιωνίως (ως απεδείχθη) νεανία, με ξενόφερτες παραστάσεις και σαφή ροπή προς τις «κακές» και παραβατικές έξεις της πρώιμης τότε νεανικής υποκουλτούρας.

«Ν’ ανοίξω ένα κλαμπάκι να γίνει της ανωμαλίας»: Ο Βουτσάς ως αιώνιος Έλληνας ‘τεντιμπόης’ Facebook Twitter
Νόμος 4000 (1962)

Αυτή ήταν η ιδιαιτερότητά και η σημασία του ως αρχετυπική φιγούρα του βιομηχανικού ελληνικού σινεμά, πέραν βεβαίως της πρωτοφανούς άνεσης, αυτοπεποίθησης και φυσικότητας κινήσεων που επιδείκνυε απέναντι στην κάμερα. Ο Βουτσάς αντιπροσώπευε (και αντιπροσωπεύει, καθότι οι ταινίες της ακμής του εμπορικού κινηματογράφου είναι απέθαντες, ασχέτως αν ο ίδιος ήταν ένας από τους ελάχιστους τελευταίους επιζώντες εκείνου του σταρ σύστεμ) μια ολόκληρη – και μάλλον διαταξική – κατηγορία «νέων της εποχής», ακόμα κι αν στην πραγματικότητα εκπροσωπούσε μόνο τον εαυτό του και μια sui generis ευζωικότητα, ειδικότητα κτηθείσα ίσως – ως μηχανισμός αυτοσυντήρησης – στις δύσκολες συνθήκες υπό τις οποίες μεγάλωσε.

Παρότι ο ίδιος είχε προλάβει κανονικά να ζήσει κατοχή - εμφύλιο, κατέληξε να αντιπροσωπεύσει την (ελαφρώς μεταγενέστερη) ελληνική νεολαία του άστεως που μαζικά πλέον έδειχνε ότι λαχταρά να ξεφύγει από τα δεσμά της ελληνοχριστιανικής παράδοσης, της εγχώριας μικροαστικής ηθικής και της ηθογραφικής κουλτούρας εν γένει. Της νεολαίας που διψούσε για ντόλτσε βίτα, κλαμπ, πάρτι, ράλι, μποσανόβα, ουίσκι, σέικ, αμερικάνικα τσιγάρα και για όλα τα υπόλοιπα ακαταμάχητα θέλγητρα που πρόβαλλε το «ξένο» σινεμά.

«Ν’ ανοίξω ένα κλαμπάκι να γίνει της ανωμαλίας»: Ο Βουτσάς ως αιώνιος Έλληνας ‘τεντιμπόης’ Facebook Twitter
Τέντι μπόι αγάπη μου (1965)

Όταν μοιράστηκαν λοιπόν τα αρχέτυπα πρωταγωνιστών στο βασίλειο του Φίνου, ο Βουτσάς έλαβε δικαιωματικά τον ρόλο του «τεντιμπόυ». (Είμαστε περίεργος λαός πάντως: τόση «αμερικανιά» τριγύρω σε σινεμά και μουσική κι εμείς βρήκαμε να υιοθετήσουμε μια βρετανική περιθωριακή νεανική υποκουλτούρα, πριν καν εμφανιστούν οι Beatles στο προσκήνιο). Υπήρξαν σίγουρα και πιο αυθεντικοί «τεντιμπόιδες» στο σινεμά και στη ζωή – ο Αλέκος Τζανετάκος φερ΄ειπείν, ασχέτως αν του είχε αποδοθεί κυρίως ο ρόλος του καρπαζοεισπράχτορα – ο Βουτσάς όμως είχε το ανάλογο εκτόπισμα για να δώσει μαζική υπόσταση σε μια περιθωριακή ιδιότητα.

Ο τίτλος σφραγίστηκε και επίσημα στην ταινία «Τέντυ Μπόι αγάπη μου» του 1965 ενώ δύο χρόνια μετά στον «Γαμπρό από το Λονδίνο» υποδύθηκε κάποιον που βρέθηκε να υποδύεται έναν «αυθεντικό» Άγγλο τεντιμπόι που λεγόταν Τζακ Τέιλορ. Χωρίς την περούκα όμως, ήταν απλώς ένας αόρατος μέσος Έλληνας που η ταυτότητα του έγραφε «Κώστας Παπαδόπουλος, γεννηθείς εν Καλαμάτα» («πατέρα, έχει η Αγγλία Καλαμάτα;»).

«Ν’ ανοίξω ένα κλαμπάκι να γίνει της ανωμαλίας»: Ο Βουτσάς ως αιώνιος Έλληνας ‘τεντιμπόης’ Facebook Twitter
'Ενα κορίτσι για δύο (1963)

Κάπου εκεί έληξε η θητεία του ως υπόδειγμα ζωηρού, κακομαθημένου (και αμυδρώς «μαμάκια») αλλά όχι «αντικοινωνικού» τεντιμπόι, για να περάσει σε πιο ενήλικους/μεσήλικες χαρακτήρες σε καμιά πεντακοσαριά ταινίες που γύρισε ακολούθως, σε όλους σχεδόν όμως υπήρχαν στοιχεία αυτής της χαβαλέ και ζαμανφού προδιάθεσης που τον χαρακτήριζε, σα να αντηχεί αιώνια η μόνιμη επιθυμία του στις ταινίες του '60, «να ανοίξω ένα κλαμπάκι να γίνει της ανωμαλίας».

«Εμένα δεν μ' αρέσει το σκοτάδι, μ' αρέσει ο ήλιος», λέει ως Άρης (από το Αριστείδης!) στο «Ένα κορίτσι για δύο» (1963) στον μεγαλύτερο αδελφό του, τον εσώκλειστο «σοφό» Κίμωνα του Αλέκου Αλεξανδράκης, σα να λέει «τα σκοτάδια είναι ωραία μόνο για φλερτ και φίλημα και όλα τα σχετικά».

Απώλειες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Roberto Cavalli (1940-2024): Ο σχεδιαστής που ταύτισε την υπερβολή με την επιτυχία

Μόδα & Στυλ / Roberto Cavalli (1940-2024): Ο σχεδιαστής που ταύτισε την υπερβολή με την επιτυχία

Πλασαρίστηκε σαν ροκ σταρ και αγάπησε όσοι λίγοι designers τις γυναίκες. Ο Ιταλός δημιουργός έφυγε από τη ζωή στα 83 του, αφήνοντας πίσω του ένα εξεζητημένο σύννεφο από aninal prints, σέξι εμπριμέ και ένα «εγχειρίδιο» για το πώς ένας σχεδιαστής μπορεί να είναι πιο αναγνωρίσιμος από τη μόδα που παράγει.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Μαουρίτσιο Πολίνι (1942-2024): Οι μεγάλες ηχογραφήσεις ενός θρυλικού πιανίστα της εποχής μας

Απώλειες / Μαουρίτσιο Πολίνι (1942-2024): Οι μεγάλες ηχογραφήσεις ενός θρυλικού πιανίστα της εποχής μας

Ο Ιταλός πιανίστας που καθόρισε τον μοντερνισμό, με σειρά ηχογραφήσεων έργων των Μπετόβεν και Σοπέν που σήμερα θεωρούνται κλασικές, πέθανε στα 82 του χρόνια.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η μυθιστορηματική ζωή και οι πολιτικές απόψεις της Καλής Καλό θα σε μάθουν πολλά για το σήμερα

Πρόσωπα / Η μυθιστορηματική ζωή και οι πολιτικές απόψεις της Καλής Καλό θα σε μάθουν πολλά για το σήμερα

Η γυναίκα που έζησε την ιστορία του ελληνικού θεάτρου, και πάλεψε για την Αριστερά αφηγείται τη ζωή της στο LIFO.gr σε μια συνέντευξη-ποταμό στον Αντώνη Μποσκοΐτη.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪ́ΤΗΣ
Στη μνήμη του κορυφαίου σύγχρονου θεωρητικού και ιστορικού του σινεμά, Ντέιβιντ Μπόρντγουελ

Daily / Στη μνήμη του κορυφαίου σύγχρονου θεωρητικού και ιστορικού του σινεμά, Ντέιβιντ Μπόρντγουελ

Πέθανε πριν από λίγες μέρες στα 76 του ο επιφανής Αμερικανός πανεπιστημιακός που επί δεκαετίες καθοδηγούσε τους σπουδαστές κινηματογράφου ανά την υφήλιο με τα βιβλία του και με τον ακατάβλητο ενθουσιασμό του για το μέσο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ηλίας Λογοθέτης: Ένας κάτοικος εντός της γλώσσας του Βιζυηνού

Θέατρο / Ηλίας Λογοθέτης (1939 - 2024): Ένας εργάτης του θεάτρου και του σινεμά που δεν υπήρξε σνομπ

Από τους Πέρσες του Κουν μέχρι το τηλεοπτικό Έτερος Εγώ Νέμεσις, ο Ηλίας Λογοθέτης διέσχισε όλα τα είδη με μπρίο, αξιοπρέπεια και ακατάβλητο ποιητικό οίστρο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σέιζι Οζάουα, ο μαέστρος που γεφύρωσε την Ανατολική Ασία με τη Δυτική μουσική

Πολιτισμός / Σέιζι Οζάουα, ο μαέστρος που γεφύρωσε την Ανατολική Ασία με τη Δυτική μουσική

Οι νεότεροι μουσικοί έβλεπαν στο πρόσωπό του έναν σημαντικό και επικοινωνιακό καθοδηγητή και οι δεξιοτέχνες της κλασικής μουσικής έναν πνευματώδη μαέστρο με την λιτή έκφραση της Ιαπωνίας.
EΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ