Τα εικονικά ιδιωτικά δίκτυα, γνωστά περισσότερο ως VPNs, είναι μια παλιά τεχνολογία.
Το πρώτο πρωτόκολλο VPN (δηλαδή ένα σύνολο κανόνων που καθορίζει πώς επικοινωνούν μεταξύ τους τα προγράμματα) αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Αυτό που ξεκίνησε ως ένα βαρετό εργαλείο για επιχειρήσεις βρίσκεται πλέον παντού, και σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της YouGov, έχει χρησιμοποιηθεί από σχεδόν τους μισούς ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η βιομηχανία των VPN έχει εκτοξευθεί τα τελευταία πέντε χρόνια, με τις εταιρείες να επενδύουν μεγάλα ποσά σε διαφημίσεις στο YouTube, σε podcasts και στην τηλεόραση.
Όλοι, όπως φαίνεται, έχουν ακούσει για αυτά - αν και οι περισσότεροι δεν είναι εντελώς σίγουροι τι ακριβώς κάνουν.
Τι είναι λοιπόν ένα VPN; Και γιατί θα το χρειαζόταν κανείς;
Τι είναι ένα VPN και πώς λειτουργεί;
Για να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί το VPN, είναι σημαντικό να εξηγήσουμε πρώτα πώς συνδεόμαστε κανονικά στο διαδίκτυο.
Για να μπείτε στο ίντερνετ, πρέπει πρώτα να συνδεθείτε σε κάποιο τοπικό δίκτυο – συνήθως στο Wi-Fi του σπιτιού ή της δουλειάς σας.
Αυτό το δίκτυο σας δίνει μια διεύθυνση IP, δηλαδή μια σειρά αριθμών που λειτουργεί ως η «εικονική διεύθυνσή» σας όσο είστε συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο. Για να περιηγηθείτε στον ιστό, χρειάζεστε μια IP διεύθυνση.
Ωστόσο, η διεύθυνση IP αποκαλύπτει πολλά για εσάς – για παράδειγμα, την τοποθεσία σας – και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σημείο αναφοράς για τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τη διαδικτυακή σας δραστηριότητα.
Ένας τρόπος να παρακαμφθεί αυτό είναι με τη χρήση ενός VPN, το οποίο σας συνδέει σε ένα «εικονικό» δίκτυο (εξ ου και το όνομα Virtual Private Network), επιτρέποντάς σας να συνδέεστε στο διαδίκτυο μέσω της IP διεύθυνσης του VPN, αντί της δικής σας.
Όταν ενεργοποιείτε ένα VPN, συνδέεστε από το δίκτυό σας Wi-Fi (ή του παρόχου κινητής σας) σε έναν διακομιστή που διαχειρίζεται η εταιρεία VPN.
Αυτός ο διακομιστής φιλοξενεί το εικονικό δίκτυο και στη συνέχεια σας συνδέει με τον ιστότοπο που θέλετε να επισκεφθείτε.
Εκτός από τη νέα IP διεύθυνση, το VPN κρυπτογραφεί επίσης τη σύνδεσή σας, καθιστώντας πολύ πιο δύσκολο να εντοπιστεί ποιος είστε.
Με το VPN ενεργοποιημένο, οι ιστότοποι που επισκέπτεστε δεν μπορούν να δουν τη δική σας IP – και επομένως ούτε ποιος είστε.
Ταυτόχρονα, ο πάροχος διαδικτύου (ISP) δεν μπορεί να δει ποιους ιστότοπους επισκέπτεστε. Αυτό κάνει την περιήγησή σας πολύ πιο ιδιωτική και σας προσφέρει ένα αίσθημα ασφάλειας.
Οι μόνοι που γνωρίζουν ποιους ιστότοπους επισκέπτεστε είστε εσείς και –τουλάχιστον θεωρητικά– το VPN, αλλά περισσότερα για αυτό αργότερα.
Ωστόσο, η ιδιωτικότητα δεν είναι ο μόνος λόγος για να χρησιμοποιήσει κανείς VPN.
Ένας άλλος λόγος είναι ότι τα περισσότερα VPNs σάς επιτρέπουν να συνδέεστε με διακομιστές σε διάφορες χώρες, αποκτώντας έτσι IP διευθύνσεις από διαφορετικές τοποθεσίες.
Αυτό σας δίνει τη δυνατότητα να «προσποιείστε» ότι βρίσκεστε αλλού – κάτι που ονομάζεται spoofing – και είναι ιδανικό όταν βρίσκεστε στο εξωτερικό και θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση σε υπηρεσίες, όπως η online τραπεζική, που μπορεί να είναι περιορισμένες ανά περιοχή.
Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι VPN;
Ναι. Τα περισσότερα καταναλωτικά VPNs, όπως τα NordVPN, ExpressVPN και Surfshark, λειτουργούν ως εμπορικά VPNs, τα οποία δρομολογούν την κίνηση του διαδικτύου σας μέσω των ασφαλών διακομιστών τους. Αυτά είναι συνήθως τα πιο εύκολα στη ρύθμιση και λειτουργούν καλά για streaming, προστασία της ιδιωτικότητας και γενική περιήγηση.
Υπάρχουν επίσης VPNs απομακρυσμένης πρόσβασης, που χρησιμοποιούνται κυρίως σε χώρους εργασίας για να συνδέουν τους εργαζόμενους με ένα ασφαλές δίκτυο γραφείου από το σπίτι. Τα VPNs site-to-site συνδέουν ολόκληρα δίκτυα (όπως δύο γραφεία σε διαφορετικές τοποθεσίες) και χρησιμοποιούνται κυρίως από επιχειρήσεις.
Ορισμένοι πάροχοι προσφέρουν επίσης VPNs πολλαπλών διαδρομών (multi-hop), που δρομολογούν την κίνηση σας μέσω δύο διακομιστών αντί για έναν, για πρόσθετη ιδιωτικότητα. Άλλοι μπορεί να παρέχουν πρόσβαση στο δίκτυο Tor ή να επιτρέπουν να φιλοξενήσετε το δικό σας VPN σε έναν δρομολογητή για πλήρη κάλυψη στο σπίτι.
Γιατί να χρησιμοποιήσετε ένα VPN;
Οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν VPN για διαδικτυακή ιδιωτικότητα, αλλαγή τοποθεσίας και streaming. Ένα VPN κρύβει τη διεύθυνση IP σας από ιστότοπους, διαφημιστές και ακόμη και από τον πάροχο διαδικτύου σας (ISP), περιορίζοντας το ποσοστό της περιήγησή σας που μπορεί να παρακολουθηθεί. Αυτό είναι χρήσιμο σε δημόσια δίκτυα Wi-Fi ή αν απλώς θέλετε περισσότερη ιδιωτικότητα στο σπίτι.
Τα VPNs χρησιμοποιούνται επίσης συχνά για πρόσβαση σε περιεχόμενο με γεωγραφικούς περιορισμούς. Για παράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιήσετε έναν βρετανικό διακομιστή VPN για να παρακολουθήσετε το BBC iPlayer από το εξωτερικό ή να συνδεθείτε σε έναν αμερικανικό διακομιστή για να ξεκλειδώσετε τη βιβλιοθήκη του Netflix στις ΗΠΑ (αν και αυτό παραβιάζει τους όρους χρήσης του Netflix). Τα VPNs είναι ιδιαίτερα δημοφιλή μεταξύ συχνών ταξιδιωτών και εργαζομένων από απόσταση.
Επιπλέον, τα VPN μπορούν να σας βοηθήσουν να παρακάμψετε τοπική λογοκρισία, να αποφύγετε τον περιορισμό ταχύτητας από τον ISP σας και να προσθέσετε ένα επίπεδο ασφάλειας όταν παίζετε online παιχνίδια ή χρησιμοποιείτε torrents.
Πώς να επιλέξετε ένα VPN
Τώρα που ξέρετε τι είναι και τι δεν είναι ένα VPN, ας περάσουμε στην επιλογή του κατάλληλου για εσάς. Υπάρχουν μερικά πράγματα που πρέπει να έχετε κατά νου – τιμή, απόδοση και ιδιωτικότητα. Επιπλέον χαρακτηριστικά, όπως το μπλοκάρισμα διαφημίσεων ή συγκεκριμένες τοποθεσίες διακομιστών VPN, είναι ευπρόσδεκτα αλλά δεν είναι πάντα απαραίτητα.
Πόσο κοστίζουν τα VPNs;
Όσον αφορά την τιμή, θα διαπιστώσετε γρήγορα ότι δεν υπάρχουν καθολικοί κανόνες. Για παράδειγμα, κατά την αξιολόγηση του ExpressVPN, μας ξάφνιασε λίγο η τιμή των £80,75 ανά έτος, παρόλα αυτά, λαμβάνετε πολλά από ένα VPN για αυτά τα χρήματα. Παρ’ όλα αυτά, τα περισσότερα VPN είναι φθηνότερα, με έναν άλλο μεγάλο παίκτη της αγοράς, το NordVPN, να κοστίζει περίπου τα μισά (£45,48 ανά έτος). Και στις δύο περιπτώσεις, καθώς και με τα περισσότερα άλλα VPN, μπορείτε να βρείτε αρκετά καλές προσφορές για πολλαπλά έτη. Το ExpressVPN κοστίζει £112 αν εγγραφείτε για δύο χρόνια. Στην αξιολόγησή μας για το NordVPN, αναλύουμε τις διάφορες προσφορές του, μερικές από τις οποίες μπορεί να κοστίζουν μόνο περίπου £30 ανά έτος. Άλλα VPN προσφέρουν παρόμοιες προσφορές.
Ωστόσο, η τιμή δεν είναι το παν – θα πρέπει επίσης να προσέξετε τυχόν προβλήματα απόδοσης. Ένα VPN θα επηρεάσει πάντα αρνητικά την ταχύτητα της σύνδεσής σας, καθώς η δρομολόγηση της σύνδεσης σημαίνει ότι το σήμα πρέπει να ταξιδέψει πιο μακριά. Ένα καλό VPN, όπως το ExpressVPN, θα σας κάνει να χάσετε μόνο μερικές ποσοστιαίες μονάδες, ενώ πιο μέτριες υπηρεσίες μπορεί να μειώσουν την ταχύτητα της σύνδεσης έως και στο μισό.
Τέλος, ενώ δεν υπάρχει τρόπος να εγγυηθείτε πλήρως την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα, μπορεί να θέλετε να κάνετε μια αναζήτηση στο διαδίκτυο πριν δεσμευτείτε σε ένα VPN και να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.
Με πληροφορίες από The Independent