Το 10% των εκδοτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι υπεύθυνες για το 71% της βιβλιοπαραγωγής, σύμφωνα με έρευνα του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου.
Σχεδόν 9 στους 10 νέους τίτλους είναι σε έντυπη μορφή, ενώ μικρή είναι η διείσδυση τίτλων σε ψηφιακή μορφή. Τα λογοτεχνικά βιβλία αντιπροσωπεύουν το 31% των νέων τίτλων του 2020, ενώ τα ακαδημαϊκά/ επαγγελματικά αποτελούν το 27%.
Η χαρτογράφηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας των εκδοτικών επιχειρήσεων ξεκίνησε με έρευνα που πραγματοποίησε η Public Issue από τον Φεβρουάριο έως τον Ιούνιο του 2020, η οποία κάλυπτε τη χρονική περίοδο 2017-2019.
Ακολούθησε Έρευνα Εκδοτικών Επιχειρήσεων για το 2020, η οποία διενεργήθηκε από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Απρίλιο του 2022, η οποία πραγματοποιήθηκε από την qed, με χρήση ερωτηματολογίου.
Τα κύρια ευρήματα της έρευνας για τη δραστηριότητα των εκδοτικών επιχειρήσεων:
- Οι παραδοσιακές και μακροβιότερες επιχειρήσεις του χώρου (ίδρυση πριν από το 1974) εκπροσωπούν το 17% των επιχειρήσεων με βιβλιοπαραγωγή τη διετία 2019-2020.
- Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων ιδρύθηκαν μετά τη δεκαετία του 1990, με κύρια συγκέντρωση (38%) την περίοδο της οικονομικής κρίσης (ίδρυση μετά το 2008), ενώ σχεδόν 1 στις 3 επιχειρήσεις (28%) ιδρύθηκαν την εικοσαετία που προηγήθηκε της οικονομικής κρίσης (1990-2008).
- Οι ενεργές επιχειρήσεις απασχολούν σήμερα 5.878 εργαζομένους, εκ των οποίων οι μισοί και πλέον (3.286, 56%) είναι πλήρους απασχόλησης, ενώ ένας σημαντικός αριθμός (1.909, 32%) είναι εξωτερικοί συνεργάτες και 684 (12%) είναι μερικές ή εποχικής απασχόλησης.
- Η πλειονότητα των επιχειρήσεων (82%) απασχολούν 1-10 άτομα προσωπικό (πλήρους, μερικής, εποχικής απασχόλησης ή εξωτερικούς συνεργάτες) και μόνο 1 στις 10 (11%) πάνω από 10 άτομα, ενώ το 7% δεν απασχολεί κανένα άτομο.
- Η βιβλιοπαραγωγή του 2020 παραμένει σε μεγάλο βαθμό συγκεντροποιημένη. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της ΟΣΔΕΛ, το 10% των επιχειρήσεων παρήγαγαν το 71% της βιβλιοπαραγωγής του 2020 (6.749 τίτλοι).
- Σχεδόν 9 στους 10 νέους τίτλους (8.807, 86%) είναι σε έντυπη μορφή, ενώ οι νέοι τίτλοι σε ηλεκτρονική μορφή είναι μόλις το 14% και οι νέοι τίτλοι σε ηχητική μορφή είναι κάτω του 1%.
- Τα ακαδημαϊκά/ επαγγελματικά βιβλία αντιπροσωπεύουν το 27% των νέων τίτλων του 2020, τα λογοτεχνικά βιβλία το 31%, το παιδικό/ νεανικό βιβλίο το 20% και ακολουθούν τα βιβλία γενικού ενδιαφέροντος (πρακτικά βιβλία, ψυχαγωγία κτλ.) με 13% και τα εκπαιδευτικά βιβλία (σχολικά, ELT) με 9%.
- Τα έσοδα των εκδοτικών επιχειρήσεων για το 2020 ανέρχονται σε 189.354.983 ευρώ, εκ των οποίων το 76% είναι έσοδα μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων (144.170.621 ευρώ) και 24% μικρών επιχειρήσεων (45.184.362 ευρώ).
- Τα έσοδα των επιχειρήσεων, όπως και στη βιβλιοπαραγωγή, είναι συγκεντροποιημένα. Το 10% των επιχειρήσεων συγκεντρώνει το 83% του συνολικού τζίρου (157.030.494 ευρώ).
- Τα έσοδα από πωλήσεις δικαιωμάτων αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% των συνολικών εσόδων.
- Το 40% των εσόδων αφορά ακαδημαϊκά/ επαγγελματικά βιβλία (εκδόσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, εγκυκλοπαίδειες κτλ.), το 22% λογοτεχνικά βιβλία, το 20% παιδικά/ νεανικά βιβλία, το 14% γενικού ενδιαφέροντος (εγχειρίδια, πρακτικά βιβλία, ψυχαγωγία κτλ.) και 4% εκπαιδευτικά βιβλία (σχολικά).
Με πληροφορίες από ΑΠΕ
