Κώστας Κωστής: «Δεν υπάρχει οργανισμός που να μη χρειάζεται προσαρμογή στα νέα δεδομένα κάθε εποχής»

Κώστας Κωστής: «Δεν υπάρχει οργανισμός που να μη χρειάζεται προσαρμογή στα νέα δεδομένα κάθε εποχής» Facebook Twitter
Δεν ξέρω αν πέρασε ή όχι δύσκολες στιγμές το ΜΙΕΤ, αυτό που γνωρίζω είναι ότι παρέλαβα ένα ίδρυμα σε καλή κατάσταση, που πατάει στα πόδια του. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
0

ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ 13, στην περιοχή της Πλάκας, στεγάζεται το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ). Μετά από μια μεταβατική περίοδο εσωστρέφειας, παραιτήσεων και μερικής δυσλειτουργίας, αυτές τις μέρες ανοίγει μια νέα σελίδα στην πορεία του. Όπως ανακοινώθηκε, τη διεύθυνσή του αναλαμβάνει ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ιστορικούς, ο καθηγητής Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας του ΕΚΠΑ, Κώστας Κωστής. Όπως μου λέει στην αρχή της συζήτησής μας, στους χώρους του ΜΙΕΤ έχει ξεκινήσει ήδη τις πρώτες του συναντήσεις με τους εργαζόμενους, συνοδευόμενος από τον πρόεδρο του Δ.Σ. της Εθνικής Τράπεζας και του Δ.Σ. του ΜΙΕΤ Γκίκα Χαρδούβελη

Το ΜΙΕΤ αποτελεί ένα πολύ σημαντικό πνευματικό κεφάλαιο και αδιαμφισβήτητη εστία γνώσης και πολιτισμού. Από το 1966, έτος ίδρυσής του, οι σπουδαιότερες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών έχουν περάσει από το διοικητικό του συμβούλιο. Ο Κώστας Κωστής, επισημαίνει: «Μεγάλη τιμή να βρίσκομαι στη διεύθυνση ενός ιδρύματος που, στα εξήνατα σχεδόν χρόνια της ιστορίας του, έχει συμβάλει στη διαμόρφωση βασικών πολιτιστικών σταθερών της χώρας μας». Στη συνομιλία μας εκφράζει τον ενθουσιασμό του και δηλώνει πανέτοιμος για τις προκλήσεις που επιφυλάσσει η θέση του. Να θυμίσουμε ότι ο διακριμένος καθηγητής είναι συγγραφέας αρκετών ευπώλητων βιβλίων, μεταξύ των οποίων και τα «Κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας»

Στη συνέντευξη που ακολουθεί μιλά για πρώτη φόρα για τη νέα εποχή του ΜΙΕΤ, τις προθέσεις και τους στόχους που έχει θέσει, τις απαιτήσεις της ψηφιακής περιόδου και την ανάγκη προσαρμογής του στα νέα δεδομένα, καθώς και για την κριτική που έχει ακουστεί κατά καιρούς.

Αν θέλατε την προσωπική μου γνώμη, θα σας έλεγα ότι το ΜΙΕΤ θα πρέπει να αναπροσανατολιστεί προς την εκπαίδευση στη βάση των πολύτιμων υλικών, αρχειακών και άλλων που διαθέτει, και του ικανότατου προσωπικού που τα χειρίζεται.

— Καταρχάς, ήθελα να σας ρωτήσω πώς προέκυψε η πρόταση να αναλάβετε διευθυντής του ΜΙΕΤ.
Κοιτάξτε, ήταν εντελώς συμπτωματικό. Σκεφτείτε ότι ακόμη και δέκα ημέρες πριν από τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του ΜΙΕΤ, στην οποία πρώτα έδωσα συνέντευξη και στη συνέχεια με εξέλεξε στη θέση του διευθυντή, δεν είχε περάσει καν από το μυαλό μου αυτό το ενδεχόμενο.

— Ποιοι λόγοι συνετέλεσαν ώστε να αποδεχθείτε τη συγκεκριμένη θέση;  
Η πρόταση αυτή μου έγινε σε μια εποχή που είχε ουσιαστικά κλείσει ένα κύκλος δραστηριοτήτων μου με το Ιστορικό Αρχείο της Alpha Bank που ξεπερνούσε τα είκοσι χρόνια και αναζητούσα κάτι καινούργιο. Ως εκ τούτου, η πρόταση ήταν εξαιρετικά δελεαστική για μένα, μια και μου άνοιγε νέες προοπτικές, κινητοποιούσε το ενδιαφέρον μου για νέες δραστηριότητες.

— Σκεφθήκατε να απαντήσετε αρνητικά εξαιτίας των δύσκολων συνθηκών της τελευταίας περιόδου; 
Δεν ξέρω αν πέρασε ή όχι δύσκολες στιγμές το ΜΙΕΤ, αυτό που γνωρίζω είναι ότι παρέλαβα ένα ίδρυμα σε καλή κατάσταση, που πατάει στα πόδια του, και αυτό οφείλεται στην κ. Ασπασία Λούβη, η οποία υπήρξε διευθύντριά του τα τελευταία χρόνια. Ενημερώθηκα, φυσικά, για όλα αυτά κι έτσι δεν δίστασα να πάρω την απόφαση.

— Αντιλαμβάνομαι ότι ακόμη είναι πολύ νωρίς, αλλά ποιες είναι οι βασικές σας προθέσεις και οι στόχοι σας; Υπάρχει κάτι που θα επιδιώξετε να εφαρμόσετε άμεσα;
Θα σας απαντήσω με ένα παράδειγμα. Όταν ιδρύθηκε το 1966 το ΜΙΕΤ, η αγορά του βιβλίου στην Ελλάδα βρισκόταν σε μια μάλλον οπισθοδρομική κατάσταση: λίγα βιβλία και σε εκτύπωση κακής ποιότητας. Αυτό συνέχισε και κατά τη δεκαετία του 1970. Ο Εμμανουήλ Κάσδαγλης, ο πρώτος διευθυντής του ιδρύματος, με τις εκδόσεις που επιμελήθηκε διαμόρφωσε ένα επίπεδο ποιότητας τόσο των τίτλων που εξέδιδε το ΜΙΕΤ όσο και της καθαρά εκδοτικής πλευράς, που ήταν μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα. Με τον τρόπο αυτό πρότεινε ένα υπόδειγμα έκδοσης βιβλίων που άλλοι εκδότες όφειλαν να ακολουθήσουν. Η συμβολή του ΜΙΕΤ και του Εμμ. Κάσδαγλη προσωπικά στη δημιουργία υψηλών εκδοτικών προτύπων στη χώρα μας είναι ανεκτίμητη. Αυτήν τη στιγμή, όμως, ο αριθμός των εκδοτών και των βιβλίων που εκδίδονται στην Ελλάδα είναι πολλαπλάσιος σε σχέση με τη δεκαετία του 1970 και 1980 και ασφαλώς υπάρχουν εκδότες που παράγουν εξαιρετικά υψηλής ποιότητας βιβλία. Επομένως, η προσφορά του ιδρύματος στον τομέα αυτό εκ των πραγμάτων περιορίζεται και θα πρέπει να αναζητήσει άλλους τομείς στους οποίους θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι θα σταματήσει τις εκδόσεις βιβλίων, και μάλιστα εκείνων που ένας εμπορικός εκδοτικός οίκος δεν θα αναλάμβανε ποτέ. Από κει και πέρα, οι επικεφαλής των υποδιευθύνσεων του ΜΙΕΤ εργάζονται για να κατατεθούν οι προτάσεις στο διοικητικό συμβούλιο, το οποίο και τελικά θα αποφασίσει την πορεία του.

Κώστας Κωστής: «Δεν υπάρχει οργανισμός που να μη χρειάζεται προσαρμογή στα νέα δεδομένα κάθε εποχής» Facebook Twitter
Η συμβολή του ΜΙΕΤ και του Εμμ. Κάσδαγλη προσωπικά στη δημιουργία υψηλών εκδοτικών προτύπων στη χώρα μας είναι ανεκτίμητη. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

— Έχετε δηλώσει ότι: «Ήρθε η στιγμή το ίδρυμα να ενισχύσει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο και την παρουσία του στην ελληνική πολιτισμική πραγματικότητα και να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις προκλήσεις ενός κόσμου που αλλάζει ταχύτατα». Με ποιους τρόπους έχετε σκοπό να το επιτύχετε αυτό;
Αν θέλατε την προσωπική μου γνώμη, θα σας έλεγα ότι το ΜΙΕΤ θα πρέπει να αναπροσανατολιστεί προς την εκπαίδευση στη βάση των πολύτιμων υλικών, αρχειακών και άλλων, που διαθέτει και του ικανότατου προσωπικού που τα χειρίζεται. Αλλά, όπως σας είπα, η πορεία του ιδρύματος θα αποτελέσει προϊόν μιας συλλογικής εργασίας του προσωπικού του, του διοικητικού του συμβουλίου και εμού, και δεν θα ήθελα να την προκαταλάβω.

— Θα ήθελα, επίσης, να σας ρωτήσω και για κάποια αρνητικά σχόλια που γράφτηκαν, όπως ότι έγινε παράκαμψη του διαγωνισμού. Θα θέλατε να δώσετε μια απάντηση στην κριτική αυτή; 
Προσωπικά, δεν το διάβασα κάπου. 

— Ουσιαστικά, υπονοήθηκε ότι υπήρξε απευθείας ανάθεση στο πρόσωπό σας, γι’ αυτό το αναφέρω.
Αν έχει γραφτεί στο Facebook, δεν το παρακολουθώ και δεν με αφορά. Πάντως, για να απαντήσω στο ερώτημά σας, αν κάποιος έχει τέτοιες αμφιβολίες, θα πρέπει να απευθυνθεί στο διοικητικό συμβούλιο. Εξ όσων γνωρίζω, πέρασα την ίδια ακριβώς διαδικασία με όλους τους υπόλοιπους υποψηφίους.

— Κύριε Κωστή, πολλοί υποστηρίζουν ότι το ΜΙΕΤ βρίσκεται σε παρακμή. Ποια θα είναι η επόμενη μέρα του ιδρύματος; 
Κοιτάξτε, η λέξη «παρακμή» ή άλλες παρόμοιες δεν με εντυπωσιάζουν. Κάθε οργανισμός, κάθε άνθρωπος χρειάζεται προσαρμογή στα νέα δεδομένα που προκύπτουν συνεχώς καθώς περνάει ο χρόνος. Το ΜΙΕΤ δεν μπορεί να αποτελέσει εξαίρεση και φοβάμαι ότι όσοι λένε πως βρίσκεται σε παρακμή δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις πολλές δραστηριότητες που αναπτύσσει, ιδίως κατά τα δύο τελευταία χρόνια, πέραν των εκδόσεων, και οι οποίες κάθε άλλο παρά παρακμή δείχνουν. Σκεφτείτε όμως, επίσης, ότι όταν δημιουργήθηκε το ΜΙΕΤ ήταν μια πρωτοπορία με την έννοια της μοναδικότητας, σήμερα υπάρχουν κι άλλα, πολλά ιδρύματα με περισσότερο ή λιγότερο συναφείς δραστηριότητες. Κατά δεύτερο λόγο αυτό που θα μπορούσε να εκληφθεί ως παρακμή δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, παρά η έλλειψη μιας επιθετικής επικοινωνιακής πολιτικής. 

— Σε παλιότερη συνέντευξή μου με τον πρώην διευθυντή του ΜΙΕΤ, κ. Διονύση Καψάλη, μου είχε πει ότι «δεν χρειάζεται να ανακατασκευάσεις ένα τέτοιο επιτυχημένο πείραμα, όπως ήταν το ΜΙΕΤ, από τη στιγμή που δεν έχει χαλάσει». Ποιο είναι το σχόλιό σας επ' αυτού;
Μα συμφωνώ με τον κ. Καψάλη, τον οποίο εκτιμώ ιδιαιτέρως. Και είμαι σίγουρος ότι κι εκείνος θα συμφωνούσε μαζί μου ότι δεν υπάρχει οργανισμός που να μη χρειάζεται προσαρμογή στα νέα δεδομένα κάθε εποχής. Άλλο ανακατασκευή, άλλο προσαρμογή. 

— Να σας θυμίσω ότι είχε γραφτεί τότε πως στελέχη της Εθνικής Τράπεζας είχαν αποδώσει την κρίση που είχε ξεσπάσει στον κ. Διονύση Καψάλη, ο οποίος, κατά την εκδοχή τους, δεν συνεργαζόταν με τον «χορηγό» του ιδρύματος και αρνούνταν την απαιτούμενη αναδιάρθρωσή του. Οδεύουμε ουσιαστικά προς αλλαγή της υπάρχουσας φυσιογνωμίας;
Αν συνέβη κάτι τέτοιο, δεν με αφορά, όπως και γενικότερα δεν μπορεί να με απασχολεί ό,τι συνέβη στο παρελθόν. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι το μέλλον του ιδρύματος και μπορώ να σας πω ότι η διοίκηση της Τράπεζας με έχει διαβεβαιώσει για την υποστήριξή της.

— Σε προσωπικό επίπεδο, τι σηματοδοτεί για σας το γεγονός ότι αναλαμβάνετε επικεφαλής ενός σπουδαίου κεφαλαίου της νεοελληνικής πνευματικής ζωής; 
Θα επαναλάβω ότι είναι  τιμή μου που αναλαμβάνω τη διεύθυνση του Ιδρύματος, αλλά, συνάμα, και μια μεγάλη πρόκληση, την οποία αντιμετωπίζω με φοβερό κέφι. Στο κάτω κάτω, το ενδιαφέρον στη ζωή μας προέρχεται από τις προκλήσεις που συναντάμε μπροστά μας, αλλιώς θα ήταν πολύ βαρετή.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κ. Κωστής: Πώς η Ελλάδα έγινε από μικρή οθωμανική επαρχία, ευρωπαϊκό κράτος

Βιβλίο / Κ. Κωστής: Πώς η Ελλάδα έγινε από μικρή οθωμανική επαρχία, ευρωπαϊκό κράτος

Ο καθηγητής Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών μιλά με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Ο πλούτος της Ελλάδας: Η ελληνική οικονομία από τους Βαλκανικούς Πολέμους μέχρι σήμερα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κώστας Κωστής: Η επανάσταση του '21 ήταν πρωτοβουλία μιας περιθωριακής ελίτ

Βιβλίο / Κώστας Κωστής: Η επανάσταση του '21 ήταν πρωτοβουλία μιας περιθωριακής ελίτ

Ο συγγραφέας των «Κακομαθημένων παιδιών της Ιστορίας» που επανεξέδωσε πρόσφατα ο Πατάκης, της… αφεντιάς μας δηλαδή, μιλάει στο LiFO.gr για το '21 που σηματοδοτεί τη γέννηση της νεότερης Ελλάδας, τα επιτεύγματα και τις απογοητεύσεις έκτοτε, καθώς επίσης και τις πολλές και βαθιές τομές που χρειάζονται σήμερα στη χώρα
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ