«Η Αθήνα από την Ανατολή στη Δύση, 1821-1896» Facebook Twitter

Η Αθήνα του 19ου αιώνα στο νέο λεύκωμα της Μαρίας Ηλιού

0

Μετά το ιστορικό ντοκιμαντέρ και τη φωτογραφική έκθεση η σεναριογράφος, σκηνοθέτις και παραγωγός Μαρία Ηλιού επανέρχεται με ένα νέο βιβλίο που φέρει τον τίτλο «Η Αθήνα από την Ανατολή στη Δύση, 1821-1896». 

Σχέδια, γκραβούρες και φωτογραφίες συνθέτουν ένα σπάνιο αρχειακό υλικό. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια φωτογραφική εξιστόρηση με τεκμήρια που παρουσιάζουν την ιστορία της Αθήνας τον δέκατο ένατο αιώνα. 

Ένα συλλεκτικής αξίας λεύκωμα που αποτελεί μια ιστορική καταγραφή η οποία ξεκινά από την οθωμανική περίοδο, αναφέρεται στα χρόνια του Όθωνα και φτάνει ως την περίοδο της βασιλείας του Γεωργίου Α’.

Αναμφίβολα είναι μια σημαντική και ιστορική έκδοση που διαβάζεται και ως ένας διαχρονικός περίπατος στον χώρο, στον χρόνο και στους ανθρώπους της εποχής. Επίσης, μας βοηθά να περιπλανηθούμε στο παρελθόν της πρωτεύουσας και στις κομβικές στιγμές της κοινωνικοπολιτικής της εξέλιξης. 

Πέρα από το γεγονός ότι το βιβλίο αποκαλύπτει άγνωστες εικόνες που ήταν ξεχασμένες σε αρχεία από διάφορες χώρες και διηγείται μια ιστορία σε σχέση με τη μεταμόρφωση της πόλης, το καινούργιο που κομίζει είναι πως καταφέραμε να βρούμε εικόνες της πόλης, όπου δεν κυριαρχούν μόνο τα κτίρια της πόλης και τα μνημεία αλλά και οι Αθηναίοι, άνθρωποι από διαφορετικούς κοινωνικούς χώρους που κινούνται μέσα στην πόλη.

Η συγγραφέας γράφει στο εισαγωγικό της κείμενο που συνοδεύει την έκδοση: «Η παλιά επιθυμία να μπω στη χρονομηχανή του Μαγιακόφσκι και να δω την Αθήνα σε διαφορετικές στιγμές ήρθε πάλι με ορμή. Η επιθυμία να δω όχι μόνο τα μνημεία αλλά και την καθημερινή ζωή, να δω τις εικόνες σε συνέχεια, πώς άλλαζε η ζωή της πόλης και των κατοίκων της μέσα στον χρόνο, τελικά μια αφηγηματική διήγηση της ιστορίας της πόλης με εικόνες, πήρε μορφή και άρχισε να γίνεται έργο». 

«Η Αθήνα από την Ανατολή στη Δύση, 1821-1896» Facebook Twitter
Το ποδήλατο γίνεται μόδα στα τέλη του 19ου αιώνα. Φωτογράφος Αναστάσιος Κούπας. Ευγενική παραχώρηση Μουσείο Μπενάκη, Φωτογραφικά Αρχεία

Και εξηγεί: «Μόλις είχα συναντήσει σε ένα πάρτι στη Νέα Υόρκη την Άσπα Παπαζαχαρία και τον Ben Pollard και είχα μοιραστεί αυτές τις σκέψεις μαζί τους. Προσφέρθηκαν τότε με ενθουσιασμό να ψηφιοποιήσουν αυτές τις εικόνες για να δούμε τη σχέση τους με μια πρώτη αφήγηση. Είχαμε μάθει από έναν γνωστό μας, που συνεργαζόταν με τον Τζορτζ Λούκας, ότι το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο αν τυπώναμε τις μικρές φωτογραφίες σε μεγάλες και μετά τις σκανάραμε.

Οι κούτες με τις μεγάλες φωτογραφίες άρχισαν να φτάνουν στη Νέα Υόρκη από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου –τουλάχιστον διακόσιες φωτογραφίες‒ και παραλίγο να καταρρεύσει η φιλία μας. Η Άσπα και ο Ben έμεναν τότε σε ένα μικρό διαμέρισμα, όπου για πολύ καιρό δεν χωρούσαν, και εκείνοι και ένα θηριώδες επαγγελματικό σκάνερ και οι φωτογραφίες!

Μοιράσαμε, τελικά, τις φωτογραφίες στα σπίτια μας, έτσι η φιλία μας σώθηκε και είναι ακόμα σήμερα γερή, αφού έχουμε συνεργαστεί σε πολλές ταινίες. H πρώτη φωτογραφία που ψηφιοποιήσαμε τότε είναι από τις τελευταίες σε αυτό το βιβλίο: οι Αθηναίοι που στέκουν περήφανοι μπροστά στο μνημείο του Λυσικράτη. Όταν τέλειωσε το σκανάρισμα και η διόρθωση των φωτογραφιών, συνεργαστήκαμε για την κίνηση των εικόνων και φτιάξαμε μαζί το πρώτο τρέιλερ, για να το δείξουμε σε χορηγούς που θα χρηματοδοτούσαν ένα Archive Preservation Project με τίτλο “Athens Rising”, έτσι ώστε να αρχίσει η συστηματική έρευνα και διάσωση οπτικού υλικού που θα βρίσκαμε σε διάφορες χώρες ‒ αργότερα θα γινόντουσαν και τα ντοκιμαντέρ.

Σκέφτηκα τότε πως ο χορηγός δεν θα μπορούσε παρά να βρεθεί στην Ελλάδα, μια που το θέμα ήταν η Αθήνα, και σε ένα ταξίδι μου στην Αθήνα έκανα δώδεκα αιτήσεις. Τότε, το 2005, δεν βρέθηκε κανείς χορηγός για την έρευνα και τη συντήρηση του υλικού. Όμως σε εκείνο το ταξίδι συνάντησα την ιστορικό Κατερίνα Γαρδίκα που μου έδωσε σπάνια βιβλία για την Αθήνα του δέκατου αιώνα, τα οποία διάβαζα ξανά και ξανά τα επόμενα χρόνια.

To 2007, με ιστορικό σύμβουλο της ταινίας τον Αλέξανδρο Κιτροέφ, παρουσιάσαμε το “Ταξίδι: Το ελληνικό όνειρο στην Αμερική” στην Ελληνοαμερικανική Ένωση και στο Μουσείο Μπενάκη. Στην πρεμιέρα, στο κτίριο της οδού Πειραιώς, ο κόσμος χειροκρότησε με ενθουσιασμό. Στο κρασί που πρόσφερε το μουσείο εκείνο το βράδυ, ο Άγγελος Δεληβορριάς μου ζήτησε να καθίσουμε σε ένα τραπέζι με την Ειρήνη Γερουλάνου και να κουβεντιάσουμε οι τρεις μας ποιο θα ήταν το επόμενο έργο. “Σμύρνη ή Αθήνα;” ρώτησα. “Πρώτα Σμύρνη και μετά Αθήνα” ήταν η απάντηση του Άγγελου». 

olympic games 1896 Facebook Twitter
O κόσμος φτάνει στο Στάδιο στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. Φωτ.: George Rinhart/Corbis via Getty Images/Ideal Images

Όσον αφορά τη συλλογή του υλικού αυτού του βιβλίου η Μαρία Ηλιού εξηγεί: «Το βιβλίο αυτό διηγείται μέσα από σχέδια, γκραβούρες και φωτογραφίες, πώς η Αθήνα, μια μικρή οθωμανική πόλη των αρχών του δέκατου ένατου αιώνα, μεταμορφώθηκε στη νεοκλασική Αθήνα που φιλοξένησε τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896 με μεγάλη επιτυχία.

Το υλικό του βιβλίου, που σε μεγάλο μέρος είναι άγνωστο και ανέκδοτο, προέρχεται από τρεις ηπείρους, την Ευρώπη, την Αμερική και την Αυστραλία, και η έρευνα και η συντήρηση του υλικού έγινε με τις χορηγίες αμερικανικών οργανισμών, της Jaharis Foundation, που έχει χρηματοδοτήσει την αρχαία ελληνική πτέρυγα του Metropolitan Museum of Art, της Pindaros Foundation Diana & Roy Vagelos, του προέδρου της Regeneron καθώς και της Daphne & George Hatsopoulos (Thermo Electron) αλλά και ενός Αθηναίου ευπατρίδη χορηγού που ήθελε να κρατήσει την ανωνυμία του. Η έρευνα έγινε για τη δημιουργία του ομότιτλου ντοκιμαντέρ “Η Αθήνα από την Ανατολή στη Δύση, 1821-1896”, που πρωτοπαρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2020 στο Μουσείο Μπενάκη στην Κουμπάρη, παράλληλα με μια φωτογραφική έκθεση».

maria iliou
Μαρία Ηλιού

Όσον αφορά το πιο σημαντικό για εκείνη κατά τη διάρκεια της έρευνά της, λέει: «Στο βιβλίο είχα τη δυνατότητα να ενσωματώσω υλικό που δεν είχε χρησιμοποιηθεί στο ντοκιμαντέρ και στην έκθεση. Ιστορικός σύμβουλος είναι ο Αλέξανδρος Κιτροέφ και το βιβλίο προλογίζουν η Ειρήνη Γερουλάνου και ο Μανόλης Κορρές.

Πέρα από το γεγονός ότι το βιβλίο αποκαλύπτει άγνωστες εικόνες που ήταν ξεχασμένες σε αρχεία από διάφορες χώρες και διηγείται μια ιστορία σε σχέση με τη μεταμόρφωση της πόλης, το καινούργιο που κομίζει είναι πως καταφέραμε να βρούμε εικόνες της πόλης, όπου δεν κυριαρχούν μόνο τα κτίρια της πόλης και τα μνημεία αλλά και οι Αθηναίοι, άνθρωποι από διαφορετικούς κοινωνικούς χώρους που κινούνται μέσα στην πόλη. Αυτό κρατώ, πάνω απ’ όλα, από την περιπέτεια της αναζήτησης αυτού του σπάνιου υλικού. Αυτό ήταν το πιο δύσκολο, το πιο σημαντικό στην έρευνά μας και αυτό δημιουργεί αυτήν τη ζωντάνια στο βιβλίο.

Ο αναγνώστης θα δει την πλατεία Συντάγματος χωρίς γκάζι και στην επόμενη σελίδα την πλατεία με γκάζι, αλλά θα δει και τους Αθηναίους και τα ιππήλατα τραμ που κινούνται στον χώρο. Θα δει τον φουστανελά που συνομιλεί με έναν κύριο ντυμένο με δυτικά ρούχα μπροστά στους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Θα δει τον πωλητή που πουλάει ζωντανές πάπιες και δίπλα του να περπατούν δυο νεαροί αστοί με τα βιβλία στο χέρι, πηγαίνοντας στο σχολείο. Θα δει τον αρχιτέκτονα της Ακαδημίας Αθηνών μπροστά από το κτίριο και στις σκαλωσιές τους εργάτες. Θα δει τους Αθηναίους να μπαίνουν στο ιππήλατο τραμ στην Πανεπιστημίου και να βγαίνουν απ’ το τραμ στο Φάληρο μια καλοκαιρινή μέρα και τόσες άλλες σκηνές της καθημερινότητας».

Τέλος, η συγγραφέας επισημαίνει: «Εδώ και πάρα πολλά χρόνια συνεργάζομαι με τους ίδιους συνεργάτες τόσο για τα ντοκιμαντέρ μας όσο και για τα βιβλία μας. Χαίρομαι πάρα πολύ που για μία ακόμη φορά, με τη συνεργασία της Άννας Κατσουλάκη, που έκανε τον σχεδιασμό του βιβλίου, της Βενετίας Καίσαρη και του Μιχάλη Αγγελόπουλου, καθώς και του εκδότη μας Γιάννη Κωνστανταρόπουλου των εκδόσεων Μίνωας, το βιβλίο βγήκε πολύ όμορφο, με υπέροχες τετραχρωμίες και ασπρόμαυρα duotone. Οι εικόνες είναι τόσο ζωντανές και καλοτυπωμένες, που ο αναγνώστης μπορεί, ξεφυλλίζοντας το βιβλίο, να κάνει έναν περίπατο στην Αθήνα του δέκατου ένατου αιώνα».

Στύλους του Ολυμπίου Διός Facebook Twitter
Ένας τσολιάς και ένας αστός συζητούν μπροστά στους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Τέλη 19ου-αρχές 20ού αι. Άγνωστος φωτογράφος. Ευγενική παραχώρηση: Library of Congress.
Η οδός Σταδίου Facebook Twitter
Η οδός Σταδίου στα τέλη του 19ου αιώνα – Stereo – Travel C.O. Ευγενική παραχώρηση Συλλογή Νίκου Πολίτη
Mνημείο του Λυσικράτη Facebook Twitter
Οι Αθηναίοι φωτογραφίζονται μπροστά στο μνημείο του Λυσικράτη στις αρχές του 20ού αι. Άγνωστος φωτογράφος. Ευγενική παραχώρηση: Library of Congress.

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση των φωτογραφιών χωρίς την άδεια της συγγραφέως Μαρίας Ηλιού.


 

Βιβλίο
0

Γιάννης Πανταζόπουλος

Ο Γιάννης Πανταζόπουλος γεννήθηκε το 1984. Σπούδασε στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Από το 2008 έχει εργαστεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης ως δημοσιογράφος και από το 2014 αποτελεί βασικό μέλος της δημοσιογραφικής ομάδας της έντυπης και ηλεκτρονικής «LiFO». Έχει επιμεληθεί τεύχη ειδικού περιεχομένου της έντυπης LiFO και έχει πάρει συνεντεύξεις από τις κορυφαίες προσωπικότητες της πολιτικής, κοινωνικής και ακαδημαϊκής κοινότητας.
Mail:  [email protected]

 

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ