Ημερολόγιο Ανάγνωσης - Του Νίκου Δήμου

Ημερολόγιο Ανάγνωσης - Του Νίκου Δήμου Facebook Twitter
4

Εντάξει, ορθολογιστές δεν είμαστε, κριτική σκέψη δεν διαθέτουμε – όμως στον λυρισμό είμαστε πρώτοι. Αυτή είναι η δύναμη και η αδυναμία μας. Το πάθος, το συναίσθημα, που μας θρέφει και μας βουλιάζει.

Παρακολουθώ ξένες λογοτεχνίες, ακούω ξένη μουσική. Ακόμα και σε χώρες μεγαλύτερες, πιο πλούσιες και με καλλιτεχνική παράδοση μακρύτερη, δεν βρίσκω λυρικούς δημιουργούς σαν τους δικούς μας.

Λυρικούς; Εννοώ ποιητές, συνθέτες αλλά και στιχουργούς. Σε όλα τα χρόνια μετά τον πόλεμο έγραφαν και γράφουν στην Ελλάδα εκατοντάδες καλών ποιητών. (Σίγουρα υπάρχουν και χιλιάδες κακών – αλλά αυτή είναι η προϋπόθεση για την ύπαρξη καλών). Παρόλη την κρίση, οι ποιητικές συλλογές έρχονται με ρυθμό αμείωτο. Εντυπωσιακό, γιατί είναι γνωστό πως οι ποιητές στην Ελλάδα (εκτός από 2-3) πληρώνουν για να εκδοθούν.

Έρχονται, λοιπόν, οι ποιητικές συλλογές κατά δεκάδες (και πολλές συγγνώμες γιατί πια αδυνατώ να απαντήσω στην καθεμιά). Οι περισσότερες είναι άνευ ενδιαφέροντος. Όμως, ανάμεσα στα (πολλά) σκουπίδια, υπάρχουν, ξαφνικά, διαμάντια. Ο Στάθης Τσαγκαρουσιάνος αποκάλυψε ένα στο περασμένο τεύχος. Παράλληλα, είχα βρει κι εγώ μια νέα, εκθαμβωτική, ποιήτρια. Τρία μικρά δείγματα:

 

Θυμός

Αν ήξερες πως ήμουν γυάλινη

δεν θα με πετούσες στον τοίχο

Θα περίμενες να μεγαλώσω

Κι αν ήξερα ότι θα πεθάνεις

Θα σου έπλενα τα πόδια κάθε μέρα

Μα αν σου έπλενα τα πόδια κάθε μέρα

Δεν θα πέθαινες. Θα ήσουν στο διπλανό δωμάτιο…

Έχουν αγριέψει οι άνθρωποι, τα πουλιά, οι σερβιτόροι…

 

Λαθρεπιβάτης ποδηλάτου

-κοίτα μπαμπά! χωρίς βοηθητικές,

χωρίς χέρια

χωρίς εσένα σπάω το φράγμα της ενηλικίωσης

γερνάω, μηδενίζω

γίνομαι ωάριο έφηβης γαλανομάτας

σπέρμα ανειδίκευτου αρσενικού

big bang

χτυπώ το κουδούνι… στην άκρη όλοι

βγάζω φρονιμίτες, έρχομαι να σ’ το πω

σε βλέπω από μακριά να τινάζεις τα

πέτα από το χώμα

χαμογελάς, σωπαίνω

 

Δυο ακρωτηριασμένα αποσπάσματα από τα δύο πρώτα ποιήματα της συλλογής Ανάσκελη με πυρετό (Νίκη Χαλκιαδάκη, εκδόσεις Μανδραγόρας). Κι ένα ολόκληρο τρίτο:

 

Απλοποίηση

Πρωτότοκα επισφαλής παρατηρούσα τη μαμά

να φουσκώνει επικίνδυνα

Στην κοιλιά της, είπαν, είχε μπει ένα

σποράκι.

Πέντε μήνες μετά πέθαναν οι

αγκαλιές

Τα παιχνίδια

Ο μπαμπάς

Από έξι χρονών έχω να φάω πασατέμπο.

 

Ναι, σε αυτήν τη χώρα που όλα μοιάζουν να πεθαίνουν, ο λυρισμός ζει. Έλαβα προχθές την τελευταία συλλογή, Άψινθος, ενός από τους μείζονες ποιητές μας, του Μιχάλη Γκανά. Που κατεβαίνει τώρα βαθύτερα στα μυστικά υπόγεια του νου. Πέντε επίκαιροι στίχοι:

 

… αυτοί παιδί μου δεν

δεν ξέρουν δεν αγαπούν

ξέρουνε μόνο ν’ απαιτούν

περισσότεραπερισσότεραπερισσότεραπερι-

που έτσι γράφεται το μέλλον μας.

 

Αλλά ο λυρισμός κερδίζει και η αγάπη θριαμβεύει. Τελικοί στίχοι από την Επίκληση:

 

… Αυτό δεν είναι αγάπη

είναι ένα ζώο που γυρεύει την αγάπη

δεν θα τη βρει θα την παρεξηγήσει

θ’ αφήσει το ’να πόδι του στο δόκανο

και θα χαθεί στο δάσος.

Διάφορα
4

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Όχι άλλο κάρβουνο: Αφήστε το αναρχικό άστρο να λάμπει στην πλατεία Εξαρχείων και καλές γιορτές

Δ. Πολιτάκης / Όχι άλλο κάρβουνο: Αφήστε το αναρχικό άστρο να λάμπει στην πλατεία Εξαρχείων και καλές γιορτές

Μπορεί να έχει άμεση ανάγκη κάποιου είδους ανάπλασης η Πλατεία Εξαρχείων, το τελευταίο που χρειάζεται όμως είναι ένα μίζερο χριστουγεννιάτικο δέντρο με το ζόρι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Δεκαετία του 2010: Δέκα χρόνια που στην Ελλάδα ισοδυναμούν με αιώνες

Β. Βαμβακάς / Δεκαετία του 2010: Δέκα χρόνια που στην Ελλάδα ισοδυναμούν με αιώνες

Οποιοσδήποτε απολογισμός της είναι καταδικασμένος στη μερικότητα, αφού έχουν συμβεί άπειρα γεγονότα που στιγμάτισαν τις ζωές όλων μας ‒ δύσκολο να μπουν σε μια αντικειμενική σειρά.
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΒΑΜΒΑΚΑ
Τα χρόνια των μετακινήσεων και η κουβέντα για το brain drain που δεν μου αρέσει καθόλου

Β. Στεργίου / Τα χρόνια των μετακινήσεων και η κουβέντα για το brain drain που δεν μου αρέσει καθόλου

Αντί να βλέπουμε τη χώρα σαν άδεια πισίνα όπου πρέπει να γυρίσουν τα ξενιτεμένα της μυαλά για να γεμίσει, ας αλλάξουμε τα κολλημένα μυαλά σ' αυτόν εδώ και σε άλλους τόπους.
ΤΗΣ ΒΙΒΙΑΝ ΣΤΕΡΓΙΟΥ

σχόλια

3 σχόλια
Ευχαριστούμε για τις όπως πάντα χρήσιμες επισυμάνσεις και τις προς προβληματισμό σκέψεις. Ένας Αγγλόφωνος φίλος με ρώτησε τι το μοναδικό έχουν οι Έλληνες ποιητές και του απάντησα, τη γλώσσα μας και τον μοναδικό πλούτο της. Πρσοπάθησα να του μεταφράσω το ποίημα του Ελύτη "το τραγούδι του Αρχιπελάγους". " Ο έρωτας Το αρχιπέλαγοςΚι η πρώρα των αφρών τουΚι οι γλάροι των ονείρων του Στο πιο ψηλό κατάρτι του ο ναύτης ανεμίζειΈνα τραγούδι.Ο έρωταςΤο τραγούδι τουΚι οι ορίζοντες του ταξιδιού του Κι η ηχώ της νοσταλγίας του Στον πιο βρεμένο βράχο της η αρραβωνιαστικιά προσμένειΈνα καράβι.Ο έρωταςΤο καράβι τουΚι η αμεριμνησία των μελτεμιών τουΚι ο φλόκος της ελπίδας τουΣτον πιο ελαφρό κυματισμό του ένα νησί λικνίζειΤον ερχομό." Μάταια. Δεν εκφράζεται στα Αγγλικά αυτός ο πλούτος εικόνων και συναισθημάτων...
το βρήκα. Μια χάρη, εάν δεν σας είναι κόπος να μου συστήσετε μερικούς ποιητές ακόμη τους είδους, γιατί τώρα μπαίνω σε αυτόν τον κόσμο και δεν ξέρω που να βαδίσω! Ευχαριστώ πολύ.
εκπληκτικοί στίχοι! Τα 3 πρώτα δείγματα είναι όπως είπες <<Ανάσκελη με πυρετό>> (Νίκη Χαλκιαδάκη, εκδόσεις Μανδραγόρας)Του Μιχ. Γκανά <<Άψινθος>> από ποιον εκδοτικό οίκο είναι;