ΟΑλέξανδρος Τομπάζης,Έλληνας αρχιτέκτονας με διεθνή φήμηκαι καταξίωση, εξέθεσε την περασμένηΤρίτη στο MegaronPlusτο καταστάλαγμα της πολύχρονηςσταδιοδρομίας του. Ερωτηθείς για τηνπόλη μας, την Αθήνα, έδωσε την ακόλουθηαπάντηση:
«ΗΑθήνα, όπως κάθε πρωτεύουσα και κάθεπόλη, είναι ο καθρέφτης του περιεχομένουτης, δηλαδή των κατοίκων της. Χωρίς ναθέλω να πω ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμέναπράγματα που μπορούμε να κάνουμε, μέτραπου μπορούμε να πάρουμε, πιστεύω ότιπρέπει να στρέψουμε την προσοχή μαςκυρίως στην κοινωνική εκπαίδευση, τηνπαιδεία των κατοίκων της. Πιστεύω ότιτο υπ'αριθμόν ένα θέμα είναι να γίνει αυτόματησυνείδηση όλων μας ο σεβασμός τουκοινόχρηστου, ανοιχτού και κλειστού,χώρου. Εκείνον ακριβώς που σήμεραθεωρούμε ότι δεν είναι δικός μας».
Δενμπορεί να μη συμφωνήσει κάποιος με τονκ. Τομπάζη. Αλλά, όταν επιχειρείς την«ταυτοπροσωπία» μεταξύ τωνλεγομένων του και εκείνων που άμεσααφορούν, δύσκολα αντιλαμβάνεσαι πώς θα«επιτευχθεί» αυτό που ονομάζει«αυτόματη συνείδηση». Σαφέστατα,όλοι συμφωνούμε πως η φράση «είναιθέμα παιδείας» ταιριάζει γάντι γιατα περισσότερα κακώς κείμενα που βιώνουμεκαθημερινά στο δύσκολο μικρόκοσμό μας.
Τιάλλο μπορεί να φταίει που σε όποιαεπιχείρηση και αν πας (αφήστε τις δημόσιεςυπηρεσίες, αυτές πλέον είναι πέραν πάσηςπεριγραφής), οι τουαλέτες, ακόμα και οιπιο πολυτελείς, θυμίζουν hogspotστη ζούγκλα - βρομόνερα, όπου χαριτωμέναπλατσουρίζουν αγριόχοιροι, ρινόκεροικαι άλλα...παιχνιδιάρικα ζώα; Τι άλλο,από την παιδεία ή μάλλον την έλλειψήτης, μπορεί να φταίει για την ανέλιξη(συνήθως ξαφνική, και πάντα με θόρυβο)μετριότατων ανθρώπων στην πολιτικήιεραρχία;
Εδώκαι λίγους μήνες, βιώνουμε σε όλα τακανάλια μας τη θλιβερή παρέλαση τέτοιωνστελεχών, κυρίως από τον χώρο του ΛΑ.Ο.Σ.που, ακριβώς ελλείψει παιδείας σε μεγάλημερίδα του πληθυσμού, βρήκε ευκαιρίακαι χώρο να προτάξει το ίδιο ακριβώςέλλειμμα που χαρακτηρίζει και το ίδιο,σαν κόμμα; Τι λένε αυτοί οι άνθρωποιστις ατέλειωτες τηλεοπτικές τουςπαρεμβάσεις; Και αυτά που λένε γιατίέχουν τόση απήχηση;
Η«κοινωνική εκπαίδευση» που, σύμφωναμε τον αρχιτέκτονα κ. Τομπάζη, απαιτείταιγια να αλλάξουν οι πολίτες της Αθήνας(αλλά και των άλλων πόλεων), ώστε μαζίμε αυτούς να αλλάξουν και οι ίδιες μαςοι πόλεις, είναι ένα γενικό ζητούμενο- που, ειλικρινά, δεν ξέρω πώς μπορεί ναεπιτευχθεί. Σίγουρα, δεν φτάνουν τασχολεία. Ούτε και είναι συνώνυμη ηπαιδεία με την εκπαίδευση. Δυστυχώς, οτόπος μας είναι γεμάτος από άξεστουςμορφωμένους, που όμως έχουν σοβαρόέλλειμμα παιδείας.
Αντίθετα,η γιαγιά μου η μακαρίτισσα, που δεν ήξερεμήτε να διαβάζει μήτε να γράφει, ούτεσκουπιδάκι πέταξε ποτέ της στο δρόμο,ούτε κακομίλησε σε άνθρωπο, ούτεπεριφρόνησε στο πέρασμά της κάποιονπου είχε ανάγκη, ούτε διανοήθηκε να μηνεπιστρέψει τρία αυγά που δανείστηκεκάποτε από τη γειτόνισσα για να φτιάξειμια σούπα, ούτε βγήκε ποτέ απεριποίητηαπό το σπίτι, ούτε μάσησε ποτέ την τροφήτης με το στόμα ανοιχτό, ούτε έστειλεποτέ της στη Βουλή με την ψήφο τηςανθρώπους που να μοιάζουν με τούτον τοσυρφετό που σήμερα αναγκαζόμαστε ναυποφέρουμε. Η παιδεία της γιαγιάςαποκτήθηκε και «καλλιεργήθηκε»εκ παραδείγματος! Έζησε, μεγάλωσε καιδούλεψε σε ένα περιβάλλον όπου όλοισχεδόν οι γύρω της άνθρωποι, ο δάσκαλος(των παιδιών της), ο παπάς της ενορίας,ο αστυνόμος ακόμα, ο χασάπης, ο μανάβης,ο γιατρός, έδιναν και έπαιρναν ο έναςαπό τον άλλον. Πιο πολύ, όμως, ακολουθούσετους 2-3 φωτισμένους της εποχής, που τακαμώματά τους έφταναν στ' αυτιά της -ακόμα και τότε, που μέσα ενημέρωσης σαντα τωρινά δεν υπήρχαν, και όμως ειδήσεις«απ' έξω» μαθαίνονταν ευκολότερααπ' ό,τι μαθαίνονται εδώ, σήμερα. Μιλούσεγια τον Γκάντι, με θαυμασμό. Και σταύστερά της, για τον Μαντέλα. Χωρίςπρόσβαση σε βιβλία, γιατί δεν ήξερε ναδιαβάζει, έστηνε αυτί όποτε σε κάποιασύναξη πιο γνωστικών ανθρώπων οικουβέντες έρχονταν σ' αυτούς. Κι όλορωτούσε να μάθει περισσότερα. Και όλοκαλυτέρευε μέσα της ως άνθρωπος.
Χωρίςαυτούς τους, έστω λίγουςφωτισμένους, ο απλός, καθημερινόςάνθρωπος είναι καταδικασμένος στοσκοτάδι μόνο να τριγυρνάει και νασέρνεται. Αυτούς πρέπει να βρούμε (γιατίσίγουρα υπάρχουν), και από αυτούς ναζητήσουμε να πάρουν επάνω τους αυτή την«πολιτιστική επανάσταση» πουζητεί ο διάσημός μας αρχιτέκτονας. Τημόνη επανάσταση που μπορεί να φέρειαυτή την «αυτόματη συνείδηση» πουθα μας κάνει να σεβόμαστε εκείνα πουσήμερα εξευτελίζουμε.
σχόλια