Πόσο μισεί ο Γιο Νέσμπο τον Χάρι Χόλε; (Πολύ!)

Πόσο μισεί ο Γιο Νέσμπο τον Χάρι Χόλε; (Πολύ!) Facebook Twitter
0

Τον φαντάζομαι να θέλει να τον καθαρίσει σαν ένας από τους αμέτρητους αποτρόπαιους δολοφόνους του, με τα σπλάχνα του να ξεχειλίζουν από την μπανιέρα, το κεφάλι να κρέμεται από ένα χιονισμένο δέντρο και το μπουφάν του να είναι καλυμμένο από τα διάσημα μυαλά που τον έκαναν να ξεχωρίζει. Ενδεχομένως, στο βάθος να ακούγεται ο πένθιμος, αγαπημένος ρυθμός των Joy Division ή το «Lacrimosa» από το «Ρέκβιεμ» του Μότσαρτ, ιδανικό για τέτοιες επικές περιπτώσεις. Η στιγμή που ο Γιο Νέσμπο θα δολοφονήσει τον Χάρι Χόλε θα είναι μία από τις σημαντικότερες της ζωής του, η ώρα που θα φαντάζεται χαιρέκακα τους εκατομμύρια φαν του να κυλιούνται στα πατώματα, θρηνώντας που ο διάσημος ντετέκτιβ έπεσε θύμα από τον ίδιο του τον δημιουργό. Όχι ότι δεν έχει προσπαθήσει και παλιότερα να τον ξεφορτωθεί ή να τον βάλει σε καραντίνα, δοκιμάζοντας την τύχη του με άσχετους ήρωες ή με το σαιξπηρικό πρότζεκτ που τον ιντρίγκαρε, αλλά ο ήρωάς του επέστρεψε, σαν αμλετικό φάντασμα, για να στοιχειώσει τα όνειρά του. Κάποια από αυτά του υπέβαλαν νέα σενάρια με τον ίδιο πρωταγωνιστή, απαιτώντας από τον Νέσμπο να τον επαναφέρει. Τελικά, ο ήρωάς του αποδείχτηκε πιο πανκ και ανθεκτικός απ' ό,τι τα πολύχρωμα όνειρά του δημιουργού του: ένας αμετανόητος μισάνθρωπος που κέρδισε όσο κανείς χάρτινος ήρωας των τελευταίων χρόνων τους ανθρώπους.

Χρειάζεται, επομένως, αρκετή «νεσμποϊκή» φαντασία και σίγουρα το δικό του διεστραμμένο χιούμορ για να κατανοήσει κανείς γιατί ο δημιουργός του μισεί τον Χάρι Χόλε – και σίγουρα ο λόγος δεν είναι ότι τον ενσαρκώνει στη μεγάλη οθόνη ο απόλυτα σέξι Μάικλ Φασμπέντερ. Η υποβλητικά ερωτική φωνή του διάσημου ηθοποιού, που ντύνει εντελώς διεγερτικά τα πρώτα πλάνα του πολυδιαφημισμένου Χιονάνθρωπου, δηλαδή την κινηματογραφική μεταφορά του καλύτερου ίσως βιβλίου της σειράς, ενδεχομένως να αρκούσε για να μισήσει ο συγγραφέας τον ήρωά του. Αλλά ο λόγος της αντιπαλότητας δεν είναι η επιτυχία που αναμένεται να γνωρίσει ο ιδανικά ενσαρκωμένος Χόλε στο πιο «ανελέητο», όπως είπε η ίδια η Πάτι Σμιθ, βιβλίο του Νέσμπο, το οποίο «μπορεί να μεταμορφώνει μια παιδική εικόνα σε φονικό σύμβολο». Ανελέητος είναι μάλλον ο τρόπος που αποφάσισε να εκδικηθεί ο ίδιος ο δημιουργός τον αγαπημένο του ντετέκτιβ, όταν είδε πως δεν του επιτρέπει να μεταφερθεί σε άλλα συγγραφικά σύμπαντα: στην Αστυνομία, το ογκώδες βιβλίο με το οποίο αποφάσισε να επαναφέρει τον Χόλε στη ζωή, όταν όλοι νόμιζαν ότι είχε πεθάνει, φτάνει σε σημείο να τον υποβάλει σε ρυθμούς μικροαστικής κανονικότητας, αναγκάζοντάς τον να κόψει το αλκοόλ και τελικά να παντρευτεί την αγαπημένη του Ράκελ – το μόνο που δεν κάνει είναι να τον τρέχει σε μαραθώνιους και να πασαλείβει τη φάτσα του με αλόε βέρα. Αν αυτό δεν είναι η εκδίκηση του συγγραφέα προς τον ήρωά του, τότε τι είναι; Θυμάμαι, σε μια συζήτηση που είχαμε πριν από κάποια χρόνια με τον Αντώνη Καρπετόπουλο και την Ελεωνόρα Ορφανίδου στην Τεχνόπολη, στο Γκάζι, παρέα με αμέτρητους nesbomaniacs, είχαμε φτάσει στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχει άλλος συγγραφέας που να ανταγωνίζεται τόσο τον ήρωά του. Τότε, η επισήμανση του Καρπετόπουλου, του πιο φανατικού ίσως αναγνώστη του Νέσμπο στην Ελλάδα, ήταν καίρια: «Όλοι οι συγγραφείς φαίνεται να θαυμάζουν τους ήρωές τους, όχι όμως ο Νέσμπο. Για παράδειγμα, ο Πουαρό έχει απίστευτα κοφτερό μυαλό, ο επιθεωρητής Μεγκρέ είναι έτοιμος να μπει στο μυαλό του δολοφόνου, ο Τσάντλερ φροντίζει να κάνει τους ήρωές του ακαταμάχητους».

Ο Χόλε, εκτός από δαιμόνια διαίσθηση, διαθέτει ένα βασικό χαρακτηριστικό που τον έχει σώσει απ' όλες τις κακοτοπιές, μια βαθιά και αδιαπραγμάτευτη αίσθηση δικαιοσύνης. Και μια δυσλειτουργική  ευφυΐα, στα όρια της κοινωνικής απρέπειας.

Πόσο μισεί ο Γιο Νέσμπο τον Χάρι Χόλε; (Πολύ!) Facebook Twitter
Η υποβλητικά ερωτική φωνή του διάσημου ηθοποιού, που ντύνει εντελώς διεγερτικά τα πρώτα πλάνα του πολυδιαφημισμένου Χιονάνθρωπου, δηλαδή την κινηματογραφική μεταφορά του καλύτερου ίσως βιβλίου της σειράς, ενδεχομένως να αρκούσε για να μισήσει ο συγγραφέας τον ήρωά του.

Όντως, τίποτε απ' όλα αυτά δεν συμβαίνει στην περίπτωση του Χόλε, αφού, εκτός του ότι είναι ακοινώνητος, δεν διαθέτει κανένα χαρακτηριστικό που θα τον έκανε να ξεχωρίζει: δεν έχει καμία σατανική εμμονή ούτε κανένα ενδιαφέρον χόμπι, κάνει διαρκώς γκάφες και δίνει άνισες μάχες με το αλκοόλ. Ενδεχομένως να μοιάζει στον Νέσμπο περισσότερο απ' όσο ο ίδιος πιστεύει, όπως είχε ομολογήσει και σε μια συνέντευξη που είχε δώσει στη LiFO, στα γραφεία του εκδοτικού του οίκου στην Ελλάδα (Μεταίχμιο). Τότε είχε παραδεχτεί πως τον είχε κουράσει η διαρκής μάχη με τα σκοτάδια του ήρωά του και η αδυναμία του να είναι πραγματικά ευτυχής. «Θαρρώ πως θέλω επιτέλους λίγο περισσότερο φως και πως δεν αντέχω την κατάθλιψη του Χόλε» μας είχε πει τότε, πίνοντας πορτοκαλάδες αντί για το αγαπημένο του αμερικανικό μπέρμπον. Ωστόσο ήταν σαφής πως ο Χόλε, εκτός από δαιμόνια διαίσθηση, διαθέτει ένα βασικό χαρακτηριστικό που τον έχει σώσει απ' όλες τις κακοτοπιές, μια βαθιά και αδιαπραγμάτευτη αίσθηση δικαιοσύνης. Και μια δυσλειτουργική ευφυΐα, στα όρια της κοινωνικής απρέπειας. Παρά τις ανορθόδοξες μεθόδους που έχει υιοθετήσει κατά καιρούς ο ήρωάς του, λοιπόν, ακόμα και στην ερευνητική του μέθοδο υπήρξε αδιανόητα εμμονικός με την αναζήτηση της αλήθειας και την αποκατάσταση της αδικίας. Επιπλέον, οι αντιφάσεις του τον έκαναν ακόμα πιο ανθρώπινο, όντας ένας δηλωμένος εργένης που τελικά παντρεύεται, ένας σκληρός ροκάς που παίζει παιδικά παιχνίδια με τον μικρό της αγαπημένης του, σε αντίθεση με άλλους ήρωες που δεν ξεφεύγουν ποτέ από την κατάρα της σκοτεινής πραγματικότητας. Εξού και ότι είναι ένας άνδρας με τα όλα του, ισχυρός μέσα στην αδυναμία του και πολύπλευρος στην απόλυτότητά του.

Για να γίνει όμως αυτό έπρεπε ο συγγραφέας που τον έπλασε να βουτήξει σε όλες τις εκδοχές της ανθρώπινης αυτενέργειας και από απόλυτα πετυχημένος γιάπης να μεταμορφωθεί σε ευκαιριακό ροκ σταρ, δίνοντας συναυλίες με το συγκρότημά του, ή να γδυθεί, μαζί με τους υπόλοιπους συμπαίκτες του, στα αποδυτήρια, όταν έπαιζε σε ομάδα α' κατηγορίας και ονειρευόταν να γίνει διάσημος ποδοσφαιριστής. Ενδεχομένως οι βρισιές που αντάλλαξε στις ευκαιριακές ενασχολήσεις του να ενέπνευσαν πολλές συγκρουσιακές σκηνές, αν και τα βιβλία του αναδεικνύουν ένα πολύ πιο θεατρικό σκηνικό, που εύλογα θα έφερνε στο μυαλό σκηνές από τον Ίψεν (χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Χιονάνθρωπος). Αντίστοιχα ιψενικής έμπνευσης είναι και τα γραπτά του, αφού, όπως είχε πει και ο ίδιος: «Είναι αυτός που με επηρέασε τα μάλα ως προς την ύφανση της πλοκής. Κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει στις ιστορίες και στα θεατρικά του Ίψεν μέχρι το τέλος, κάτι που δεν συνδέεται τόσο με τα συμβάντα όσο με τους χαρακτήρες».


Μέγας ψυχολόγος, ιδανικός αναγνώστης ή καταραμένος ωτακουστής, ο Γιο Νέσμπο έχει την τάση να αρπάζει από παντού: από τα βιβλία του Ντοστογιέφσκι ή του Σαίξπηρ που λατρεύει ή από τα αμέτρητα ταξίδια και από τις ιστορίες των φίλων του. Για να γράψει μάλιστα τη Δίψα, το βαμπιρικό, σχιζοφρενικό τελευταίο του πόνημα (που κυκλοφόρησε πρόσφατα από το Μεταίχμιο), το οποίο περιγράφει εγκλήματα που γίνονται ύστερα από ραντεβού περιστασιακών επαφών, αναγκάστηκε να ανακρίνει στενή του φίλη, την οποία παρότρυνε να κάνει παραπάνω ραντεβού στο Tinder! Η σταθερή ροπή του Νέσμπο προς τον κυνισμό είναι, άλλωστε, μια αδιαφιλονίκητη κατάσταση των βαπτισμένων στον ματωμένο κόσμο του νουάρ, άμεσα συνδεδεμένη και με τις δικές του προσωπικές εμπειρίες στα σκοτεινά περίχωρα του Όσλο: τζάνκι, παρίες, έκπτωτοι άγγελοι της κοινωνικής ευμάρειας του Βορρά, όλοι αυτοί ενσωματώθηκαν ιδανικά στο καταιγιστικό και γοητευτικά σκληρό σύμπαν του. Οι ματωμένες λεπίδες φάνηκαν έτσι να χορεύουν με μουσική υπόκρουση ξεχασμένα κομμάτια της δεκαετίας του 70 ή τους πιο άγριους ρυθμούς του πανκ που συναρθρώνουν και τους αφηγηματικούς άξονες των βιβλίων του. Ουσιαστικά, ο Γιο Νέσμπο είναι ένας υπέροχος παλιομοδίτης που πρωτοπορεί, ένας αλλόκοτος Ντέιβιντ Μπόουι που αναγκάζεται να συμβιβαστεί με τους κανόνες του μπεστ σέλερ: εξού και ότι η δεκαετία του '70 είναι η περίοδος στην οποία επανέρχεται διαρκώς. Απόδειξη ότι ο πιο πετυχημένος ροκ ήρωας της ζωής του θα είναι πάντα ένας αλλόκοτος δολοφόνος, παραδομένος στη δίνη του αίματος, ένας μαέστρος που δίνει τον ιδανικό ρυθμό του θανάτου, γιατί έτσι είναι εκ φύσεως το κλασικό ροκ: προοορισμένο να ξεπερνάει πάντοτε τον ίδιο του τον μύθο, όπως ο Χάρι Χόλε ξεπέρασε τελικά σε φήμη τον συγγραφέα του.

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 11.10.2017

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Συζητώντας για ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, τους δωσίλογους της Κατοχής

Βιβλίο / Oι δωσίλογοι, ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας

Μέσα από την έρευνά του σε αρχεία που μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης εξετάζει τα γεγονότα και τα πρόσωπα που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατακτητές σε μια πολύπαθη και αιματηρή για την Αθήνα περίοδο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Βιβλίο / Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Το Λίγα Λόγια για μένα της Καλλιρρόης Παρούση είναι ένα μυθιστόρημα με ποιητικό λόγο που το νεανικό κοινό το ανακάλυψε μέσω word of mouth. Και όπως λέει και ένας φίλος της «ένα καλό βιβλίο είναι σαν μία νάρκη, δεν ξέρεις σε ποιανού την ψυχή θα σκάσει».
M. HULOT
Γκαζμέντ Καπλάνι «Με λένε Ευρώπη»

Το πίσω ράφι / «Με λένε Ευρώπη»: Το βιβλίο ενός Αλβανού μετανάστη για τις περιπέτειές του στην Ελλάδα

Ο Γκαζμέντ Καπλάνι εναλλάσσει την εμπειρία του στην Ελλάδα με τις μικρές οδύσσειες ανθρώπων που άφησαν πίσω την πατρίδα τους, σε ένα βιβλίο που κινείται διαρκώς μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας και καταπιάνεται με το ανεξάντλητο θέμα της μετανάστευσης και της ταυτότητας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

The Book Lovers / Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

O Νίκος Μπακουνάκης συζητά με τον μουσικό και συνθέτη Larry Gus, aka Παναγιώτη Μελίδη, για τα βιβλία που επηρέασαν τη μουσική του. Πρόκειται για έναν εντελώς ιδιοσυγκρασιακό αναγνώστη.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Μέχρι τον Αύγουστο»: Το ‘χαμένο’ μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Βιβλίο / «Μέχρι τον Αύγουστο»: Το «χαμένο» μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Το βιβλίο προσφέρει στιγμιαίες απολαύσεις, αλλά είναι ολοφάνερα ημιτελές και πολλά σημεία του μοιάζουν τόσο κακογραμμένα που καθιστούν απολύτως κατανοητή την επιθυμία του συγγραφέα να μην εκδοθεί ποτέ.
THE LIFO TEAM
Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Βιβλίο / Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Ο βραβευμένος συγγραφέας που μόλις κυκλοφόρησε τη συλλογή διηγημάτων του με τον διφορούμενο τίτλο «Τέλος Πάντων» εξηγεί, μεταξύ πολλών άλλων, γιατί τον απασχολούσε συνέχεια το τέλος του κόσμου, σε σημείο που του έγινε εμμονή.
M. HULOT
Πέρα από τις Ακυβέρνητες πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του 1967

Lifo Mini – Series / Πέρα από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του '67

H Κωνσταντίνα Βούλγαρη σκιαγραφεί την προσωπικότητα του Στρατή Τσίρκα, μιλά για τη φιλία του με τον Σεφέρη, την πολιτική του δράση μέσα στη Δικτατορία, αλλά και για το πώς έπεισε τον Παύλο Ζάννα να μεταφράσει Προυστ, μέσα στη φυλακή. Στο podcast ακούγονται για πρώτη φορά αποσπάσματα από διάλεξη που είχε δώσει ο Σ. Τσίρκας μαζί με τον Α. Kοτζιά.
THE LIFO TEAM
Σέρχιο Πιτόλ «Συζυγική ζωή»

Το Πίσω Ράφι / «Η συζυγική ζωή»: Η απολαυστική σάτιρα του Σέρχιο Πιτόλ για τις δηλητηριασμένες σχέσεις

Μέσα από τις απέλπιδες προσπάθειες μιας γυναίκας ν’ απαλλαγεί οριστικά από τον άπιστο σύζυγό της, με τη λοξή και ειρωνική ματιά του, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς μεταμορφώνει σε φάρσα αυτό που άλλοι θα έβλεπαν ως τραγωδία.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Paul Lynch

Βιβλίο / Paul Lynch: «Υπάρχουν συγγραφείς που παίζουν στο κέντρο του γηπέδου, εγώ παίζω στα άκρα»

Ο πέμπτος Ιρλανδός συγγραφέας που παίρνει το Booker εξηγεί στη Βένα Γεωργακοπούλου γιατί στην Ιρλανδία βγαίνουν τόσο σημαντικά βιβλία, περιγράφει πως σε μια λαϊκή σχολίασαν το βραβευμένο βιβλίο του ως «πολύ μαύρο» και πως αν καθόταν να γράψει κάτι για να κερδίσει, αυτό δεν θα ήταν το «Τραγούδι του προφήτη».
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Nανά Δαρειώτη: «Ε. Ζολά, Κ. Μπλίξεν και Ε. Βουτσινά - Οι συγγραφείς που θα με συνδέουν πάντα με την κουλτούρα του φαγητού»

The Book Lovers / «Ο Ζολά, η Μπλίξεν και η Βουτσινά θα με συνδέουν πάντα με την κουλτούρα του φαγητού»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την δημοσιογράφο γεύσης Νανά Δαρειώτη για όλα εκείνα τα βιβλία που την διαμόρφωσαν αλλά και για τα αστυνομικά μυθιστορήματα που την ξαναέβαλαν στον κόσμο της ανάγνωσης μετά από μια βασανιστική περίοδο long covid που πέρασε τελευταία.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ