Μουσική και Τζέιμς Τζόις

Μουσική και Τζέιμς Τζόις Facebook Twitter
0

1. SOUNDTRACK: Τα βιβλία έχουν τη μουσική τους. Και δεν εννοώ την προσωδία της πρόζας ενός Τζακ Κέρουακ, φερ’ ειπείν, ή τις μελωδίες των κρυστάλλων στα μυθιστορήματα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ. Εννοώ όντως μουσική, τραγούδια που παρεισφρέουν στις σελίδες και ακούγονται από πικάπ, από κασετόφωνα σε παλιά αμάξια, από στερεοφωνικά υψηλής πιστότητας, ή άλλοτε τα σιγοτραγουδάνε οι ήρωες, καθώς θυμούνται μια χαμένη νιότη ή ετοιμάζονται για μια περιπέτεια.

Ο Ισπανός Ενρίκε Βίλα-Μάτας (Βαρκελώνη, 31/03/1948), μετρ του διακειμενισμού, αποτίνει φόρο τιμής στον Τζέιμς Τζόις και νοσταλγεί την εποχή της ακόρεστης κι ακούραστης βιβλιοφιλίας. Στη Δουβλινιάδα (μτφρ. Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Καστανιώτης), ο Σάμουελ Ρίβα είναι εκδότης, πότης, μελαγχολικός και πικραμένος, και αποφασίζει να τιμήσει την Bloomsday, παρασύροντας τους παλιόφιλούς του να προσκυνήσουν το Δουβλίνο. Θαυμάσια! Ένα μυθιστόρημα βούτυρο στο ψωμί κάθε booklover που ομνύει σε ονόματα όπως Μπέκετ, Μπέρνχαρντ, Μπόρχες, Μπάλαρντ, Μπολάνιο, Μπάροουζ, αντιλαμβάνεστε.

Επίσης, η Δουβλινιάδα έχει έξοχα τραγούδια. Παραθέτω μερικά: Μπομπ Ντίλαν, «Most likely you go your way» (σ. 41). Τομ Γουέιτς, «Downtown Train» (σ. 66). Ζορζ Μπρασένς, «Les copains d’ abord» (σ. 70). Ριτά Μιστουκό, «Le petit train». Ρίτσαρντ Χώλεϋ, «Just like the rain» (σ. 81). Μπομπ Ντίλαν και Τζόνι Κας, «That’s all right, mama» (σ. 108). Φρανσουάζ Αρντύ, «Partir quand même» (σ. 156). Λίαμ Κλάνσυ, «Green fields of France» (σ. 174). Javier de Galloy, «Walk on the wild side» (σ. 182, παρεμπτιπτόντως: άθλια διασκευή, κυριολεκτικώς εκτέλεση). Beatles, «This Boy» (σ. 188). Το ιρλανδέζικο λαϊκό τραγούδι που ακούγεται στο τέλος της ταινίας Οι Νεκροί του Τζον Χιούστον, το «Lass of Aughrim» (σ. 191). Φρανκ Σινάτρα, «The best is yet to come» (σ. 296). Ακούγονται επίσης: Les Surfs (σ. 34), τζαζ μουσική (σ. 49), Μπίλι Χόλιντεϊ (σ. 61), γαλλική μουσική από το ραδιόφωνο (σ. 162) και Coldplay (σ. 264).

 

2. COMING SOON: Αναμένεται με αδημονία, αποτελεί ήδη θέμα έντονων συζητήσεων στις βιβλιοφιλικές ομάδες του facebook -δες Έλληνες πυντσον-όφιλοι (ή πυντσονολάγνοι) και Bookspotting, φυσικά- και θα είναι, το δίχως άλλο, ένα από τα εκδοτικά γεγονότα του 2012. Μιλάμε για το (σχεδόν αμετάφραστο) Finnegans Wake του Τζέιμς Τζόις. Όταν το ανακοίνωσα για πρώτη φορά, κάμποσοι φίλοι νόμιζαν ότι έκανα ακόμα μία από τις γνωστές φάρσες μου. Αλλά όχι, είναι αλήθεια και το γεγονός της επικείμενης έκδοσης από την Εστία και το όνομα του τολμητία μεταφραστή: Ελευθέριος Ανευλαβής. Τον οποίο πολλοί θυμούνται ως τζόρα και ρωμαλέο καλεσμένο σε τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις. Σημειώνω ότι δείγματα του άθλου που επιτέλεσε ο Ανευλαβής, με την απόλυτη στήριξη του ιστορικού οίκου της Εστίας, βρίσκουμε ήδη στα τεύχη 1798 (Μάρτιος 2007), 1804 (Οκτώβριος 2007), 1812 (Ιούνιος 2008), και 1833 (Μάιος 2010) της Νέας Εστίας.

3.TEXT: Παραθέτω την περιλάλητη τρίτη παράγραφο του Finnegans Wake, όπως την αποδίδει ο χαλκέντερος Ελευθέριος Ανευλαβής:

«πτώση(μπαμπαμπαναλγκχαραγκχτακαμμιναρροννκοννμπροντόννερρονντουοννθανντροβαρρχοουναουσκαουντοοχοοχορντενένθουρνουκ!) ενός, κάποτε κατρουλόγερου του τοιχοστενοσόκακου, ξαναϊστορείται, από το λίκνο μέχρι το βασίλεμα της ζωής, μέσα από τη χριστιανική υμνωδία. Το κατρακύλισμα από τον ψηλό τοίχο, μοιραία, σχεδόν χωρίς προειδοποίηση , έφερε πφφτζουτ το γκρεμοτσάκισμα του Φίννεγκαν, Ιρλανδού στιβαρού άντρα, που το βουισμένο χαμπτοκορφοκέφαλό του πάραυτα στέλνει ερευνητή πέρα στη δύση να διενεργήσει έρευνα για τα ταμπτυποδοδάχτυλά του: και η πανωγυρισμένη κορυφοσημειοθέση τους βρίσκεται στο ύψωμα, πέρα κει στο φοινοκόπαρκο, όπου πορτοκάλια είναι αφημένα να οξειδαναπαύονται πάνω στο πράσινο, απ’ όταν οι πρωοδουβλινέζοι αγάπησαν τη λίββυ».

 

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το πίσω ράφι / «Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το μυθιστόρημα «Δαμάζοντας το κτήνος» της Έρσης Σωτηροπούλου είναι χτισμένο στην εικόνα της «μοναξιάς που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι μαζί». Επανεκδίδεται σε λίγες μέρες από τον Πατάκη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Βιβλίο / Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Γεννήθηκε σαν σήμερα μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της εποχής μας. Στη συνέντευξή της στη LifO δίνει (ανάμεσα σε άλλα) οδηγίες για το γράψιμο και τη ζωή, τη γνώμη της για τον Πλάτωνα αλλά και για την αξία των συμβολικών μύθων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Βιβλίο / Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Στο νέο βιβλίο του, που κυκλοφορεί δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Ρόμπι Ρόμπερτσον, ο ηγέτης του θρυλικού συγκροτήματος The Band, μιλάει για όσα έζησε με τον διάσημο σκηνοθέτη και κολλητό του στο ηδονιστικό Χόλιγουντ της δεκαετίας του '70.
THE LIFO TEAM
Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Βιβλίο / Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Τα έργα-σταθμοί της λογοτεχνίας, από την υψηλή ποίηση μέχρι τη μυθοπλασία, ανέκαθεν αποτύπωναν τα ακραία σημεία των καιρών, γι’ αυτό είναι επίκαιρα. Παραθέτουμε τέσσερα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα που βγήκαν πρόσφατα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ζοζέ Σαραμάγκου: Η ζωή ενός αντισυμβατικού συγγραφέα

Βιβλίο / Ζοζέ Σαραμάγκου: «Πιστεύω πως ό,τι είναι να γίνει δικό μας, θα φτάσει τελικά στα χέρια μας»

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο σπουδαίος Πορτογάλος λογοτέχνης που ξεκίνησε να γράφει για να δοκιμάσει «τι στ’ αλήθεια μπορεί ν’ αξίζει ως συγγραφέας» και έφτασε να πάρει Νόμπελ Λογοτεχνίας.
ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥΡΚΑΚΟΥ
Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο όπου θερίζει το Aids

Βιβλίο / Ο ξεχασμένος «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη κυκλοφορεί ξανά

Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο που τον θερίζει το AIDS. Μια τολμηρή ματιά την Αθήνα των ’90s μέσα από το απελπισμένο στόρι δύο γκέι εραστών. Ο «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη ήταν εκτός κυκλοφορίας για τρεις σχεδόν δεκαετίες. Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί ξανά.
M. HULOT
Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Βιβλίο / Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Ο ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου «Antifa», που εγκατέλειψε πρόσφατα οικογενειακώς τις ΗΠΑ εξαιτίας απειλών που δέχτηκε για τη ζωή του, μιλά για την αμερικανική πολιτική σκηνή και για το αντιφασιστικό κίνημα σήμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νόρμαν Μέιλερ «Μάγισσα τέχνη»

Το πίσω ράφι / Νόρμαν Μέιλερ: «Οι καλλιτέχνες δίνουν όρκο να είναι εγωιστές. Ειδάλλως, δεν θα γίνει τίποτα»

Ο Αμερικανός συγγραφέας ξεκίνησε μη μπορώντας να συντάξει μια πρόταση, αλλά με το πρώτο του μυθιστόρημα ξεχώρισε. Έκτοτε διαβάστηκε, αμφισβητήθηκε, προκάλεσε κι έμεινε ως το τέλος διαυγής και θαρραλέος.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ