Tα άγνωστα διαμάντια της σπουδαίας φιλμογραφίας του Κλιντ Ίστγουντ

Tα άγνωστα διαμάντια της σπουδαίας φιλμογραφίας του Κλιντ Ίστγουντ Facebook Twitter
1

Πρόσφατα, στις ελληνικές αίθουσες είδαμε το «Αναχώρηση για Παρίσι 15:17», την 36η ταινία του Κλιντ Ίστγουντ, ο οποίος τον προσεχή Μάιο κλείνει τα 88 χρόνια ζωής.

Στην ταινία ο Ίστγουντ δοκιμάζει για πρώτη φορά στην πολυετή καριέρα του να κάνει σινεμά βεριτέ. Το εγχείρημα δεν είναι πάντα επιτυχημένο, δεν μπορείς όμως παρά να θαυμάσεις την τόλμη και τη δημιουργικότητα ενός καλλιτέχνη, ο οποίος, ενώ δεν έχει να αποδείξει τίποτα σε κανένα, προσπαθεί ακόμα και σε τόσο προχωρημένη ηλικία να πειραματιστεί με την τέχνη του.


Μπροστά από τον φακό ο Ίστγουντ είναι είδος προς εξαφάνιση, ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα είδωλα της Έβδομης Τέχνης. Πίσω από αυτόν έχει κερδίσει με το σπαθί του μια θέση ανάμεσα στους μεγάλους Αμερικανούς σκηνοθέτες. Η ευρεία αναγνώριση όμως άργησε να έρθει.


Μπροστά από τον φακό ο Ίστγουντ είναι είδος προς εξαφάνιση, ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα είδωλα της Έβδομης Τέχνης. Πίσω από αυτόν έχει κερδίσει με το σπαθί του μια θέση ανάμεσα στους μεγάλους Αμερικανούς σκηνοθέτες. Η ευρεία αναγνώριση όμως άργησε να έρθει.


Για χρόνια είχε να αντιμετωπίσει τη δυσπιστία της επίσημης κριτικής, για την οποία οι κομματικές του προτιμήσεις και ο δημοφιλής χαρακτήρας του επιθεωρητή Κάλαχαν αποτελούσαν κόκκινο πανί.

Η καθολική αποδοχή έρχεται με τους «Ασυγχώρητους», ένα καταπληκτικό αναθεωρητικό γουέστερν που σάρωσε στα ταμεία, έκανε κοινό και κριτικούς να παραμιλούν και απέσπασε 4 Όσκαρ, ανάμεσά τους και εκείνο της σκηνοθεσίας για τον ίδιο και της καλύτερης ταινίας.

Όλα αυτά εν έτει 1992, όταν ο Ίστγουντ είχε συμπληρώσει ήδη δύο δεκαετίες πίσω από τον φακό, με τους «Ασυγχώρητους» να αποτελούν τη 16η σκηνοθετική του δουλειά.

Απόρροια της επιτυχίας των «Ασυγχώρητων» ήταν μια ριζική αναθεώρηση του προηγούμενου έργου του από την κριτική και τη θεωρία.


Σήμερα, ταινίες όπως το «Bird» ή το «Outlaw Josey Wales» κατέχουν περίοπτη θέση στον κανόνα της αμερικανικής φιλμογραφίας, υπάρχουν όμως και αρκετά διαμαντάκια που ακόμα δεν έχει ανακαλύψει το ευρύτερο κοινό.

Από αυτά επιλέξαμε τρία: το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, εκείνο από τα τέσσερα γουέστερν που γύρισε για το οποίο έχει χυθεί το λιγότερο μελάνι, καθώς και την άγνωστη μεγάλη ταινία της φιλμογραφίας του.

Όσοι δεν τα έχετε δει, αξίζει να τα αναζητήσετε, τόσο για να αποκτήσετε πληρέστερη εικόνα του έργου αυτού του δημιουργού όσο και γιατί καθένα τους, αν ειδωθεί αυτόνομα, έχει αδιαμφισβήτητες αρετές.


Play Misty for Me (1971)

 

Άμα τα βάλεις κάτω, οι περισσότεροι σπουδαίοι Αμερικανοί δημιουργοί ξεκίνησαν την καριέρα τους με μια αγνή, ταπεινή ταινία είδους. Ως εξέχον μέλος αυτής της εκλεκτής συνομοταξίας, ο Ίστγουντ δεν αποτελεί εξαίρεση.


Στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο, ραδιοφωνικός παραγωγός γνωρίζει κοπέλα σε μπαρ, τη ρίχνει στο κρεβάτι με ένα πραγματικά απίθανο φλερτάρισμα κι ενώ πιστεύει πως πρόκειται για γνωριμία της μιας βραδιάς, θα διαπιστώσει με άσχημο τρόπο πως εκείνη έχει εντελώς διαφορετική γνώμη.


Πρόκειται για ερωτικό θρίλερ που εμφανώς ενέπνευσε τη μεταγενέστερη «Ολέθρια Σχέση», χωρίς όμως να ασπάζεται τον συντηρητισμό της τελευταίας.


Με την ταινία αυτή ο Ίστγουντ γνωστοποιεί την αγάπη του για την τζαζ −το «Misty» του τίτλου αναφέρεται στο διάσημο ερωτικό τραγούδι του Έρολ Γκάρνερ, το οποίο ακούμε σε διάφορες εκτελέσεις στο φιλμ−, επιστρατεύει όσα έμαθε πλάι σε εξαιρετικούς σκηνοθέτες είδους, όπως ο Σέρτζιο Λεόνε και ο Ντον Σίγκελ, που έχει έναν μικρό ρόλο στο φιλμ, και κάνει ένα θρίλερ αποτελεσματικότατο στην αγωνία του, χάρη και στον τρόπο που αξιοποιεί την κινηματογραφική του περσόνα.

Βλέπεις, αν ούτε ο ίδιος ο Κλιντ Ίστγουντ δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αυτό το μαινόμενο θηλυκό, τότε τα πράγματα είναι όντως σκούρα.

Pale Rider (1985)

 

Το «Pale Rider» κυκλοφορεί ακριβώς την περίοδο που το έργο του Ίστγουντ αρχίζει να επανεκτιμάται και να αναγνωρίζεται μετά από μια δεκαετία και βάλε αδυσώπητης επίθεσης από την κριτική.

Οι ταινίες του προβάλλονται το 1983 σε ρετροσπεκτίβα στο MοMA της Νέας Υόρκης, στη Γαλλία πληθαίνουν οι υποστηρικτικές φωνές και το αποκορύφωμα έρχεται με τη συμμετοχή της ταινίας στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ των Καννών, την ύψιστη τιμή που είχε λάβει ταινία του μέχρι τότε.


Η ταινία είναι ένα γουέστερν μεταφυσικών αποχρώσεων σε ανοιχτό διάλογο με το δικό του «High Plains Drifter». Αν εκεί ο «Άνθρωπος δίχως όνομα» έρχεται ως πνεύμα τιμωρίας για να βάλει φωτιά σε μια πόλη που έχει προ πολλού απολέσει το δικαίωμα στη συγχώρεση, εδώ έρχεται ως απάντηση στις προσευχές ενός κοριτσιού, της νέας γενιάς δηλαδή, ως πνεύμα συμφιλίωσης, για να ενώσει μια ομάδα μικροϊδιοκτητών ώστε να αντισταθούν μαζί στον μεγαλοκτηματία που λυμαίνεται τα εδάφη τους.


Κι ενώ στη «Γη της Ελευθερίας» οι πολιτικές δυνάμεις προάγουν τον ακραίο, αδυσώπητο ατομικισμό, το σινεμά του Ίστγουντ αναδεικνύει τις αρχές της συντροφικότητας, της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας. Είπατε κάτι για ριγκανισμό;

White Hunter, Black Heart (1990)

 

Σε αυτή την πολύ ιδιαίτερη ταινία ο Ίστγουντ αφηγείται με αλλαγμένα τα ονόματα μια ιστορία από το παρασκήνιο των γυρισμάτων της θρυλικής «Βασίλισσας της Αφρικής», υποδυόμενος τον σκηνοθέτη Τζον Χιούστον.

Ο τελευταίος, σύμφωνα με το βιβλίο του σεναριογράφου Πίτερ Βίρτελ, στο οποίο βασίστηκε η ταινία, έθεσε σε κίνδυνο την παραγωγή, ασχολούμενος λιγότερο με τα γύρισματα και περισσότερο με την εμμονή του να σκοτώσει έναν ελέφαντα.


Πρόκειται για «ενδοβιομηχανική» βιογραφία, πρόκειται επίσης για σινεμά οικολογικής ευαισθησίας, όχι με τη γραφική, ακτιβιστική έννοια του όρου αλλά με μια αλά Πίτερ Γουίαρ θεώρησή του, που συνοψίζεται στην αδυναμία −και την απροθυμία ίσως;− του Δυτικού να κατανοήσει πραγματικά οποιονδήποτε πολιτισμό πέρα από τον δικό του και την ανάγκη να μην παρεμβαίνει σε αυτόν.


Ακόμα περισσότερο, πρόκειται για ένα επώδυνο δοκίμιο πάνω στην καλλιτεχνική δημιουργία, όπως προκύπτει μέσα από τη μελέτη ενός καλλιτέχνη που διανύει την απόσταση από τον μύθο ως την πραγματικότητα και για να φτάσει στο δημιουργικό ζενίθ αγγίζει το προσωπικό ναδίρ.

Και περνά από το ειδικό στο γενικό, ξεφεύγει από τα όρια της καλλιτεχνικής δημιουργίας, καθώς η κατάρριψη του προσωπικού μύθου του καθενός είναι ανάγκη πανανθρώπινη κι αν δεν έρθει εκουσίως, θα έρθει ακουσίως.

Οδυνηρή και στις δύο περιπτώσεις, μπορεί όμως να οδηγήσει στην αυτοβελτίωση. Και εξαρτάται από εκείνον που λέει «action» και τη δράση που θα ακολουθήσει.

Οθόνες
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Made in Vain»: Γιατί ένας άνθρωπος θέλει να γίνει bodybuilder;

Οθόνες / «Made in Vain»: Γιατί ένας άνθρωπος θέλει να γίνει bodybuilder;

Ένα αποκαλυπτικό ελληνικό ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει την ωμή αλήθεια για το άθλημα του bodybuilding –έναν κόσμο όπου δοκιμάζονται τα όρια σώματος και πνεύματος– έρχεται στις αίθουσες την Πέμπτη 29 Μαΐου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Είναι η «Κιούκα» η «ελληνική ταινία της χρονιάς»;

The Review / Τι είναι αυτό που κάνει την ταινία «Κιούκα» να συζητιέται τόσο;

O Χρήστος Παρίδης συνομιλεί με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την ταινία «Κιούκα: Πριν το τέλος του καλοκαιριού» του 31χρονου Κωστή Χαραμουντάνη. Πώς καταφέρνει το όραμα ενός millennial σκηνοθέτη να ξεχωρίζει στο σύγχρονο ελληνικό σινεμά — και γιατί αξίζει την προσοχή μας;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ρίτσαρντ Γκιρ: Η αβάσταχτη γοητεία της σεμνότητας 

Οθόνες / Ρίτσαρντ Γκιρ: Η αβάσταχτη γοητεία της σεμνότητας 

Με αφορμή την έξοδο του «Oh, Canada» στις εγχώριες αίθουσες, ανατρέχουμε στο σύνολο της καριέρας ενός σταρ που οι περισσότεροι θεωρούμε δεδομένο, ίσως επειδή όσα κάνει στην οθόνη φαντάζουν τόσο ανεπιτήδευτα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κάν’ το όπως ο Γκοντάρ

Ανταπόκριση από τις Κάννες / Κάν’ το όπως ο Γκοντάρ

Ως άλλος Αμερικανός στο Παρίσι του ’60, ο Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ με τη φετινή του συμμετοχή, το ασπρόμαυρο «Nouvelle Vague», αποτίνει φόρο τιμής στον θρυλικό auteur του γαλλικού Νέου Κύματος, υπενθυμίζοντάς μας την τέχνη (και το θράσος) της νεότητας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στις σχολικές γιορτές ο Θοδωρής Σελέκος ζήλευε τα φτερά αγγέλου που είχε ο φίλος του ο Παναγιώτης

Οθόνες / Στις σχολικές γιορτές ο Θοδωρής Σελέκος ζήλευε τα φτερά αγγέλου που είχε ο φίλος του ο Παναγιώτης

Ο Θοδωρής Σελέκος μεγάλωσε στο Νέο Ηράκλειο και ασχολείται με τον κινηματογράφο . Στα πρώτα του βήματα ήταν μέρος της κολεκτίβας ATH KIDS. Έχει σκηνοθετήσει βιντεοκλίπ για καλλιτέχνες όπως ο Ethismos, ο Saske, οι Sworr και διαφημιστικά για brands όπως η Muerte Inc. Παλιότερα άκουγε περισσότερη hip-hop μουσική. Τώρα ακούει jazz και soul. Η πρώτη ταινία μικρού μήκους του ονομάζεται «Can you water a garden with tears?». Του αρέσει η ησυχία και οι αργές ταινίες.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΚΟΥΛΑΚΗ
Χολιγουντιανή απόβαση στην Κρουαζέτ, μια πολιτική διαμαρτυρία αλλά και «ψαλίδι» στο γυμνό

Κάννες 2025 / Χολιγουντιανή απόβαση στην Κρουαζέτ, μια πολιτική διαμαρτυρία αλλά και «ψαλίδι» στο γυμνό

Στην τελετή έναρξης του Φεστιβάλ Καννών, ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο εξαπέλυσε για ακόμη μία φορά σφοδρή κριτική κατά της αμερικανικής πολιτικής, μια μικρή γαλλική ταινία εγκαινίασε το φεστιβάλ, ενώ οι λαμπερές σταρ υποχρεώθηκαν να περιορίσουν τις ημίγυμνες εμφανίσεις τους στο κόκκινο χαλί.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιος είναι τελοσπάντων αυτός ο Λεός Καράξ;

Οθόνες / Λεός Καράξ: Ποιος είναι ο σκηνοθέτης του Holy Motors;

«Δεν είμαι εγώ», δηλώνει ο ασυμβίβαστος Γάλλος δημιουργός στον τίτλο της φιλμικής του αυτοβιογραφίας, εντείνοντας το μυστήριο γύρω από το πρόσωπό του και προσθέτοντας ακόμη μία ψηφίδα σε ένα συναρπαστικό καλλιτεχνικό work in progress.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Ένκε Φεζολλάρι

Μυθολογίες / «Όποτε θέλω να κλάψω, βλέπω το The Hours»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Ένκε Φεζολλάρι

Το πρώτο ερωτικό σκίρτημα ήρθε με το Persona του Μπέργκμαν. Όταν είδε το Happy Together του Wong Kar-Wai, ήθελε να ουρλιάξει. Τα παθιασμένα συναισθήματα έχουν τον πρώτο λόγο στην κινηματογραφική λίστα του ηθοποιού και σκηνοθέτη.
«Becoming Led Zeppelin»: Το χρονικό του βαρύτερου ροκ συγκροτήματος όλων των εποχών

Pulp Fiction / Led Zeppelin: Ένα ντοκιμαντέρ για το «βαρύτερο» ροκ συγκρότημα όλων των εποχών

Το ντοκιμαντέρ «Becoming Led Zeppelin» του Μπέρναρντ ΜακΜάχον παρουσιάζει την ιστορία του θρυλικού hard rock συγκροτήματος, φωτίζοντας το background των μελών του και τις περιστάσεις που οδήγησαν στην ίδρυσή του, φτάνοντας μέχρι και την κυκλοφορία του δεύτερου άλμπουμ τους και την απαρχή της απόλυτης δόξας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
movies

Οθόνες / Η Σταχτοπούτα αλλιώς και 5 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Το διάσημο παραμύθι γίνεται ταινία τρόμου, εφηβικά δράματα και η καινούργια σκηνοθετική δουλειά του διεθνούς φήμης Έλληνα διευθυντή φωτογραφίας Φαίδωνα Παπαμιχαήλ – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Φαίδων Παπαμιχαήλ: «Παντού με περνούν για ξένο, δεν έχω πλέον μητρική γλώσσα»

Pulp Fiction / «Παντού με περνούν για ξένο, δεν έχω πλέον μητρική γλώσσα»

Με αφορμή τη νέα του ταινία, ο σημαντικός διευθυντής φωτογραφίας και σκηνοθέτης Φαίδων Παπαμιχαήλ αφηγείται στον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο τη συναρπαστική διαδρομή της ζωής του από τα πρώτα του βήματα μέχρι τις μεγαλύτερες στιγμές της καριέρας του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια
Κάποιο Σάββατο βράδυ έβαλα στο dvd να δω το Gran Torino. Μετά από μισή ώρα πάτησα το pause. Σηκώθηκα έβαλα ένα whiskey για να το συνδυάσω με αυτό το μικρό αριστούργημα... Ο τύπος είναι αξεπέραστος.