Μεγαλώνοντας στα ’80s: Οι αγαπημένες ταινίες του The Boy

Αχ, τα '80s. Pac-man, new wave, glam metal, Σταλόνε, Σβαρτζενέγκερ, Μαντόνα, περμανάντ, MTV, Air Jordan. Αν μεγάλωνες σ' αυτά, αναφώνησες ήδη από μέσα σου αυτό το «αχ», σκεπτόμενος πόσο καλύτερα ήταν τα πράγματα τότε. Διαχρονική ανθρώπινη συνήθεια η εξιδανίκευση του παρελθόντος, τα έχει πει ωραία ο Γούντι στο Midnight in Paris του.

Η νοσταλγία μιας άλλης εποχής, στην οποία το άτομο μπορεί και να μην έζησε ποτέ του, λειτουργεί συχνά ως φάρμακο απέναντι στις δυστυχίες του παρόντος. Άλλο ζήτημα αν είναι το ενδεδειγμένο φάρμακο – ο Γούντι λέει «όχι». Σ' αυτήν ακριβώς τη νοσταλγία μιας άλλης εποχής ποντάρει η αναβίωση της αισθητικής των '80s που συναντούμε ολοένα και συχνότερα στο σινεμά, στη μουσική και γενικότερα στην καθημερινότητά μας τα τελευταία χρόνια.

Στο πλαίσιο αυτού του αναβιωτικού ρεύματος, το φεστιβάλ έδωσε λευκή επιταγή στον The Boy για να επιλέξει μερικές αγαπημένες του ταινίες από τη δεκαετία. Το κοινό στοιχείο ανάμεσα στις επιλογές, πλην της δεκαετίας παραγωγής, εντοπίζεται στο μοτίβο της ενηλικίωσης, που συχνά συνεπάγεται μια βίαιη αφύπνιση, μια αναπότρεπτη, άνευ επιστροφής ακύρωση της αθωότητας. Ένα ξύπνημα στον εφιάλτη, αν θέλεις, όπως είναι ο ελληνικός τίτλος του Jacob's Ladder του Έιντριαν Λάιν.

Συμπτωματικά(;) η πρώτη ταινία της λίστας ανήκει στον Έιντριαν Λάιν. Προτού καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το εμπορικό σινεμά της δεκαετίας με ταινίες όπως το Flashdance, το 9½ Weeks και το Fatal Attraction, ο Λάιν έκανε το Foxes (1980), με τις περιπέτειες τεσσάρων κοριτσιών που μεγαλώνουν πάνω στην αλλαγή της δεκαετίας και πειραματίζονται. Σάουντρακ που αντανακλά τη μετάβαση σε έναν διαφορετικό ήχο, πρώιμο φλερτ με τον σοφτ ερωτισμό που κατέστη σήμα κατατεθέν του σκηνοθέτη και μια γλυκόπικρη αίσθηση – ταιριαστά στο φινάλε της ταινίας έχουμε μια κηδεία κι έναν γάμο.

Το Christmas Evil (1980), κάτι ανάμεσα σε camp ψυχογράφημα και στα slasher που κατέκλυζαν τις αίθουσες εκείνη την περίοδο, έχει χαμηλό επίπεδο παραγωγής, δεν θα 'λεγες ότι αποτελεί αποθέωση του γούστου, δεν μπορείς, όμως, ποτέ να το πάρεις στα σοβαρά, ούτε το ίδιο παίρνει τον εαυτό του εντελώς στα σοβαρά κι αυτό το καθιστά ιδανικό για προβολές μεταμεσονύκτιων διαθέσεων.

Μεγαλώνοντας στα ’80s: Οι αγαπημένες ταινίες του The Boy

H Τζόντι Φόστερ στο «Foxes».

Στο δυσεύρετο Out of the Blue (1980) του Ντένις Χόπερ θα βρεις τη γνώριμη, αγαπητική του διάθεση απέναντι σε κατεστραμμένους χαρακτήρες, θα βρεις μελαγχολία εφάμιλλη εκείνης των προηγούμενων ταινιών του, θα βρεις και την αίσθηση ενός κατεπείγοντος αλλά και μιας επικείμενης καταστροφής που θα πληρωθεί σε ένα (πολύ) μαύρο φινάλε.

Στον πυρήνα του Vigil (1984), του ντεμπούτου του Βίνσεντ Γουόρντ, βρίσκεται μια ιστορία ενηλικίωσης, στη θεματική του παλέτα, όμως, υπάρχουν και το πατρικό μοντέλο, ο Ξένος, η απομόνωση, η πνευματικότητα, η αντιπαραβολή φαντασίας και πραγματικότητας, όλα τους ενταγμένα σε ένα μυσταγωγικό πακέτο. Πολύ ιδιαίτερη περίπτωση δημιουργού ο Γουόρντ, διαθλά τα σχετικά με την ανθρώπινη κατάσταση υπό το πρίσμα της ποιητικής φαντασίας, τον σταύρωσε άδικα η κριτική για το What dreams may come και ουσιαστικά από τότε χάσαμε τα ίχνη του.

Διαχρονική ανθρώπινη συνήθεια η εξιδανίκευση του παρελθόντος, τα έχει πει ωραία ο Γούντι στο Midnight in Paris του. Η νοσταλγία μιας άλλης εποχής, στην οποία το άτομο μπορεί και να μην έζησε ποτέ του, λειτουργεί συχνά ως φάρμακο απέναντι στις δυστυχίες του παρόντος.

Το Goonies (1985) συστάσεις δεν χρειάζεται. Αν αναφερόμαστε σήμερα στο σινεμά της Amblin και θέλουμε να δείξουμε σε κάποιον μια ταινία για να του εξηγήσουμε τι εννοούμε, θα του δείξουμε αυτήν εδώ. Stranger Things, It και κάμποσες ακόμα δημοφιλείς στιγμές της σύγχρονης ποπ κουλτούρας χρωστούν πολλά σε ταινίες σαν το Goonies.
Το Return to Oz (1985), μοναδική σκηνοθεσία του Γουόλτερ Μερτς, υπεύθυνου μεταξύ άλλων για το ηχητικό θαύμα του Αποκάλυψη Τώρα, είναι σίκουελ στον Μάγο του Οζ∙ είναι επίσης από τις φημισμένες εισπρακτικές αποτυχίες της εποχής. Η ευφορική διάθεση και τα χαρωπά τραγουδιστικά ιντερλούδια του αγαπημένου πρωτότυπου πάνε περίπατο, προκρίνονται ο σκοτεινός εφηβισμός και οι μακάβριες εκπλήξεις. Κάνει εξαιρετικό double bill με τον Λαβύρινθο του Τζιμ Χένσον.

Ο Ρίβερ Φίνιξ ήταν το μεγάλο ατού της ταινίας «Running on empty».

Το River's Edge (1986), με έναν νεαρό Κιάνου Ριβς στο καστ, σχολιάζει την κλιμακούμενη απάθεια της αμερικανικής νεολαίας απέναντι στη βία, στα χαρτιά φαντάζει γροθιά στα παρατράγουδα του ριγκανισμού, στην πράξη φλερτάρει με την υστερία. Έχει τους οπαδούς του, πάντως, και είναι αναμφίβολα από τις πιο παράξενες ταινίες της δεκαετίας.

Το Running on empty (1988), ελάσσων Λιούμετ, πλην ιδιαίτερα συγκινητικός Λιούμετ, είναι μια (σαφέστατα) αμερικανική μπαλάντα για την ανάγκη του ανθρώπινου πνεύματος να σπάσει τα δεσμά του, χωρίς απαραίτητα να αποστρέφεται και τις ρίζες του. Μεγάλο ατού της ταινίας ένας Ρίβερ Φίνιξ σκέτο αγρίμι, πιθανότατα στην καλύτερη ερμηνεία του.

Τέλος, το πρόγραμμα συμπληρώνουν και δύο animation. Για να βρεις κάτι που να συναγωνίζεται σε παλαβομάρα το καμωμένο από πλαστελίνη The adventures of Mark Twain (1985) του Γουίλ Βίντον θα πρέπει να ανατρέξεις στο Time Bandits του Τέρι Γκίλιαμ, ενώ αξίζει να δοκιμάσεις την τύχη σου στο The plague dogs (1982) του Μάρτιν Ρόζεν, ένα φιλμ ακόμα καλύτερο κι ακόμα πιο μαυρόψυχο από το Watership Down, την προηγούμενη και γνωστότερη δουλειά του σκηνοθέτη.

Αυτές, λοιπόν, είναι οι δέκα ταινίες που συνθέτουν το αφιέρωμα του φεστιβάλ στα κινηματογραφικά '80s. Κάποιες ξεχασμένες, κάποιες αγνοημένες όταν κυκλοφόρησαν, όλες μαζί συνθέτουν το πορτρέτο μιας εποχής με αντιφάσεις, υπερβολή, αισθητικές προκλήσεις αλλά και αδιαμφισβήτητη μαγεία.