Οι ρόλοι μιας ζωής Facebook Twitter
Η Λίλυ αγαπούσε με πάθος τη ζωή της, τη ζωή με τον Ανδρέα, τις παραστάσεις, τους ηθοποιούς, τους σκηνοθέτες, τη διαδικασία. Ήταν ένας άνθρωπος πειθαρχημένος – επέλεξε, δεν άφησε τα πράγματα απλά να της συμβούν. Φωτογραφία από την «Εκδρομή» του Κανελλόπουλου.

H θεία μου, Λίλυ Παπαγιάννη

0

Τις εβδομάδες που πέρασαν, φωτογραφίες της γέμισαν τον κόσμο, φώτισαν τα feeds, ξύπνησαν τις μνήμες τις δικές μου και τόσων άλλων. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του αφιερώματος στον σκηνοθέτη Τάκη Κανελλόπουλο, πρόβαλε την ταινία «Εκδρομή», με τον Άγγελο Αντωνόπουλο, τον Κώστα Καραγιώργη, και βέβαια εκείνη: τη θεία μου, τη νονά μου, τη Λίλυ.

Θυμήθηκαν ξανά οι θεατές τα μαγνητικά μάτια της, τη φωνή της, την αβίαστη αθωότητα, το πρόσωπό της, έναν καμβά συναισθημάτων γεμάτο διακυμάνσεις. Ποτέ άλλοτε δεν αφέθηκε σε ταινία όπως στην «Εκδρομή». Στις άλλες φαινόταν πάντα να έχει τον πλήρη έλεγχο. Υπάκουε τις προσταγές του παρουσιαστικού της – έλεγε πάντα πως είναι grande dame και προς τα εκεί προσανατολιζόταν και στους ρόλους της. Αν αυτή η περσόνα της βγήκε φυσικά ή αν την επέλεξε, δεν μπορώ να το πω. Ο μπαμπάς μου έλεγε πως ήταν πάντα εξαιρετικά σοβαρή, ακόμα και ως μικρό παιδί.

Έχουμε το ίδιο DNA και το ίδιο όνομα, και κάποια άλλα κοινά που δύσκολα εξηγούνται, του πνεύματος και της ψυχής. Με βάφτισε παρόλο που η σχέση μας ήταν δεδομένη – ήταν η αδελφή του μπαμπά μου και αγαπιόντουσαν βαθιά. Με «χάρισαν» κάπως σε εκείνη, μέσω του κοινού ονόματός μας, γιατί δεν μπορούσε να κάνει παιδιά. Υπήρχε κάποια αόριστη ιατρική εξήγηση. Πέρασε μια διατροφική διαταραχή στην εφηβεία, που τότε ούτε όνομα δεν είχε − ελλείψει γιατρειάς, την ξεπέρασε μόνη της, πάνω στο σανίδι, αλλά της άφησε «κουσούρι». Αστείο. Λιγότερο κουτσουρεμένο άνθρωπο δεν γνώρισα ποτέ.

Η Λίλυ δεν ήταν ούτε Καρέζη, ούτε Βουγιουκλάκη. Είχε τον κόσμο που την ακολουθούσε στο θέατρο, στον Κουν, στον θίασό της, στο ΚΘΒΕ, στο οποίο πέρασε χρόνια. Δεν ήταν ούτε τρομερά διάσημη, ούτε άγνωστη. Εκείνη, πάνω απ’ όλα, ένιωθε ηθοποιός.

Λίλυ Παπαγιάννη: Οι ρόλοι μιας ζωής Facebook Twitter
Με τον αδερφό της Μιχάλη όταν ήταν παιδιά, 1939-1940.

Η Λίλυ αγαπούσε με πάθος τη ζωή της, τη ζωή με τον Ανδρέα, τις παραστάσεις, τους ηθοποιούς, τους σκηνοθέτες, τη διαδικασία. Ήταν ένας άνθρωπος πειθαρχημένος – επέλεξε, δεν άφησε τα πράγματα απλά να της συμβούν. Άλλωστε, στη δεκαετία του ‘50, όταν αποφάσισε να πάει στη θεατρική σχολή του Κουν, πήρε φόρα και διέλυσε τοίχους για να το καταφέρει. Οι «θεατρίνες» τότε ήταν… αμφιβόλου υπόληψης και για καιρό πήγαινε κρυφά από τον πατέρα της – την κάλυπταν η γιαγιά μου και ο μπαμπάς μου. Τη μέρα που πέθανε ο δικός της μπαμπάς, ανέβηκε στη σκηνή με ραγισμένη καρδιά κι έπαιξε την ίδια παράσταση δύο φορές. Ούτε δάκρυ. Ούτε παράπονο.

Μία από τις πιο έντονες αναμνήσεις της παιδικής μου ηλικίας είναι αυτή. Μίζερα καλοκαίρια στην Ανάβυσσο με τη γιαγιά και τον παππού, με φωτεινά, γοητευτικά διαλείμματα. Όταν η Λίλυ και ο Ανδρέας παραθέριζαν (έτσι λέγαμε στα early ‘80s «κάνω διακοπές») στη Σαρωνίδα, πηγαίναμε τα βράδια θερινό σινεμά. Ένα βράδυ, ήμουν 8-9 ετών, πήγαμε να δούμε το θρυλικό «Όσο υπάρχουν άνθρωποι» («From Here to Eternity», 1953, του Fred Zinnemann) με τον Burt Lancaster, την Deborah Kerr, τον Montgomery Clift και τον Sinatra.

Η ταινία είναι διάσημη για τη σκηνή του φιλιού στην παραλία, αλλά εμένα γράφτηκαν μέσα μου άλλα πράγματα. Τα μελαγχολικά μπλε μάτια του Frankie, που τον ήξερα γιατί ήταν ο αγαπημένος του μπαμπά μου. Ο θάνατος του Clift. Μου φαίνεται ότι αυτή η ταινία έσπασε και έχτισε κάτι μέσα μου ταυτόχρονα. Ήταν σαν να μαθαίνω μια νέα γλώσσα, η οποία υπερβαίνει αυτά που λέμε με λέξεις. Έχω συχνά αναρωτηθεί αν ασχολήθηκα επαγγελματικά με το σινεμά επειδή πέρασα τόσα βράδια στα θερινά της Σαρωνίδας. Εκείνη αυτό πίστευε ή της άρεσε να το πιστεύει. Ο κινηματογράφος ήταν πάντως ο κοινός μας τόπος.

Οι ρόλοι μιας ζωής Facebook Twitter
Στα 17 της χρόνια.
Λίλυ Παπαγιάννη: Οι ρόλοι μιας ζωής Facebook Twitter
Με τον αδερφό της (τον μπαμπά μου), Μιχάλη Παπαγιάννη, καλοκαίρι στην Ανάβυσσο, αρχές δεκαετίας του '60.

Η Λίλυ δεν ήταν ούτε Καρέζη, ούτε Βουγιουκλάκη. Είχε τον κόσμο που την ακολουθούσε στο θέατρο, στον Κουν, στον θίασό της, στο ΚΘΒΕ, στο οποίο πέρασε χρόνια. Δεν ήταν ούτε τρομερά διάσημη, ούτε άγνωστη. Εκείνη, πάνω απ’ όλα, ένιωθε ηθοποιός. Με ταπεινότητα και φιλαρέσκεια μαζί. Με την πεποίθηση ότι υπάρχει εξ ορισμού ήθος στην ηθοποιία. Μ’ αυτόν τον αέρα που έχουν κάποιοι άνθρωποι σίγουροι για τη θέση τους στον κόσμο.

Όταν ερωτεύτηκε τον Ανδρέα Φιλιππίδη, δάσκαλό της στο Θέατρο Τέχνης, πολύ μεγαλύτερό της, πολύ παντρεμένο, αλλά τόσο σωστό για εκείνη, η θέση της στον κόσμο απέκτησε ακόμα πιο στιβαρές βάσεις. Ιστορίες άκουσα τόσες, μακάρι να θυμόμουν καλύτερα, από ταβέρνες θολές από καπνό και πρόβες και έρωτες και ζήλιες και τραγούδια. Τα βράδια με τη Μελίνα και τον Τζούλη, τα θρυλικά πάρτι της Ζωίτσας, τα ξενύχτια για να στηθούν παραστάσεις από το μηδέν. Ζωές μαγικές, όχι γιατί φαίνονται έτσι από νοσταλγία, αλλά γιατί έτσι τις βίωσαν εκείνοι που τις έζησαν.

Οι ρόλοι μιας ζωής Facebook Twitter
Στην Ακρόπολη με τον Ανδρέα Φιλιππίδη και τον αδερφό της Μιχάλη που τότε δούλευε ως ξεναγός, περίπου 1956-57.

Πώς κατέληξε η Λίλυ να παίζει στο «Δεσποινίς Διευθυντής» και στη «Χαρτοπαίχτρα»; Υπήρχε πάντα στις διηγήσεις της για τη δουλειά της μια έντονη γραμμή τραβηγμένη ανάμεσα στους θεατρικούς και τους κωμικούς ηθοποιούς των ελληνικών ταινιών της Φίνος. Ας πούμε ότι δεν υπήρχε αμοιβαία εκτίμηση ανάμεσα στους εκπροσώπους της «σοβαρής» τέχνης και της «ελαφριάς» ψυχαγωγίας της εποχής. Σίγουρα υπήρχαν λόγοι πρακτικοί, οικονομικοί. Νομίζω πως κυρίως ήθελε να δοκιμάσει και κάτι άλλο, το οποίο τελικά δεν την ικανοποίησε ιδιαίτερα. Πάντως, η ατόφια ουσία της ήταν παρούσα σε κάθε ρόλο, ακόμα και σε αυτούς που αδίκησαν τις ικανότητές της.   

Η κηδεία της ήταν συγκινητική και φριχτή. Είχε τηλεοπτικές κάμερες, τα πρόσωπα των ρεπόρτερ είχαν γκρίζο χρώμα. Είχε και «διασημότητες» που μίλησαν στον φακό και προσποιήθηκαν πως την ήξεραν, πως διαδραμάτιζαν κάποιον ρόλο στη ζωή της. Δεν θα της άρεσε καθόλου, άλλωστε έλεγε πάντα πως έφυγε από τον χώρο γιατί δεν υπήρχε πια ηθική και δεν υπήρχε πια Ανδρέας. Είχε κι άλλους όμως η κηδεία, εκείνους που την έμαθαν από τις ταινίες και το θέατρο και τους άγγιξε η φωτεινή της παρουσία. Είχε και φίλες και φίλους αληθινούς, της καρδιάς. Είχε κι εμένα, που ήμουν δική της, από τότε που ήμουν παιδί μέχρι που μεγάλωσα και πηγαίναμε για καφέ στη Φωκίωνος, και λέγαμε τα δικά μας, όπως κάναμε πάντα.

Οι ρόλοι μιας ζωής Facebook Twitter
Από την «Εκδρομή» του Κανελλόπουλου.

Μαζί τα συζητούσαμε όλα. Αυτά που δεν ήταν για τα αυτιά των γονιών στα δικά της ήταν αποδεκτά, ακόμα και συναρπαστικά. Δεν χρειαζόταν να είμαι καλό παιδί μαζί της. Τις ιστορίες των ανθρώπων τις έβλεπε σαν περιπέτειες της ύπαρξης, παθολογία του επαγγέλματος ίσως. Οι ηθοποιοί ρουφάνε και απορροφάνε τη ζωή, κρατώντας και μια παράξενη απόσταση, για να την ξεράσουν μετά όλη μαζί στη σκηνή ή μπροστά στην κάμερα. Οι δικές της ιστορίες ήταν πάντα υπέροχες, η αφήγηση εξαιρετική, λαμπερή. Κάποτε τη ρώτησα με απορία για τη βαθιά φιλία της με τη Δέσπω, την οποία ο Ανδρέας χώρισε όταν γνώρισε τη Λίλυ (ήταν ακαριαίος και κινηματογραφικός έρωτας αυτός).

Όχι απλώς φίλη, αδελφή, συνοδοιπόρος, κολλητάρι, κάθε μέρα στο τηλέφωνο, μια φορά την εβδομάδα από κοντά για δεκαετίες. Μου ήταν ακατανόητη αυτή η «πολιτισμένη» στάση. Οι αγάπες τελειώνουν και αρχίζουν, μου είπε, δεν υπάρχει τίποτα λογικό στην αγάπη, σε καμία αγάπη. Η αγάπη μου για τον Ανδρέα γέννησε την αγάπη μου για τη Δέσπω. Εκείνη κατάλαβε πόσο την αγάπησα και με αγάπησε κι αυτή. Ένα γαϊτανάκι από ιστορίες η ζωή, νονά.

Λίλυ Παπαγιάννη: Οι ρόλοι μιας ζωής Facebook Twitter
Η Λίλυ Παπαγιάννη σε παράσταση με τον Χρήστο Πάρλα.

Η λέξη θέατρο, έλεγε η Stella Adler, η σπουδαία του δασκάλα, έρχεται από τους Έλληνες. Σημαίνει το μέρος που θωρείς, που βλέπεις, το μέρος που πηγαίνεις για να δεις την αλήθεια. Η Λίλυ υποδύθηκε πολλούς ρόλους και έζησε μια ζωή ειλικρινή, ευγενή, ευθυτενή και γεμάτη από αυτά που πόθησε, αυτά που αγάπησε και αυτά που της χαρτογράφησε η ηθική της πυξίδα. Την αγάπησαν πολλοί, από κοντά και από μακριά. Όπως της έπρεπε.

Λίλυ Παπαγιάννη: Οι ρόλοι μιας ζωής Facebook Twitter
Η μικρή Λίλυ Παπαγιάννη στην αγκαλιά της μαμάς της στα πρώτα της γενέθλια. Δίπλα της η θεία και νονά της Λίλυ Παπαγιάννη.
Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Ειρήνη Παπά μέσα από 9 ταινίες και 1 ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Ειρήνη Παπά: Οι σημαντικότερες ταινίες της για ένα πενθήμερο στην Ταινιοθήκη

Από τα πρώτα της βήματα έως την ωριμότητά της, η διεθνής ηθοποιός συμμετείχε σε μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Το αφιέρωμα της Ταινιοθήκης της Ελλάδος μάς καλεί να τις ανακαλύψουμε ξανά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Daily / Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Η αναγγελία του θανάτου της Άννας Κυριακού προκάλεσε βαθιά συγκίνηση και θλίψη καθώς πολλοί έμοιαζαν να πενθούν όχι τόσο την απώλεια της ίδιας της ηθοποιού όσο του χαρακτήρα της στις «Tρεις Χάριτες», κι ας έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από τότε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ανδρέας Αποστολίδης, συγγραφέας, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / Ανδρέας Αποστολίδης: «Πλέον το αστυνομικό μυθιστόρημα ανθεί ως παραγωγή, αλλά δεν ανανεώνεται»

Επί δικτατορίας σχετιζόταν με παράνομες οργανώσεις και έφτασε να κατηγορηθεί ως ηθικός αυτουργός της κατάληψης του Πολυτεχνείου. To ταξίδι του με την αστυνομική λογοτεχνια ξεκίνησε με μια μετάφραση του Ρέιμοντ Τσάντλερ. Σειρά πήραν η Χάισμιθ, ο Ελρόι και άλλοι σπουδαίοι συγγραφείς. Μετά, έγραψε τα δικά του μυθιστορήματα, ασχολήθηκε με την αρχαιοκαπηλία και το ντοκιμαντέρ. O Ανδρέας Αποστολίδης αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Buy yourself a butt plug: Γιατί όλοι μιλούν για την ταινία «Pillion»;

Οθόνες / Buy yourself a butt plug: Γιατί όλοι μιλούν για την ταινία «Pillion»;

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Χάρι Λάιτον, όπου ο Χάρι Μέλινγκ συνάπτει μια BDSM σχέση με τον Σκάρσγκαρντ, ήδη από το τρέιλερ έχει πυροδοτήσει συζητήσεις για τον σεξουαλικό προσανατολισμό του Σουηδού πρωταγωνιστή.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Με το «Chasing Dragons» ο Άκης Ζιάκκας ένωσε μονομιάς τις τρεις δρακολίμνες

Οθόνες / Ο Άκης Ζιάκας ενώνει σε μία διαδρομή τις τρεις Δρακόλιμνες

«Chasing Dragons»: 120 χιλιόμετρα, 8.000 μέτρα υψομετρική διαφορά σε μία μέρα. Μια ταινία που διαρκεί μία ώρα και καταγράφει αυτή τη συγκλονιστική διαδρομή που ξεπερνά τα όρια της αντοχής, σωματικής και ψυχολογικής.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
Mπιλ Κίντερ στη LiFO: «Oι ταινίες κινουμένων σχεδίων δεν είναι μόνο για παιδιά»

Οθόνες / Mπιλ Κίντερ: «Oι ταινίες κινουμένων σχεδίων δεν είναι μόνο για παιδιά»

Ο συνεργάτης του Κόπολα και υπεύθυνος μοντάζ και post-production σε ταινίες όπως το «Wall-e» μάς μίλησε για το μοντάζ στο animation, για την Pixar και για τότε που ένα στούντιο πλήρωσε 80 εκατομμύρια δολάρια τον Κόπολα για να μη γυρίσει μια ταινία. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Τζάρεντ Λέτο, Έμα Τόμσον, ο σκύλος Ίντι και άλλοι δύο λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Τζάρεντ Λέτο, Έμα Τόμσον, ο σκύλος Ίντι και άλλοι δύο λόγοι να πάτε σινεμά

Η τρίτη και χειρότερη κατάθεση στο σύμπαν του «Tron», η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου «Good Boy», το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ και η Έμα Τόμσον ως ένοπλη προστάτιδα. Τι παίζει στα σινεμά από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η μακρά αποκαθήλωση του Kanye West

Οθόνες / Η μακρά αποκαθήλωση του Kanye West

Το νέο ντοκιμαντέρ με τίτλο «In whose name?» παρουσιάζει τον Kanye West ως μια ιδιοφυΐα εγκλωβισμένη στο σώμα ενός παιδιού που βρίσκεται πάντα στα πρόθυρα ενός ακόμα κακομαθημένου ξεσπάσματος. Αρκεί αυτό για να αγνοήσουμε τα σφάλματά του;
THE LIFO TEAM
10 ταινίες για να μπείτε σε φθινοπωρινή διάθεση

Οθόνες / 10 ταινίες που θέλεις να βλέπεις και να είναι φθινόπωρο

Είναι τα κίτρινα φύλλα του Central Park; Η μελοδραματική ατμόσφαιρα; Αγγλικά τοπία στη βροχή; Κάτι πάντως ενώνει αυτές τις δέκα ταινίες και όταν τις βλέπεις θες να είναι και ο καιρός αλλιώτικος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Steve: Η μοναξιά του δασκάλου μεγάλων αποστάσεων

Daily / Steve: Η μοναξιά του δασκάλου μεγάλων αποστάσεων

Ένα κρίσιμο και «μανιοκαταθλιπτικό» 24ωρο στη ζωή ενός εκπαιδευτικού σε ένα σχολείο για προβληματικούς εφήβους αποτελεί τον καμβά για το υπερκινητικό δράμα του Netflix με πρωταγωνιστή τον Κίλιαν Μέρφι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Νεριτάν Ζιντζιρία: «Η Ελλάδα έχει φετίχ να βαφτίζει τους νέους "φαινόμενα"»

Οθόνες / Νεριτάν Ζιντζιρία: «Η Ελλάδα έχει φετίχ να βαφτίζει τους νέους "φαινόμενα"»

Όταν αποφάσισε να γίνει κινηματογραφιστής, του είπαν ότι θα πεινάσει, αλλά με έναν πολύ δημιουργικό τρόπο. Έκανε τις πρώτες του ταινίες κυριολεκτικά με χώμα και νερό, αλλά πλέον τρέχει παράλληλα οκτώ πρότζεκτ. Κάνει σινεμά συνομιλώντας με το σινεμά του Γιάνναρη, του Δαμιανού, του Παπατάκη. Ο Νεριτάν Ζιντζιρία αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
When Nobody’s Watching: Πριν κλωτσήσουν τη μπάλα, πρέπει να νικήσουν την προκατάληψη

Οθόνες / When Nobody’s Watching: Πριν κλωτσήσουν τη μπάλα, πρέπει να νικήσουν την προκατάληψη

Η Ελλάδα κάνει τα πρώτα της σοβαρά βήματα για να σταθεί ισότιμα στο ευρωπαϊκό γήπεδο του γυναικείου ποδοσφαίρου - Το νέο ντοκιμαντέρ του ΠΣΑΠΠ, “When Nobody’s Watching”, ρίχνει φως στις ζωές των αθλητριών που παλεύουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Η δραματική στροφή του The Rock και άλλοι 3 λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Η δραματική στροφή του The Rock και άλλοι 3 λόγοι να πάτε σινεμά

Ακόμα μια κινηματογραφική μεταφορά του Δράκουλα, ένα κινέζικο animation που είναι η πέμπτη εμπορικότερη ταινία όλων των εποχών αλλά και η επανακυκλοφορία του «Avatar: The Way of Water» - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
THE LIFO TEAM
«Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα» ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Οθόνες / «Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα

Η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου του Μπεν Λέονμπεργκ δίνει σάρκα και οστά σε έναν από τους μεγαλύτερους φόβους των ιδιοκτητών σκύλου και αντλεί τη συγκίνησή της από τον αρραγή δεσμό ανθρώπου και ζώου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Χρόνια Πολλά Πέδρο! 20 χρόνια τώρα βλέπουμε τις ταινίες σου.

Οθόνες / Χρόνια Πολλά Πέδρο! 20 χρόνια τώρα βλέπουμε τις ταινίες σου.

Ο Πέδρο Αλμοδοβάρ που έχει σήμερα γενέθλια παραμένει διαχρονικά ένας από τους αγαπημένους μας σκηνοθέτες. Μαζέψαμε σε ένα αφιέρωμα ό, τι έχουμε γράψει για τις ταινίες του αλλά και κάποια ενδιαφέροντα θέματα για το έργο του που αξίζει να τα διαβάσετε!
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ