Δεν υπάρχει κοινοτοπία στο κακό: Ένα νέο ντοκιμαντέρ αποκαλύπτει τη μυστική εξομολόγηση του Άιχμαν

Δεν υπάρχει κοινοτοπία στο κακό: Ένα νέο ντοκιμαντέρ αποκαλύπτει τη μυστική εξομολόγηση του Άιχμαν Facebook Twitter
Ο Άιχμαν το 1961 στην Ιερουσαλήμ
0

ΟΤΑΝ Ο ΔΙΑΒΟΗΤΟΣ εγκληματίας πολέμου Αδόλφος Άιχμαν αντιμετώπισε τελικά τη δικαιοσύνη το 1961, αρνήθηκε τις κατηγορίες, προκαλώντας την πολύκροτη ρήση της Χάνα Άρεντ για την «κοινοτοπία του κακού».  Όμως οι ηχογραφημένες μαγνητοταινίες με την μαρτυρία του που ανακαλύφθηκαν εκ νέου λένε μια διαφορετική ιστορία, αποκαλύπτοντας έναν άνθρωπο που καταδικάζει τον εαυτό του με την ίδια του τη φωνή.

«Αν είχαμε σκοτώσει 10,3 εκατομμύρια Εβραίους, τότε ναι, θα ήμουν ικανοποιημένος και θα έλεγα "ωραία, εξολοθρεύσαμε έναν εχθρό"». Στο ντοκιμαντέρ του BBC με τίτλο «Η εξομολόγηση του διαβόλου» (The Devil’s Confession: The Lost Eichmann Tapes), ένας από τους αρχιτέκτονες του Ολοκαυτώματος παραδέχεται τα πάντα. Σ’ αυτές τις κασέτες ακούγεται η απροκάλυπτα κομπορρήμων φωνή του αντισημιτισμού να περιγράφει με ειλικρίνεια τον κομβικό του ρόλο στη δολοφονία εκατομμυρίων Εβραίων.

Σε 67 ώρες μαγνητοταινίας ο Άιχμαν κομπάζει διαρκώς νοσταλγώντας την πρότερη ιδιότητά του ως σφαγέας ολκής. Κάποια στιγμή μάλιστα ακούγεται να συγκρίνει μια μύγα, την οποία εξολοθρεύει με το χέρι του, με έναν Εβραίο. Είναι σαν να έχει σπάσει ένα φράγμα.

Το ηχογραφημένο υλικό περιέχει πολλές ώρες συνεντεύξεων που έδωσε το 1957 ο Άιχμαν στον Βίλεμ Σάσεν, έναν Ολλανδό δημοσιογράφο με φιλοναζιστικές τάσεις, όταν αμφότεροι ήταν εξόριστοι στο Μπουένος Άιρες. Παρότι τότε είχαν διαρρεύσει κάποιες απομαγνητοφωνήσεις των συνεντεύξεων, οι ταινίες δεν εμφανίστηκαν ποτέ ως αποδεικτικά στοιχεία που θα ήταν ανεκτίμητα στη δίκη του Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ.

Στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου το ηχογραφημένο αυτό υλικό ισοδυναμούσε με γεωπολιτική πυρίτιδα για τις σχέσεις Ισραήλ και Δυτικής Γερμανίας. Οι ταινίες ήρθαν τελικά στο φως μόλις πρόσφατα, όταν η γερμανική κυβέρνηση παραχώρησε πρόσβαση στο υλικό σε δύο Ισραηλινούς – τον παραγωγό Kobi Sitt και τον σεναριογράφο-σκηνοθέτη Yariv Moser.

Το ντοκιμαντέρ τους προβλήθηκε στο Ισραήλ πέρυσι και αυτή εδώ η περικομμένη εκδοχή που προβάλλεται σε δύο επεισόδια από το BBC και άλλες πλατφόρμες συμπίπτει χρονικά με μια κομβική στιγμή της ιστορίας του Ισραήλ, εμβαθύνοντας τη σημασία του υλικού.

Συνδυάζοντας επιστημονικό κύρος και ρυθμούς θρίλερ καθώς μετακινείται ανάμεσα σε δεκαετίες και ηπείρους, το ντοκιμαντέρ ξαναζωντανεύει το ηχογραφημένο υλικό σε δραματοποιημένες αναπαραστάσεις ασυνήθιστης λεπτότητας, οι οποίες παρεμβάλλονται με άφθονο υλικό από την αίθουσα του δικαστηρίου, ενώ κορυφαίοι ιστορικοί αλλά και κάποιοι επιζώντες από τη δίκη παρέχουν πλαίσιο και χρήσιμες πληροφορίες.

Στο εδώλιο του κατηγορουμένου ο Άιχμαν προσποιήθηκε ότι λειτούργησε ως μια υπάκουη, ανύπαρκτη οντότητα, τώρα όμως αποκαλύπτεται σε όλες τις τρομακτικές του διαστάσεις το τέρας με το οποίο συνομιλούσε χαλαρά ο Ολλανδός δημοσιογράφος. Σε 67 ώρες μαγνητοταινίας ο Άιχμαν κομπάζει διαρκώς νοσταλγώντας την πρότερη ιδιότητά του ως σφαγέας ολκής.

Κάποια στιγμή μάλιστα ακούγεται να συγκρίνει μια μύγα, την οποία εξολοθρεύει με το χέρι του, με έναν Εβραίο. Είναι σαν να έχει σπάσει ένα φράγμα. «Καθόλου δεν με απασχολούσαν οι Εβραίοι που έστειλα στο Άουσβιτς», ξεσπάει. «Δεν με ένοιαζε καν αν ήταν ζωντανοί ή ήδη νεκροί».

Με στοιχεία από The Telegraph

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Απώλειες / Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Η αγαπημένη ηθοποιός, που έφυγε πλήρης ημερών πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε η επιτομή της Ελληνίδας θείας, τόσο στην τηλεόραση όσο και στον κινηματογράφο. Ο ανιψιός της, Φώτης Σεργουλόπουλος, θυμάται στιγμές μαζί της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

The Review / Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

O Χρήστος Παρίδης συζητά με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την τελευταία ταινία του Τεξανού δημιουργού. Πρόκειται, τελικά, για μια αντικαπιταλιστική αλληγορία της εποχής μας;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Army of Lovers», όπως «Στρατός Εραστών»

Οθόνες / «Army of Lovers»: Μια ταινία για τα ζευγάρια εραστών του Ιερού Λόχου

Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος εξηγεί πώς αποφάσισε να θίξει ένα θέμα που για αιώνες θεωρείται ταμπού: τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών στην Αρχαία Ελλάδα, ακόμη και στο πεδίο της μάχης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tsoula Festival

Μουσική / Tsoula Festival: Το πιο φρέσκο νησιώτικο φεστιβάλ στήνεται στην Αστυπάλαια

Με όνομα εμπνευσμένο από το παραδοσιακό φυλαχτό του νησιού, το φεστιβάλ που οραματίστηκαν τρεις δημοσιογράφοι στρέφει τα βλέμματα στην «πεταλούδα του Αιγαίου» – και έχουμε αποκλειστικά το πλήρες πρόγραμμά του.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Τζόυς Ευείδη

Οι Αθηναίοι / Τζόυς Ευείδη: «Φαίνομαι πολύ κουλ; Μπα, ρόλος είναι»

Αν της είχαν κάνει στο θέατρο όσες επαγγελματικές προτάσεις είχε ως σερβιτόρα, θα ήταν η Βουγιουκλάκη – όπως λέει. Κι αν και συχνά αυτολογοκρίνεται, δεν κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Είναι μια αγαπητή κωμική ηθοποιός, που κάποτε ήθελε να παίξει δραματικούς ρόλους. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Sonny boy: Ο Αλ Πατσίνο με τα δικά του λόγια

Pulp Fiction / Sonny boy: Ο Αλ Πατσίνο με τα δικά του λόγια

Mε αφορμή την βιογραφία του που μόλις κυκλοφόρησε στα Ελληνικά, ανατρέχουμε στη ζωή και την καριέρα του κορυφαίου σταρ, που προσπάθησε πολύ να αποφύγει τη διασημότητα, αλλά, ευτυχώς για εμάς, απέτυχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Είναι «καταραμένη» η κινηματογραφική βιογραφία του Μάικλ Τζάκσον;

Οθόνες / Είναι «καταραμένη» η κινηματογραφική βιογραφία του Μάικλ Τζάκσον;

Νέα αναβολή πήρε η ταινία «Michael» ενώ η παραγωγή ανακοίνωσε την έναρξη επιπλέον γυρισμάτων, τα οποία ενδεχομένως θα επιχειρήσουν να ασχοληθούν με τις βαριές κατηγορίες εις βάρος του αείμνηστου «Βασιλιά της ποπ».
THE LIFO TEAM
Τι είναι το IMAX που, μετά τη Θεσσαλονίκη, έρχεται και στην Αθήνα

Οθόνες / Τι είναι το IMAX που, μετά τη Θεσσαλονίκη, έρχεται και στην Αθήνα

Η ανακοίνωση των Village Cinemas γεμίζει χαρά τους Αθηναίους σινεφίλ που πρόκειται να αποκτήσουν τη δική τους αίθουσα IMAX. Τι είναι, όμως, η τεχνολογία IMAX και γιατί μέχρι πρότινος είχε μόνο η Θεσσαλονίκη πιστοποιημένη αίθουσα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ερωτικές ιστορίες κάτω από τα αστέρια στο Cine Paris

Οθόνες / Ερωτικές ιστορίες κάτω από τα αστέρια στο Cine Paris

Ένα υπέροχο κινηματογραφικό αφιέρωμα στο στέκι της Πλάκας, με παλιές δόξες, όπως το «Brief Encounter» και το «Roman Holiday» αλλά και πιο σύγχρονες, όπως το κομψοτέχνημα «In the Mood for Love» και το σπαραχτικό «Cold War».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Βασίλη και Δάφνη, πώς γυρίσατε την πιο αφοπλιστική ερωτική σκηνή του ελληνικού σινεμά;

Lifo Videos / Βασίλη και Δάφνη, πώς γυρίσατε την πιο αφοπλιστική ερωτική σκηνή του ελληνικού σινεμά;

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης και σεναριογράφος Βασίλης Κεκάτος, μαζί με την πρωταγωνίστριά του, Δάφνη Πατακιά, μιλούν για όσα έζησαν στα γυρίσματα της ταινίας «Οι άγριες μέρες μας» – μιας ιστορίας με χαρακτήρες που είναι «γλυκά τσογλανάκια».
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
«Made in Vain»: Γιατί ένας άνθρωπος θέλει να γίνει bodybuilder;

Οθόνες / «Made in Vain»: Γιατί ένας άνθρωπος θέλει να γίνει bodybuilder;

Ένα αποκαλυπτικό ελληνικό ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει την ωμή αλήθεια για το άθλημα του bodybuilding –έναν κόσμο όπου δοκιμάζονται τα όρια σώματος και πνεύματος– έρχεται στις αίθουσες την Πέμπτη 29 Μαΐου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ