«Βουγονία»: Κριτική για τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου

ΒΟΥΓΟΝΙΑ Facebook Twitter
Η Έμα Στόουν, επιβεβαιώνοντας πως είναι εξωγήινων δυνατοτήτων ηθοποιός που μπορεί να κάνει τα πάντα, δεν είναι απλώς μούσα και συνδημιουργός: είναι το φυλαχτό του, σε μια κινηματογραφική σχέση που ήδη αφήνει εποχή. Φωτ.: themoviedb
0

Η Βουγονία, παράδοξος και ελάχιστα οικείος όρος, ακούγεται ελληνική, σύνθετη λέξη αποτελούμενη από τον «βου» και τη «γονή», αλλά ουσιαστικά είναι μεταγραφή από ένα ποιητικό έπος, επύλλιο για να είμαστε ακριβείς, του Βιργιλίου – και δεν νομίζω πως την έχουμε απαντήσει πουθενά αλλού. Πραγματεύεται την ανεφάρμοστη θεωρία πως, από το πτώμα ενός ταύρου ή βοδιού, οι μέλισσες μπορούν να αναγεννηθούν, από μόνες τους, σαν ένα big bang μέσα από το κάρκαδο του θανάτου, ένα θαύμα που μοιάζει περισσότερο με ευσεβή πόθο, σχεδόν ποιητικής χροιάς, παρά με επιστήμη. Τυχαιότητα, εκρηκτική και αναπάντεχη: η εναρκτήρια σκηνή του «Bugonia» περικλείει τη λανθιμική φιλοσοφία της ζωής (την ιερή randomness, που τελικά δεν μοιράζεται μόνο με τον Ευθύμη Φιλίππου αλλά και με άλλους σεναριογράφους, όπως με τον Γουίλ Τρέισι στην προκειμένη περίπτωση) που ξεπηδά μέσα από την παρακμή, ακριβώς εκεί όπου όλοι οι υπόλοιποι βλέπουν το οριστικό τέλος.

Η παραλλαγή του Έλληνα σκηνοθέτη στην πρωτότυπη πηγή, το νοτιοκορεάτικο φιλμ του Γιανγ Τζουν Χουάν από το 2003, «Save the Green Planet!», έχει ως πρωταγωνιστή τον Τέντι (Τζέσι Πλέμονς, στην καλύτερη, πιο τεταμένη ερμηνεία του) έναν συνωμοσιολόγο μελισσοκόμο, που με τη βοήθεια του αργόστροφου και πιστού ξάδελφού του Ντον, βάζει μπροστά ένα φιλόδοξο σχέδιο απαγωγής της CEO μιας μεγάλης φαρμακευτικής εταιρείας, της εξόχως αυταρχικής και πειθαρχημένης, ανενδοίαστα ανάγωγης, με αυτοκρατορική συμπεριφορά Μισέλ (Έμα Στόουν), γιατί πιστεύουν ακράδαντα πως είναι υψηλόβαθμο ερπετοειδές και εξυπηρετεί τα συμφέροντα εξωγήινων από την Ανδρομέδα! Αν και τραβηγμένο, το ερασιτεχνικό κόλπο πιάνει και, όμηρος πλέον στο χαμόσπιτο των δύο losers, η κραταιά διευθύντρια περιορίζεται σε ένα σαστισμένο πιόνι στα χέρια ενός ανθρώπου που δεν το συζητά καν πως η Γη έχει αιχμαλωτιστεί από δόλιους, πανίσχυρους μιμητές του είδους μας, αλλά αποκαλύπτεται πως έχει έναν παραπάνω λόγο να μην είναι απλώς θύμα παραπληροφόρησης, ως κατώτερος υπάλληλος στην ίδια εταιρεία και γιος μιας άτυχης γυναίκας (Αλίσια Σίλβερστοουν) που έχει υποβληθεί σε αποτυχημένη πειραματική θεραπεία.

Οι διάλογοί, ένα αμάλγαμα απελπισίας, ανάστατων αποφάσεων και απολαυστικού παραλογισμού, φανερώνουν την παγίδα της πεποίθησης, όπως επισήμανε και η Στόουν: αν δεν έχεις καμία, δε στέκεις πουθενά· αν πιστεύεις στη λάθος ιδέα, δεν σου είναι εύκολο να μετακινηθείς. 

Την πλοκή ίσως τη γνωρίζετε από την original σάτιρα επιστημονικής φαντασίας, και τους αρμούς της, που διατηρούνται στο remake, μπορείτε να τους αναζητήσετε εύκολα. Αυτό που ενδιέφερε τον Λάνθιμο, όταν ήρθε στα χέρια του το σενάριο του Γουίλ Τρέισι, είναι ο συνδυασμός ενόχλησης και κωμωδίας που προκύπτει από μια υπερβολικά οργανωμένη, απαξιωτικά μοναχική, αναγκαστικά υπεροπτική superwoman δυτικών αξιών, απέναντι σε έναν καταφρονεμένο, πιθανότατα κακοποιημένο χωριάτη, ωστόσο καλά διαβασμένο μέσα στην πλάνη του, με στέρεο λόγο, και εκείνου του τύπου την υπομονή που συναντάμε σε όσους δεν έχουν και τίποτε να χάσουν. Οι συγκρούσεις τους είναι ένας όζος παραλογισμού, που σκάει με κρότο και ματώνει όλα τα επίπεδα που καλύπτει η κατάμαυρη ημι-κωμωδία sci-fi τρόμου.

ΒΟΥΓΟΝΙΑ Facebook Twitter
O Τζέσι Πλέμονς στον ρόλο του Τέντι. Φωτ.: themoviedb

Είναι περιπέτεια η «Βουγονία», fun και πιο περίπλοκη απ’ ότι δείχνει, και αφηγηματικά γραμμική, πετυχαίνοντας να ανεβάζει την ταχύτητά της εσωτερικά, γιατί αλλάζει το υποκειμενικό βλέμμα στο bras de fer του Τέντι και της Μισέλ: μέχρι το φινάλε ο θεατής δεν είναι σίγουρος αν ο delulu απαγωγέας που μετράει ανάποδα μέχρι την κρίσιμη έκλειψη της Σελήνης για το καθαρτήριο ραντεβού με τα αφεντικά που φοβάται όσο και λαχταρά, έχει βρει κάποιο ψήγμα αλήθειας μέσα στον πόνο και το εφιαλτικό του ντελίριο, ή αν η καταραμένη εχθρός του, που την ξύρισε και την άλειψε με κρέμα για να μην επικοινωνεί με τη ναυαρχίδα της, είναι μια άριστη χειραγωγός ή όντως μια μασκαρεμένη πριγκίπισσα από άλλους πλανήτες – και, αν ναι, ποιος είναι ο σκοπός της. Οι διάλογοί τους, ένα αμάλγαμα απελπισίας, ανάστατων αποφάσεων και απολαυστικού παραλογισμού, φανερώνουν την παγίδα της πεποίθησης, όπως επισήμανε και η Στόουν: αν δεν έχεις καμία, δε στέκεις πουθενά· αν πιστεύεις στη λάθος ιδέα, δεν σου είναι εύκολο να μετακινηθείς. 

ΒΟΥΓΟΝΙΑ Facebook Twitter
Φωτ.: themoviedb
ΒΟΥΓΟΝΙΑ Facebook Twitter
Φωτ.: themoviedb
ΒΟΥΓΟΝΙΑ Facebook Twitter
Φωτ.: themoviedb

Ο σκοπός της ταινίας είναι να μιλήσει για την ατομική ευθύνη μέσα στο χάος μιας ασύντακτης, τυχάρπαστης κοινωνίας, τόσο μακρινής από την αξιοθαύμαστη αυταπάρνηση που δείχνουν οι μέλισσες με την εργασία και τη θυσία τους. Η Ακρόπολη, το ακανθώδες location που δεν δόθηκε στον Λάνθιμο, δεν θα έπαιζε τον pivotal ρόλο στην ταινία που θα φαντάζονταν όσοι διάβασαν για τους εντέχνως ανεπίσημους λόγους της θεσμικής άρνησης χορήγησης της σχετικής άδειας – οι θεσμοί την αλληγορία όχι μόνο δεν την πιάνουν, αλλά πολύ θα ήθελαν να την απαγορεύσουν, γιατί διαρκεί περισσότερο από το πρώτο σοκ του ρεαλισμού. Οι δημιουργοί ήθελαν την Ελλάδα για συναισθηματικούς λόγους, και όχι για να λερώσουν την ιερότητα του χώρου με περιεχόμενο υποτίθεται στείρα και μονοδιάστατα βίαιο, και που δεν θα αναπαράγουμε – από διακριτικότητα, την οποία δεν είχαν αυτοί που παραβίασαν τη ρήτρα εμπιστευτικότητας και διέδωσαν συντηρητικές μουρμούρες.

Ο Λάνθιμος θα είχε κάθε λόγο να είναι απογοητευμένος, ειδικά από την παρανόηση, αλλά το αποτέλεσμα δεν πειράχτηκε, γιατί δεν βασίστηκε ποτέ σε space specificity. Στην τελική σεκάνς, η αλληλουχία της οποίας υπαγορεύτηκε περισσότερο από αισθητικό ένστικτο (αλλά και από το κλασικό τραγούδι «Where Have All the Flowers Gone», ερμηνευμένο από την Μαρλέν Ντίτριχ) αντικαταστάθηκε με ένα λιγότερο διάσημο, ωστόσο ευδιάκριτα κυκλαδίτικο, αναγνωρίσιμο και πιο «ξένοιαστο» σημείο, ως μέρος μιας ειρωνικής, διφορούμενης κατακλείδας του αυτοκαταστροφικού ανθρώπινου πνεύματος, και ταυτόχρονα, φόρο τιμής σε ένα αριστούργημα από το 1964, το «ΣΟΣ, Μόσχα καλεί Πεντάγωνο» – με ελλειπτικότερες αναφορές στο «Κουρδιστό Πορτοκάλι» ξεκίνησε η ταινία, και έκλεισε πάλι με Kubrick homage

ΒΟΥΓΟΝΙΑ Facebook Twitter
Φωτ.: themoviedb

Στην κριτική του «Αστακού», είχαμε διακρίνει πως ο Λάνθιμος, procedural στην «Κινέτα» και σκληρός στον «Κυνόδοντα», αποστασιοποιημένος στις «Άλπεις», έκρυβε έναν αισθηματία κάτω από τη μελετημένη φόρμα του, επιφύλασσε περισσότερη τρυφερότητα στους χαρακτήρες του, ήταν έτοιμος να μιλήσει για την αγάπη, πάντα μέσα από μια δύσκολη, σουρεάλ αναζήτηση. Στη «Βουγονία», αποκαλύπτει έναν ρομαντικό, που όσο περνά ο χρόνος μιξάρει με τόλμη και άνεση ήρωες και όρια. Η Έμα Στόουν, επιβεβαιώνοντας πως είναι εξωγήινων δυνατοτήτων ηθοποιός που μπορεί να κάνει τα πάντα, δεν είναι απλώς μούσα και συνδημιουργός: είναι το φυλαχτό του, σε μια κινηματογραφική σχέση που ήδη αφήνει εποχή.

BUGONIA - Official Teaser Trailer

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ έπαιξε σε 120 ταινίες. Σε αυτές τις 10 ξεπέρασε τον εαυτό της

Οθόνες / Η Ιζαμπέλ Ιπέρ έπαιξε σε 120 ταινίες. Σε αυτές τις 10 ξεπέρασε τον εαυτό της

Με αφορμή το αφιέρωμα που ετοίμασε το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για μία από τις σπουδαιότερες ηθοποιούς της εποχής μας, επιλέγουμε 10 ταινίες της, στις οποίες έχει αποτυπωθεί η τεράστια υποκριτική της δυναμική και η ικανότητά της να μεταμορφώνεται εσωτερικά με κάθε ρόλο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Βιμ Βέντερς: Τι θα δούμε στο μεγάλο αφιέρωμα που έρχεται στη Στέγη

Οθόνες / Βιμ Βέντερς: Τι θα δούμε στο μεγάλο αφιέρωμα που έρχεται στη Στέγη

Ένα μοναδικό μεγάλο αφιέρωμα στον σπουδαίο δημιουργό για ένα τριήμερο σε όλους τους χώρους της Στέγης, με προβολές των ταινιών του, ένα masterclass και μια συζήτησή του με την Αφροδίτη Παναγιωτάκου στην Κεντρική Σκηνή.
M. HULOT
Steve Blame: «Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι να παραμένεις καλός άνθρωπος»

Οθόνες / Steve Blame: «Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι η καλοσύνη»

Υπήρξε από τις πιο αναγνωρίσιμες διεθνώς τηλεοπτικές περσόνες, όντας ο κεντρικός παρουσιαστής του MTV. Σήμερα ο 66χρονος τηλεοπτικός παραγωγός, συγγραφέας και σεναριογράφος ζει πλέον μόνιμα στην Αθήνα, όμως ο έρωτας με την Ελλάδα κρατάει από πολύ παλιά. Ο Steve Blame αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Oι 10 Καλύτερες Ελληνικές Ταινίες των ‘20s μέχρι τώρα

Η λίστα / Oι 10 καλύτερες ελληνικές ταινίες των '20s μέχρι τώρα

Ποιες ελληνικές ταινίες της τρέχουσας δεκαετίας έχουν ξεχωρίσει μέχρι στιγμής; Ρωτήσαμε 20 κριτικούς κινηματογράφου, ανθρώπους του ευρύτερου κινηματογραφικού χώρου και αθεράπευτους σινεφίλ και σας παρουσιάζουμε το top 10 που προέκυψε μέσα από το συναρπαστικό, σύνθετο μωσαϊκό του σύγχρονου ελληνικού σινεμά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να εξηγήσω απόλυτα γιατί επιστρέφω διαρκώς εκεί»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Επιστρέφοντας, μπορεί να πιάσουμε πάλι το νήμα»

Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος μας μιλά για το χωριό όπου γεννήθηκε, το Αρματολικό στη νότια Πίνδο, αλλά και για το νέο του ντοκιμαντέρ, «Τα τέρματα του Αυγούστου», που διαδραματίζεται εκεί.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει τα πιο ψαγμένα αφιερώματα

Οθόνες / Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει τα πιο ψαγμένα αφιερώματα

Από μια ρετροσπεκτίβα στην Ιζαμπέλ Ιπέρ μέχρι έναν πλήρη οδηγό του έργου του Γιώργου Τσεμπερόπουλου και από το spotlight στον Μαρσέλ Πανιόλ μέχρι μια ανατρεπτική ματιά στην έννοια του plot twist, οι θεματικές ενότητες του φεστιβάλ διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Γιούλη Τσαγκαράκη: «Κάθε σπίτι έχει τον δικό του Νετανιάχου, τον δικό του Τραμπ»

Οθόνες / Γιούλη Τσαγκαράκη: Η θεία Σταματίνα από τις «Σέρρες» του Γιώργου Καπουτζίδη μιλά στη LifO

Η ταλαντούχα ηθοποιός με τον ρόλο της ίντερσεξ θείας έσπασε ταμπού και άνοιξε ξανά μια σειρά συζητήσεων για το φύλο, την LGBTQI+ κοινότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πώς ετοιμάστηκε για το ρόλο; Πώς βλέπει τις αντιδράσεις;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι θα δούμε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Σινεμά / Τι θα δούμε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Η νέα ταινία της Ιζαμπέλ Ιπέρ, φιλμ που έρχονται από τις Κάννες, πρεμιέρες, οι μικρού μήκους του Γιώργου Τσεμπερόπουλου και οι ελληνικές συμμετοχές των διαγωνιστικών τμημάτων είναι μερικοί από τους λόγους που θα μας στείλουν και φέτος στις αίθουσες του αγαπημένου κινηματογραφικού θεσμού.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το αμερικανικό σινεμά δίνει τη μία μάχη μετά την άλλη

Pulp Fiction / Το αμερικανικό σινεμά δίνει τη μία μάχη μετά την άλλη

Προτροπή για αντίσταση ή παραίνεση για τρομοκρατία; Το αριστούργημα του Πολ Τόμας Άντερσον «Μια μάχη μετά την άλλη», οι εξαιρετικές πρόσφατες αλληγορίες «Weapons» και «Eddington», αλλά και οι αξέχαστες κινηματογραφικές αναφορές τους απασχολούν τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο και τον αρχισυντάκτη της LiFO Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;

Ιδέες / Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;

Με αφορμή το νέο ντοκιμαντέρ για μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, ξαναθυμόμαστε τι είχαν απαντήσει στη LiFO οι Πέπη Ρηγοπούλου, Θωμάς Μοσχόπουλος, Δημήτρης Στεφανάκης, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Πάνος Κούτρας και Θεόφιλος Τραμπούλης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Boots»: Μια σειρά για το τι σημαίνει «να είσαι gay στον στρατό»

Οθόνες / «Boots»: Kάτι καλό θα κάνει αυτή η σειρά για να την αποκαλούν «woke σκουπίδι»

H τηλεοπτική σειρά οκτώ επεισοδίων του Netflix, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, προσεγγίζει με μοναδικό και συγκινητικό τρόπο το θέμα της ομοφοβίας στον στρατό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ειρήνη Παπά μέσα από 9 ταινίες και 1 ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Ειρήνη Παπά: Οι σημαντικότερες ταινίες της για ένα πενθήμερο στην Ταινιοθήκη

Την αποκάλεσαν «Καρυάτιδα», συνέβαλε στο να φτάσει το αρχαίο δράμα στο Χόλιγουντ, υπήρξε μια αληθινή σταρ. Αυτή την εβδομάδα μπορούμε να δούμε ξανά την «Αντιγόνη», τις «Τρωάδες», το «Ζ» και άλλες ταινίες που η Ειρήνη Παπά σφράγισε με την ερμηνεία της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Daily / Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Η αναγγελία του θανάτου της Άννας Κυριακού προκάλεσε βαθιά συγκίνηση και θλίψη καθώς πολλοί έμοιαζαν να πενθούν όχι τόσο την απώλεια της ίδιας της ηθοποιού όσο του χαρακτήρα της στις «Tρεις Χάριτες», κι ας έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από τότε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ανδρέας Αποστολίδης, συγγραφέας, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / Ανδρέας Αποστολίδης: «Πλέον το αστυνομικό μυθιστόρημα ανθεί ως παραγωγή, αλλά δεν ανανεώνεται»

Επί δικτατορίας σχετιζόταν με παράνομες οργανώσεις και έφτασε να κατηγορηθεί ως ηθικός αυτουργός της κατάληψης του Πολυτεχνείου. To ταξίδι του με την αστυνομική λογοτεχνια ξεκίνησε με μια μετάφραση του Ρέιμοντ Τσάντλερ. Σειρά πήραν η Χάισμιθ, ο Ελρόι και άλλοι σπουδαίοι συγγραφείς. Μετά, έγραψε τα δικά του μυθιστορήματα, ασχολήθηκε με την αρχαιοκαπηλία και το ντοκιμαντέρ. O Ανδρέας Αποστολίδης αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ