Αφιέρωμα: 20 χρόνια “Clerks”

Μια αναδρομή στα καλτ αριστουργήματα του Kevin Smith, λίγο πριν το Quick Stop ανοίξει για τρίτη φορά

ΣΙΝΕΜΑ / ΘΕΜΑΤΑ 7.10.2014 | 10:30

7.10.2014 | 10:30

Πριν ακριβώς 20 χρόνια, τον Οκτώβριο του 1994, βγήκε στις αίθουσες το Clerks, η πιο ατακοδόρικη low budget ασπρόμαυρη κωμωδία των 90s που φάνηκε να εκφράζει μια ολόκληρη ημι-low life γενιά.

Το Clerks ολοκληρώθηκε σε 21 ημέρες με budget μικρότερο των 28 χιλιάδων δολαρίων, 27.575 για την ακρίβεια, και την πρώτη μόνο εβδομάδα προβολής του στις Αμερικάνικες αίθουσες είχε κέρδη περισσότερα των τριών εκατομμυρίων δολαρίων.

Clerks

Δύο εικοσάρηδες φίλοι, ο Randal (Jeff Anderson) και o Dante (Brian O'Halloran) δουλεύουν σε ένα βίντεο κλαμπ και σένα μίνι μάρκετ, a.k.a Quick Stop, του New Jersey αντίστοιχα.

Είναι δύο τυπικοί υπάλληλοι που βασικά βαριούνται την δουλειά τους. Ή μάλλον τους πελάτες με τους οποίους αναγκάζονται να συναναστρέφονται ("This job would be great if it wasn't for the fucking customers").

Το φιλμ ακολουθεί τους δύο φίλους κατά τη διάρκεια μίας τυπικής μέρας, μιας μέρας όπου ο Dante που κρατάει το μίνι μάρκετ είχε κανονικά ρεπό και δεν θα έπρεπε καν να βρίσκεται εκεί ( "I'm not even supposed to be here today").

Αυτό που ακολουθεί είναι ένας βομβαρδισμός casual έξυπνων και σπαρταριστών διαλόγων που παρεμβάλλονται ανάμεσα από διάφορες τραγελαφικές περιπέτειες όπως ένας αυτοσχέδιος αγώνας hockey στην ταράτσα, μία σχεδόν νεκροφιλία, μία αγρυπνία που πάει εντελώς στραβά, πολλές Star Wars αναφορές, και διάφορα άλλα συμβάντα καθημερινής τρέλας.

Το καρέ των πρωταγωνιστών συμπληρώνεται από το τρομερό καρτουνίστικο δίδυμο του Jay και του "βουβού" Silent Bob, οι οποίοι κλέβουν αδιαμφισβήτητα την παράσταση σε ολόκληρη την ταινία. Δύο μικρο-έμποροι που προμηθεύουν την γειτονιά με χόρτο και συνηθίζουν να αράζουν έξω από το μαγαζί που δουλεύουν ο Randal και ο Dante.

To cult classic σήμερα φιλμ του 1994 ήταν το σκηνοθετικό ντεμπούτο του 24χρονου τότε Kevin Smith, ο οποίος ενσάρκωνε και τον ρόλο του Silent Bob.

Μάλιστα, τα γυρίσματα έλαβαν χώρα στο ίδιο το μίνι μάρκετ στο οποίο δούλευε ο ίδιος ο Smith σαν..υπάλληλος. Ο ιδιοκτήτης του καταστήματος επέτρεψε στον νεαρό σκηνοθέτη να γυρίσει εκεί την ταινία του υπό τον όρο να χρησιμοποιεί τον χώρο μόνο το βράδυ. Μετά τα μεσάνυχτα, για την ακρίβεια.

Το Clerks ολοκληρώθηκε σε 21 ημέρες με budget μικρότερο των 28 χιλιάδων δολαρίων, 27.575 για την ακρίβεια, και την πρώτη μόνο εβδομάδα προβολής του στις Αμερικάνικες αίθουσες είχε κέρδη περισσότερα των τριών εκατομμυρίων δολαρίων. Η καριέρα του Smith είχε μόλις απογειωθεί.

Άξιζε το ρίσκο: Ο Smith για να καταφέρει να γυρίσει το Clerks είχε πουλήσει την προηγούμενη χρονιά το μεγαλύτερο μέρος της αξιοζήλευτης συλλογής του από κόμικς, είχε φουλάρει οκτώ με δέκα πιστωτικές κάρτες των 2000 δολαρίων, και είχε βάλει χέρι στις οικονομίες των γονιών του που προορίζονταν για τις σπουδές του.
Ο χαρακτήρας του Dante είναι βασισμένος στον ίδιο (προφανώς), ενώ αυτός του Randal στον κολλητό του φίλο, ηθοποιό, συγγραφέα και comic book writer, Bryan Lee Johnson.

Κάτι που λίγοι γνωρίζουν είναι ότι ο Smith εκτός από φαν των κόμικς, είναι ήδη από τα late 90s και πετυχημένος comic book writer με συνεργασίες με τους κολοσσούς της Marvel (Daredevil, Spiderman) και με την DC (Batman).

Clerks:
Just because they serve you, doesn't mean they like you

Μετά την απίστευτη επιτυχία οι Clerks ταξίδεψαν στις Κάννες όπου και κέρδισαν το "Award of the Youth" και το "Mercedes-Benz Award". Οι διακρίσεις συνεχίστηκαν στο Sundance, και σήμερα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 100 ταινίες που πρέπει κάποιος να δει πριν να πεθάνει (Tashen), αλλά και στις 300 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών (Εmpire Magazine, 2014).

Clerks ΙΙ

O Smith έγινε σύντομα το νέο αγαπημένο παιδί του Hollywood, με την weird και ανατρεπτικά χιουμοριστική γραφή. Το 1997 επιστρέφει με την ρομαντική κομεντί Chasing Amy, και το 1999 γράφει και σκηνοθετεί το θεοπάλαβο Dogma με πρωταγωνιστές τον ίδιο δίπλα σε ονόματα όπως ο Ben Affleck, ο Matt Damon, η Salma Hayek, ο Chris Rock, ο Jason Lee, και η Alanis Morissette.

To 2001 επιχειρεί το πρώτο spin off του Clerks, με το Jay and Silent Bob Strike Back.

Το τρομερό δίδυμο των αξιαγάπητων dealer αποφασίζει να κάνει καριέρα στο Hollywood, και μπλέκει σε διάφορες road περιπέτειες μέχρι να φτάσει εκεί. Οι οπαδοί του Clerks απογοητεύονται, και η ταινία θεωρείται μια μέτρια αρπαχτή. Ακολουθεί το ψιλοαδιάφορο Jersey Girl με τους Ben Affleck και Liv Tyler, και τελικά το 2006 φτάνει η στιγμή που όλοι περίμεναν:

Το Clerks II είναι γεγονός, κι αυτή τη φορά είναι έγχρωμο.

Ο Dante και ο Randal κοντεύουν πια τα 35 και δουλεύουν ακόμα στις ίδιες δουλειές. Η ταινία ξεκινάει με τον Dante να αντικρίζει το Quick Stop να φλέγεται. Αιτία ο για ακόμα μια φορά επιπόλαιος Randal, που είχε ξεχάσει ανοιχτή την καφετιέρα το προηγούμενο βράδυ. Οι δύο φίλοι βρίσκουν δουλειά στο τοπικό φαστφουντάδικο Mooby's, με αφεντικό την γοητευτικότατη Becky (Rosario Dawson) και co-worker τον καημένο παρθένο nerd Elias, μόνιμο θύμα bullying από τον Randal.

Το σίκουελ της καλτ κωμωδίας κινείται στο ίδιο πάνω κάτω ύφος παρακολουθώντας μια ολόκληρη μέρα στη ζωή των Clerks, όπου συμβαίνουν διάφορα ξεκαρδιστικά παλαβά πράγματα, με μία μόνο σημαντική διαφορά: Το Clerks II βασίζεται σχεδόν ολοκληρωτικά στο offensive και καθόλου politically correct μεν, έξυπνο δε χιούμορ, χωρίς να καταντά χυδαίο και χοντροειδές.

Ο Smith είναι στα καλύτερά του, και οι ανανεωμένοι Jay και Silent Bob καλύτεροι από ποτέ.

Clerks III

Ακριβώς μετά την επιτυχία του Clerks II ο Smith γυρίζει το συμπαθητικό Zack and Miri Make a Porno, με τον Seth Rogen (o οποίος μύησε τον σκηνοθέτη στον μαγικό κόσμο της μαριχουάνας για πρώτη φορά στα 38 του), ενώ το 2010 σκηνοθετεί (αλλά δεν γράφει) την αστυνομική χαζοκωμωδία Cop Out με πρωταγωνιστή τον Bruce Willis ( ο οποίος σνόμπαρε τον Smith καθ' όλη την διάρκεια των γυρισμάτων, σύμφωνα με τον ίδιο).

Και τότε αρχίζει να συμβαίνει κάτι πραγματικά περίεργο.
O Smith καταπιάνεται με το comedy horror και γυρίζει μερικά από τα πιο αλλόκοτα και κακόγουστα "θρίλερ" που μπορεί κανείς να φανταστεί. Κανείς όμως δεν γελάει. Ίσως μόνο κάνας pot head, και πάλι αμφιβάλλω.

Πραγματικά κακές ταινίες όπως το Red State (2011), και το φετινό Tusk (2014) κάνουν τον Smith να φαίνεται απελπισμένο για λίγη ακόμα καλτ χρυσόσκονη στο βιογραφικό του, μάταια. Οι ταινίες πατώνουν, με αποκορύφωμα το ολοκαίνουριο Tusk στο οποίο παίζει και ο Johnny Depp – αν το πιστεύετε.

Το horror comedy drama Tusk έκανε πρεμιέρα πριν δύο εβδομάδες, και αποτελεί, λέει, την πρώτη από τις ταινίες της τριλογίας True North. Η δεύτερη έχει προγραμματιστεί για το 2015, και ο τίτλος αυτής Yoga Hosers. Πρωταγωνίστριες θα είναι η έφηβη κόρη του Smith μαζί με την επίσης έφηβη κόρη του Johnny Depp.

"Δύο έφηβες φανατικές της yoga έρχονται αντιμέτωπες με μια αρχαία κατάρα (έναν αρχαίο δαίμονα, θα σας γελάσω) που απειλεί να τις εμποδίσει να πάνε σε ένα σημαντικό πάρτι. Για να τα καταφέρουν ενώνουν τις δυνάμεις τους με τον θρυλικό Καναδό κυνηγό Guy Lapointe (Depp)". Όχι, για να μην λέτε.

Κι ενώ λοιπόν πριν μερικές μέρες o Smith αυτοσαρκαζόταν μέσω twitter καλώντας το fanbase του να "βοηθήσει το Tusk να 'πάρει μια ανάσα' στις αίθουσες" , έσκασε το νέο-βόμβα.
Σε ένα από τα εβδομαδιαία του podcasts ο απρόβλεπτος σκηνοθέτης έκανε την μεγάλη αποκάλυψη:

Για κάποιο λόγο που κανείς δεν φαίνεται να καταλαβαίνει ακριβώς ο Smith κατάφερε χάρη στο Tusk να εξασφαλίσει την πολυπόθητη χρηματοδότηση από τα στούντιο για να γυρίσει επιτέλους, μέσα στην χρονιά, το Clerks III.

Σύμφωνα με τον ίδιο το πλάνο για το Clerks III υπάρχει εδώ και χρόνια, αλλά κανένας παραγωγός δεν δεχόταν με τίποτα να το βάλει μπρος, μέχρι που όλοι εντυπωσιάστηκαν από το Tusk (μας δουλεύει;) "Λένε ότι η τελευταία μου ταινία είναι μια αποτυχία. Ε, λοιπόν, αν είναι έτσι τότε "απέτυχα" καταφέρνοντας να κάνω το Clerks III πραγματικότητα", δήλωσε.

Σε κάθε περίπτωση στα μέρη μου τα νέα της επιστροφής της απίθανης τετράδας στην μεγάλη οθόνη είναι μεγάλη υπόθεση, και μέχρι να δούμε το Quick Stop να ανοίγει για ακόμα μία φορά τις πόρτες του συγκεντρώσαμε πρόχειρα τις 10 +1 αγαπημένες μας ατάκες και σκηνές από τα κλασικά πλέον διαμαντάκια.

Εμ, τελικά οι περισσότερες ανήκουν στον Jay και Silent Bob- φυσικά.

Berzerker – για πάντα

"Did he just say some making fuck?"