Ο δολοφόνος και το ψέμα: Με αφορμή την περίπτωση Τσέζαρε Μπατίστι

Ο δολοφόνος και το ψέμα: Με αφορμή την περίπτωση Τσέζαρε Μπατίστι Facebook Twitter
Ο Μπατίστι, όμως, μόλις είπε την αλήθεια –στα εξήντα τέσσερά του‒ δολοφόνησε ξανά: αυτήν τη φορά τους υπερασπιστές του. Φωτο: EPA/Isabelle Simon FRANCE OUT
17

Ο Τσέζαρε Μπατίστι, κάποτε μέλος των Ένοπλων Προλετάριων για τον Κομμουνισμό στην εποχή της τρομοκρατίας ή αλλιώς στα «χρόνια του μολυβιού» στην Ιταλία, είχε συλληφθεί στα τέλη της δεκαετίας του '70, δραπέτευσε και έζησε για καιρό προστατευμένος στη Γαλλία, όπου είχαν στηθεί αφανείς δομές για τους παράνομους της Ιταλίας και άλλων χωρών. Συχνά, όπως έχει γίνει γνωστό από δικαστικές έρευνες δεκαετιών, υπό την υψηλή εποπτεία πολλών μυστικών υπηρεσιών Ανατολής και Δύσης.

Αργότερα, ο Μπατίστι έζησε στο Μεξικό, μα εν τέλει βρήκε καταφύγιο στη Βραζιλία, όπου ο Λούλα του απένειμε χάρη την τελευταία μέρα της προεδρίας του!

Τέλος, ήρθε στα πράγματα ο ακροδεξιός Μπολσονάρο και ο Μπατίστι εγκατέλειψε τη Βραζιλία με τελευταίο σταθμό, πριν από τη σύλληψή του, τη Βολιβία του Μοράλες. Ο Μοράλες, μάλιστα, δέχτηκε σκαιές επιθέσεις γιατί, όπως έγραψαν οι τιμητές του, άφησε να πιάσουν τον Μπατίστι.

Τα προηγούμενα χρόνια ο Μπατίστι είχε γίνει γνωστός ως συγγραφέας νουάρ μυθιστορημάτων και βεβαίως διακήρυσσε την αθωότητά του, αποδεχόμενος απλώς τη συμμετοχή του στους PAC, όπως ήταν τα αρχικά της οργάνωσής του.

Στις κατά καιρούς αναμοχλεύσεις του θέματος της έκδοσης στην Ιταλία, δεκάδες προσωπικότητες του προοδευτικού και αριστερού χώρου κινητοποιήθηκαν, έγραψαν κείμενα, μάζεψαν υπογραφές ή έκαναν παραστάσεις διαμαρτυρίας.

Ο φιλελεύθερος Μπερνάρ-Ανρί Λεβί (ο οποίος είχε υπερασπιστεί με πάθος και τον κάποτε φυγόδικο Τόνι Νέγκρι) είχε βρει στον Μπατίστι τον δικό του Φραντς Φανόν, ενώ τα γνωστά ονόματα της διεθνούς ριζοσπαστικής αριστεράς διατράνωναν το δίκαιο του αιτήματος του φυγόδικου. Κάτω τα χέρια, λοιπόν, από τον Μπατίστι, είναι ένας συγγραφέας, κάποιος που «άφησε πίσω» του το παρελθόν. Το θέμα των δολοφονιών έβγαινε από τη συζήτηση.

Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να δίνει συνεντεύξεις, να παράγει συγγραφικά, να ζει κανονικά και να κινητοποιεί, μάλιστα, τους μηχανισμούς αλληλεγγύης για τον εαυτό του, έχοντας δολοφονήσει; Είναι απλώς μια εμπειρία συναισθηματικής αποξήρανσης, η υψηλή τέχνη της αυτοσυντήρησης ή μια παράδοξη συνέχιση της συνωμοτικής ζωής, μοιρασμένης ανάμεσα σε δημόσια ψέματα και κρυφές αλήθειες;

Τώρα, όμως, ο Μπατίστι ομολόγησε την ενοχή του. Δολοφόνησε ο ίδιος έναν αστυνομικό και έναν φύλακα, ενώ συμμετείχε σε ληστεία με θύμα έναν κρεοπώλη και στον σχεδιασμό μιας επίθεσης που άφησε στην αναπηρική πολυθρόνα τον δεκατετράχρονο γιο ενός κοσμηματοπώλη. Όλα αυτά το 1978 και το 1979. Ο Μπατίστι ζητάει τώρα «συγγνώμη» από τις οικογένειες και δηλώνει ότι τότε ήταν ένας άλλος, ένας «στρατιώτης».

Στέκομαι σε αυτή την ιστορία γιατί συνιστά άλλη μια πτυχή του τραγικού στον αιώνα που πέρασε. Αυτό το τραγικό αφορά τα τερατώδη ψέματα που ειπώθηκαν στο όνομα της ιδεολογίας, τις σοβαρές ευθύνες διανοουμένων και ανθρώπων του πανεπιστημίου για την κάλυψη και το τείχος προστασίας για διάφορες πολύ σκοτεινές περιπτώσεις, τις συγγνώμες, φυσικά, που ήρθαν αργά.

Αναρωτιέμαι, για παράδειγμα, πώς θα χειριζόταν εδώ, σ' εμάς, αντίστοιχες ανατροπές και αποκαλύψεις ειδικά ένας χώρος που πιστεύει πάντα πως όλα ή σχεδόν όλα είναι άθλιες κατασκευές για να κηλιδωθούν αθώοι άνθρωποι.


Επιστρέφει, επίσης, ένα ακόμα ερώτημα που αφορά ειδικά τους συγγραφείς, τους διανοούμενους, τους ανθρώπους που έχτισαν στη ζωή τους ένα πνευματικό προφίλ.

Για ποιον λόγο η επαινετή θητεία κάποιου/-ας στα γράμματα και στις τέχνες να τον αθωώνει, να τον καθιστά, εκ προοιμίου, άσχετο με το έγκλημα; Από δεκαετίες έχει καλλιεργηθεί ο γελοίος μύθος ότι ένας συγγραφέας με κοινωνικές ευαισθησίες, ένας αντιφασίστας ή κοντά στους αδύναμους καλλιτέχνης είναι φιγούρα εξ ορισμού καλή και ότι για κάθε κακό ευθύνονται πάντα άλλοι, κάποιοι ακαλλιέργητοι και αποτυχημένοι επαγγελματικά άνθρωποι.

Ντροπιαστικές δικαιολογίες όλες αυτές (και μάλιστα γαρνιρισμένες με τον πιο παραδοσιακό εστέτ ελιτισμό), μα ικανές να εμφανίζονται ως πειστικοί λόγοι για να «ξεπλένονται» οι αμαρτίες κάποιων.

Ο δολοφόνος και το ψέμα: Με αφορμή την περίπτωση Τσέζαρε Μπατίστι Facebook Twitter
Τον Μάρτη του 2007 ο Μπατίστι έφτασε στη Βραζιλία. Φωτο: EPA/FERNANDO BIZERRA JR


Η περίπτωση Μπατίστι, έτσι όπως εξελίχθηκε, έχει όμως και μία επιπλέον ανατριχιαστική όψη. Για τον ίδιο κυρίως. Πώς μπορεί ένας άνθρωπος να δίνει συνεντεύξεις, να παράγει συγγραφικά, να ζει κανονικά και να κινητοποιεί, μάλιστα, τους μηχανισμούς αλληλεγγύης για τον εαυτό του, έχοντας δολοφονήσει;

Είναι απλώς μια εμπειρία συναισθηματικής αποξήρανσης, η υψηλή τέχνη της αυτοσυντήρησης ή μια παράδοξη συνέχιση της συνωμοτικής ζωής, μοιρασμένης ανάμεσα σε δημόσια ψέματα και κρυφές αλήθειες;


Εκτός αν ισχύει πράγματι ότι κάθε άνθρωπος είναι πολλές εποχές, ηλικίες και στρατεύσεις ‒ δίχως καμιά ουσιώδη ενότητα, παρά μόνο ένα σώμα που γερνάει. Η συνείδηση όμως;

Προφανώς και οι ιδέες αλλάζουν και οι άνθρωποι έχουν την ικανότητα να επινοούν, εκ νέου, τον εαυτό τους και τη σχέση τους με τον κόσμο, τη δημοκρατία και τη ζωή. Η δημοκρατία, μάλιστα, πρέπει να είναι μια συνθήκη που ενθαρρύνει την ηθική επανατοποθέτηση των ανθρώπων, τις βαθιές αναθεωρήσεις και τις αυτοκριτικές ουσίας. Υπάρχουν, όμως, τα θύματα. Αυτά δεν εξαλείφονται ούτε σβήνονται σαν άσχημες αναμνήσεις.


Φυσικά, ο Μπατίστι δεν είναι ο μοναδικός. Δείχνει, όμως, πως επί χρόνια πολλοί δέχτηκαν να τους κοροϊδεύουν ή κάτι ακόμη χειρότερο: γνώριζαν ή υποπτεύονταν την αλήθεια, μα επέλεξαν να κάνουν τους ανήξερους και να οχυρωθούν πίσω από τον μύθο της πολιτικής δίωξης του αθώου ανατρεπτικού. Καμπάνιες ολόκληρες στήθηκαν πάνω σε συνειδητά ψεύδη ή, στην καλύτερη περίπτωση, στην ευπιστία και στην πολιτική μωρία.


Τα βασικά ερωτήματα μιας εποχής έχουν απαντηθεί, αν και κάποια παραμένουν ακόμα δίχως παραλήπτη. Πολλά στέκονται σαν ουρές ενός άλλου αιώνα, ανεπιθύμητες και ενοχλητικές για όσους τα έζησαν, άγνωστες και αδιάφορες στους νεότερους.

Ο Μπατίστι, όμως, μόλις είπε την αλήθεια –στα εξήντα τέσσερά του‒ δολοφόνησε ξανά: αυτήν τη φορά τους υπερασπιστές και όσους φρόντισαν, από καιρό, να τον αγκαλιάσουν πρόθυμα και δίχως να προβληματιστούν. Αυτοί τώρα πρέπει να βρουν τις λέξεις που θα τους κρύψουν. Αν και φοβάμαι πως δεν θα τους απασχολήσει για πολύ το θέμα.

Στήλες
17

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Θοδωρής Αντωνόπουλος / Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Αν θεωρήσουμε την ομοφυλοφιλία επάγγελμα, αξιότιμε κ. συνήγορε, τότε σίγουρα αυτό θα πρέπει να ενταχθεί στα βαρέα ανθυγιεινά. Τουλάχιστον για όσο μπορούν να δηλητηριάζουν τον δημόσιο λόγο κακοποιητικές απόψεις, αντιλήψεις και πρακτικές, σαν αυτές που είτε εκφέρετε είτε ενθαρρύνετε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος / Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Αντί να διαφωνήσουμε για το ένα ή το άλλο θέμα, όπως και είναι θεμιτό και αναμενόμενο σε μια δημοκρατία διαλόγου, το μόνο που ξέρουμε να κάνουμε είναι να εξευτελιζόμαστε οι ίδιοι και να εξευτελίζουμε τους άλλους, ωσάν να ήταν οι χειρότεροι εχθροί μας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
O βούρκος των ημερών

Στήλες / O βούρκος των ημερών

Σήμερα: Μηνύματα στο αλεξίπτωτο • • • βουλευτική ηπιότητα • • • περιβαλλοντικη καταστροφή στο Ισραήλ • • • δύσκολες μέρες για τον Μακρόν • • • εμβολιαστική ευνοιοκρατία • • • ένας γενναιόδωρος πρώην οδηγός νταλίκας • • • η περιπέτεια της «μυστικής ομιλίας»
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Αρετή Γεωργιλή / Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Γιατί όλη αυτή η πολιτική χυδαιότητα που αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη από το πραγματικό πρόβλημα και στρέφει τη συζήτηση σε μια στείρα κομματική αντιπαράθεση, στις πλάτες όλων αυτών των παιδιών, που το μόνο που ζητούν είναι δικαίωση και γαλήνη;
ΑΡΕΤΗ ΓΕΩΡΓΙΛΗ
Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Τι διαβάζουμε σήμερα: / Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Σήμερα: Τα Ζεν της Βαϊκάλης • • • νίκη μεγαλοψυχίας • • • η βία δεν πτοεί (ακόμη) τους Βιρμανούς • • • μια πρώτη δικαίωση • • • οι επίμονοι Ινδοί αγρότες • • • δημοκρατία και πίτσα • • • ένας τιτάνας
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

2 σχόλια
(α) Ευχαριστώ. Ειλικρινά.(β) Πολύ συχνά, μες στην προχωρημενοσύνη μας, διαγράφουμε άκριτα πολλά πράγματα. Η ιερότητα με την οποία αντιμετωπίζουμε τη ζωή στη Δύση δεν ήρθε από τον Άρη. Είναι προϊόν του ουμανισμού του αρχαιοελληνικού πολιτισμού και ενός ηθικού κώδικα γεννημένου μέσα από τις διδαχές της ιουδαιοχριστιανικής παράδοσης. Αν αφαιρέσουμε αυτό και προσθέσουμε την έλλειψη σεβασμού προς τον Νόμο, λόγω πχ της πίστης στην Επανάσταση, έχουμε ένα εκρηκτικό μίγμα.Δεν έχω κανένα πρόβλημα με την κατάργηση του από την θρησκεία προερχόμενου ηθικού κώδικα. Το ερώτημα είναι στη θέση του θα βάλουμε τίποτα ή μόνο τον κυνισμό;Η απάντηση "ήμουν στρατιώτης" είναι πολύ ειλικρινής. Απλά δείχνει και το μέγεθος του αμοραλισμού.
"ήμουν στρατιώτης", "εκτελούσα διαταγές ανωτέρων", "πίστευα σε αυτό που έκανα" - τα έχουμε ξανακούσει αυτά α γελοία επιχειρήματα κάπου; μήπως στις δίκες της Νυρεμβέργης που ουσιαστικά αθώωσαν όλους σχεδόν τους γερμανούς, οι οποίοι στην πλειονότητά τους έπεσαν στα μαλακά προκαλώντας το ιστορικό χάσμα γενεών με τα παιδιά τους και (ανάμεσα σε πολλά άλλα), την γέννηση του γερμανικού αριστερού κινήματος, μια μερίδα του οποίου σήκωσε μέχρι και τα όπλα με τη σειρά της...
Άρα συμφωνούμε ότι ο θάνατος ως αποτέλεσμα του φασισμού μας έρχεται από δύο μπάντες.Δεν υπάρχει καλός και κακός οπαδός της βίας. Μόνο αυτός που πρέπει να καταδικάσουμε και να τον στείλουμε φυλακή.
δεν υπάρχει καλή βία - απλώς η κρατική βία είναι η χειρότερη όλων. Θα δεχόμουν την αναλογία σου ΜΟΝΟ αν η συντριπτική πλειονότητα των γερμανών ανταρτών πόλης αφηνόταν ελεύθερη και ατιμώρητη να στελεχώσει κυβερνήσεις όπως οι συνεργάτες των ναζί.
Η κρατικη βια ειναι η μονη ν ό μ ι μ η βία.Στις αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες κάνουμε outsourcing τη χρήση βίας στις δυνάμεις ασφαλείας.Αυτό έχει τις ρίζες του στη Magna Charta και στον Ιωάννη τον Ακτήμονα (1215). Δυστυχώς όμως το εκπαιδευτικό σύστημα είναι τόσο κακό στην Ελλάδα που παράγει αριστεροτροπους πολτούς αντί σκεπτόμενους ανθρώπους που η κρίση τους να βασίζεται στη γνώση.Η δε δίκη της Νυρεμβέργης είχε τη μοναδική πρωτοτυπία σε δημοκρατικό καθεστώς. Ποινικοποίησε α ν α δ ρ ο μ ι κ ά νόμιμες συμπεριφορές. Δηλαδή την υπακοή κατώτατων πολιτειακών οργάνων σε εντολές ανώτερων.Προφανώς δεν το έκανε στον βαθμό που εσυ θα ήθελες. Αλλά όταν έγινε στον βαθμό που έγινε ήταν μια παγκόσμια πρωτοτυπία.Ο δολοφόνος του άρθρου δεν ήταν πολιτειακό όργανο. Ήταν κατά φ α ν τ α σ ί α ν στρατιώτης. Οι εντολές που υπάκουε δεν είχαν τη νομιμοποίηση ενός κυρίαρχου κράτους. Ήταν από το στομάχι του.Δυστυχώς για τη δημοκρατία, ο Χίτλερ είχε εκλεγεί δημοκρατικά με την υπόσχεση αναστολής του Συντάγματος. Δεν κατέλαβε την εξουσία δια της βίας. Πράγμα που θα καθιστούσε την καταδίκη στη Νυρεμβέργη πιο εύκολη.Αλλά υπάρχουν πάντα πονηρούληδες (ή απλά ασχετοι) που θα ρίξουν άδεια για να πιάσουν γεμάτα και απλά θέλουν να δείξουν απέναντι προκειμένου να κρυψουν οτι οι ίδιοι ειναι υπέρ της βίας.Στον ντάκο.#Ως Εδώ.
γράφε ό,τι θέλεις - η βία είναι βία και τέλος. Η νομιμότητα ελάχιστα με ενδιαφέρει, ειδικά στον βαθμό που δεν ρωτήθηκα. Αν θελεις εσύ να υπακούς νόμους που δεν συνέταξες ο ίδιος, πρόβλημά σου. Χρόνια μάς τα έχετε πρήξει με τους εμφυλίους αλλά όταν λέμε ότι ο Καραμανλής νομιμοποίησε το ΚΚΕ βγάζετε τη μούγκα. Τι ήταν λοιπόν οι κομμουνιστές; εγκληματίες ή μαχητές της ελευθερίας; Άμα περιμέναμε τις δυνάμεις της αγοράς να ορίζουν κι εμείς να υπακούμε, γελάστηκες. Ο ακήρυκτος πόλεμος χαμηλής έντασης που διεξάγουν εδώ και αιώνες οι κυρίαρχοι δεν γίνεται να μείνει ποτέ χωρίς αντίλογο...
"δεν υπάρχει καλή βία - απλώς η κρατική βία είναι η χειρότερη όλων"Άρα υπάρχει καλή βία. Αυτή των κολλητών μας.Εδώ είναι που γινομαι κι εγώ υπέρ της βίας. Αλλά ο διαχειριστής του ιστοτόπου θα κρατήσει τον πολιτισμό. Ας αυτολογοκριθώ.Καληνύχτα.
Γράφοντα, πράγματι πρέπει να το κοιτάξεις αυτό... πουθενά δεν λέω ότι υπάρχει καλή βία - αλλά ΠΟΥΘΕΝΑ! Αυτά τα "υπάρχει βία που είναι καλή επειδή έτσι γουστάρει η δική μας συμμορία" δεν θα τα ασπαστώ ποτέ. Η αστυνομίακαι ο στρατός εξασκούν την χειρότερη βία από όλες γιατί δεν λογοδοτούν ποτέ και δεν πληρώνουν ποτέ (παρά μόνο σε εξόφθαλμες περιπτώσεις αφού εξαντλήσουν τα "νόμιμα" μέσα και πάλι πληρώνει όλος ο κόσμος μέσω φορολογίας και όχι οι ίδιοι οι εγκληματίες από τις περιουσίες τους - βλέπε ζαρντινιέρα). Τα υπόλοιπα είναι φιλολογίες : καταδικάζεις τη βία από όπου κι αν προέρχεται χωρίς αστερίσκους κ;αι υποσημειώσεις; αν όχι, είσαι χειρότερος κι από τον Μαδούρο κι από τον Μακρόν...
Καταδικάζω την παράνομη βία από όπου κι αν προέρχεται.Αν δεν κατανοείς τη διαφορά μεταξύ νόμιμου και παράνομου υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Αν θεωρείς ότι η κρατική βία είναι η χειρότερη σημαίνει ότι κάποια άλλη είναι καλύτερη. Η λογική... Η λογική... Μεγάλο θέμα η λογική.
Ο Κολοκοτρώνης, ο Αυξεντίου, ο IRA και το ΕΑΜ κάναν εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Είχαν εθνικά κριτήρια. Σε τέτοια αναφέρεσαι;Ο Παναγούλης αγωνιζόταν κατά της νε βία επιβληθείσας αλλαγής πολιτεύματος. Η πράξη του αυτή είναι νόμιμη σύμφωνα με το τελευταίο άρθρο του Συντάγματος (σημερινό 120 παλιό 114).
θέλανε δε θέλανε αυτοί που τούς αποκαλούσανε τρομοκράτες, τελικά μια χαρά μιλήσανε και συνδιαλλαγήκανε μαζί τους! γιαυτό, άσε τις παπάντζες περί νόμιμου και παράνομου, όσο κι αν κρίνεις με την έπαρση κάποιου που βολεύεται με τη "νομιμότητα" (αλλά σκούζει πρωί-βράδυ για τη Βενεζουέλα), η Ιστορία έχει άλλα σχέδια...
♫ Τ' αφεντικό με βρίζει η μάνα μου βογγάΜια καλημέρα δεν μου λεν στη γειτονιάΑκήρυκτο πόλεμο χαμηλής έντασης μού κάνουν τα συμφέροντάαα ♫♫ Γι'αυτό σου λέω Παύλο:Φεύγω πια για τα καλάαα ♫