Γιατί τα παιδιά σήμερα είναι τόσο δυστυχισμένα;

Γιατί τα παιδιά σήμερα είναι τόσο δυστυχισμένα; Facebook Twitter
Σήμερα τα παιδιά διαγιγνώσκονται πολύ πιο συχνά με διαταραχές ελλειματικής προσοχής (ADHD) ενώ οι ηλικίες 6 έως 18 ετών αναζητούν τόσο ιατρική βοήθεια και λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή... Φωτ.: Σπύρος Στάβερης/ LIFO
1



Οι ενδείξεις είναι πλέον πολλές για να τις αγνοήσει κανείς: ο σύγχρονος τρόπος ζωής υπονομεύει την ψυχική υγεία των νέων και ειδικότερα των κοριτσιών.

 

Στοιχεία από τέσσερις μελέτες στις οποίες συμμετείχαν πάνω από 7.000.000 άτομα έδειξαν ότι οι μαθητές λυκείου το 2010 είχαν διπλάσια πιθανότητα να επισκεφθούν επαγγελματία ψυχικής υγείας σε σύγκριση με τους εφήβους της δεκαετίας του 1980, το 2010-2012 περισσότεροι έφηβοι δυσκολεύονται να θυμηθούν πράγματα σε σύγκριση με παλαιότερες περιόδους ενώ σημειώθηκαν 73% περισσότερες αναφορές για δυσκολίες στον ύπνο σε σχέση με συνομήλικους τους το 1980. 

 

Τα προβλήματα όμως αυτά δεν αφορούν μόνο τους μαθητές γυμνασίου και λυκείου, οι φοιτητές βιώνουν εξίσου αισθήματα δυσφορίας και εμφανίζουν συμπτώματα που συνδέονται με την κατάθλιψη. Το αίσθημα αυτό αντικατοπτρίζεται και στο γεγονός ότι δυσκολεύονται ολοένα και περισσότεροι να διαχειριστούν δύσκολους χωρισμούς ή μέτριους βαθμούς χωρίς να αναζητήσουν βοήθεια από ειδικούς ψυχικής υγείας, κάτι που δεν ήταν συνηθισμένο στο παρελθόν. 

 

Όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται, αν θέλουμε τα παιδιά μας να παίζουν και να απολαμβάνουν πραγματικά ελεύθερο χρόνο πρέπει να το βάλουμε στο πρόγραμμα για να το πετύχουμε.

 

Σήμερα τα παιδιά διαγιγνώσκονται πολύ πιο συχνά με διαταραχές ελλειματικής προσοχής (ADHD) ενώ οι ηλικίες 6 έως 18 ετών αναζητούν τόσο ιατρική βοήθεια και λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.  

Τι άλλαξε όμως τόσο ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες και τα παιδιά βιώνουν τόσο στρεσσογόνες καταστάσεις; Τα αίτια που προβάλλονται από την πλειονότητα των ερευνητών είναι η κατάλυση των σχέσεων μέσα στην οικογένεια και την κοινότητα, την σαρωτική επέλαση της τεχνολογίας και την αύξηση των ακαδημαϊκών απαιτήσεων και τον ανταγωνισμό. Δεν πρέπει επίσης να αμελούμε την επίδραση της αυξανόμενης φτώχιας και των ανισοτήτων. 

Οι τρέχουσες συνθήκες διαπαιδαγώγησης των παιδιών ανά τον κόσμο κατηγορούνται επίσης, καθώς θεωρείται ότι δεν τους επιτρέπουν να αναπτύξουν απαραίτητες δεξιότητες ώστε να αντιμετωπίζουν τις δυσχέρειες της ζωής. 

Το παιχνίδι έχει εξοβελιστεί από την ζωή των παιδιών και θεωρείται χάσιμο χρόνου και ανούσιο ενώ στην πραγματικότητα είναι απαραίτητη δραστηριότητα για την δόμηση του εγκεφάλου των βρεφών και των νηπίων. Η ανάπτυξη της νευροφυσιολογίας και της συναισθηματικής ωριμότητας των παιδιών βασίζεται σε συγκεκριμένες διεργασίες και μια αλληλουχία φάσεων που χτίζει διαδοχικά τις κοινωνικές, συναισθηματικές, πνευματικές και ηθικές ικανότητες και την αντίληψη τους. Κάθε φάση είναι απαράιτητη ώστε το παιδί να ασκηθεί στην αντιμετώπιση καταστάσεων, όπως η λύση μαθηματικών προβλημάτων ή η σύναψη μιας φιλίας.

 

Δυστυχώς όμως πλέον οι γονείς θεωρούν καθήκον τους να παρεμβαίνουν και να λύνουν τα πάντα αφήνοντας τα μετέωρα και χωρίς την δυνατότητα να πάρουν αποφάσεις και να επωμιστούν τις συνέπειες διδασκόμενα.

 

Στο παρελθόν η βρεφονηπιακή αγωγή εστίαζε στο να μάθουν τα παιδιά να ανήκουν σε μία ομάδα, να περιμένουν την σειρά τους και να ακούνε τους άλλους. Τώρα όμως ο στόχος της είναι να προετοιμάσει τα παιδιά για το νηπιαγωγείο, το οποίο πλέον δεν θεωρείται χώρος παιχνιδιού και κοινωνικοποίησης αλλά λειτουργεί ως σχολείο με ακαδημαϊκές απαιτήσεις όπου το παιχνίδι περιορίζεται στο διάλειμμα.

Το 1988 το 30% των δασκάλων θεωρούσε πως τα παιδιά θα έπρεπε να μαθαίνουν ανάγνωση στο νηπιαγωγείο. Το 2010 το ποσοστό αυτό είχε ανέβει στο 80%. Η εξέλιξη αυτή αντικατοπτρίζεται στο ωρολόγιο πρόγραμμα των νηπιαγωγείων με αποτέλεσμα τα παιδιά να μην αναπτύσσουν τις φυσιολογικές δεξιότητες που προκύπτουν από την διάδραση μέσω του παιχνιδιού, συμπεριλαμβανομένης και της καίριας ικανότητας της διαχείρισης των συναισθημάτων τους. Ο μη-δομημένος χρόνος δραστηριοτήτων, οι οποίες διέπονται από κανόνες που θέτουν τα ίδια τα παιδιά, χωρίς την παρέμβαση των ενηλίκων που συμπεριφέρονται ως διαιτητές, είναι ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν να είναι ανεξάρτητα, αυτόνομα, να λύνουν προβλήματα, να κατανοούν κοινωνικές νύξεις και να είναι τολμηρά. Δυστυχώς όμως πλέον οι γονείς θεωρούν καθήκον τους να παρεμβαίνουν και να λύνουν τα πάντα αφήνοντας τα μετέωρα και χωρίς την δυνατότητα να πάρουν αποφάσεις και να επωμιστούν τις συνέπειες διδασκόμενα. 

Αν όμως κάποιος δεν έχει την ευκαιρία να βιώσει την ζωή και α αντιμετωπίσει τους στρεσσογόνους παράγοντες της μαθαίνοντας μέσα από το πλαίσιο του παιχνιδιού, ένα περιβάλλον όπου η αποτυχία είναι αποδεκτή, τότε ο κόσμος και οι δυσκολίες του θα του φανούν πολύ τρομακτικός.  

Υπάρχουν κι επιστήμονες που δεν συμφωνούν με την θεωρία του παιχνδιού, ισχυριζόμενοι πως παρατηρείται μεν συσχετισμός των δύο στοιχείων αλλά όχι σχέση αίτιου και αιτιατού. Θεωρούν πως υπάρχουν πολλοί άλλοι πιθανοί παράγοντες που συνηγορούν στην αύξηση των συμπτωμάτων και των αναφερόμενων αισθημάτων που σχετίζονται με την κατάθλιψη. Αυτοί είναι οι προβληματικές οικογενειακές σχέσεις, n αύξηση των διαζυγίων, η απομάκρυνση από τους εσωτερικούς στόχους και η επιβολή τους έξωθεν που θεωρείται ότι οδηγεί στο αίσθημα της απώλειας του ελέγχου. Η τεχνολογία επίσης κατηγορείται για την επίδραση της στο μυαλό μας, κάτι που δύσκολα καταρρίπτεται αν λάβουμε υπόψη την διεισδυτικότητα και την εθιστικότητα της. 

Οι ψυχολόγοι όμως τονίζουν πως δεν είναι η απουσία των γονέων με τις άπειρες ώρες εργασίας που προκαλεί τα προβλήματα αλλά ο τρόπος που ανατρέφουν τα παιδιά τους όταν βρίσκονται μαζί τους στο σπίτι. Οι σημερινοί γονείς έχουν την τάση να διευκολύνουν τα παιδιά τους σε τόσο υπερβολικό βαθμό ώστε εκείνα να νιώθουν και να είναι σχεδόν αβοήθητα χωρίς εκείνους. Οι ενήλικες θέτουν τόσους κανόνες και καθορίζουν τόσο απόλυτα την ζωή των ανηλίκων κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα ίδια να μην μπορούν να θέσουν όταν χρειαστεί τους δικούς τους. 

Ποιο θα ήταν ένα πρώτο βήμα για να μπορέσουν τα παιδιά να σταθούν καλύτερα στα πόδια τους; Η μείωση των δραστηριοτήτων που οργανώνονται και καθοδηγούνται από τους ενήλικες, η υιοθέτηση πιο ελεύθερων δραστηριοτήτων όπου τα ίδια τα παιδιά θέτουν τους κανόνες και οι γονείς δεν καθορίζουν με κυριαρχικό τρόπο την εξέλιξη τους. Κάποιοι ειδικοί προτείνουν επίσης την εισαγωγή μίας πιο βραχείας σχολικής χρονιάς και την κατάργηση των εργασιών για τα νεότερα παιδάκια. 

 

Όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται, αν θέλουμε τα παιδιά μας να παίζουν και να απολαμβάνουν πραγματικά ελεύθερο χρόνο πρέπει να το βάλουμε στο πρόγραμμα για να το πετύχουμε.

Στοιχεία από το Quartz

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μερικές αλήθειες για την κυτταρίτιδα

Ψυχή & Σώμα / Μερικές αλήθειες για την κυτταρίτιδα

Δεν είναι ντροπή, δεν είναι ασθένεια, δεν είναι «πρόβλημα». H κυτταρίτιδα είναι απλώς κάτι που έχουν οι περισσότερες γυναίκες, αλλά λίγες ξέρουν τι πραγματικά είναι. Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη δερματολόγο Γιώτα Ρήγα για όλα όσα πρέπει να ξέρουμε, χωρίς υπερβολές και χωρίς ενοχές.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Πότε μπήκε το άγχος στη ζωή μας;

Άκου την επιστήμη / Πότε μπήκε το άγχος στη ζωή μας;

Πώς ο εγκέφαλός μας καθορίζει την ευτυχία, την προσωπικότητα και την υγεία μας; Και γιατί πολλοί άνθρωποι σήμερα νιώθουν συνεχώς κουρασμένοι; Η νευροψυχολόγος Ελισσάβετ Κάλμπαρη μιλάει στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γυμναστική στο νερό: Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις πριν βουτήξεις

Ψυχή & Σώμα / Γυμναστική στο νερό: Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις πριν βουτήξεις

Η διεθνής πολίστρια Έλενα Ξενάκη εξηγεί στη Λασκαρίνα Λιακάκου γιατί τα σπορ στο νερό είναι ιδανικά για το καλοκαίρι, πώς ξεκινά ένας αρχάριος και τι κάνουμε όταν μπλοκάρουμε στη σκέψη του μαγιό.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Αντηλιακά: Είναι όντως αμφιλεγόμενη η δράση τους;

Ψυχή & Σώμα / Αντηλιακά: Είναι όντως αμφιλεγόμενη η δράση τους;

H καθημερινή χρήση αντηλιακού, ακόμα και στην πόλη, μοιάζει αυτονόητη, αν θέλεις να προφυλαχθείς από τα εγκαύματα, τη φωτογήρανση και τον καρκίνο του δέρματος. Ή μήπως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά; H Μερόπη Κοκκίνη μιλά με τη δερματολόγο Παναγιώτα Ρήγα.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Θρεπτική διατροφή και ασφάλεια στη θάλασσα για ξέγνοιαστες διακοπές

Υγεία & Σώμα / Θρεπτική διατροφή και ασφάλεια στη θάλασσα για ξέγνοιαστες διακοπές

Το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών το περνάμε στην παραλία, γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους κανόνες της υγιεινής διατροφής αλλά και πώς να προλαμβάνουμε τα θαλάσσια ατυχήματα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Πόσο νερό χρειαζόμαστε πραγματικά;

Ψυχή & Σώμα / «8 ποτήρια την ημέρα»: Πόσο νερό πραγματικά χρειαζόμαστε;

Η Μερόπη Κοκκίνη συνομιλεί με τη διατροφολόγο Άννα Γαβριέλη για όσα ισχύουν – και δεν ισχύουν – γύρω από την ενυδάτωση, διαλύοντας διαδεδομένους μύθους και δίνοντας πρακτικές συμβουλές για το πώς μπορούμε να φροντίζουμε σωστά τον οργανισμό μας, χωρίς υπερβολές ή παρανοήσεις.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Έρικ Μ. Γκαρσία: Αυτισμός, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ και το δικαίωμα στην ορατότητα

The Upfront Initiative / Έρικ Μ. Γκαρσία: Αυτισμός, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ και το δικαίωμα στην ορατότητα

«Για πολύ μεγάλο διάστημα, τα αυτιστικά άτομα δεν είχαν την ευκαιρία να πουν τη δική τους ιστορία. Αν μπορώ να πω ότι πέτυχα κάτι μέσα από τη δουλειά μου, είναι ότι προσπάθησα να τους δώσω φωνή και να τα παρουσιάσω με την ανθρωπιά που τόσο συχνά τους στερεί η κοινωνία».
ΤΗΣ ΤΖΙΝΑΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΟΥ
Παιδιά, θάλασσα και πρώτες βοήθειες: Όλα όσα πρέπει να ξέρει ένας γονιός

Ψυχή & Σώμα / Παιδιά, θάλασσα και πρώτες βοήθειες: Όλα όσα πρέπει να ξέρει ένας γονιός

Χρειάζεται να έχουμε φορητό φαρμακείο ή αρκεί το φαρμακείο του νησιού; Είναι μύθος ότι τα παιδιά δεν πρέπει να κολυμπούν μετά το φαγητό; H Τζούλη Αγοράκη συζητά με την παιδίατρο Γιώτα Γαργάλα.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Όταν ο νευρολόγος σού λέει «κάνε βελονισμό» – Τι πρέπει να ξέρεις

Ψυχή & Σώμα / Όταν ο νευρολόγος σού λέει «κάνε βελονισμό» – Τι πρέπει να ξέρεις

Ο βελονισμός έχει συνδεθεί με εναλλακτικές θεραπείες, ευεξία και ανατολική φιλοσοφία. Όμως, όταν ένας νευρολόγος τον προτείνει για την ανακούφιση από ημικρανίες, οσφυαλγίες ή χρόνιο πόνο, δεν μπορείς να τον αγνοήσεις. Τι λέει η επιστήμη γι’ αυτήν τη χιλιάδων ετών πρακτική και ποιοι μπορούν πραγματικά να ωφεληθούν; Ο νευρολόγος Οδυσσέας Παζιώνης απαντά.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Τα νέα fitness trends που βλέπεις παντού: Ποια αξίζουν και ποια να αγνοήσεις

Ψυχή & Σώμα / Τα νέα fitness trends που βλέπεις παντού: Ποια αξίζουν και ποια να αγνοήσεις

Γυμναστική με κινητό στο χέρι, ρολόγια που σου λένε πότε να αναπνεύσεις, influencers που υπόσχονται κοιλιακούς μέσα σε δέκα λεπτά: πόσα από όλα αυτά λειτουργούν πραγματικά; Για να ξεχωρίσουμε το hype από την ουσία, μιλήσαμε με τον Λάμπρο Μουλίνο, διαιτολόγο, διατροφολόγο και γυμναστή, ο οποίος μας βοηθά να αποκρυπτογραφήσουμε το τοπίο του fitness όπως αυτό διαμορφώνεται στα ελληνικά social media σήμερα.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Πόσο παγωτό μπορούν να τρώνε τα παιδιά το καλοκαίρι;

Ψυχή & Σώμα / Πόσο παγωτό μπορούν να τρώνε τα παιδιά το καλοκαίρι;

Τι γίνεται με τα συσκευασμένα που βρίσκουμε στα ψυγεία; Είναι ασφαλή; Τα παγωτά που δεν έχουν ζάχαρη να τα προτιμάμε; Είναι ασφαλές να δίνουμε υποκατάστατα ζάχαρης στα παιδιά; Ποια είναι τα καλά του σπιτικού παγωτού; Και πώς μπορούμε να το φτιάχνουμε;
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Η σημασία της ηθικής ομορφιάς

Υγεία & Σώμα / Η ομορφιά του να δείχνεις καλοσύνη χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα

Οι πράξεις γενναιοδωρίας και αυτοθυσίας προκαλούν αισθήματα ψυχικής ευφορίας και συγκίνησης, που οδηγούν στην επιθυμία να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, αλλά και να βοηθήσουμε τους άλλους
THE LIFO TEAM
Υπάρχουν πράγματι τροφές που «καίνε» λίπος;

Ψυχή & Σώμα / Υπάρχουν πράγματι τροφές που «καίνε» λίπος;

Βοηθούν όντως κάποιες τροφές στις καύσεις ή είναι απλώς ένας διατροφικός μύθος; Στο σημερινό επεισόδιο συζητάμε με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη για το πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε με απλούς τρόπους τον μεταβολισμό μας.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ

σχόλια

1 σχόλια
Πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Πηγή προβληματισμού. Δυστυχώς έχουμε υπερβολικά πολλές απαιτήσεις από ένα παιδάκι που μόλις ξεκινάει την κοινωνικοποίησή του από το νηπιαγωγείο ακόμα. Στόχος του νηπίου δεν είναι να μάθει την θεωρία της σχετικότητας από τόσο μικρό, αλλά να μάθει μέσα από την αλληλεπίδραση με τα άλλα παιδάκια, να μάθει κανόνες τους οποίους θα χρησιμοποιήσει και στο μέλλον. Δεν χρειάζεται να βομβαρδίζουμε τα παιδιά με γνώσεις για να γίνουν "μορφωμένα", "εκπαιδευμένα" στρατιωτάκια που το μόνο που μπορούν να καταλήξουν είναι ακαλλιέργητα ενήλικα άτομα που - αφού θα έχουν πάρει το πολυπόθητο, κατά τ άλλα, πτυχίο τους,- θα βρεθούν σε ένα εργασιακό περιβάλλον στο οποίο θα πατούν επί πτωμάτων για να επιτύχουν τους "στόχους" τους. Η καθημερινότητα μας βομβαρδίζει με τέτοια παραδείγματα και οφείλουμε να καταλήξουμε στις προτεραιότητες που θα έχουμε στην ανατροφή των παιδιών. Πρώτα σαν γονείς, ύστερα σαν σχολείο. Και το παιδί, θα βρει το δρόμο του.