Στην Τουρκία εδώ και μήνες μεταξύ σοβαρού και αστείου κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα κάτι μεταξύ εγχώριου θρύλου και προφητείας: ότι η χώρα θα βγει από τον πολιτικό σκοταδισμό που τη διέπει και θα ανταμωθεί με τη Δύση, όταν πάρει τα ηνία της γυναίκα. Η προφητεία καταντά ανέκδοτο, αν αναλογιστεί κανείς αυτό που ζει σήμερα η Τουρκία, μετά το πραξικόπημα – φιάσκο του περασμένου Ιουλίου, το δημοψήφισμα – θέατρο του παραλόγου προ ολίγων μηνών και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι γυναίκες ειδικά στην κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας.
Τα γέλια, όμως, από το ανέκδοτο κόβονται μαχαίρι, όταν στις πολιτικές συζητήσεις αναφέρεται το όνομα της Meral Akşener: «δυνατή», «ανθεκτική σαν άντρας», «στιβαρή», «μυαλωμένη» είναι χαρακτηρισμοί που της αποδίδονται ακόμη κι από άντρες και αυτή τη στιγμή θεωρείται η μεγαλύτερη αντίπαλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κι ας μην είναι καν βουλευτής, και ενώ από μέρα σε μέρα αναμένεται η ανακοίνωση του δικού της κομματικού μηχανισμού.
Ποια είναι, ωστόσο, η κομψή, δυναμική κυρία με την όψη δυτικής, τα ωραία, στρωτά τουρκικά και τις ορθολογικές, μασίφ τοποθετήσεις που εξοργίζουν τον Ερντογάν και το επιτελείο του; Τι συμβαίνει μαζί της και αποθεώνεται –με όρους (πολιτικού) ροκ σταρ σε κάθε της εμφάνιση, παρά τις αποτελεσματικές προσπάθειες να σαμποτάρονται οι ομιλίες, οι συγκεντρώσεις και οι τηλεοπτικές της εμφανίσεις;
«Ακσενέρ για πρωθυπουργός», φώναζε τον Απρίλιο και λίγο πριν το δημοψήφισμα, το πλήθος στις ομιλίες της και οι πολιτικοί αναλυτές στη γείτονα σχολιάζουν ότι, δεδομένης της κατάστασης στην Τουρκία, αυτό το σενάριο έχει σοβαρές πιθανότητες, καθώς η συγκεκριμένη αποτελεί απειλή για τον Ερντογάν για μερικούς πολύ σοβαρούς λόγους.
Στα 61 της χρόνια, πρώην υπουργός Εσωτερικών, πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής και πρώην ισχυρή φωνή του πλέον διχασμένου Κόμματος του Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), η Ακσενέρ κάνει θόρυβο από την απόφαση της και μετά να συγκρουστεί ευθέως με τον πρόεδρο του κόμματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί, να αξιώσει εσωκομματικές εκλογές με διαδικασίες «εδώ και τώρα» και να φτάσει την υπόθεση στην τουρκική δικαιοσύνη.
Στο μεσοδιάστημα και ενώ η υπόθεση πάει από αναβολή σε αναβολή όχι μόνο κινεί τις διαδικασίες για τη δημιουργία δικού της κόμματος, όχι μόνο διοργάνωσε τη μεγαλύτερη εκστρατεία εναντίον του δημοψηφίσματος, αλλά έχει ήδη πάρει τον κόσμο με το μέρος της. Κι όταν αναφέρεται κανείς στον «κόσμο», στην περίπτωση της Ακσενέρ αναφέρεται τόσο στους άντρες, κυρίως στις γυναίκες (που στην Τουρκία εδώ και καιρό χάνουν έδαφος και έτσι κι αλλιώς περιορισμένα δικαιώματα), αλλά και στον κόσμο της οικονομίας και δη των τραπεζιτών που δεν διστάζουν να εκφράζουν ανοιχτά την εκτίμησή τους στον ορθολογικό τρόπο σκέψης της, που υπόσχεται ανάταση της καθημαγμένης οικονομίας της χώρας.
Παλιά γνώριμη της Τανσού Τσιλέρ, αλλά πιο κινητική και πιο μεθοδική στα πολιτικά της βήματα, η Ακσενέρ μοιάζει να μην υπολογίζει στην στήριξη πολιτικών φίλων, αλλά σ’ εκείνη των ανθρώπων της οικονομίας, καθώς και στο γυναικείο κίνημα που στην μετά Ερντογάν εποχή αναζητά διεξόδους στο πισωγύρισμα που έχει σημειωθεί στη χώρα.
Αν και πιστή μουσουλμάνα, η 61χρονη διαθέτει ακαδημαϊκή καριέρα, την οποία εγκατέλειψε για χάρη της πολιτικής της διαδρομής: απόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, με μεταπτυχιακό στις Κοινωνικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο του Μαρμαρά και διδακτορικό στην Ιστορία, εργάστηκε για χρόνια ως λέκτορας στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου του Κοτζαελί και του Μαρμαρά, μέχρι που αναμείχθηκε με την πολιτική και με το Δημοκρατικό Κόμμα (DYP) το 1994. Δύο χρόνια αργότερα και με τον υπουργό Εσωτερικών Μεχμέτ Αγάρ να εξαναγκάζεται σε παραίτηση από το χαρτοφυλάκιό του, λόγω της ανάμειξής του στο σκάνδαλο Σουσουρλούκ (σ.σ.: ο λόγος για την πόλη, όπου από ένα τροχαίο αποκαλύφθηκαν οι διεφθαρμένες σχέσεις κράτους, ενόπλων δυνάμεων και οργανωμένου εγκλήματος στην Τουρκία), η Ακσενέρ τον αντικαθιστά. Αυτό το πόστο θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει και η ίδια, με το πραξικόπημα του 1997.
Θα εκλεγεί ξανά στις εκλογές του 2007, αυτή τη φορά ως μέλος του Εθνικιστικού Κόμματος, όπου βρέθηκε ανεξήγητα για πολλούς, καθώς πρόκειται για το κόμμα που στους κόλπους του εκτρέφεται η νεολαία των Γκρίζων Λύκων…
Θα γίνει η τρίτη αντιπρόεδρος του τουρκικού κοινοβουλίου και θα αποτελέσει την πρώτη γυναίκα στην τουρκική πολιτική ιστορία που θα καταφέρει να διχάσει το ίδιο της το κόμμα, αναγκάζοντας τον πρόεδρο της χώρας να παρέμβει προσωπικώς για να εμποδίσει τη διεξαγωγή εσωκομματικών εκλογών.
Από την προηγούμενη εβδομάδα, η αρθρογραφία και οι συζητήσεις για τη «σιδηρά κυρία» της Τουρκίας πυκνώνουν, παρά την αποτυχημένη προσπάθεια της να εμποδίσει το «ναι» στο δημοψήφισμα. «Η Ακσενέρ δεν παίζει», έγραφαν την προηγούμενη εβδομάδα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης που δεν ελέγχονται από τον Ερντογάν, ενώ η είδηση ότι η ανακοίνωση του δικού της κομματικού μηχανισμού υπολογίζεται πριν από το φθινόπωρο, ήρθε από το ΤΙΜΕ μόλις πριν από λίγες μέρες. Η ίδια –αν και πολλές φορές της έχουν τραβήξει (κυριολεκτικά) την πρίζα του μικροφώνου σε ομιλίες της, της έχουν κατεβάσει τον διακόπτη του ρεύματος για να μην εμφανιστεί στην τηλεόραση- δηλώνει ήρεμα και με χαμόγελο ότι ο Ερντογάν τη φοβάται γιατί ξέρει ότι είναι η μόνη που μπορεί να τον αντιμετωπίσει και να παίξει το παιχνίδι του χωρίς δισταγμό.
Το πακέτο της Ακσενέρ θα ήταν ακόμη πιο θελκτικό, αν το πολιτικό παρελθόν και η νεολαία του κόμματος που δίχασε η κυρία Ακσενέρ δεν ήταν οι «Γκρίζοι Λύκοι».
«Του χάλασα τη βόλεψη, αλλά για να τον νικήσεις πρέπει να παίξεις με τους δικούς του όρους», δηλώνει, τονίζοντας με νόημα ότι ο Ερντογάν θέλει τις γυναίκες στην κουζίνα. Τι άλλο χρειάζεται να ακούσει μια γυναίκα ψηφοφόρος στην Τουρκία, πόσω μάλλον, όταν σε αρκετές περιοχές της επικροτείται ακόμη ο ξυλοδαρμός και η ενδοοικογενειακή βία;
«Ακσενέρ για πρωθυπουργός», φώναζε τον Απρίλιο και λίγο πριν το δημοψήφισμα, το πλήθος στις ομιλίες της και οι πολιτικοί αναλυτές στη γείτονα σχολιάζουν ότι, δεδομένης της κατάστασης στην Τουρκία, αυτό το σενάριο έχει σοβαρές πιθανότητες, καθώς η συγκεκριμένη αποτελεί απειλή για τον Ερντογάν για μερικούς πολύ σοβαρούς λόγους.
Πέρα από την καλή επαφή της με την τουρκική πραγματικότητα, διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με τον υγιή επιχειρηματικό κόσμο της χώρας, είναι πιστή, χωρίς να επιδοκιμάζει τη μαντήλα, είναι συντηρητική, χωρίς να απολογείται γι’ αυτό, αγαπά τη χώρα, αλλά αξιώνει δημοκρατικό πλαίσιο και ουσία, έχει υποστηρικτές απ’ όλο το συνταγματικό φάσμα και θεωρείται η γνήσια τουρκική απάντηση στον μισαλλόδοξο εθνικισμό της Μαρίν Λεπέν.
Παράλληλα, έχει από καιρό κάνει άνοιγμα στο ζήτημα των προσφύγων, έχει κινηθεί υπέρ του διαλόγου με τους Κούρδους και έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα παίξει πολιτικά παιχνίδια πάνω σε ζητήματα φυλής ή εθνικότητας…
«Η δική μου ερμηνεία για την αγάπη του έθνους βασίζεται πάνω στο μοίρασμα αναμνήσεων, κοινής ιστορίας και δεσμών, κοινής χαράς και λύπης, όχι πάνω στον διχασμό», δήλωσε πριν από λίγο καιρό.
Με όλο αυτό το ελκυστικό πολιτικό πακέτο καλείται να τα βάλει ο Ερντογάν στις εκλογές του 2019. Πακέτο, το οποίο θα ήταν ακόμη πιο θελκτικό, αν το πολιτικό παρελθόν και η νεολαία του κόμματος που δίχασε η κυρία Ακσενέρ δεν ήταν οι «Γκρίζοι Λύκοι» και εάν η ίδια, μέχρι πριν από λίγο καιρό δεν χαιρετούσε στα συνέδρια και τις συγκεντρώσεις του κόμματός της με την χαρακτηριστική, απεχθή χειρονομία που παραπέμπει στην πιο σκοτεινή πλευρά του πολιτικού υποκόσμου της Τουρκίας…
Η ίδια, όταν ερωτάται σχετικά με το πολιτικό παρελθόν της, προτιμά να δηλώνει ότι πρόκειται για ένα κεφάλαιο που έχει κλείσει οριστικά. Όμως, σε μια Τουρκία που άγεται και φέρεται εδώ και χρόνια από λαοπλάνους και σκληρούς δημαγωγούς, το να θυμηθεί η Ακσενέρ ότι ήταν «λύκαινα» και όχι το τουρκικό αντίστοιχο της Χίλαρι Κλίντον, την οποία εκτιμά, δεν θα αποτελέσει έκπληξη. Η χώρα έχει δει και έχει ζήσει χειρότερα από αυτήν.
Άνγκελα Μέι Σούλτς
28.7.2017 | 11:34
