Ποιος είναι ο ορισμός αυτός που κατά τη γνώμη σου ορίζει ως δογματικούς τους ανθρώπους που πιστεύουν σε κάτι ανώτερο; Είπα εγώ ότι είμαι φανατική Μουσουλμάνα ή φανατική Χριστιανή; Δόγμα υπάρχει και στην επιστήμη, όταν κάποιοι χωρίς να έχουν απόδειξη για την ύπαρξη ενός ανώτερου όντος αλλά ούτε και για την ανυπαρξία του θεωρούν ταμπού να πουν πως πιστεύουν πως ίσως υπάρχει, απλά για να μην αντιμετωπιστούν ως τρελοί, ανοήτοι ή χαμηλού IQ από άλλους δογματικούς επιστήμονες. Τέτοια ζητήματα που δε μπορούν να αποδειχθούν, δε σημαίνει σε καμία περίπτωση πως δεν υπάρχουν. Για πολλά πράγματα στην επιστήμη δεν υπάρχουν αποδείξεις κι όμως πιστεύεται πως υπάρχουν. Όπως προείπα το παράδειγμα της βαρύτητας που δε γνωρίζουν καν ακόμα τι είναι. Είναι θεμελιώδης δύναμη; Κι αν όχι, τι είναι; Δε μπορούμε να αποδείξουμε τι ακριβώς είναι άρα αυτό σημαίνει κατά τη γνώμη σου ότι δεν υπάρχει; Διότι αν πηδήξω από ένα κτίριο σίγουρα θα νιώσω την ύπαρξή της. Η άποψη του Χώκινγκ είναι προσωπική και σεβαστή. Εσύ είσαι εκείνος που μιλάει υποτιμητικά σε όσους επιλέγουν να πιστεύουν σε κάτι ανώτερο. Δεν έχει καμία σχέση η επιστήμη σε αυτό. Ξέρω πως αυτό είναι από τα λίγα που σας δίνουν μια αίσθηση ανωτερότητας αλλά όταν ξεπεράσετε τον δογματισμό σας και το σύνδρομο του θεού που σας διέπει θα καταλάβετε πως αφού δε μπορεί να αποκλειστεί, τότε υπάρχει η πιθανότητα να υπάρχει κάτι ανώτερο. Περιμένεις δηλαδή εσύ να βγεις στο μπαλκόνι, να φωνάξεις "υπάρχει θεός;" και να πάρεις απάντηση; Φαντάζομαι πως όχι. Η προσέγγισή μου δεν ήταν καθόλου λάθος, αντιθέτως, είπα πως δέχομαι την επιστήμη και πως η πίστη σε κάτι ανώτερο δεν αποκλείει την αποδοχή και της επιστήμης. Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να δεχθώ πως είναι δύο στρατόπεδα από τα οποία πρέπει να επιλέξω ή το ένα ή το άλλο για να ικανοποιήσω τον δικό σου πασιφανέστατο δογματισμό. Όσο ζω, μαθαίνω και διδάσκομαι. Δεν είπα πως αυτό που πιστεύω εγώ ισχύει. Οι επιστήμονες είναι εκείνοι που μιλούν για όλα με σιγουριά ακόμα και για πράγματα των οποίων τη φύση δε γνωρίζουμε και δε μπορούμε ακόμα να γνωρίζουμε. Αν μη τι άλλο, ακόμα δεν έχουμε λύσει τα μυστήρια του σύμπαντος και απαντάμε με βεβαιότητα σε έννοιες ανώτερες από την νοημοσύνη μας. Διάβασα το άρθρο και σίγουρα σέβομαι την προσωπική (και μόνο) άποψη του Χώκινγκ. Αν το διάβασες όμως κι εσύ, όπως και πολλοί άλλοι επιστήμονες, λένε μεν την άποψή τους χωρίς ωστόσο να παραλείψουν να μιλήσουν για "παραμύθια", "ευσεβείς πόθους" και "αφέλεια" σε όσους λένε πως πιστεύουν σε κάτι ανώτερο από εμάς. Αυτό είναι που δε μου αρέσει. Εγώ ποτέ δε θα θεωρούσα ανόητο, ούτε θα υποτιμούσα ένα άτομο που δεν πιστεύει σε κάτι ανώτερο. Ούτε καν θα προσπαθούσα να τον πείσω για το αντίθετο. Ο καθένας είναι ελεύθερος να πιστεύει σε ό,τι θέλει χωρίς ωστόσο να προσβάλει ή να υποτιμά τους υπόλοιπους. Κι αν κάτι με ενόχλησε είναι αυτή η ταύτιση πως αν πεις ότι πιστεύεις σε κάτι, αυτομάτως, δεν πιστεύεις στην Ιατρική, δεν εμβολιάζεις τα παιδιά σου, δεν έχεις βγάλει κάποια ανώτερη σχολή και δεν έχεις διαβάσει κανένα βιβλίο. Πίστεψέ με, για να έχω φτάσει σε κάποια συμπεράσματα σημαίνει πως έχω μελετήσει αρκετά ώστε να καταλήξω σε κάποιο συμπέρασμα από μόνη μου. Ούτε με ανέθρεψαν μέσα σε μια εκκλησία, ούτε είπα πως ακολουθώ κάποια θρησκεία. Μπορείς να πιστεύεις σε κάτι ανώτερο χωρίς να ακολουθείς οποιαδήποτε θρησκεία. Το κακό είναι πως βλέπω πως η επιστήμη τείνει να γίνει μια νέα θρησκεία και με μεγάλο μάλιστα φανατισμό από τα μέλη της.
