Συμφωνώντας σε πολλά και διαφωνώντας σε λιγότερα με τον συνεντευξιαζόμενο δύο μόνο σημειώσεις: (α) Στη χώρα ετούτη δεν υπάρχουν θεσμοί γενικώς, όχι ειδικώς. Όλα έχουν εξελιχθεί στην πλάτη του κοσμάκη σχεδόν κατά τύχη. Από το ρυμοτομικό της όλων των πόλεων μέχρι την εκπαιδευτική πολιτική και από το εργατικό δίκαιο μέχρι τη γεωργική πολιτική. Γι’ αυτό ευθύνεται και ο ίδιος ο κόσμος βέβαια διότι είχε την ψευδαίσθηση ότι με την προσωρινότητα και το καθεστώς ημι-ανομίας βολευόταν και ο ίδιος. Δεν απαίτηση ποτέ θεσμούς παρά μόνο βόλεμα. Δυστυχώς η εμπειρία έχει δείξει ότι μόνο όταν κάνεις το σωστό, μην κοιτώντας το άμεσο κόστος, βελτιώνεσαι.(β) Το εθνικό κράτος δεν είναι μια ανοιχτή γεωγραφική οντότητα όπου όποιος θέλει πηγαινοέρχεται ελεύθερα. Έχει σύνορα. Είναι ένα κλειστό γκρουπ με σκοπό τα μέλη του να έχουν τον μέγιστο αριθμό προνομίων. Στις αστικές δημοκρατίες -εμείς οι δυτικοί- εξελίξαμε αυτή την ιδέα και βάλαμε ως όριο στα δικαιώματα της πλειοψηφίας εντός των εθνικών συνταγμάτων μία δική μας (ημών των δυτικών) ανακάλυψη: τα ανθρώπινα δικαιώματα.Ένας μετανάστης δεν γίνεται –αυτόματα και άμα τη αφίξει- πλήρες μέλος του κλειστού κλαμπ που λέγεται εθνικό κράτος. Έχει λιγότερα δικαιώματα αλλά ποτέ δεν πρέπει να στερείται των βασικών δικαιωμάτων του*. Αυτών που σε γενικές γραμμές αποκαλούμε «ανθρώπινα δικαιώματα».Αυτό είναι κάτι που οι εξ αριστερών φίλοι οφείλουν να χωνέψουν. Όσο υπάρχουν ακόμα εθνικά κράτη όποιος έρχεται εδώ, νόμιμα ή παράνομα (σ.σ. ξεχνάμε ότι η πλειοψηφία έρχεται παράνομα), δεν έχει και δεν πρέπει να έχει αυτόματα τα ίδιο πλήρες σετ δικαιωμάτων. Βεβαίως θα τον σεβαστούμε σαν άνθρωπο (βλ.  ανθρώπινα δικαιώματα) αλλά δεν εξισώνεται ο νομίμως διαμένων με τον πολίτη, με αυτόν που έχει υπηκοότητα (ή ιθαγένεια όπως λανθασμένα λέμε).Έτσι δικαίως η αστυνομία πρέπει να είναι ενήμερη για τυχόν μετακόμισή του ή βεβαίως είναι συνδεδεμένος με έναν εργοδότη άλλως δεν έχει λόγο ύπαρξης εδώ. Δεν είναι πρόσφυγας. Είναι οικονομικός μετανάστης. Ήρθε για μια συγκεκριμένη δουλειά. Αυτό τον ενώνει με τον τόπο.Προϋπόθεση βέβαια για όλα τα ανωτέρω είναι η ορθή λειτουργία των θεσμών: ότι η αστυνομία δεν λειτουργεί αυταρχικά, ότι η εργασία του είναι νόμιμη και δηλωμένη, ότι υπάρχει ένα ταχύ σύστημα δικαιοσύνης που θα του απονείμει το δίκαιο εάν χρειαστεί κτλ κτλ. Αλλά στη χώρα του «μ’ εμάς ή με τους άλλους» αυτά είναι λεπτομέρειες.Οι μεν βαφτίζουν μεταναστευτική πολιτική τη μαζική εγγραφή ασφαλισμένων για το σώσιμο των ασφαλιστικών ταμείων (ό,τι έκανε η κυβέρνηση Μητσοτάκη το ΄90) και οι δε βαφτίζουν μεταναστευτική πολιτική το άνοιγμα των συνόρων προς ικανοποίηση της γης των κολασμένων (σ.σ. η θάλασσα δεν έχει σύνορα).--------* Από που πηγάζει αυτή η πεποίθηση περί κλειστού κλαμπ; Μα από την πεποίθηση περί κοινής καταγωγής, εθνικής ή πολιτισμικής. Οι αρχαίοι Έλληνες πχ, οργανωμένοι σε πόλεις-κράτη, είχαν την πεποίθηση ότι κάθε πόλη-κράτος είχε έναν κοινό γεννήτορα. Έναν κοινό πατέρα. Εξού και η λέξη πατρίδα. Για τους Αθηναίους ο κοινός τους μπαμπάς ήταν ο Κέκροπας και για τους Σπαρτιάτες ο Λέλεγας. Άρα βλέπαν την πόλη σαν μια διευρυμένη οικογένεια. Δεν επέτρεπαν σε μη μέλη της οικογένειας να έχουν λόγο για τα εσωτερικά της οικογένειας, πράγμα που είναι και λογικό για να πούμε την αλήθεια. Περίπου το ίδιο ισχύει και για τα σύγχρονα εθνικά κράτη, λίγο πιο αφαιρετικά και σύνθετα.