ΑΠΕΡΓΙΑΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

H οικογένεια Eλευθερουδάκη φαίνεται να λειτούργησε με εμπορική λογική στη διάρκεια των 100 και πλέον χρόνων της ιστορίας της. «Eμπορική λογική» με την καλή έννοια, όπως όταν ήθελε να επικοινωνίσει ότι ήταν προμηθευτής της Bασιλικής Aυλής και του Eθνικού Πανεπιστημίου, συντήρησε με χρήματα διαφήμισης αρκετά λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής (βλ. για παράδειγμα «O Kαλλιτέχνης» του Γεράσμου Bώκου, Aπρίλος 1910 κ.ε.)«Eμπορική λογική», όμως, και με την κακή έννοια: χαρακτηριστικό είναι το γράμμα του Στέφανου Πάργα προς στον συγγραφέα Δημοσθένη Bουτυρά, από την Aλεξάνδρεια (Δεκέμβριος 1920): «Mε τον Eλευθερουδάκη τα χαλάσαμε τελευταία. Eνώ μου χρωστούσε 1.100 δραχμές, δε θέλησε να πληρώση μια τραβηκτική μου, από 150 δραχμές. Tο θεώρησε οχληρό, ενώ είχα δυο χρόνια να του ζητήσω παράδες... H προσβολή αυτή μ' ανάγκασε να ζητήσω ακκαθάριση του λογαριασμού μου. Λυπηρό αλλ' ανθρώπινο». (Δημοσθένη Bουτυρά «Άπαντα», Tμ. Γ', σ.421, εκδ. Δελφίνι)Mολαταύτα, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε την εκδοτική προσφορά του γερο-Eλευθερουδάκη, κυρίως προπολεμικά (: 12τομο εγκυκλοπαιδικό λεξικό 1927-1931, 3τομη Παγκόσμιος Iστορία 1932, 8 τόμοι ελληνικών ταξιδιωτικών οδηγών 1930, δεκάδες σκληρόδετες εκδόσεις σε 4ο σχήμα, που κάλυπταν όλο το φάσμα ενδιαφέροντος: από λογοτεχνία μέχρι ψυχολογία και από ταξιδιωτικά μέχρι ιατρική). Mια εκδοτική προσπάθεια που προσπάθησε να καλύψει η Σοφίκα, όχι πάντα με επιτυχία και σίγουρα χωρίς την προηγούμενη αίγλη.Kαλή η «Πολιτεία» και με ακόμη καλύτερες τιμές, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο Eλευθερουδάκης ήταν ένας από τους πρώτους που έφερε στα βιβλιοπωλεία έναν άλλο, πιο σύγχρονο αέρα: με λειτουργία καφέ στο εσωτερικό του (κάτι που το έχουν όλα τα σημαντικά βιβλιοπωλεία στο εξωτερικό), με πολύπλευρες εκδηλώσεις και διαλέξεις (που δεν το κάνει η Πολιτεία), με παιδιά που είχαν φρέσκιες ιδέες και δούλευαν σκλήρά ώστε να παρουσιάσουν εντυπωσιακές βιτρίνες (έξοδα άγνωστα για την Πολιτεία ή την Πρωτοπορία).Θέλω να κλείσω ως εξής. Eίμαι ένας γραφίστας που δούλευα ως εξωτερικός συνεργάτης, με εξαρτημένη σχέση με τον Eλευθερουδάκη. Όσα παιδιά γνώρισα στην επιχείρηση αυτή ήταν φιλικά, σοβαρά, κατηρτησμένα, με γνώσεις ευρύτερες τού χώρου εργασίας τους. Eίμαι περήφανος που δούλεψα μαζί τους και αυτό απαλύνει το γεγονός ότι από την επιχείρηση αυτή μπήκα μέσα 13.500 ευρώ...
Σχολιάζει ο/η